Сіямцы
Андрэй Жвалеўскі, Яўгенія Пастэрнак
Выдавец: Янушкевіч
Памер: 234с.
Мінск 2020
— Я высветліў, адкуль у яго бум наведвальнасці! — ён прагартаў некалькі ролікаў і спыніўся на адным. — Глядзі!
Яна спачатку хацела зірнуць адным вокам, але не здолела адарвацца, пакуль не даглядзела.
Кадры мільгацелі. Геула ўсміхалася. Супілася. Грызла аловак. Камера выхоплівала яе ў нечаканых ракурсах. Відаць, Ян здымаў сваю «сіямскую сястру» цішком. Музыка — пяшчотная і дзёрзкая адначасова — вельмі дакладна падкрэслівала кожны рух Гэлі. I толькі ў фінале мітульга кадраў рэзка спынялася, а ў музыцы заставалася адна пяшчота. Геула спала. Яна ляжала, скруціўшыся абаранкам, на Янавай тахце.
Апранутая.
I ўсё адно мурашкі пабеглі па скуры.
А калі Гэля, прачынаючыся, пацягнулася, мурашкі знерухомелі.
Ролік скончыўся.
Янавы бацькі яшчэ некалькі секунд працягвалі глядзець на згаслы экран.
— Трэці раз гляджу, — прызнаўся Станіслаў Францавіч. — I кожны раз праймае... Цікава, дзе ён такую... Шамаханскую царыцу знайшоў?
— Гэта ж Гэля, — задуменна адказала Барбара.
— Якая Гэля?! — адмахнуўся муж. — Бачыў я тую Гэлю... Смаркачка недаробленая. А тут... Карацей, трэба, каб ён яшчэ пару разоў яе зняў! Толькі на фоне... — бацька пайшоў да пакоя Яна: — Дык ён, кажаш, у сябе?
— He трэба, Стасік! — папрасіла Барбара.
Але муж быў настроены рашуча. Барбара далей ад граху схавалася ў гасцёўні.
Праз пару секунд да яе данеслася:
— Што разлёгся, Кустурыца? Справа ёсць!..
Станіслаў Францавіч прычыніў дзверы, і размова чулася толькі як бубненне.
Барбара абудзіла планшэт і зноў запусціла ролік з Гэляй.
Муж меў рацыю: з другога разу ролік прабіраў нават мацней, чым з першага. А з трэцяга — яшчэ мацней.
Яна ачомалася, калі пачула сярдзітае:
— Ды якое «адчапіся»?! Ты, дурань, намацаў залатую жылу. Трэба яе цяпер даіць! Дакладней... распрацоўваць!
— Адвяжыся! — голас Яна гучаў істэрычна. — I не ўваходзь у мой пакой без стуку! Ясна?!
Станіслаў Францавіч выйшаў угневаны:
— He, ты чула? Як ён увогуле бізнес весці збіраецца? Аднойчы пашанцавала на рынак трапіць — а ён, бач ты, не ў гуморы! Калі б я на свой гумор глядзеў, мы б даўно з торбамі пайшлі!
Барбара не спрачалася.
* * *
— Вітанкі, парназорка! — выгукнула Смірнова, і ўсе засмяяліся.
Геула азірнулася. Ёй зрабілася цікава, каго так весела вітаюць аднакласнікі.
— Што азіраешся? — зарагатала Смірнова. — Поспех падкраўся неўпрыкмет?
— Ты пра што? — змрочна спытала Гэля.
Яе жыццё апошнім часам з цяжкасцю можна было назваць поспехам. 3 маці яна так і не замірылася, з Янам і Кастусём было скончана. Цётка Аля, вядома, вельмі добры чалавек, але сяброў яна не заменіць.
— А шмат плацяць за здымкі ў порна? — з’едліва пацікавіўся Прысмакоў.
— Якое порна, вы што, усе абкурыліся? — абурылася Геула.
— Ды годзе табе, не саромейся, — чмыхнула Смірнова. — Хлопцы вунь зранку круцяць, разоў пяцьдзясят паглядзелі ўжо.
— А вам аператар не патрэбны? Вы наступным разам вазьміце мяне, я здымаць умею, будзе паўнавартасны відос, а тут тэма недараскрытая...
Прысмакоў пацягнуўся рукой да проймы Гэлінай блузкі і праз секунду ўжо вішчаў і падскокваў.
— Ты што, зусім дурная — кусацца? — зароў ён.
— Толькі крані, — скрозь зубы працадзіла Геула.
— Ды годзе ўдаваць з сябе цнатліўку! — выгукнуў Прысмакоў.
Геула шпурнула ў яго заплечнікам.
