Рамэо i Джульета | Гамлет | Тарцюф | Разбойнікі
Вільям Шэкспір, Жан Батыст Мальер, Фрыдрых Шылер
Выдавец: Юнацтва
Памер: 443с.
Мінск 1996
(Выходзіць.)
АКТ ЧАЦВЁРТЫ
Сцэна першая
Келья брата Ларэнца.
Уваходзяць б р а т Ларэнца і Парыс.
Брат Ларэнца
Вы кажаце — ў чацвер? Занадта рана.
П а р ы с
Так хоча Капулеці—бацька мой.
He мне пярэчыць хуткасці такой.
Брат Ларэнца
А вы пыталіся, ці любіць вас нявеста?
He тым вы шляхам ідзяце — нядобра.
П а р ы с
Я пра любоў з ёй мала гаварыў: Яна бясконца плача па Тыбальту. А бацька лічыць нават небяспечным
Яе ў вялікім смутку пакідаць, Дык' вось ён і спяшаецца з вяселлем, Каб гэтым прыпыніць паводку слёз, Што больш яшчэ ліюцца ў адзіноце; Са мной яна іх высушыць хутчэй. Цяпер вядома вам прычына спешкі.
Брат Ларэнца
(убок)
Хацеў бы я не знаць тае прычыны, Дзеля якой патрэбна замарудзіць.
(Услых.)
Глядзіце: вунь яна сюды ідзе.
Уваходзіць Джульета.
П а р ы с
Шчаслівы я, што бачу жонку тут. Джульета
Так можа быць, калі я жонкай буду.
П а р ы с
Павінна быць ужо ў чацвер, аднак. Джульета
Што быць павінна — будзе.
Брат Ларэнца
Гэта так.
П а р ы с
Вы спавядацца да айца святога? Джульета
Вам быў бы споведдзю адказ на гэта.
П а р ы с
Прызнайцеся яму ў любві ка мне.
Джульета -
Я вам прызнаюся ў любві к яму.
П а р ы с
Ну, а ў любві ка мне яму, вядома? Джульета
Каб і прызналася, дык болып каштоўна Без вас прызнацца ў гэтым, чым пры вас. П а р ы с
Ах, бедная, як слёзы твар змянілі. Джульета
Тут слёзы мала што змяніць маглі.
Ён і да слёз быў досыць непрыгожым. Парыс
Яму шкадней за слёзы водзыў твой.
Джульета
Але ж, сіньёр, што праўда, то не крыўда, Я ж гавару пра свой уласны твар.
Па р ы с
Ён мой ужо, а ты паклёп узводзіш. Джульета
Магчыма, так, бо ён жа ўжо не мой.
Ці вольны вы цяпер, святы айцец, Ці мо прыйсці да вас перад вячэрай? Брат Ларэнца
Я вольны, беднае дзіця маё. (Парысу.)
Даруйце, нам адным застацца трэба.
П а р ы с
Парушыць святасць — божа барані. Я рана пабуджу цябе ў чацвер, Джульета, а пакуль чацвер — бывай.
(Выходзіць.)
Джульета
Замкні ты дзверы, плач ідзі са мной: Няма ні паратунку, ні надзеі I ніадкуль ніякай дапамогі.
Брат Ларэнца
Тваё я гора ведаю, Джульета, Але не ведаю, што тут прыдумаць. Я чуў, што ты ў чацвер павінна Абавязкова з графам павянчацца. Джульета
He гавары пра тое, што ты чуў, Калі не можаш даць мне паратунку. Калі твая тут мудрасць не паможа, Дык назаві маё рашэнне мудрым, I мне кінжал вось гэты дапаможа. Бог сэрцы нам злучыў, ты — нашы рукі, Дык вось раней, чым гэтая рука, Якую ты Рамэо перадаў, 3 другім саюз заключыць, і раней, Чым здрадзіць сэрца вернае маё, Я гэтым іх абодвух пакараю. Перабяры свой шматгадовы вопыт I мне параду зараз жа знайдзі, A то іначай гэты востры нож Рассудзіць нас — мяне з маім няшчасцем, I рассячэ той вузел, што ні розум.
Hi вопыт сівы твой не развязалі.
I не марудзь. Я праўду гавару: Калі няма ратунку, то памру. Брат Ларэнца
Чакай, дачка, прыдумаў нешта я, У чым хоць капля ёсць надзеі. Толькі Патрэбна тут адчаянасць такая, Як той адчай, што пагражае нам. Калі гатова ты хутчэй забіць Сама сябе, чым павянчацца з графам, Дык згодзішся на падабенства смерці, Каб толькі гэтым ганьбу адхіліць, Якая для цябе страшней, чым смерць. Адважышся — я сродак дам табе.
