Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў
Выдавец: Універсітэцкае
Памер: 255с.
Мінск 1993
Nil magis ama', cupiditas, Quam quod non licet — Жаданне i страсць нічога не любіць больш, чым тое, што забаронена. 25
Nimia libertas in nimiam servitutem cadit Праэмерная свабода прыводзіць да празмернага рабства. 177
Nimium ne crede colori Не надта давярай колеру (г. зн. знешняму выгляду). 152
Nitimur in vetitum, semper cupimusque negata — Мы заўсёды імкнёмся да забароненага і жадаем недазволенага. 25
Non alacres nisus gerit omnis avis quasi nisus He ўсякая птушка здолее паляцець / лунае ў рацасным палёце. 158
Non clangunt lituo tempore fata suo Смерць, прыходзячы ў свой час, не гудзіць у сігнальны ражок. 33
Non coquus semper, cui longus culter adhaeret He заўсёды кухар той, у каго доўгі нож. 152 t
Non est ad astra mollis e terra via Цяжкая дарога ад зямлі да зорак. 44
Non est triticum sine paleis Не бывае пшаніцы без мякіны. 91
Non est vitam invenire sine tristitia in ullo — Не бывае чалавечага жыцця без смутку. 116
Non jacet in molli veneranda scientia lecto — Глыбокія веды не ляжаць на мяккім ложку. 44
Non male respondit, male enim prior ille rogaverat — Не ён дрэнна адказаў, a ў Яго папярэдне дрэнна запыталі. 14
Non nostrum onus: bos clitellas He наш груз: няхай вол [нясе] сядло. 164
Non quod candet ebur, nec quod rubet omne aurum — He ўсё, што белае, — слановая косць, не ўсе, што чырвонае,чырвонае золата. 152
Non uno luna nitet vultu Не адным бокам свеціць месяц. 116
Novus rex, nova lex Новы цар новы закон. 85
Nullus tantus quaestus,quam, quod habens, parcere Няма большага дастатку, чым берагчы тое, што маеш. 61
Nummis potior amicus in periculis У небяспецы сябар даражэй за грошы. 99
Nummus nummum parit Грошы нараджаюць грошы. 129
О
Obsequium amicos, veritas odium parit — Падатлівасць стварае сяброў, a праўда спараджае нянаг.ісць. 121
Oculi avidiores sunt, quam venter Вочы больш прагныя, чым жывот. 144
Oculis magis habenda fides, quam auribus — Вачам варта больш давяраць, чым вушам. 61
Oleo tranquillius Спакайнейшае за масла. 25
Oleum addere camino Дабаўпяць масла ў агонь. 81
Ollula tam fertur ad aquam, quod fracta refertur — Так доўга ca збанам па ваду ходзім, пакуль яго не разаб’ём. 178
Omne malum cito accedit, tarde discedit Усякае зло хутка прыходзіць, марудна адыходэіць. 82
Omnes divitiae virtuti postponendae sunt Прыстойнасць лепш за ўсякае багацце. 106
Omnes homines aequales sunt Усе людзі аднолькавыя. 26
■ Omnes homines ad quaestum suum callent Усе людзі ўмелыя / ведаюць толк у тым, што тычыцца ix выгады. 164
Omnia fames dulcia facit praeter se ipsam — Голад, апрача самога сябе, усё робіць салодкім. 130
Omnia incipis, nihil absolvis — За ўсё бярэшся нічога не канчаеш. 72
Omnia tempus habent — Усё мае [свой] час. 178
Omnis musae mancipium — Служка любой музы (г. зн. майстар на ўсе рукі). 73
Omnis sibi malle melius esse quam alteri Кожны сябе любіць больш, чым другога. 165
Omnium malorum origo otium Гультайства пачатак усіх бедаў. 73
Omnium malorum stultitia est mater Глупства маці ўсіх няшчасцяў. 44
Optimum cibi condimentum est fames — Голад — лепшая прьшрава да ежы. 130
Opulentissima metalla assidue plenius responsura fodienti — Каштоўныя металы дастаюцца перш за ўсё таму, хто рупліва капае. 73
Ornata forma mente praeclara eminet У вочы кідаецца чароўны выгляд, а не выдатны розум. 44
