КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
Стары д р у г лепей за новых двух. П р ы к а з к а. А хто ж мне найлепшы прыяцель, калі не я сам? К. К р а п і в а. Крышыце панскае ярмо, б р ат ы... В. Т а ў л a ft. Дарэмна, вядома, крыўдзілі чыгуначнікі сваіх паштовых к а л е г. X. Ш ы н к л е р. Ен ідзе па вуліцы, сустра-каецца з сябрукамі, ра-дасна з імі вітаецца. М. 3 а-р э ц к і. Надзейныя людзі — д р у ж-б а к і мае колішпія, з якімі я працаваў некалі. I. Шам я-к і н. Вось Савось і Антось сталіся дружакі. Я. Колас. Едзе ў госці, едзе — запрасіў камрад... Я. К у п а л а. Цяпер ііаш надзейны с а ю з-нік — лес. А. Б я л е в і ч. Гарэў агеньчык веры у вачах, што будуць шчасна жыць на-роды-n а б р а ц і м ы. С. Ш у ш-к е в і ч. С в о й ча л а в ек. Пад-польны камітэт памог яму ка-ня набыць. I. Г у р с к і. Я нават ведаў, калі іх спа-ляць — ч а л а в е к н аш пе-радаў, што ў камеіідатуры слу-жыў. Б. С а ч а н к а. СЯДЗІБА, СЯЛІБА, СЕЛІ-ШЧА, ПАСЕЛІШЧА, СЕЛЬБІ-ШЧА, ДВОР, ЗАБУДОВА; КОТЛІШЧА (разм.); АСЕЛІ-ШЧА, ПАСАДА, ГАСПОДА (абл.). Мужчыны падыходзілі да да-рогі, што вяла да лесніковай с я д з і б ы. А. Я к і м о в і ч. Бушмару пакінулі толькі с я ліб у і зямлі па норме на душу. К. Ч о р н ы. Калі наблізіўся да Ганнінага с е л і ш ч а, прыпыніў гон, пайшоў цішэй... I. М е л е ж. Пустое паселішча страш-ней за ноч над пустыняй. К. Ч о р н ы. У іх [буслоў] ёсць свой аб-жыты кут — ясакар на Стасе-вым с е л ь б і ш ч ы. A cine н к а. Як я памятаю нашу вёску з маленства, у ёй было д в а р о ў трыццаць пяць—сорак, Т. X а д-к е в і ч, Яго забудова была ў лесе на паляне. К. Ч о р н ы. Просіць братоў, каб выслалі грошай на дарогу дадому. Хоча на сваім к о т л і ш ч ы памер-ці, У. Д а м а ш э в і ч, 14 М. К. Клышка 417 Рабіла яна яшчэ ў бацькі, але жыць перайшла ўжо па ію-вае сваё з Костусем а с е л і-ш ч a. К. Ч о р н ы. На гэтай палянцы, за паў-вярсты ад дарогі, раскінулася чыясь пасада, як сярэдняй рукі фальварак, з усімі прыбу-доўкамі, садам і прасторііы.м дваром. Я. Колас. Уся яго гаспода нагад-вала с я д з і б у землеўласніка сярэдняй рукі. Я. К о л а с. СЯКЕРА, ТАПОР. Цюкалі ўранпі с я к е р ы, недзе на дрывотпі брынчала пі-ла. I. П т а ш іі і к а ў. Хай зазвоняць смела косы, грукне ў лесе хай т а п о р. Я. К у п а л а. СЯЛЯНСКІ; МУЖЫЧЫ (разм.). С я л я н с к і звычай — з ураджаяў новых хлеб выпяка-юць на лістах кляновых. С. Гаўрусёў. У зямліцы — шчасце ўсё м у-ж ы ч a е. С. Д з я р г а й. СЯМ’Я, ДОМ, ФАМІЛІЯ; ДВОР (перан.). А была ж такая вялікая сям’я! Трох