Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў
Выдавец: Універсітэцкае
Памер: 255с.
Мінск 1993
Краса да вянца, а розум да канца. 65,154
Краса прыглядзіцца, а розум прыгадзщца. 154
Красатой гаршка не закрасіш. 65
Красуйся да часу, бяда, прыйдзе i мая пара. 81
Крывое дрэва не выпрастаеш. 18
Куй жалеза, пакуль гарачае, бо як астыне, то не ўкуеш. 172
Куй жалеза, пакуль куецца. 172
Куй сам свой лес. 28
Куляй пацэліш у аднаго, двух, а трапным словам у тысячу. И
Кураня курыцу не вучыць. 30
Курка / певень па зярнятку збірае i сыта / сыт бывав. 83
Курэй даіць. 139
Л
Лаві рыбку, як ловіцца. 64
Лазня лазню ганіць, а абедзве ў гразі стаяць. 162
Лазня ўсіх мые, а сама ў брудзе. 165
Лапаць з пасталом спрачаюцца пра лычка пад сталом. 135
Ласка не каляска, сеўшы,не паедзеш. 14
Лгаў, лгаў ды пралгаўся. 121
Лень горш хваробы. 74
Лень жуе чалавека, як іржа жалеза. 74
Лепей вучоны, як залачоны. 38
Лепей з добрым / разумным згубіць, чымся з дурнем знайсці. 43
Лепей легчы спаць галоднаму, чым з доўгам. 127
Лепей лычны мір, чымся раменная свара. 138
Лепей людзям даць, чым самому прасіць. 82
Лепей саламяная згода, ніж залатая звада. 138
Лепей тоўстая сарочка, чым ніводнай. 6У
Лепш адзін раз убачыць, чым сто разоў пачуць. 203
Лепш варабей у руцэ, чым грлуб на стоасе. 56
Лепш злавіць маленькую рыбку, чым вялікую жабу. 56
Лепш мала, ніж нічога. 63,139
Лепш нічога няма свайго роднага вугла. 167
Лепш пагана ехаць, чым добра ісці. 56,139
Лепш позна, чым ніколі. 181
Лепш самому быт, пакрыўджаным, чым каго іншага пакрыўдзіць. 61
Лепш свае лычка, як чужы рамушок. 162
Лепш сініца / верабей у руцэ, чым журавель / жораў у небе. 56
Лес не сякуць языкамі. 14
Лета — прыпасіха, зіма — прыбярыха. 53
Лік дружбе не шкодзіць. 96
Ліпець на валаску. 204
Лістам сцелецца, a ўкусіць цэліцца. 152
Ліха адно не бывав — бяду за руку трымае. 114
Ліха без дабра не бывав. 116
Ліха даўжэй у памяці, як дабро. 80
Ліха едзе скора услед гора. 114
Ліха ідзе i бяду за сабою вядзе. 114
Ліха набярэшся, ды не хутка пазбудзеш. 82
Ліхая кампанія і добрага папсуе. 190
Ліхая кампанія на ліха выведзе. 190
Ліхое доўга ў памяці. 80
Ліць кракадзілавы слёзы. 119
Лішняга і ў мех не ўсыпеш. 177
Лішняе пажадаеш — апошняе пацяраеш. 145
Лішняе — у папа ў рукавах. 55
Лыкі аднаго лапця. 192
Лысае жарабя ўрадзілася, лысае і здохне. 21
Лысая карова лысае цяля прывядзе. 88,155
Любіш ездзіць — кармі каня. 136
Любіш ездзіцьна вазочку з гары, любі ж і вазочак вазіць на тару. 136
Любіш катацца, любі і саначкі вазіць. 71
Любіш мяне, дык любі і маё. 91
Людзі чаго ні скажуць і смаленую кабылу змажуць. 199
м
Магіла ўсіх памірыла. 32
Маё дзела старана. 164
Майстар залатыя рукі. 73
Маланка б’е ў высокае дрэва. 104
Малая пашня, ды ўрод дала. 186
Малая прачка часам многа зробіць. 183,186
Маленькі, але ўдаленькі. 184,186
Маленькі, ды ўдаленькі, вялікі,ды дурны. 42
Маленькі сабачка, a кусае балюча. 184
Малое і п’янае найлепшу праўду скажа. 119
Малы жук, а пары сабе шукае. 89
Малы жук, ды вялікі гук. 183,186
Малы залатнік, ды дарагі. 183
Малы Кузьма, ды высокая яму дана. 89
Малым пачалося, але вялікім кончылася. 184
Масцярство за плячмі не носяць, а з ім добра. 67
Матка парве пазуху, дзецям хаваючы, a дзеці ад маткі хаваючы. 88
Маўчанка не квяліць, але славу велічыць. 7
Маўчанка не пушыць, але гнеў патушыць. 171
Маўчок пятачок, а два грывеннік. 7,16
Мая хата з краю. 164
Меней гавары болей ведаць будзеш. 7
Меней гавары — болей рабі. 14
Меней гаварыць сабе ўрадзіць. 11
Мераць на свой аршын / на свой капыл. 175
Між дзвярэй пальца не кладзі. 59
Мілей свая хата, як чужая вёска. 167
Мілыя сварацца — толькі цешацца. 87
Мінуліся тыя лята, што пасвілі цялята. 181
Млын меле мука будзе, язык меле бяда будзе. 10
