Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў
Выдавец: Універсітэцкае
Памер: 255с.
Мінск 1993
Ab ovo usque ad mala Ад яйка да яблык. 199
A cane поп magno saepe ingens aper tenetur Маленькі сабачка часта стр'ымлівае вялізнага дзіка. 183
Actam rem agere Рабіць зробленую справу. 133
Ad duo festinans neutrum bene peregeris Робячы дзве справы спехам, ніводнай добра не зробіш. 141
Ad poenitendum properat, cito qui judicat Хто хутка вырашае, хутка каецца. 168
Ad primos ictus non corruit ardua quercus Ад першага ўдару не падае высокі дуб. 66
Ad res portandas asini vocitantur ad aulam Аслоў клічуць на двор для перавозкі цяжару. 155
Aede tua magnus, aliena sis velut agnus У сваёй хаце будзь гаспадаром, а ў чужой ягнём. 160
Aedis apud postes canis est magis acer (asper) in hospes Каля вушака сабака мацней брэша на чужых людэей. 86
Aequo animo qui malis miscetur, est malus — Хто спакойна сыходзіцца з благімі людзьмі, той сам благі. 189
Aes debitorem leve, grave inimicum facit Невялікі доўг робіць даўжніком, a вялікі — ворагам. 94
Aes partum scelere solet aera decem removere — Грошы, набытыя злачынным шляхам, звычайна прыносяць дзесяцікратныя страты. 160
Aethiopem lavare Мыць эфіопа. 18
A majore bovi discit arare minor У старога / старэйшага вала вучыцца араць малады / малодшы. 86
Amantium irae amoris integratio est Сваркі закаханых узнаўленне кахання. 87
Amare et sapere vix Deo conceditur Кахаць i быць мудрым наўрад ці і Богу магчыма. 87
Amicus certus in re incerta cernitur Верны сябар пазнаецца ў бядзе. 94
Amicus stultorum similis efficietur Сябар дурняў зробіцца падобным да іх. 94
Amissum, quod nescitur non amittitur He ведаць аб страце — значыць не губляць. 200
Amor timere neminem verus potest Сапраўднае каханне нічога не баіцца. 88
Anima esuriens etiam amarum pro dulci sumit Галодны нават горкае прымае за салодкае. 123
Anima satur calcat favum Сытая душа топча мёд. 124
Animum debere Завінаваціцца душой. 124
Animus in pedes decidit — Душа ў пяткі пайіпла. 107
Annosa vulpes haud [facile] capitur laqueo Старая ліса не [легка] трапляе ў пастку. 51
Ante barbam doces senes Яшчэ барада не вырасла, а ты старых вучыш. 30
Ante tubam trepidas — Дрыжыш яшчэ да гука трубы. 108
Ante volare cave, quam procrescant tibi pennae Сцеражыся лётаць, перш чым у цябе вырастут, крылы. 168
Aquam in mortario tundere — Ваду ў ступе таўчы. 133
Aquam turbare dedecet, ne pura tibi desit Не прыстала муціць ваду, каб чыстай табе хапіла. 51
Aquas cineri infundere — Ліць ваду ў попел. 133
Aquila non generat columbam — Арол не нараджае голуба. 155
Arbore fructu cognoscitur Дрэва пазнаюць па плодэе. 19
Arbor mala, mala mala Благая яблыня благія яблыкі. 88
Arcades ambo — АбодвЗ аркадцы I Абодва з Аркадзіі. 189
Ardea culpat aquas, quiq nescit nare per illas — Чапля абвінавачвае ваду, таму што не ўмее плаваць. 66
Argenteis hastis pugnareiЗмагацца срэбнымі дзідамі. 124
Arrogantia facit stultum Ганарыстасць робіць дурным. 37
Ars neminem gravat — Рамяство нікому не ў цяжар. 67
Ars optimum viaticum Рамяство лепшы памочнік у дарозе. 67
Artificem commendat opus — Твор хваліць майстра. 68
Asinos non curo На аслоў не звяртаю ўваіі. 200
Asinus ad lyram Асёл аб ліры [мяркуе, судзіць]. 156
Asinus asinorum in saecula saeculorum — Асёл з аслоў на векі вечныя. 37
Asinus in paleas incidit I асёл можа натрапіць на мякіну. 196
