КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
УПАРЦІЦЦА, СУПРАЦІУ-ЛЯЦЦА, ПРАЦІВІЦЦА, УПІ-НАЦЦА, НАРАВІЦЦА; НА-ТУРЫЦЦА, КАЗЫРЫЦЦА, МУЛІЦЦА, КАПЫРСЦІЦЦА (разм.); УПІРАЦЦА, БРЫ-КАЦЦА, ЛАМАЦЦА, ГНУЦ-ЦА (перан.) □ СТАНАВІЦЦА НА ДЫБЫ, КАПЫЛІЦЬ HOC. Загурскі засабіраўся дамоў, але маці затрымала яго, ды ён не вельмі ўпарціўся. A. А с і п е н к а. — Ну вось, ты смяешся, — ужо з меншай перакапанасшо супраціўлялася яна, — а мне ўсё-такі сорамна. У. Краўчанка. Яна не працівілася, са-ма тулілася да яго. I. М е-л е ж. Дзед рабіў выгляд, што ўп.інаецца, а Насцечка ра-біла выгляд, што не заўважае гэтага, і цягнула яго. К. Ч о р-н ы. Смык не ішоў — н a р а в і ў-с я. I. П т а ш п і к а ў. Конь натурыцца і не хоча ісці. Б. С а ч а н к а. Бацькі благаслаўляюць, a яна к а з ы р ы ц ц a... В. Д у-н і н-М арцінкевіч. Старшыня спачатку м у л і ў-с я, а потым кажа, што пячат-ка ў яго сухая. A. М а к а ё-н а к. Але яна выкрыквала не за-тым, каб хто, пачуўшы гэта, думаў, што Гнедка ленаваўся і капырсціўся ў плузе... Ц. Г а р т н ы. Конь у п і р а е ц ц а, скібы цяжкія... М. Т а н к. Такія парадкі, і ты не бры-к а й с я. М. Г а р э ц к і. Праўда, ламалася, але працавала. Я. Е р м а л о в і ч. А цётка нешта ўсё г н е ц ц а, не хоча ісці. А. Я к і м о в і ч. Мікола ўсё неіпта с т а н а-в і ў с я н а д ы б ы, гарачыў-ся, а потым здаўся... М. Н і-к а н о в і ч. Праўда, сама дзяўчына не-шта к а п ы л і л a hoc, але на тое ж яна і дзяўчына, каб пазадавацца... Б. С а ч а н к а. УПАСЦІ, АПАСЦІ, ВЫ-ПАСЦІ, ПАВАЛІЦЦА, ЗВА-ЛІЦЦА, АБВАЛІЦЦА, ВЫВА-ЛІЦЦА, СКІНУЦЦА /коцячы-ся: СКАЦІЦЦА; РЫНУЦЬ, РУХНУЦЬ, БУХНУЦЬ, БУХ-НУЦЦА, ГОПНУЦЦА, ГЭП-НУЦЦА, ГАКНУЦЦА, ГРУК-НУЦЦА. БРАЗНУЦЦА, ГРЫМНУЦЬ, ГРЫМНУЦЦА, ГРОХНУЦЦА, ШЛЁПНУЦЦА, ЛЯПНУЦЦА, ПЛЯСНУЦЦА, ЧМЯКНУЦЦА, ШУХНУЦЬ (разм.); ПАЛЯЦЕЦЬ, ЗЛЯ-ЦЕЦЬ (перан.) □ ЗЛЯЦЕЦЬ 3 НОГ, ЗАРЫЦЬ НОСАМ. Нешта так моцна і з такога вялікага размаху выцяла яго 437 па плячы, што ён ў п а ў. А. Кулакоўскі. На дарогу an а ў першы ліст пажаўцелы. Р. Н я х а й. Мяса в ы п а л а з дзюбы. В. В о л ь с к і. Каб ведаў, дзе п а в а л і ш-с я, то саломкі падаслаў бы. П р ы к а з к а. Зваліўся я, падкошаны жалезам, абняў рукамі родную зямлю. A. В я л ю г і н. Падгарэлы дах а б в а л і ў-с я. Т. X а д к е в і ч. Хацеў падняцца, але заўва-жыў тую непатрэбную паперку, што вывалілася ў Ната-лі. Я. С к р ы г а н. Сядзім мы, чуць жывы, толь-кі за аглабіну трымаемся, каб з воза не с к і н у ц ц a. К а з-к а. Свечка скацілася на ла-ву і пагасла. П. Б р о ў к а. На галаву, спіну, плечы