Многа робіць языком, ды мала рукамі. 13
Многа чуецца, ды мала верыцца. 12
Моцны статак чарадою, a людзі грамадою. 99
Мурашка невялікая, а горы капае. 186
Мыла бруднае, а белае хусце мые. 150
н
На абмане далёка не ўедзеш. 121
На адзін капыл зроблены. 192
На адну каплю мёду, а на дзве смуроду. 112
На адным сонцы сушыліся. 189
Набіць аскому. 192
На благога чалавека хлебам кідай. 83
Навука даражэй за золата. 38
На вялікага сабаку трэба i палка вялікая. 155
На вялікія ногі малых ботаў не нацягнеш. 155
На вялікую дзірку маленькую латку не пакладзеш / не нацягнеш. 155
На вярбе грушы не растуць. 155
Нагаварыў мех i торбу. 17
На галодны зуб усё смачна. 123
На двух вяселлях адразу не станцуеш. 184
На дзвюх калясках адзін не паедзеш. 141,184
На добрае пытанне добрее i адпавяданне. 14,194
Наеўся, напіўся і царам зрабіўся. 124
На жывым мядзведзю шкуры не купляй. 58
На камара ідзе э калом, а на ваўка з дубцом. 44
На капейку мёду, а на рубель смуроду. 37
Налажыць / накласці на сябе рукі. 31
На ласы кусок знойдзецца раток. 97
На лёдзе хату будаваць. 133
На ліцо — яйцо, a ў сярэдзіне — баўтун. 144
На лобе ні ў кога не напісана, які ён. 150
На пажары харом не распісваюць. 133
На паляванні, як і ў карцёжнай гульні, шанцуе не заўсёды. 113
На панскі розум ёсць мужыцкая хітрасць. ПО
Наперад не вырывайся, ззаду не заставайся, сярэдзіны трымайся. 169
Напужаная варона і вераб’я баіцца. 57
Нарадзіўся пад шчаслівай зоркай. ИЗ
Нарадзіўся ў сарочцы. 113
Нарадзіцца ў кгшулі. 22
Нарадзіцца ў чапцу. 22
На сабачы брэх не глядзі, ды сваёю дарогаю ідзі. 13
На сваім падворку і сабака адважнейшы. 86
На сваім падвор’і і сабака пан. 86
На святыя ніколі. 196
Настрашыў мех, дык і торба страшна. 57
На суку стаіць i сук сячэ. 42
На таго не спадзявайся, хто не гаспадар свайму слову. 24
На тое i конь, каб у плуг запрагаць. 79
На ўсё свой час. 70
На хаду падноскі адарве. 109
На харошага глядэець хораша, а з разумным жыць лётка. 154
На чужое дабро нясі слёз вядро. 160
На чужой шкуры І вала спёк бы, а на сваей i камара не заб’е. 163
На чужым горы шчасце не пабудуеш. 79
Наш Антон не тужыць па том. 26
На яго ніякай немалы няма. 35
На языку мёд, а пад языком лёд. 152
На язычку мядок, а на сэрцы лядок. 119
Не адзенне чалавека, а чалавек адзенне харашыць. 44
Не адкладай на заўтра, што паспееш зрабіць сёння. 176
Не апускай рук. 201
Не бачыць сава, якая сама. 22
Не без граху. 24
Не брахне, дык не дыхне. 122
Не было снегу — не было i следу. 205
Не быў на той даліне, дзе праўду дзялілі. 122
Не бяры чужога: аддасі сваё. 160
Не вер вушам сваім. 61
Не вер казлу ў капусце, a ваўку ў авечках. 23
Не вер чужым рачам, ды вер сваім вачам. 61
Не вешай галавы/носа. 201
Не вучы вучонага. 135
Не вучы краўца: без цябе скроіць. 135
Не вучы кульгаць: i так ногі баляць. 135
Не вучы рыбу плаваць, а злодзея красці. 206
Не вучы салаўя песні пець. 135
Не вялікі грэх украсці арэх, ды за арэхам конь ідзе. 187
Не ганіся за вялікім, бо i малое згубіш. 52
Не ганіся за чужым, не трэба будзе плаціць свае. 160
Не глядзі пачатка, глядзі канец. 65
Не глядзі чужога проса, а свайго носа. 22
Не даўшы слова крапіся, a даўшы дзяржыся. 202
Не еўшы нудна, пад’еўшы трудна. 176
Не замуціш вады — не паймаеш рыбы. 68
Не заўсёды там шчасце, дзе дастатак i багацце. 126
Не заўсёды той калючы бывав, хто скураю вожыка падшывае. 150
Не зведаўшы броду, не сунься ў воду. 64
Не знаем цану вадзіцы, пакуль не высахла крыніца. 26
Не з’ясі зерне, пакуль арэх не раскусіш. 71
Не кажы гоп, пакуль не пераскочыш. 59
Не капаўшы студні, не нап’ешся вады. 76
Не карай, Божа, нічым, як другам ліхім. 99
Не кідай жывога, не шукай умёрлага. 57
Не кладзі пальцы ў зубы, бо адкусіць. 59
Не кладзі сабаку пальца ў рот. 59.