Osse caret glossa, quandoque tamen terit ossa — Язык не мае косці, але часам расцірае косці. 14
Ovem lupo committere Авечку даверыць ваўку. 45
Р
Pallida mors aequo pulsat pede pauperum tabernas regumque turres Бледная смерць той жа нагой стукае ў хаціны бедных i палацы цароў. 34
Papulas observatis alienas obsiti plurimis ulceribus Вы [самі], пакрытыя мноствам язваў, выглядаеце чужыя пухіры. 165
Par comes esse pari consuescit sic et avari Роўны прыяцель роўнаму, скупы — скупому. 194
Pares cum paribus facillime congregantur Роўныя з роўнымі вельмі лёгка сыходзяцца. 194
Par pari referre — Роўным за роўнае аддаваць. 194
Parthis mendacior — Ілжывыя больш за парфян. 122
Parturiunt montes, nascetur ridiculus mus — Нараджаюць горы, народзіцца смешнае мышаня. 187
Parva delicta aperiunt viam ad majora — Малыя злачынствы адкрываюць дарогу вялікім. 187
Patiare potius ipse, quam facias scelus — Лепш самому трываць, чым чыніць зло. 61
Patiendo multa veniunt, quae nequeas pati Хоць ты i шмат можаш трываць, канец цярпенню наступіць. 62
Patiens et fortis se ipsum felicem facit Цярплівы i мужны сам сябе робіць шчаслівым. 62
Patientia animi divitias occultas habet Цярпенне мае скрытыя багацці. 62
Patientia omnia vincit Цярпенне ўсё перамагае. 53
Pauperior mendicissime homine Бяднейшы, як толькі мажліва (г. зн. бяднейшы за самага беднага чалавека).13О.
Pauper mutatur, si dives efficiatur — Бедны змяняецца, калі робіцца багатым. 130
Paupertas non est probrum (vitium) — Беднасць не загана. 131
Peculium re, non verbis augetur — Маёмасць павялічваецца справай, а не словамі. 14
Pecuniae omnia oboediunt Грошам усё скараецца. 131
Pejor avis aetas — Дрэнная птушка узрост. 34
Pelle sub agnina latitat mens saepe lupina — Пад авечай шкурай хаваецца часта воўчая душа. 153
Pendere tenui filo — Вісець на тонкай нітцы. 206
Per fas ac nefas Дазволенымі і недазволенымі сродкамі. 206
Per me ista trahantur pedibus Што да мяне, то няхай кульгаюць. 26
Per risum multum poteris cognoscere stultum Па частаму смеху ты можаш пазнаць дурня. 45
Pes gradiens crescit, cornix residendo famescit Нага расце ад хады, варона галадае ад сядзення. 74
Piger ipse sibi obstat — Лянівы сам сабе шкодзіць. 74
Piscari in turbido Лавіць рыбу ў мутнай вадзе. 106
Piscem natare doces — Ты вучыш рыбу плаваць. 139
Plenus rimarum Увесь у трэшчынах (г. зн. балбатлівы). 15
Plus potest negare asinus, quam probare philosophus Дурань можа больш запярэчыць, чым разумны даказаць. 45
Plus valet exiguus quam nullus ad atria clavus Лепш дрэнны замок у доме, чым ніякі. 63
Plus valet in dextra passer quam quattuor extra Лепш адзін верабей у правей руцэ, чым чатыры ў паветры. 63
Plus vident oculi quam oculus Два вокі бачаць больш, чым адно. 46
Pomum compunctum cito corrumpit sibi junctum — Гнілы яблык хутка псуе той, што ляжыць побач. 194
Post cenam stabis aut mille passus meabis Пасля абеду ўстанеш альбо тысячу крокаў адмераеш. 74
Post factum nullum consilium — Пасля зробленага не патрэбна ніякая парада. 139
Post gaudia luctus Пасля радасці — плач. 116
Post mortem medicina Пасля смерці лячэнне. 139
Post nubila Phoebus (sol) Пасля хмар Феб (сонца). 178
Post tenebras spero lucem Спадзяюся на святло пасля змроку. 117
Post vinum verba, post imbrem nascitur herba Пасля віна слова, пасля дажджу — трава. 148
