КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
Яны ішлі насцярожана і няўпэўнена, бадай што і не ведалі, куды ідуць. А. Кула-к о ў с к і. Вядома, ён не пацэліў, было далекавата, але немец засця-р о ж лі в а шаснуў пад аб-рыў... В. Б ы к а ў. 3 асцярогай адчыняў дзверы, быццам чакаў убачыць штосьці страшнае. A. A cine н к а. Мы друга ў апошні праводзі-лі шлях, на ложа гранітнае б е р аж на клалі, стаіўшы ды-ханне, як кулі ў ствалах, якія ў патроннікі хлопцы даслалі. С. Г а ў р у с ё ў. У пакой а б а ч л і в а, каме-чачы шапку, усунуўся бялявы хлопец у сялянскай адзежы, се-зоннік. X. Шынклер. Тадэўчык a п а с л і в а азі-раецца па баках, лыпіць вочы ў цемру, моршчыць лоб, а ні-чога ўгледзець не можа. 3. Б я-ду л я. Давяраць — давярай, але з аглядкай. А. Асіпенка. АТРУТА, ЯД. Мерлі людзі і жывёла, як з атруты мухі. Я. Колас. Кожны гад мае свой я д. П р ы к а з к а. АУТАРУЧКА; САМАЙІСКА (разм.) □ ВЕЧНАЕ ПЯРО. Ен выняў з нутраной кішэні зашмальцаваны блакнот, адтаручку, запісаў Юркава прозвішча, імя... У. К a р п а ў. Нічыпар угледзеў на яго ка-ленях сшытак, а ў руках с а-мапіску. Асіпенка. У бакавой кішэні залатое в ечнае п я р о. А.. К у л я-ш о ў. АХАЙНЫ, ДАГЛЕДЖАНЫ, ЧЫСТЫ, АКУРАТНЫ. Вы разумееце, жанчына заў-сёды павінна выглядаць a х а й-най і свежай. М. П а с л я-д о в і ч. Абапал шашы новыя, да-г л е д ж а н ыя хаты з гарод-чыкамі кветак, з фіранкамі ў вокнах. Л. А р а б е й. Вось пакой мой, прасторны і ч ы с т ы, сядзь у крэсла і ад-пачні. П. П а н ч а н к а. Старожка Малання, у белай вышыванай кашулі, ч ы с т а я і акуратная маладзіца, увіхаецца каля печы. Я. К о-л а с. АХАЛОДЖВАЦЬ, ХАЛА-ДЗІЦЬ, СТУДЗІЦЬ, АСТУ-ДЖВАЦЬ, ЗЯБІЦЬ, СЦЮ-жыць. Вельмі салодкі і духмяны, мараканскі чай прыемна а х а-л о д ж в а е рот і горла. В. В о л ь с к і. Ралля дробна рассыпалася пад плугам і прыемна хала-д з і ла босыя ногі. К. Ч о р-н ы. 48 Дзе гэта відана, каб так часта попел выносіць, толькі хату с т у д з і ц ь. М. Л ы н ь-к о ў. Граюць цудоўныя струны аб непазнаным, таемным, і гукі музыкі дзіўнай то запальваюць кроў агнямі, то астуджва-ю ць крыштальнымі льдзінка-мі. М. Л ы н ь к о ў. Восеньская зямля — шэрая, як дні, захутаная павуціннем туману, восеньскі вецер рэзкі і з яб іць рукі. В. К а в а л ь. I смех твэй стаў такі пусты, а словы с ц ю ж а ц ь, як снягі. К. К і р э е н к а. АЦЭНКА, ХАРАКТАРЫ-СТЫКА, АТЭСТАЦЫЯ; АБ-МАЛЁЎКА (перан.). Настаўлікі ведаюць паэта [Якуба Коласа] як вопытнага педагога і хочуць непасрэдна ад яго пачуць а ц э н к у сваёй работы. М. Хведаровіч. У паэме дадзены трапныя характарыстыкі духоў-ным служкам, панам і афіцэ-рам, спекулянтам і ўсякаму буржуазнаму зброду... М. X в е-д а р о в і ч. Яна не ведала, дзе дзецца, слухаючы атэстацыю сва-ёй нявестцы. Ц. Г а р