Не кожны вясёлы, хто спявае. 149
Не кожны пан, хто ў ботах. 150
Не кожны п’ян, хто вясёлы. 150
Не кожны спіць, хто храпіць. 150
Не краса красіць, а розум. 65
Не красата чалавека красіць, а характер. 154
Не кручен не рамень, не вучан не чалавек. 38
Не лезь, куды тЬая галава не лезе. 175
Не лягай высока, бо нізка сядзеш. 179
Не маё гарыць не мне тушыць. 26
Не меў Саўка клопату, дык жонку ўзяў. 91
Не пабаяўся ківа — пабаішся кія. 39
Не падай духам. 201
Не падымай нос, а тоспатыкнешся. 1791
Не пазнаўшы бяды, не ўчуеш дабра. 116
Не пазычай, то не будзеш мець ворагаў. 94
Не па каню, дык па аглоблі. 56
Не паможа кадзіла, калі хвароба зваліла. 33
Не памрэ толькі той, хто не нарадзіўся. 30
Не пастаяўшы на парозе, не сядзеш у кут. 174
Не перагінай палку. 169
Не плюй проці ветру — усе пырскі будуць твае. 58
Не плюй супраць ветру. 58
Не плюй у вадзіцу, бо давядзецца напіцца. 58
Не плюй у вадзіцу: згадзіцца напіцца. 51
Не плюй у калодзезь, згадэіцца вады напіцца. 58
Не плюй у крыніцу: прыйдзеш па вадзіцу. 51
Не працягвай рукі на чужое, бо сваё згубіш. 160
Не прымаць блізка да сэрца. 20
Не рабі ліхога i не бойся нічога. 103
Не сілай бярэ, а розумам. 42
Не сілаю трэба браць, а умением. НО
He скончыўшы адну работу, за другую не бярыся. 72
Не смейся, дзеўка, удаве, бо прыйдзе nixa і табе. 115
Не сорам маўчаць, калі нечага сказаць. 63
Не сплёўшы новыя лапці, старыя не выкідай, 63
Не стаў у чужыя калёсы палку, а то гэта палка цябе па ілбе трэсне. 78
Не таго слава, хто пачынае, але таго, хто канчае. 65
Не тады вучыцца плаваць, як вада ў рот цячэ. 140
Не талы, калі салодка, а тады, калі горка, прыяцель патрэбен. 99
Не тады сабак карміць, як на паляванне ісці. 140
Не тады студню капаць, як смагу паталяць. 133
Не так скора ліха вылезе, як улезе. 82,111
Не так сталася, як гадалася. 21
Не так хутка ліха выгнаць, як яно ўлезе. 82
Не твая палоса не сунь носа. 164
Не тое эолата, што ў скрыначцы ляжыць. 152
Не той багаты, хто пражывае, а той, хто нажывае. 61
Не той добры, хто пачынае, а той, хто канчае. 202
Не той друг, што мёдам мажа, а той, які ў вочы праўду скажа. 96
Не той нагою парог пераступіць. 207
Не той харош, хто тварам прыгож, а той харош, хто на справу гож. 65,144
Не тычы носа не ў свае калёса. 164
Не ўздымайся ў жыцці высока, каб не ўпасці глыбока. 179
Не ўсе птушкі лётаюць. 152
Не ўсе сабакі кусаюць, што лаюць. 13
Не ўсё тое эолата, што блішчыць. 152
Не ўсё тое казаць, што на рот лезе. 11
Не ўсім панамі быць. 158
Не ўсякі пан, у каго штаны нагыпуск. 150
Не ўсякі хворы, хто стогне. 152