р ы-н у л а цэгла, зямля, пясок, за-душыла нейкім смуродам, ба-люча ўдарыла ў голаў, навалі-лася і прыціснула... В. Б ы-к а ў. Добра, што хоць уночы рухнула таполя, калі тут нікога не было... А. К у л а-к о ў с к і. Вярблюд і б у х н у ў у раку з размаху... У. Дубоўка. Разагнаўшыся з горкі і адна-часова загледзеўшыся ў акно сваёй кватэры, Воўка з разгону бухнуўся ў снег. П. К а-в а л ё ў. Грышка так і гопнуўся на мокрую зямлю, чакаючы, што вось-вось яго схопяць зза-ду, або будзе прапізан астрыём штыка. М. Ч а р о т. Я выразна чуў, як шумна гэпнуўся ёнз чорпай вы-шыні. М. П а с л я д о в і ч. Трэба ж было яму так га к-нуцца з таго грузавіка! М. Р а к і т н ы. Конь узняўся на дыбкі і пе-раскочыў цераз хлопца, коннік жа г р у кн у ў с я вобземлю, застрэлены адразу. К. Ч о р-н ы. Дзядзька Адам баіцца, каб са стога не бразнуцца, як з тае страхі. Р. С а б а л е н-к а. Дуб падскочыць, грымне дуб, памінай, як звалі. А. Б я-л е в і ч. Нехта з хлопцаў у сенцах падставіў яму нагу, і Малахай грымнуўся, як калода. П. П е с т р а к. Усе ўбачылі, як белы афіцэ-раў конь уздыбіўся на задніх нагах, шарахнуўся ўбок, грохнуўся вобзем. Б. М і-к у л і ч. Калі хто шлёпнецца, за ім уздагон рогат, жарты. 3. Б я д у л я. Але зямля ў яго з-пад лап пасыпалася, і ён [воўк] л я п-н у ў с я ў ваду. К. Ч о р-н ы. Васілёк зачапіўся ножкай за ўзадраную маснічыну падлогі і пляснуўся. Р. С а б а л е н-к а. Бранавіцкі чмякнуўся на канапу і стукнуўся галавой аб люстра. А. Ч а р п ы ш э-в і ч. Зямля ў адным месцы ш у х-нула і прыдушыла Сымона. Б. С а ч а н к а. Ганька ўспаміпае, як адной-чы япа п а л я ц е л а з гэтых лесак з прасніцай... А. В а с і-л е в і ч. 3 клёна з л я ц е ў ліст, пры-ліп да шыбы. I. Шамякі н. Тады я галавою стукнуў яму пад бараду, і ён з л я ц е ў з н о г. А. Ч а р н ы ш э в і ч. Той прабег, не ўтрымаўся і з а р ы ў н о с а м. М. Л о-б а іі. УПЛЫУ, УЗДЗЕЯННЕ, УРАЖАННЕ; ЗАКВАСКА, ЗА-РАЗА (перан.). 438 Так пад у п л ы в а м і свя-домым уздзеяннем чала-века змяняецца жывёльны свет краіны. В. В о л ь с к і. Ці то ад гэтых папрокаў, ці то пад уражаннем бача-нага за лета, але прафесар, вярнуўшыся ў Мінск, задумаў-ся. У. Ш а х а в е ц. I яшчэ што іх рабіла падоб-нымі адных да другіх — гэта тая семінарская закваска, якая так трудна вытыхаецца з настаўніка •— выхаванца семі-нарыі. Я. К о л а с. Рэлігійную з а р а з у нена-віджу, не цярплю! Н. Г і л е-в і ч. УПРЫГОЖВАЦЬ, АЗДАБ-ЛЯЦЬ, УБІРАЦЬ, ПРЫБІ-РАЦЬ, ПРЫХАРОШВАЦЬ /малюнкамі: РАСПІСВАЦЬ Іасвятленнем: ІЛЮМІНА- ВАЦЬ; ХАРАШЫЦЬ, УХАРА-ШАЦЬ, КРАСІЦЬ, АКВЕЧ-ВАЦЬ (разм.). Я ўпрыгожваў з дзеў-чынай сваёй перад святам арку дзсразою. A. К у л я ш о ў. Прамяністым агнём сонца грэе зямлю, аздабляе луг свежы і сочны. 