сыноў і дзве дачкі. К. Ч о р н ы. А выведзеш у людзі, паста- віш, як той казаў, на ногі — дык і бывай здароў д о м і бацькі. Ц. Г а р т н ы. Жыла пад гэту пару ў Сіўцы адна досыць цікавая фамі-л і я. Складалася яна з двух асоб: брата і сястры Шыбянко-вых. М. 3 а р э ц к і. Жонку сваю Юльку браў ён з Загацця, з д в a р а Зайчыц-кіх... М. Г а р э ц к і. СЯРОД, ПАСЯРОД, ПА-МІЖ, між. Яна трымалася не горш за хлопцаў, і мы часта забывалі-ся, што с я р о д нас дзяўчына. A. К а р п ю к. Можа ранены ляжыш ты па-с я р о д руінаў. А. Б а ч ы л а. Паміж жоўтых кажухоў і сівых світак дзе-нідзе вайско-выя шынелі пагранічнікаў. 3. Б я д у л я. М і ж лісця віднеліся няспе-лыя зеленаватыя яблыкі. I. М е л е ж. СЯУБА, ПАСЯУНАЯ. Міхась захоўваў зерняткі, як найкаштоўнейшы скарб, і ўсё баяўся прапусціць час с я ў б ы. А. Я к і м о в і ч. Пасяўная на носе, a трактар стаў на роўнай дарозе. Я. Б р ы л ь. ТАВАРЫСТВА, САЮЗ, АБ’-ЯДНАННЕ, КАРПАРАЦЫЯ. Гандлёвае таварыства ці, як у статут было ўпісана, «кааператыў», шырылася вель-мі ўдала. К. Ч о р н ы. Прыехала яна ў вобласць і заяўляецца ў спажывецкі с а ю з. Да самага высокага начальніка. М. Р а к і т н ы. I хаця ўсеамерыканскія прафсаюзныя аб'яднанні афіцыйна і не прызнавалі да пары новы прафсаюз, але па-вінны былі лічыцца з ім... М. Л ы н ь к о ў. Лічуся членам карпара-ц ы і пераконаных халасцякоў. Я. Васілёнак. ТАДЫ, У ТОЙ ЧАС, У ТЫЯ ЧАСЫ, ПА ТЫМ ЧАСЕ, ПАД ТОЙ ЧАС, НА ТОГІ ЧАС, ТОГІ РАЗ, ТАГО ДНЯ. Т а д ы сена касі, як косіцца. П р ы к а з к а. 418 Веры ў той ч а с ля кастра не было. A. А с і п е н к а. У т ы я часы Апаііас Се-гепь пе меў спакою. К. Ч о р-н ы. Чырвонец па тым часе быў вялікімі грашамі. I. Н а-в у м е н к а. П а д т о й ч а с я працаваў у газеце і паспеў справіць бо-ты і галіфэ. Я. С к р ы г а н. Дома на той час была адна жонка. I. Ч ы г р ы н а ў. Вупь і папка над пахай, так-сама, як т о й р а з. Я. Б р ы л ь. Балюча доўга не ішоў т а г о д н я жаданы вечар. Р. М у-р а ш к а. ТАЙНА, ТАЕМНА, ТАЙКОМ, УЙОТАЙ, УПОТАЙКІ, ПО-ТАЙ, ПОТАЙКІ, ПОТАЙКАМ, ЙАТАЙКОМ, ПАТАЕМНА, ПАТАЙНА, ЙАТАЁМА, УЙО-ТАЙКУ, СТОЕНА, ЦІХА, ЦІШ-КОМ, СКРЬІТА, СКРЫТНА, КРАДКОМ, УКРАДКАМ, УК-РАДКАЙ, ПАДЙОЛЬНА, САКРЭТНА, НЕЛЕГАЛЬНА, КАНСПІРАЦЫЙНА, КАНФІ-ДЭНЦЫЯЛЬНА; ЦІХАЧОМ, ЦІХОМ, УКРАДКІ, УКРАД-НЕ, ШЫТА-КРЫТА, ЙА-ЗЛАДЗЕЙСКУ (разм.); СЦІ-ХА, ПАКРЫЁМА (абл.) □ ЙАД САКРЭТАМ, МІЖ НА-МІ, ЙАМІЖ НАМІ, У ДУШЫ, У ДУМКАХ, 3 ВОКА HA BO-KA, ЗА ВОЧЫ, НА ВУХА, ЦІХАй САПАЙ. Сустракаліся т а й н а, не па закону, не па закону цалавалі-ся, хоць чужыя. I. М е л е ж. Хай