— Гэй, ратуйце мяне ад гэтай псіхапаткі! — крыкнуў Прысмакоў.
А Геулу схапіла за руку Смірнова.
— Бач, а што ты хацела? Такія ролікі выкладаць — і каб у хлопцаў сківіца не адвісала?
Гэля ў думках далічыла да пяці. Лічыць да дзесяці цярплівасці не хапіла.
— Я. Нічога. He. Выкладала, — сказала яна. — Я ўвогуле не разумею, пра што размова.
Відаць, яна была вельмі пераканаўчая.
Смірнова міргнула і пацягнулася па тэлефон.
— Я табе ўчора спасылку кідала, ты бачыла? — спытала яна.
— Мне ўчора трохі не да таго было, — змрочна адгукнулася Гэля.
— Дык во! — Смірнова тыцнула ў смартфон. — Дзіўна... напісана, што заблакавана.
Гэля паглядзела на адрас заблакаванага відэа і зразумела, што прыдушыць Яна голымі рукамі, што б ён там ні выклаў. Зараз жа.
— Я скажу класнай, што ты захварэла, — крыкнула Гэлі наўздагон Смірнова.
Геула нават не азірнулася.
Чакаць тралейбуса ў яе не ставала цярплівасці. Гэля неслася праспектам Прытыцкага, на хаду набіраючы Янаў нумар.
«Абанент часова недаступны...»
Геула прыспешыла крок. На мінскае неба імкліва і велічна, як Зорка Смерці, напаўзала шэрая хмара. Калі Гэля дабегла да дома Яна, з хмары паваліў снег.
* * *
У дзверы званілі.
Ян ляжаў.
У дзверы працягвалі званіць.
Ян ляжаў і згадваў, што хвіліну таму ён чуў дамафон. Тады не ўстаў і цяпер уставаць не збіраецца.
Назойлівы тыпус перайшоў на кароткія трэлі.
«Пайду і заб’ю, — падумаў Ян, — чым-небудзь цяжкім».
Званок пачаў перадаваць нешта азбукай Морзэ. Да какафоніі далучылася Нора.
Ян устаў. Нічога цяжкага не знайшлося, затое на вочы трапілася адкрутка.
3 адкруткай у руцэ ён расчыніў дзверы.
— Ты што, зусім ужо?! — спытала Геула і пайшла проста на Яна.
Ян ачмурэў ад гэткага нахабства, але пасунуўся ўбок.
— Я зусім ужо? Гэта ты зусім ужо! — Ян трос адкруткай, быццам дрэўкам ад вельмі маленькага сцяга. — Спачатку валачэ свайго хахаля, які бойкі ладзіць, потым прад’явы нейкія кідае...
— Ты сам бойку пачаў! I ўвогуле, не пра бойку размова! Ты што пра мяне наздымаў там?!
— А твой сам гузака на лоб шукаў! З’явіўся ўвесь такі з кветкамі...
— He змяняй тэму!
— Сама не змяняй!
Яны схітраліся сварыцца і перамяшчацца ў пакой да Яна.
— Што! Ты! — ледзь не крычала Геула. — Пра мяне! Зняў?!
— А навошта! Ты! — у тон адказваў Ян. — Свайго ёлупня! Да мяне прывалакла?!
Гэля зразумела, што так яны ні пра што не дамовяцца. Пакуль Ян не выкажацца па набалелай тэме, ад яго ні ладу ні складу.
— Так! — сказала яна, як ёй падалося, з ледзяным спакоем. — Давай разбяромся. Я Кастуся да цябе не прыводзіла. Згадай, дзе мы перастрэліся?
Ян насупіўся.
— I нічога такога Кастусь пра цябе не сказаў.
— Затое ты сказала! — усклікнуў Ян.
— Я?! — здзівілася Геула.
— Ага! Сказала, што я даўбак і ты з такім даўбаком не хочаш мець ніякіх стасункаў!
— Ды не называла я цябе даўбаком!
— Ну... можа, не даўбаком. Але яно так прагучала!
«Ды што ж ты за ідыёт такі!» — ледзь не прамовіла Гэля ўголас, але ў яе хапіла сілы волі замест гэтага сказаць:
— Прабач... Я не хацела цябе пакрыўдзіць. Прабач, шчыра...
Ян стаў у позу «гнеўны адчай». Гэля падлезла яму пад руку і паказытала. Ян таргануўся, але выраз крыўды на твары застаўся.
— Ну як сабе хочаш! — не вытрымала Геула. — Злуйся, хоць лопні. Ты патлумач, што за ролік пра мяне зняў парнаграфічны?
Ян так здзівіўся, што забыўся на крыўду.
— Што?! Там нават эротыкі не было! Ты сама хоць бачыла?