3. Б я д у л я. Першыя замаразкі ў б і р а-л і інеем астуджаную зямлю. М. Л ы н ь к о ў. Тут жа калгасную арку я прыбіраў дзеразой... М. А ў р а м ч ы к. Плешчацца па краях вада, жвірынкі маленькія вылізвае; гладзіць, п р ы х а р о ш в а е пясок. Я. С к р ы г а н. У адным акне ўжо весела гу-лялі, р а с п і с в а ю ч ы шыбы пупцовымі ўзорамі, языкі по-лымя — палілася ў печы. I. Ш а м я к і п. Дазналіся, мабыць, пра мой прыезд, наладзілі мне сустрэчу, і л ю м і н а в а л і агнямі лес. А. 3 а р ы ц к і. Садок садзіць — жыццё х а-р a ш ы ц ь. П р ы к а з к а. У садзе растуць добра да-гледжаныя дрэвы, якія красу-юць вясною, даюць садавіну ўвосень, ухарашаюць школьную сядзібу. У. Д у-б о ў к а. He месца к р ас і ц ь чала-века, а чалавек месца. П р ы-к а з к а. Вось каторая вясна ўжо бу-дзе п р ыб і р а ц ь, а к в е ч-в а ц ь наш садок! В. Т а ў л а й. УПЭУНЕНАСЦЬ, ПЭУ-НАСЦЬ, ВЕРА, ПЕРАКОНА-НАСЦЬ, ПЕРАКАНАННЕ. Хацеў ісці ўслед ворагу аж да яго гнязда, хацеў сваім па-ходам узварушыць народ, пад-няць на ногі, уліць упэўне-н а с ц ь у душы людзей. П. П е с т р а к. У гэтай вёсцы нібы і школа павінна быць, але сам аддзел асветы не мае пэўнасці ў тым, ці ёсць яна там ці не. Я. К о л а с. В е р а ў дзень заўтрашні сі-лай няведамай думы гартуе ісці, пе чакаць... Я. К у п а л а. Апдрэй прыгадаў важкія сло-вы Семіпалава: суд — асноў-ны эксперт і ўсё вырашае псі-халагічная п е р а к о Haft а с ц ь саміх суддзяў. Я. К о л а с. У яго было цвёрдае п е pa-Kana н н е ў тым, што ўсё лі-ха пайшло ад таго, што скінулі цара. Я. К о л а с. УРАДЖАЙНЫ, УРАДЛІ-ВЫ, ПЛЁННЫ, ПЛАДАНОС-НЫ, УМАЛОТНЫ; ХЛЕБА-РОДНЫ, ХЛЕБАДАЙНЫ (п.аэт.'); ПЛОДНЫ (перан.). У р а д ж а й н ы грунт засы-паўся пяском. Я. К о л а с. 439 Поле ўрадлівае, глею, камення—ані звання. К. Ч о р-н ы. Пясок бясплодны палівала кроў, каб нівай п л ё н н а й мог ён стаць ізноў... Д ж. Г. Б а й-р а н, перакл. У. Д у б о ў к і. Абапал — гарады і сёлы ў са-дах квяцістых, пладанос-н ы х... Я. К у п а л а. У м а л о т н ы, багаты быў год. А. Б я л е в і ч. Прамінуў цягнік слуцкія х ле б а р о д н ы я раўніны.., X. Ш ы н к л е р. Дзе мой дом, дзе ты хата мая, дзе загон хлебадай-най зямлі? Я. К у п а л а. А тут зямля —■ о-о! П л о д-н а я, тлустая, хоць на хлеб маж. М. Л у ж а н і н. УРАЧЫСТА, ВЕЛІЧНА, СВЯТОЧНА, ПА-СВЯТОЧНА-МУ. Урачыста