помста выходзіць з гру-дзей, што доўга т а е м н a жыла... й. Б р о ў к а. Але і заставацца больш ён не мог тут, а таму вырашыў уцячы тайком, без тлума-чэнняў. I. Ill а м я к і н. Казала наймічка, што мяшка-мі рыс возіць і нават у п о т а й прадае сёе-тое... КЧ о р н ы. Хлапчукі ў калгасах часта дпотайкі рэжуць на пугі церассядзелыіікі, супоні, рэ-жуць пават свае папружкі. A. Р ы л ь к о. йлакала п о т а й: «Каб бацька жыў, ці было б так...» А. Ч а р н ы ш э в і ч. A Раіса п о т а й к і ад Васі-ля сама сачыла за Віктарам. М. Л о б а н. Пісару здавалася, што яго жопка потайкам сустра-каецца з прыгожым Івашом. Я. К о л а с. йасля ўсяго гэтага не лёгка і пе проста было думаць пра тую, з якой бачыўся п ат а й-к о м... I. АА. е л е ж. У яго душы, відаць, адбы-ваўся нейкі балючы працэс, і ён перажываў гэта моўчкі, патаемна. Я. К о л а с. У сяле ўсялякія чуткі, уся-кая гутарка, што вядзецца п а-т а йн а, без усякіх сведак, скора робіцца агульнай абла-дай. Я. К о л а с. У цішы ды ў адзіноце хо-дзяць думкі п а т а ё м а... Я. К о л а с. Употаііку адлівалі яны [фашысцкія змоўнікі] гарматы, кавалі танкі, браневікі і роз-ныя прылады смерці і разбу-рэння. Я. К о л а с. Усе нечага ад яго патрабу-юць, збіваюць на свой троп, стоена або яўна пагража-юць... I. Н ав у м е н к а. Скажы, што будзе ўсё ці х a і гладка, грошы частку цяпер, частку пасля работы. Э. С а-м у й л ё н а к. І мы ц і ш к. о м наводзілі даведкі пра Марс, Венеру, Ме-сяц і Нептун. П. П а н ч а н-к а. Ляснымі дарогамі скрыта к чыгунцы ідуць партызаны. Я. К о л а с. Ды помні, скрытна хо-дзіць змова, не заспакойвайся дарма. Я. К о л а с. 14* 419 Нацалаваліся крадком, як злодзеі. А. Ч а р н ы ш э-в і ч. Забягала яна ў тыя часы, калі Лабановіч быў на лек-цыях, іто ўкрадкам, з усі-мі перасцярогамі... Я. К о л а с. Там [у ЦУМе] прадаюць та-вар не ўкрадкай, там вы-бар, брат, на цэлы свет! Н. Г і л е в і ч. Працэдура лячыў, можна сказаць, падпольна, за што яго „е раз ужо клікалі ў пастарунак. Я. Б р ы л ь. Санрэтна і патаемна рушыў у паход пан Крулеўскі... Я. К о л а с. Да 1905 года яго [Ф. Багу-шэвіча] творы друкаваліся н е-легальна. Р. Шкраба. Гэта работа праводзілася канспірацыйна. Таму ні змест, ні формы яе не маглі быць раскрыты... У. К а л е с-н і к. Як прайшла першая мітусня ад сустрэчы, цёця Песя запыта-лася канфідэнцыяль-н а: — Ну, а Самуіл піша, Ры-ва? Б. М і к у л і ч. Ц і х а ч о м ад бацькі брала з патаемных кублаў сушаныя яблыкі для сына... 3. Б я д у-л я. Ты ціхом можаш ад усіх жыць, і ўсе пра цябе