КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Быць худым у вёсцы гэта быць хворым. Калі ў цябе агарод, то мусіш выглядаць дужым. «Ты мо хварэеш?» цікавіліся дзядзі і цёці з шырокімі плячыма. I от год прайшоў я палюбіў беспамерныя бушлаты, шырокія тоўстыя нагавіцы. Я палюбіў апранацца так, каб хаця б здалёк быць падобным да чалавека, які падыме тачку з каравякам. У вёсцы баба ў шэсцьдзясят то баба. Глядзіш на яе і не разумееш, дзе баба заканчваецца, а дзе пачынаецца кабыла, на якой тая баба сядзіць. От калі свята, то іншая справа. На свята баба апранаецца ў касцюм клумбы. Тут няма культу цела ёсць культ пейзажных замалёвак. Таму мяне ўразіла цётка ў джынсах і бліскучых кедах. Я глядзеў і не разумеў, які ў яе агарод. Я не змог яе прачытаць. Палешукі гэта зямельныя надзелы. От выйшла даярка за плот, сустрэла ля крамы іншую даярку. He людзі, а два агароды кідаюць адзін у аднаго насенне кабачкоў. Ты картоплю пасадзіла? - Пасадзіла, няўжо ж не пасадзіла! Восенню я сказаў: - Картоплю садзіць не буду. Не-не-не. Ніколі. А мне сказалі: - Як так? Пагана без картоплі. He па-людску. А я сказаў: - Нашто яе садзіць? Мне толькі паўмяха на ўсю зіму трэба. Купіць ці ўкрасці прасцей. Садзіць нелагічна. А мне сказалі: - Яно-то так. Але картоплю садзіць трэба. I от вясна. Саджу картоплю. Каб палоць яе, абкапваць, каб травіць жука, капаць, перабіраць. Каб будаваць для яе пограб. Картопля мая прэлесць. - Нахрана ты ліпы пасадзіў? Трэба было сірэнь. - А чаму ты адзін жывеш? Трэба з мамай, яна памые і накорміць. - He капай агарод рыдлёўкай. Папрасі каня. - Нашто табе тыя дыні? Тут столькі картоплі пасадзіць можна. Гэта толькі сённяшнія парады ад прудкаўцоў. Давайце, расказвайце мне, як трэба жыць. Мне прывезлі курэй, і я пачаў будаваць куратнік. Шэсць беленькіх дурніц з інкубатара, якія ніколі не бачылі волі. Мы з Лёшам, які дапамагаў мне, назіралі, як куры баяліся пераступіць цераз адну нешырокую дошку, прыбітую ўнізе дзвярнога праёма. За дошкай была яшчэ адна турма, але з сеткай замест сцен там можна было дыхаць ветрам і глядзець у неба. - Куры бы тыя беларусы, сказаў Лёша. Вунь воля толькі ідзі. Але баяцца пераступіць цераз дошку. Куры таўкуцца ля дошкі, глядзяць на тую лепшую турму са сваёй горшай і не ідуць. От і мы тут таксама дурныя куры. Нарабілі сабе загончыкаў і сядзім у іх. Мне не трэба ўвесь свет. Я пасадзіў восем ліп і хачу глядзець. як яны пацягнуцца ўгору. Сёння іх можна зламаць адной рукой, а праз шмат гадоў я на якуюсь галіну павешу арэлі для ўнукаў. Нідзе ва ўсім свеце няма болей маіх ліп. Мне страшна думаць, што адбудзецца нешта, што змусіць мяне кінуць і курэй, і ліпы, і ўсе планы. Што мая зямля стане не маёй. Сёння трыццаць гадоў, як Чарнобыль паставіў маіх землякоў перад страшным выбарам: рызыкнуць здароўем дзяцей ці з’ехаць. Летась гарэў лес ля Чарнобыля, дым даходзіў і да майго Прудка. А разам з дымам страх згубіць сваю зямлю. Даходзілі і водгукі гісторый пра згубленыя сямейныя гнёзды разбітыя, раскрадзеныя радыяцыяй і чалавекам. Баба Васіліна расказвае, як брат забраў яе ва Украіну. А яна пажыла там месяц ды вярнулася дадому. - Лягу спаць, а мне сняцца лясныя сцежкі. Дзед Сцяпан, ужо нябожчык, памятаю, нават тэорыю вывеў, што радыяцыя гэта добра. Унь грыб пабольшаў хіба то пагана? Так ён меркаваў. Ён бы вывеў трыста іншых тэорый, абы апраўдаць тое, што