Джульета
О, лепш, чым выйсці замуж за Парыса, Ты загадай мне скочыць з гэтай вежы, Ці ноччу ты запры мяне ў трупярні, Што жоўтымі набіта чарапамі, Бразгучымі касцямі мерцвякоў, Альбо скажы ў магілу легчы мне 3 нябожчыкам і саванам накрый. Усё, што наганяла жах раней, Зраблю не баючыся, толькі каб. Для любага застацца вернай жонкай. Брат Ларэнца
Дык сЛухай жа: ідзі цяпер дадому, Вясёлай будзь. Скажы, што згодна ты За графа выйсці. Заўтра серада. Ты ноччу ляж адна, карміліцу 3 пакоя вышлі; перад'сном жа выпі Усё да каплі з гэтай вось бутэлькі. I зараз жа па жылах па тваіх Разыдзецца вільготны, сонны холад. Пульс біцца перастане і замрэ, I ні дыханне, ні цяпло — нішто He выкажа, што ты яшчэ жывая, I ружы шчок, і губы спапяляюць, Павекі, як у мёртвых, западуць, Адразу цела стане нерухомым, Як дубяныя будуць рукі, ногі.
I так у гэтым падабенстве смерці Ты праляжыш аж сорак дзве гадзіны, А ўстанеш, як ад радаснага сну.
Але уранні, як жаніх твой прыйдзе Цябе будзіць, ты будзеш быццам мёртвай. Паводле звычаяў краіны роднай Цябе, прыбраную, ў труне адкрытай Тады паставяць у фамільны склеп, Дзе спачываюць продкі Капулеці.
А я тым часам напішу Рамэо;
Сюды прыбудзе ён, і мы абодва Чакаць тут будзем, покуль ты прачнешся, У тую ж ноч у Мантую цябе Рамэо возьме, і такім вось чынам Ад ганьбы ты ўратуешся, калі Які выпадак ці жаночы страх He перашкодзіць смеламу намеру.
Джульета
Дай, дай хутчэй! He гавары пра страх. Брат Ларэнца
Вазьмі, ідзі... Будзь цвёрдай да канца.
Я напішу Рамэо і з манахам У Мантую пашлю паведамленне. Джульета
Любоў, дай сілу мне! У ёй — збавенне. Бывай, мой ойча!
(Выходзіць.)
Сцэна другая
У доме Капулеці.
Уваходзяць Капулеці, сіньёра Капулеці карміліца і двое с л у г.
Капулеці
(слузе)
■ Усіх ты запрасі, што тут у спісе.
Першы с л у г а выходзіць.
(Другому слузе.)
Ты дваццаць добрых павароў знайдзі.
Другі слуга
Я вам дрэнных не прывяду, сіньёр. Я пагляджу, ці аблізваюць яны сабе пальцы.
Капулеці
А што, калі аблізваюць?
Другі слуга
Клянуся, сіньёр, дрэнны повар не будзе аблізваць пальцы. Таму я і не вазьму такіх, якія не аблізваюць пальцаў.
Капулеці
Ідзі, ідзі.
Выходзіць другі с л у г а.
Хаця ж бы ўсё падрыхтаваць паспелі.
А як дачка? Была яна ў манаха?
Карміліца
Пайшла, сіньёр.
Капулеці
Ну, добра, можа, ён яе навучыць.
Але ж такое ўпартае дзяўчо.
Карміліца
А вунь яна ад споведзі ідзе,
Ды гляньце вы, вясёлая якая!
Уваходзіць Джульета.
Капулеці
Ну, дзе бадзялася, свавольніца? Джульета
Там, дзе мяне раскаянню наўчылі
У тым, што я была непаслухмянай
I вам пярэчыла. Святы айцец .
Сказаў прасіць мне, паўшы на калені, Каб даравалі вы. Малю — даруйце!
Цяпер я буду слухаць вас заўсёды.
Капулеці
Паслаць па графа! Расказаць яму!
I заўтра гэты вузел мы развяжам. Джульета
Яго спаткала я ў манаха ў кельі
I пра сваю любоў яму сказала,
Наколькі мне дазволіла прыстойнасць. Капулеці
Ну, добра, я здаволены, ўставай.
Даўно б вось так.— Мне трэба графа бачыць.
Кажу, паклічце мне яго сюды.
Клянуся богам я: манах — святы,
I гораду дабра зрабіў нямала.
Джульета ~ •
Карміліца, хадзем у мой пакой, Ты дапаможаш там убранне выбраць, Якое заўтра мне патрэбна будзе.
Сіньёра Капулеці
Да чацвярга ж яшчэ нам часу хопіць. Капулеці
Ідзі, ідзі, карміліца, не слухай, Мы заўтра ж у царкву.
Сіньёра Капулеці
Цямнее ўжо, Калі ж мы ўсё падрыхтаваць успеем? Капулеці .
Ты не турбуйся, я вазьмуся сам, Ручаюся, што выйдзе як найлепей.
А ты Джульеце памажы ідзі Убранне выбраць. Сёння я не лягу. Ідзі — я сам за гаспадыню буду. Гэй, вы! Усе разбегліся. Ну, ладна, Я сам пайду да графа, папярэджу, Каб рыхтаваўся ён на заўтра. Дзіўна, Як лёгка стала мне на сэрцы ад таго, . Што ўпйртае дзяўчо паразумнела.