Primoribus labris attingere aliquid Дакрануцца да чаго-небудзь кончыкамі губ (г. зн. павярхоўна азнаёміцца з чым-небудзь). 15
Principia magna saepe parva in exitu — Вялікі пачатак часта канчаецца малым вынікам. 187
Prius quam incipias, consulto, et ubi consulueris, mature factu opus est — Перш чым пачаць, абдумай, калі абдумаеш, варта паспяшыць. 63
Prodest cautela plus quam postrema querela — Больш дапаможа своечасовая перасцярога, чым запозненыя папрокі. 64
Propria laus sordet — Уласная пахвала выклікае агіду. 144
Proverbia populorum sapientia — Прыказкі народная мудрасць. 15
Prudentia saepe vitantur pericula Дзякуючы разважлівасці мы часта пазбягаем небяспекі. 64
Pugnis et calceis, unguibus et rostro — Кулакамі i нагамі (літаральна: чаравікамі), кіпцюрамі і дзюбай. 206
Pulchre sedens melius agens — Добра абдумаеш, лепей зробіш. 64
Pulchrum est praestare cuncta, nü exigere Цудоўна ўсё даваць і нічога не патрабаваць узамен. 82
Q
Quae nocent, docent — ПІто шкодзіць, тое вучыць. 46
Qualia quisque geret, talia quisque feret Як хто будзе сябе паводзіць, так да яго будуць і адносіцца. 194
Quam camus cassus, equus est melior mala passus Лепш конь благі, чым пустая аброць. 139
Quam cara sint bona, homines carendo intelligunt — Людзі разумеют., якое дарагое здароўе, толькі страціўшы яго. 34
Quam difficile est crimen non prodere vultu Як цяжка не выдаць злачынства тварам. 153
Quem mos non rexit, vita non inclytus exit Хто не трымаецца закону, зняслаўленым пойдзе на той свет. 34
Qui bibit immodice vina,venena bibit — Хто не ў меру п’е віно, той п’е атруту. 148
Qui bona sectatur, prima bene surgit in hora Хто імкнецца да багацця, устав да світання. 75
Qui canem alit exterum, hunc praeter lorum nil fit reliquum Хто корміць чужога сабаку, y таго нічога, акрамя павадка, не застанецца. 166
Qui capit uxorem, litem capit atque dolorem Хто бярэ сабе жонку,той набывае сварку i гора. 91
Qui cito laetatur, leviter dolet et lacrimatur Хто хутка радуецца, той лёгка смуткуе i плача. 117
Qui comes est stulti, sibi saepe fit ipse labori Хто з’яўляецца сябрам дурня, той часта сам сабе цікодзіць. 46
Quid ipse sis, non guid habearis, interest Важна, які ты на самай справе, а не за каго цябе прымаюць. 144
Quidquid est plus quam necesse, possidentes deprimit Усё, што эвыш неабходнага, губіць валадароў. 179
Quidquid in buccam venerit, stultus loquitur Дурны гаворыць усё, што прыйдзе ў галаву. 47
Quidquid nummis praesentibus opta, et fiet Маючы грошы, жадай усяго, чаго хочаш, i яно збудзецца. 131
Qui me amat, amat et canem meum — Хто любіць мяне, любіць і майго сабаку. 91
Qui mittit stultum, differt sua commoda multum Хто пасылае дурня, той церпіць шмат няўдач. 47
Qui pro quo Адзін замест другога / Тэты замест таго. 207
Qui quaerit alta, is malum videtur quaerere Хто шукае высока, той шукае сабе бяду. 179
Qui se ipse laudat, cito derisorem invenit Хто сам сябе хваліць, той хутка зробіцца пасмешышчам. 144
Qui semel furatur, semper fur habetur Хто хоць раз украў, назаўсёды злодзеем застанецца. 106
Quisquis homo bene scit, ipsum quo calceus urget Кожны чалавек добра ведав, дзе яму цісне чаравік. 166
Qui tangit picem, contaminabitur Хто дакранаецца да смалы, пэцкаецца. 195
Qui timet insidias omnes, nullas incidit Хто баіцца ўсякай пасткі, той не трапляе ні ў адну з ix. 64
Qui totum vult, totum perit — Хто ўсяго жадае, усё губляе. 145 ,
КНІГІ ОНЛАЙН