нікуды не з’ехаў пасля Чарнобыля. Што застаўся на сваёй зямлі. Яшчэ ёсць версія. што нідзе ў свеце няма чыстага месца, усюды так. I хто яго ведае, ці будзе там лепей. Усе памруць. У кожнага свая доля. Вы пачуеце тысячу прычын, чаму на забруджанай тэрыторыі можна жыць. А праўдзівая прычына толькі адна от тыя ліпы і арэлі на іх галінах. От з’еду я, і чужыя людзі будуць назіраць, як мае ліпы цягнуцца ўгору, павесяць на іх арэлі для сваіх унукаў. Унукі атрымаюць дыпломы і напішуць новыя кнігі. I ў гэтых кнігах не будзе маіх дзядоў. Мо гэта і лёгка пераступіць цераз дошку і з’ехаць туды, дзе няма радыяцыі. Дзе ёсць перспектывы, праца і відаць неба за алюмініевай сеткай. Але там няма маіх ліп, няма дзеда Ганушы з хітрай добрай усмешкай, няма магіл маіх дзядоў. Няма магілы майго бацькі. - Сынок! - Оў! - А што ў цябе куры без пеўня? - Няма, цётка. - He перажывай, знойдам табе пеўня, будзе таўкці тваіх курэй. - Добра, бо адны бабы ў селішчы. Трэба мужыка. - А ты ж мужык. - Я адзін. Мяне мала. У мяне кура інтравертка. Галоўная кура Марына біла яе. Кура-інтравертка спала асобна ад усіх. Марына спала з народам. Яшчэ дзве куры «мы з Тамарай ходзім парай». Яны не з Марыніным народам і не з інтраверткай, а ўтварылі свой незалежны апалітычны кагал. Потым Саша прывёз мне пеўня з Пеніцы. Певень стаў таўкці Марыну, інтравертку, народ, Тамару з сяброўкай і куры згубілі сваю індывідуальнасць. Калі ў мяне пад вокнамі калгасная начальніца піліць Колю, што той недзе бадзяўся, ён думае толькі пра адно: «Фемінізм, прыйдзі на наша глухое Палессе». Калгаснікі чакаюць прыходу фемінізму даўно. Яны мараць пра часы, калі будуць роўнымі з жанчынамі і змогуць насіць у кішэнях грошы. У краме. - Дай нуль пяць. - Коля, у мяне ад цябе даўленне падымаецца. - Дай пацалую яно ўпадзе. - Вой, шчэ і горш будзе. Пацалуеш усё падымецца, не толькі даўленне. У курэй секс гэта пакаранне. Певень таўчэ тую куру, якая не туды лезе і не тое робіць. Калі куры робяць тое, певень усё адно таўчэ іх для прафілактыкі. Певень заўсёды гопнік. У яго ёсць «паняція». А куры могуць быць і гопніцамі, і інтэлігенткамі. Інтэлігентныя куры нясуць акуратныя яйкі. У курэй ёсць феміністычная практыка. Феміністычнай практыкай займаюцца фалічныя куры. Фалічныя куры гопніцы. Кура-гопніца вяртаецца ў куратнік пасля пеўня і думае, што яна певень. А певень таўчэ яе, каб не думала. ТРАВЕНЬ Відаць, мяне ўкусіў нейкі шалёны беларус. От свята сёння, а я выю на столь, што няможна рабіць. Было б добра штосьці выкапаць ці закапаць, прыбіць, пакалоць, парэзаць. Каб не языком, а рукамі. Каб у руках не чарка-яйка, а сякера. Колісь я напісаў, што мая старая акацыя рыпіць і рве мне душу. У каменты набеглі спецыялісты, якія дакладна ведалі, што мне рабіць з той няшчаснай акацыяй. А ўчора прыехаў Анатоль, прывёз пілу, залез высокавысока і спілаваў усе сухія галіны. Паехаў у Фабіянаўку купляць казу. - Добры дзень! - Добрага здароўя! А чый то ты? - Горватаў. - А чаго ты хочаш? - Казу хочу. To ж у вас козы? - Ну, у мяне. У мяне, сынок, такія харошыя козы, што і не расказаць! - Прадасце адну? - He прадам. От пайшлі пакажу, якія ў мяне козы. От тая харошая. Але прадаваць не буду. - Яна мо мільён каштуе. - Усё адно, прадаваць не буду. - А мо і болей за мільён. - Мабыць, болей. - Ну, то ж каза ўсё-такі, а не кура. - Харошая каза. Глянь, якая! Ух! He буду прадаваць. - He