(Выходзіць.)
Сцэна трэцяя
Пакой Джульеты.
Уваходзяць Джульета і карміліца.
Д ж у л ье т a
Так, гэты ўбор найлепшы. Дзякуй, няня! Цяпер хацела б я адна застацца. Маліцца трэба мне ўсю ноч, каб золак Маёй няпічаснай долі усміхнуўся. Я ж грэшніца, ты ведаеш сама.
Уваходзіць сіньёра Капулеці.
Сіньёра Капулеці
Вы тут заняты? Можа, памагчы вам? Джульета
Ды не, матуля; выбралі мы ўсё, Што трэба будзе заўтра для вяселля.
Дазвольце мне цяпер адной застацца. Карміліцу з сабой вазьміце. Вам жа У спешцы гэтакай усякіх спраў ' Яшчэ нямала.
Сіньёра Капулеці
• Ну, спакойнай ночы. Табе сяготшя трэба адпачыць.
Выходзіць сіньёра Капулеці і карміліца.
Джульета
Бывайце.— I цяпер бог ведае Калі мы ўбачымся. Халодны страх 3 нудой па жылах па маіх разліўся, Цяпло жыцця заледзяніў. Вярну іх, Каб страшна не было. Карміліца! Але нашто? Адна павінна я Тут жудасную сцэну разыграць. Сюды, фіял!
А што, калі слабое гэта зелле?
I заўтра з графам прыйдзецца вянчацца? He, не! He дасць вось гэта. Тут ляжы.
(Кладзе на пасцель кінжал.) А можа, зёлкі гэтыя — атрута? Манах мо хоча атруціць мяне, Каб другі раз ганебна не вянчаць Пасля таго, як павянчаў з Рамэо? Баюся... He... He можа гэта быць. Дагэтуль быў ён чалавек святы. А што, калі прачнуся ў склепе я Раней, чым прыйдзе любы мой Рамэо, Каб вызваліць мяне? О, гэта страшна. Mary я задыхнуцца ў падзямеллі, Куды не дойдзе свежае паветра, I там памру, пакуль Рамэо прыйдзе. Калі ж і не памру — другое страшна: Падумаць страшна мне пра ноч і смерць, Пра месца жудасці — магільны склеп, Дзе косці продкаў шмат вякоў ляжаць; Дзе акрываўлены Тыбальт гніе У саване сваім, дзе, кажуць людзі, Апоўначы нябожчыкі ўстаюць...
О божа мой! Mary ж і я дачасна Прачнуцца ад агіднага смуроду, Ад стогнаў тых, як стогны мандрагоры,
3 карэннем вырванай. Ад жахаў тых Напэўна звар’яцею я адразу
I прахам продкаў буду забаўляцца, Дастану з савана Тыбальта труп Альбо ў шаленстве продка косць схаплю I, як дубінай, чэрап свой раструшчу. Ужо, здаецца, бачу я Тыбальта, Вунь, ходзячы, шукае ён Рамэо, Што шпагай пракалоў яго навылет. Стой, стой, Тыбальт! Рамэо мой! Рамэо! Рамэо, я іду! П’ю за цябе!
(П’е і кідаецца на пасцель.)
Сцэна чацвёртая
Зала ў доме Капулеці.
Уваходзяць сіньё ра Капулеці і карміліца.
Сіньёра Капулеці
Вазьмі ключы, нясі яшчэ прыправы.
Карміліца
Айвы.і фінікаў на кухню трэба.
Уваходзіць Капулеці.
Капулеці
Хутчэй! Другія пеўні праспявалі.
У звон званілі: тры гадзіны ўжо.
Ты наглядай, Анжэліка, за кухняй,
Ды не скупіся. •
Сіньёра Капулеці
Кіньце вы мяшацца
У нашы справы. Лепш ідзіце спаць,
Бо заўтра будзеце хварэць не спаўшы.
Капулеці
Ніколі. Ночы я не спаў, бывала,
Па справах меншых шмат, ды не хварэў.
Сіньёра Капулеці
Была пара — гуляў-такі начамі, Але цяпер — мінулася табе.
Выходзяць сіньёра Капулеці і карміліца.
Капулеці
О, рэўнасць, рэўнасць!
Уваходзяць трыцічатыры слугі з верцяламі, дровамі, кошыкамі.
Што нясеш, хлапчына?
Першы слуга
He ведаю, тут нешта повару. Капулеці
Хутчэй нясі.
Першы с л у г а выходзіць.
Ты лепшых дроў знайдзі.
Спытайся ў П’етра, ён пакажа дзе.
Другі слуга
Ёсць галава — і сам знайсці патраплю, Нашто дрывамі П’етра турбаваць?
Капулеці
Ты хлопец — зух, і галава ў цябе, Як бачу, дрывяная. Днее ўжо.
КНІГІ ОНЛАЙН