забудуць. К. Ч о р н ы. Значыцца, ці не ходзіць гэта ён у к р а д к і, не могучы з’явіцца на спатканне з бра-там? К. Ч о р н ы. Генадзь у к р а д н е, каб ні-хто не бачыў, скамечыў соцен-ную. Р. Сабаленка. — Кажы, кажы! — настойва-ла яна. — 3 умоваю, што будзе ш ы т а-к р ы т а. Ц. Г а р т-н ы. Выкарыстаўшы Талімонаву глухату, Шыпулька па-зла-дзейску прабраўся ў гараж і сапсаваў у Семігонавай ма- шыне рулявую цягу. A. К у-лакоўскі. Выйду цёмнай парой гэт за вёску на поле, і паслухаю с ц і-х а, што ночка гавора. Я. К у-п а л а. Стражы князевы — ў полі і дома, толькі модлы раслі небу ў сэрцах людзей і пракляцце расло п а к р ы ё м а. Я. К у-' п а л а. П а д вялікім сакрэтам ён шэптам сказаў Максіму ста-віць на ноч варту ў калгасе... Я ■ К о л а с. Дык нашы хлопцы, м і ж н а м і кажучы, узялі і падпа-лілі маёнтак. К. Ч о р н ы. Чорт з табой, я не напішу, што ты чытаў ёй чужыя вер-шы, гэта застанецца п а м і ж н а мі. К. К р а п і в а. Ведала я і тое, што цябе бу-дуць зваць байстручком, што сёй-той у д у шы, а хто і проста ў вочы пасмяецца з ця-бе і мяне, пакпіць... Б, С а-чавк а. Маўчаў і Міколка, праклі-наючы ў д у м к а х дзедавы арудзіі. М. Л ы н ь к о ў. He, я хачу пагаварыць з ва-мі в о к а н а в о к а. Т. X а д-к е в і ч. Жанчыны лаялі яе і ў вочы і з а в о ч ы, і было ясна, што замуж яна ўжо не выйдзе, што векаваць ёй адпой. М. Л у п-с я к о ў. Бн сябру прызнаўся н а в у-х а, што ёсць у яго пісталет. Я. К о л а с. ІІямала недабітых яшчэ бан-дытаў ходзіць. I ці х a й с а-п а й, с к р ы і а краіне нашай шкодзяць. A. А л е к с а н д р о-в і ч. ТАЛІСМАН, АМУЛЕТ. Ці сонцу ў вочы я гляпу, ці ў вочы зорак свабодных, — бу-дзе ён [ордэн Лепіна] мне т а-л і с м а н а м, зоркай маёй пу-цяводнай. Я. К у п а л а. 42С Нясцерпна зіхацяць на поясе і шыі а м у л е т ы. У. Kapa т к е в і ч. ТАННЫ, НЕДАРАГІ, ДА-СТУПНЫ; КАПЕЕЧНЫ, ГРА-ШОВЫ, СХОДНЫ (разм.). Т а н н а е мяса сабакі ця-гаюць. П р ы к а з к а. — Ідзі ў начлежны дом, — раіў жандар.— Там за н е da-pa г у ю плату пераначуеш. I. Г у р с к і. А колькі тых гасцініц на са-мую розную цану, вельмі вялі-кіх і шыкарных і самых скром-ных і д а с т у п н ы х! М. Taps ц к і. I балбочуць, гаваркія, аб капеечнай красе... А. 3 а-р ы ц к і. Сеанс, як бачыце, г р а ш о-в ы, нікога «зайцам» не пушчу. М. К а л а ч ы н с к і. Цана была с х о д н а я: та-кую траву таней не возьмеш, ды яшчэ з атавай. Я. Б р ы л ь. ТАНУЦЬ, ТАПІЦЦА □ ІСЦІ НА ДЫО. Ен толькі вырваў нос лайбы, і яяа пачала т а н у ць, задзі-раючы ўгору карму. М. Л ы н ь-к о ў.