Audi, cerne, tace, si vis vivere cum pace Слухай, прыкмячай, маўчы, калі хочаш жыць y згодзе. 7
Audi multa, loquere pauca — Слухай многа, гавары мала. 7
Aurea mediocritas Залатая сярэдзіна. 169
Auro quaque janua panditur Любыя дзверы адчыняюцца золатам. 125
Aurora musis amica (est) Аўрора сяброўка музам (г. зн. ранішнія гадзіны спрыяльныя для заняткаў навукамі і мастацтвам). 68
Ausculta et perpende Слухай [што гаворыць іншы] і ўзважай. 51
Aut Caesar, aut nihil — Альбо Цэзар, альбо нішто. 101
Aut ne tentaris, aut perfice Альбо не бярыся, альбо даводзь да канца. 102
Aut vincere, aut mori Альбо перамагчы, альбо памерці. 102
Auxilia humilia firma consensus facit Згода робіць моцнай слабую дапамогу. 95
В
Barba tenus sapiens Мудры толькі барадой I па барадэе. 38
Bella gerunt mures, ubi cattum non habet aedes — Мышы ваююць, калі ў хаце няма ката. 52
Bene merenti bene profuerit, male merenti par erit Таму, хто сев дабро, адплацяць дабром, хто сее зло злом. 78
Benevolus animus maxima est cognatio — Добразычлівы чалавек — самы блізкі родзіч. 95
Blanda patrum reprobos (segnes) facit indulgentia natos Сляпая любоў бацькоў разбэшчвае дзяцей. 88
Bona fama est alterum patrimonium Добрая слава другая спадчына. 102
Bona opinio hominum tutior pecunia est — Добрая думка людзей больш трывалая, чым грошы. 103
Bona valetudo melior est quam maximae divitiae Добрае здароўе лепш за самае вялікае багацце. 30
Bonorum vita vacua est metu Жыццё сумленных людзей свабоднае ад страху. 103
Bonos mores corrumpunt congressus mali Благія сувязі псуюць добрыя норавы. 190
Bonum est etiam bona verba inimicis reddere Добра нават ворагу сказаць прыемнае слова. 8
Bonum initium est dimidium facti Добры пачатак палова справы. 200
Bonus dux bonum reddit comitem Пры добрым правадніку добры спадарожнік. 190
Bos ad aquam tractus non vult potare coactus — Гані вала хоць да ракі — сілаю I сілком ваду піць не будзе. 84
с
Caecus non judicat de colore Сляпы не судзіць аб колеры. 156
Caecus si caeco ducatum praestet, ambo in foveam cadunt Калі сляпы сляпому паказвае накірунак, то абодва падаюць у яму. 134
Calamitate doctus sum Навучаны горам. Ill
Calles antiquos serves veteres et amicos Беражы старыя сцежкі i старых сяброў. 96
Camelus desiderans cornua, etiam aures perdidit Вярблюд, імкнучыся набыць рогі, страціў нават вушы. 52
Cancrum recta ingredi doces Вучыць рака ісці наперад. 134
Canit avis quaevis sicut rostrum sibi crevit — Кожная птушка так спявае, як у яе дзюба расце. 156
Cattus amat piscem, sed non vult tingere plantam Кот лтобіць рыбу, але не жадае мачыць лапы. 68
Cautus enim metuit foveam lupus Асцярожны воўк баіцца ямы. 108
Cave amicum credas, nisi quem probaveris He лічы кагосьці сябрам, пакуль яго не выпрабаваў. 96
Cave canem Сцеражыся сабакі (г. зн. будзь асцярожным, уважлівым). 52
Cave ne quidquam incipias, quod post poeniteat Не пачынай таго, у чым пазней будзеш раскайвацца. 53
Cave tibi a cane muto et aqua silente Сцеражыся ціхага сабакі і спакойнай вады. 19
Cena comesa venire 'Прыходзіць пасля абеду. 169
Cicatrix conscientiae pro vulnere est Раны сумления не загойваюцца. 103
Citius venit malum quam revertitur Бяда хутчэй прыходзіць, чым адыходзіць. Ill
Cito rumpes arcum, semper si tensum habueris — Хутка лук зломіш, калі яго заўсёды нацягнутым будзеш трымаць. 169
Clara pacta claros faciunt amicos Ясныя ўмовы ствараюць добрых сяброў. 96