адгрымеў раз-вітальны салют. М. Л ы н ь-к о ў. Заспявалі «Інтэрнацыянал», які гучаў цяпер асабліва в е-л і ч н a. I. Г у р с к і. Ад Чарнамор’я да тайгі усходпяй і паўночнай, Савец-кай Арміі сцягі успыхнулі святочна. П. Глебка. Крыўдна было і тое, што ў падрыхтоўцы да збору, які за-думалі правесці шырока, п а-святочнаму, не толькі як сустрэчу з Ірынай Уладзіміраў-най, ён па сутнасці не прымаў ніякага ўдзелу. Г. Ш ы л о-в і ч. УСМЕШКА; УСМЕХ, УХ-МЫЛКА (разм.). Глядзіш ты на мяне з усмеш-кай, я ж ад у с м е ш к і рас-таю. А. Астрэйка. — Наваспечаны, і ў вашых трушчобах маю гонар быць пер-шы раз, — сказаў з у с м е-хам Лабановіч. Я. К о л а с. Па зморшчаным твары Цып-рука раптам праплыла хітрая ў х м ы л к а. 3. Б я д у л я. УСПОМНІЦЦА, ПРЫПОМ-НІЦЦА, УСПАМЯНУЦЦА, ПРЫГАДАЦЦА, ЗГАДАЦЦА; АЖЫЦЬ, УВАСКРЭСНУЦЬ (перан.) □ ПРЫЙСЦІ НА ПА-МЯЦЬ, УЗБЕГЧЫ НА ПА-МЯЦЬ, АЖЫЦЬ У ПАМЯЦІ, ПАУСТАЦЬ У ПАМЯЦІ, ПРАЙСЦІ У ПАМЯЦІ, УСПЛЫСЦІ У ПАМЯШ, УСПЛЫСЦІ НА ПАМЯЦЬ, ВЫПЛЫСЦІ 3 ПАМЯЦІ, УС-ПЛЫСЦІ НА ДУМКУ. Неяк яно тады самае лепшае ўспомніцца, уся тая лас-ка, якая была. Я. Б р ы л ь. Прыпомніўся дзень дваццаць пятага года С. Ш у ш-к е в і ч. I ўспамянуліся Алесю дні практыкі на арцельнага... X. Ш ы н к л е р. Прыгадаўся адзін даўні выпадак. A. А с і п е н к а. Васю згадаліся словы Шашуры пра тое, як яна пры-ходзіла ў акоп, непакоілася пра яго. I. М е л е ж. Стары паддаўся настрою кам-пазітара — праз музыку а ж ы-л і былыя пачуцці. К. К і-р э е н к а. За хвіліну прабяжыць яно [жыццё] ва ўспамінах усё — далёкае, забытае ўваскрэс-н е, як самая ясная ява... Я. С к р ы г а н. Васілю п р ы й ш л а н a n a-м я ц ь у гэту ноч ужо амаль забытая юравіцкая каморка... I. М е л е ж. Ужо дачытаны ліст знахо-дзіўся на паўдарозе да месца, дзе ляжаў і Цвібелеў, але Ры-гору раптам узбегла на п а м я ц ь і Рыма. Ц. Г а р т-н ы. Колькі даўно забытых геагра-фічных найменняў а ж ы л о ў 440 маёй п а м я ц і за гэтыя дні. X. Ш ы п к л е р. I ў п а м я ц і п a ў с т а ў вобраз гэтай энергічнай жанчы-ны і паэтэсы. Б. М і к у л і ч. Усе падзеі п р а й ш л і ў яго па м я ц і за адну хвіліну. А. Ч а р н ы ш э в і ч. I раптам у яго памяці ў с п л ы л а размова дзвюх жанчын, якую выпадкова пачуў на вуліцы краёчкам вуха. У. К а р а т к е в і ч. Цяпер, у ціхай начной даро-зе, зноў у с п л ы л і н а п а-м я ц ь гэтыя словы. A. К у-лакоўскі. I з п а м я ц і зпоў, як з шэ-рага густога дажджу, невыраз-на і мякка в ы п л ы ў далёкі і свстлы Аксенін твар, малады і дзявочы. В. А д а м ч ы к.