У Гэлі адлягло ад сэрца. Усё ж такі аднакласнікі ў яе дурні.
— Зараз, — Ян шчоўкаў мышкай, адкрываючы YouTube. — Глядзі... гоп...
— Так, — пацвердзіла Геула, — у мяне таксама не адкрываецца.
Ян ліхаманкава адкрываў адзін «сіямскі» ролік за адным, але паўсюль замест відэа выскоквала таблічка з нейкім дробным тэкстам.
— Яны ўвогуле канал заблакавалі! За «сур’ёзнае парушэнне правілаў»! Ат халера! Я зараз ім ліст напішу...
Гэля яшчэ трохі пасядзела побач з Янам, які набіраў паведамленне, чытаў даведку, шукаў братоў па няшчасці. Геула ўздыхнула і спытала:
— Можа, гэта якраз праз мой ролік? Усё ж такі там было нешта... непрыстойнае?
— Ды клянуся! — адказаў Ян. — Нічога такога! Ты паўсюль апранутая! Ну смяешся... ну злуешся... А напрыканцы ўвогуле спіш.
Чаго?!
— Ды памятаеш, ты ўсю ноч з мамай нешта гатавала, а потым прыйшла да мяне і задрамала? Але там таксама ніякай парнухі! Проста ляжыш...
Нядобрыя прадчуванні зноў заварушыліся ў Гэлінай душы.
— Янік... а ролік у цябе на кампе захаваўся, так? Дай зірнуць.
— Гэлька, родная! Пачакай! Яны якраз адказалі! Дай мне паўгадзіны, я ўсё разблакую!
Гэля зразумела, што варта пакінуць Яна разбірацца з праблемай. Яна ведала свайго «сіямскага брата» даўно і здагадвалася, што за паўгадзіны ён не разбярэцца... але за пару дзён дасць рады. А пакуль... якая розніца, што там было на відэа, калі яно ўсё адно заблакаванае?
Геула выйшла ў калідор і ўбачыла, што падчас сваркі яны з Янам не зачынілі ўваходныя дзверы. Лямант Норы даносіўся аднекуль з пад’езда. Гэля вылавіла котку каля смеццеправода і вярнула ў кватэру.
— Ян! — гукнула Геула. — Нора ледзь не збегла!
Адказу яна не дачакалася.
Калі яна выйшла на вуліцу, ніякіх слядоў хмары на мінскім небе не засталося. I снег, які выпаў, паспеў цалкам растаць.
* * ★
Гэля адчыніла замок у кватэру, налегла плячом, а потым мусіла пазваніць: выявілася, што дзверы зачыненыя на засаўку.
Адамкнула Геуле бледная маці.
— Прабач мне, — прамовіла яна, — я не павінна была на цябе крычаць.
— Я таксама не павінна была, — сказала Гэля, — можна ўвайсці?
Маці пасунулася і прапусціла Гэлю ў калідор.
— Аты навошта зачынілася? — пацікавілася Геула.
— Я баюся, — ціха адказала маці, — мне такіх жахаў нарасказвалі. Розныя нягоднікі ўрываюцца ў кватэры...
— Навошта?
— Ну, кажуць, калі не могуць даказаць незаконную прадпрымальніцкую дзейнасць, дык нацкоўваюць бандытаў, і тыя робяць пагром.
— Навошта? — здзівілася Гэля.
— He ведаю, — шэптам адказала маці.
— Зразумела, — сказала Гэля, — збірайся. Паедзем да Ады.
* * *
У Ады было спакойна. У будні дзень на могілках не бывае шмат наведнікаў.
— Глядзі, — сказала маці, — неўзабаве півоні заквітнеюць. Колькі бутонаў сёлета!
Гэля выдрала нахабны дзьмухавец, які прарос проста праз плітку, і паглядзела на куст.
— Ага. Ёй было б даспадобы.
— Што значыць «было б даспадобы»? — абурылася маці. — Ёй даспадобы. Іначай яны б тут не квітнелі! Ты ж памятаеш Аду, вакол яе ўсё было якраз так, як яна хацела.
Гэля зразумела, што маці вярнулася да звыклага стану.
— А цяпер кажы, — загадала яна, — што за бандыты? Скуль ты гэта ўзяла?
— Я пакуль у чарзе ў выканкаме сядзела, наслухалася...
— Ты б яшчэ тэлевізар паглядзела! — чмыхнула Геула.
— Табе ўсё жартачкі, — зноў пачала заводзіцца маці, — а я сёння адмовілася ад дзясятка замоў. А тры мне трэба зрабіць ну проста абавязкова, інакш я людзей падвяду, а я баюся.
— Чаго? — здзівілася Гэля.