дык не. Паеду шукаць далей. - Болей нідзе няма коз толькі ў мяне. - Ну не ведаю, яна ў вас трохі старая. - А мо і мільёна не будзе. To ж каза, а не карова. Учора ўпершыню ў жыцці даіў казу. Рабіць гэта вельмі страшна. Цыцкі ў казы не такія мяккія, як у жанчыны, але цёпленькія. Хвілін дзесяць я мучыў Цёцю: і ціскаў, і дзёргаў усё дарма. Лоб ужо пачаў макрэць. Пад ілбом пабеглі думкі: «Бляха! У краме ж малако каштуе дзесяць тысяч!». Як той кажа, не мела баба клопату, купіла парася. Потым пабегла малако. Сапраўднае белае малако! Цёця адчула маю радасць і стала церціся галавою аб нагу. Калі ў мяне быў кот Рома, сяброўка ў мінскім гастраноме сказала: - Ты пахнеш Ромам. - He ромам, а Ромам. Цяпер я пахну Цёцяй. Цёцяй Моцяй. Купіць малако ў краме гэта як секс з прастытуткай. Лёгка, якасна, за грошы. Так, не трэба баяцца наблізіцца да казы, не трэба выціраць з ілба пот. Але ніхто і не лашчыцца пысай, калі бярэш той пакет ці пластыкавую бутэльку з паліцы. Нікому не скажаш: - Цётачка, харошая ты мая. Дзякуй! Радзіва «Прудок». Перадача «Красіва жыць не запрыціш». Я марыў пра ванну год. Цяпер яна ў мяне е. Мая ванна самая вясковая ванна ў свеце, бо яна пад небам, а не пад столлю. I вада ў яе трапляе не з трубы, а са студні і вогнішча. To адгалосак гарадскога жыцця, упісаны ў палескае неба. He разумею я гэтых вашых алігархаў, якія сядзяць на залатых унітазах і думаюць пра ўладу, пра сферы ўплыву, пра ворагаў і пра грошы, думаюць і п'юць пілюлі ад імпатэнцыі. Ляжу ў ванне, гляджу ў неба і думаю не пра ўладу і грошы, а пра бясконцасць. А калі будуць падаць знічкі, я буду думаць пра імгненнасць. Парадокс у тым, што самае дарагое заўсёды бясплатнае. Цётка Дуня сказала, што мой дзед, як і я, любіў спаць у двары. Пад яблыняй у садзе стаяў металічны ложак, скуль дзед глядзеў на тое самае неба. Дзіўна гэта ўсё. Я здымаў кіно ў Піцеры, жыў у Самары, сустракаў Новы год у Вільні, святкаваў дзень народзінаў у Беластоку, працаваў у Купалаўскім тэатры і жаночым манастыры ў Мінску. А ўсё адно знайшоў дарогу пад дзедава неба. ЧЭРВЕНЬ Сеў складаць верш нарысаваў схему поручняў на тэрасу. Днямі пачаў пісаць вялікі тэкст атрымаўся ванны пакой. Сёння я бачыў толькі аднаго чалавека. Ёсць адчуванне, што людзі скончыліся. Засталіся толькі дошкі і словы пра іх. He, то добра, што заўтра свята і можна адпачыць. He буду нічога рабіць. Спакойна прыбяру ў хаце, перамыю посуд, перанясу дровы з хлява ў новую дрывотню, паладую шыфер. Гуляць дык гуляць яшчэ накручу пару банак парэчак і напішу артыкул. А потым лягу спаць і буду думаць, як пасля свята зрабіць лаз у падмосце пад тэрасай (там будзе хованка ад акупантаў на выпадак вайны). У Прудку хтосьці штосьці скраў і папаўся. Бабкі-цёткі-дзядзькі пастанавілі, што напісаць ананімку мог толькі я. От такая ў мяне тут рэпутацыя. Я спачатку пакрыўдзіўся і хацеў ніколі больш не любіць прудкаўскіх бабак-цётак-дзядзек і не спрабаваць інтэгравацца ў іх суполку. Але потым баба Параска прынесла мне букет ландышаў ды гаворыць: - Хораша, блізенька лес, красата. Красата. Я пайшла ў лес ды так прылегла. Трэба ж ісці, кажу, утамілася, утамілася. Сёння Мікола. Раньшэй хадзілі людзі і ў госці, і... Цяпера пазашываюцца ў норы. He, няма ўжо старыкоў. Нас няма. Нейкія панавалоквалі бог знае якія. А я хаджу. Я да ўсіх хаджу. Папіць е вада? Піць хочу. Паела таго жырнага, ох.