Claude os, aperi oculos — Закрый рот, адкрый вочы. 8
Claudi vicinus claudicat ipse brevi Сусед кульгавага сам у хуткім часе пачынае кульгаць. 97
Cogitato quam longa sit hiems Думай наперад, якая працяглая зіма. 53
Colubra restem non parit Змяя вяроўкі не нараджае. 157
Columba non generat aquilam Голуб не нараджае арла. 157
Comae steterunt Валасы ўзняліся. 108
Comes facundus in via pro vehiculo est — Красамоўны спадарожнік у дарозе — той жа экіпаж. 8
Commenti fit opus ad deitatis opus — І да Божай дапамогі патрэбны спрыт чалавека. 69
Concolores aves facillime congregantur Птушкі аднаго колеру лёгка сыходзяцца. 190
Conscia mens recti scandit bene stramina lecti — Чалавек з чыстым сумлением спакойна ідэе спаць. 104
Conscientia mille testes Сумление варта тысячи сведкаў. 104
Considera quid dicas, non quid cogites — Сачы за тым, што гаворыш, а не за тым, што думает. 9
Consonus esto lupis, cum quibus esse cupis — Будзь y згодзе з ваўкамі, з якімі ты хочаш жыць. 54
Consuere alicui os Зашываць камусьці рот. 9
Consuetudo est altera natura Звычка — другая натура. 19
Consultatione re peracta nihi opus Kani справа зроблена, парада не патрэбна. 170
Contra vulpem vulpinandum Супраць nie трэба хітраваць па-лісінаму. 191
Copia non est inopia Запас — не нястача / галеча. 54
Cornix cornici nunquam oculum effodit — Груган гругану ніколі вока не выдзеўбе.191
Cornu bos capitur, voce ligatur homo — Быка ловяць за pori, а чалавека звязваюць словам. 9
Crambe bis coacta (recocta) Двойчы звараная / падагрэтая капуста. 192
Cras, cras et semper cras et sic dilabitur aetas Заўтра, заўтра і заўсёды заўтра, і так праходзіць жыццё. 170
Crebro victus erit, alium qui sternere quaerit — Той часта будзе прайграваць, хто імкнецца іншаму падставіць нагу. 78
Credula res amor est — Каханне лёгкавернае. 89
Crescere tanquam favus Расці, як соты. 170
Crescit amor nummi,quantum ipsa pecunia crescit — Расце любоў да грошай, калі яны павялічваюцца. 142
Cribro aquam haurire Чэрпаць ваду рэшатам. 134
Cucullus non facit monachum Клабук не ^обіць манахам. 149
Cucurrit quispiam, ne pluvia madesceret, et in foveam praefocatus est Спяшаўся, каб не вымакнуць пад дажджом, a трапіў у яму. Ill
Cui fatum e furca est pendere, haud mergitur unda Каму лёс наканаваў быць павешаным, той не патоне. 19
Cuilibet fatuo placet sua clava — Кожнаму дурню свой кій падабаецца. 161
Cui nasci contigit, mori restat — Каму давялося нарадзіцца, таму давядзецца і памерці. 30
Cujus est potentia, ejus est actum Чыя cina, raro і дзеянне. 84
Cujus regio, ejus lingua Чыя краіна, таго i мова. 161
Cujus regio, ejus religio Чыя вобласць, raro i вера. 162
Cum feriunt unum, non unum fulmina terrent Маланкі, якія трапляюць у аднаго, палохаюць многіх. 112
Cum lupus addiscit psalmos, desiderat agnos — Нават калі воўк вывучыў псалом, ён усё роўна прагне ягнят. 20
Cum mula pepererit Калі мул народзіць. 196
Cum recte vivis ne cures verba malorum — Калі жывеш сумленна, не бойся злых языкоў. 104
D
Dare verba in ventos Кідаць словы на вецер. 10
Decipit frons prima multos — Знешні выгляд падманвае многіх. 149
De gustibus (et coloribus) non est disputa» dum Пра гўсты (i колер) не варта спрачацца. 157
De lana caprina rixari — Спрачацца з-за казг/най шэрсці (г. зн. спрачацца аб дробязях). 135
Deliberandum est diu, quod statuendum est semel Абмяркоўваць трэба часта, рашаць адзін раз. 54
КНІГІ ОНЛАЙН
