Rodnaja mowa ŭ światyniach
Адам Станкевіч
Памер: 200с.
Вільня 1929
Pasla tejza pastyrskaj wizytacyi arc. E. Roppa byli jasce takza bielaruskija kazarini й Zadarozy za casau probasca Fr. Ramejki, jakija hawaryli: Ks. Z. Jakuc, Ks. J. Resec, Ks. J. Hermanowic.
Ks ^r’ Ramejka hawaryu bielaruskija kazarini u Sarkauscynie i й Gdziale. Ks. Z. Jakuc hawaryu takijaz kazarini й Luzkach.
Musimo tut takza zmiascic list da tisiaho katalickaha duchawienstwa biskupa sufrahana I. Cywinskaha z 15 wierasnia, 1845 h„ jaki pasla smierci biskupa H. B. Klonhiewica, kirawau Wilenskaj dyecezijaj ad 1842ha da 184$ h.
Wos zmiest henaha listu:
........Zywa razwazajucy patreby wiernych, nie mahu nia bacyc, sto chleb duchbwy i nawuka slowa Bozaha, katoraja tym josc dla dusy, cym jeza dla ciela, stanowiac dla ich patrebu najwazniejsuju i kaniecnuju. ...Dziela hetaha biada tym kaplanam, katoryja nia stadu pawieranuju sabie, ale dahetul najbols sami siabie paswili!
...Kazarini, jak bols majucyja й sabie ma
stackaha i stucnaha ukladu, ^.d'am£ licby aswiecanaha sluchaca mohuc by tupnymi i karysnymi; a celaja masa prostaha narodu duza mala abo i calkom n.coha z .ch Піе kDziela hetaha pastanaulajem . padajom da biezadkladnaha wykanarinia duchaw.enstwu Wi'e^a&Z^wiacicca hawareriniu pa kasciolach budujucych duchowych nawuk;
4) U nawukach trymacca najscislej Ewa nelicnaj prostasci i jasnasci sto da stylu ic ulazerinia . G nawucarini, jakoje P™^^ bywacca nia й insaj mowie, jak ппга(цапіе
jakuju й^с ^^ ^St (nadcorkn. autaram), као ~ , ; .
prastackich i hrubijanskich wyrazenn.au, jak.ja abrazajuc skromnasc i paradacnasc.
Ekzemplar hetaha pastanaulennia paw.nien znachodzicca pry koznym kasciele W.len skai Dyecezii, a ksiandzy abaw.azany pracyty wai jaho Stohodu, kab u nijakim wypadku nie mahli wyhawarywacca ale kab adzin druhoha zaachwocwal. da sc. slaha iaho wykanarinia. Halounyz nadzor nad he tym usim iakich Drosim adrazu danos.c uladz.e Dyecezai Й,ЬР°уХ katoryja hetaha zahadu me spaunialiby". *
* *
1 tak dawiali my nas ahlad sprawy ■ uzywarinia rodnaj mowy й swiatyn.ach da kanca.
— 190 —
ZM I EST.
Z hetaha ahladu my dachodzim • da nastupnych wywadau:
1. Kasciol katalicki u ramach swajho prawa dapuskaje u zycci relihijnym usiakuju mowu, a takza i bielaruskuju;
2. Bielaruskaja mowa 0 swiatyni ad pacatku swajho isnawahnia i ad pacatku u Bielarusi Chryscijanstwa az da nasych casau byla uzywanaj badaj піергагуГіпа u zycci relihijnym, asabiiwa katalickim;
3. Bujny raskwit bielaruskaha katalickaha zyccia ahulam, a takza i bielaruskaj mowy u hetyrti zycci miljona katalikou Bielarusau pad Polscaj byO spynieny i spyniajecca dalej, dziakujucy ciazkim palitycnym warunkam.
4. Buducynia nasaj mowy u Swiatyni zaleza ad dalejsaha razwiccia katalickaj i narodnaj swiedamasci katalikou Bielarusau i ad ahulam dalejsaha kulturnaha, hramadzkaha i paiitycnaha wyzwalerinia Osiaho 10ci miljonnaha bielaruskaha narodu.
Keniec.
Str.
Mow» й «l'w^ ^ ' ' 3
It . . 10
Mowy pamiorsyja i zywyja
я й JSrtyniach i Swiatoje Rodnaja mowa u swia y , . w
Pisahnie . • • *
R“ ““k^ 26 talicki . •
H XV1I1 st. . • ■ • ■
mowa 0 ^У"*Л “ X,X 45
i [ stalecci • • • • •
З'^ЙТ x""b$^ 69
1917 h. ..........
— 192 —
Str.
Vlll.
Bielaruskaja mowa 6 swiatyniach u 1917 i 1918 h. 89
IX.
Bielaruskaja mowa 0 swiatyniach u 1919 — 1925 h. ^8
X.
Bielaruskaja mowa u swiatyniach 1925 — 1930 h....................... ■ , • ■ 1л6
I