т н ы. Праўда, гэтыя п’есы не вы-значаюцца сцэнічнасцю і даска-наласцю а б малё ў кі вобра-заў, але яны маюць пэўнае вы-хаваўчае значэнне. М. Хве-д а р о в і ч. АЦЯПЛЯЦЬ, АПАЛЬВАЦЬ. Ходзячы па рынках са сваімі нацюрмортамі, Мікола сёе-тое здабываў патрэбнае для кухні, а дзед варыў, а ц я п л я ў буд-ку і наогул вёў усю хатнюю гаспадарку. А. Я к і м о в і ч, А тут яшчэ наступілі халады і яму загадалі апальваць кацельную. М. Л ы н ь к о ў. АШУКАНЕЦ, ПАДМАН-ШЧЫК, МАНЮКА, МАХЛЯР, КРУЦЕЛЬ, ЖУЛІК, ШЭЛЬ-МА, ЛОТРА, ПРАЙДЗІСВЕТ, ПРАЙДОХА, ПРАНЫРА, ПРАЛАЗА, ХІТРЭЦ, ХІТРУН, СПРЫТНЮГА, МАШЭННІК, ЧМУТ, СІМУЛЯНТ, АФЕ-РЫСТ, АВАНТУРЫСТ, КАМ-БІНАТАР, ШАРЛАТАН, ШУ-ЛЕР. Дык ты вунь які абармот? Дык ты вунь хто! А ш у к а-н е ц... Р. Сабаленка. Толькі цяпер у маю галаву прыйшла думка, што сярод цы-ганоў трапляецца нямала зло-дзеяў і падманшчыкаў. А. Я к і м о в і ч. Але гэтым весткам не дужа вераць, бо Сцяпан добры м а-ню к.а. Асіпенка. Недаважыць, недакіне, неда-мерае, м а х л я р... А. Б я л е-в і ч. Сцяпан яшчэ доўга гаварыў, якія к р у ц я лі гэтыя местач-ковыя гандляры. Я. К о л а с. А сіараста, трэба сказаць, быў жу лі к: прыпісваў ліш-ніх рабочых, каб іх плату па-лажыць сабе ў кішэню. Я. К о-л а с. — Ты мяне любіш? — Ты — вялікая ш э л ь м а. Я цябе не-навіджу. К. Ч о р н ы. Пры выплаце ашукваюць ло т р ы... П. П е с т р а к. Вобраз прайдзісвета Гарлахванкага быў выхаплены з самога жыцця. Р. С а б а-л е н к а. Прайдоха ён. У яго дзве душы, а ў мяне пяць, а калі шю дадуць — папалам падзя-ліць кажа, пароўну робім. П. Г а л а в а ч. Яворскі — гаспадар, мужчы-на сярэдніх гадоў, n р а н ы р а, х і т р у н і чалавек няшчыры. Я. К о л а с. П р а л а з а хітры з Веркаю сядзіць шчака ў шчаку. А. Б я-л е в і ч. Калі ж ты іх купіў? От х і т- 49 р э ц, разам хадзілі і л не ба-чыў. А. Ч а р н ы ш э в і ч. Спрытнюгі знайшліся ця-пер: тавар заляжалы і горкі збываюнь яны напавер. М. Л у-ж а н і н. А дзе ж тая шчырасць? Вы-ходзіць, што ч м у т. П. Б р о ў-к а. Ніякі ён не хворы, проста сімулянт, хоча, каб вызва-лілі ад работы. I. Г у р с к і. I тут ва ўсёй пукатасці вы-малявалася фігура агіднага машэнніка, вопытнага зла-чынцы, палітычнага аф е р ы-с т а, класавага ворага. X. Ш ы н к л е р. Вельмі рэдка трапляюцца а в а н т у р ы с т ы, каб рабіць вялікае шальмоўства ў касе: там мала прастору. Я. С к р ы-г а н. Адным словам, гэты к р у-ц е л ь і камбінатар быў на першы погляд чалавек пры-емны, умеў адгаварыцца, і яго не вельмі чапалі. А. Ч а р ны-ш э в і ч. Млынар вярнуўся дадому, думаючы пра Стафанковіча як пра шарлатана: «Дрэнна зрабіў, грошы ўзяў і адрас скрыў». К. Ч о р н ы. Старшыня выбарчай камісіі настаўнік Пшытула закрываў вочы на тое, як ш у л е р ы з выбарчай камісіі падмяняюць бюлетэні з нумарам 48 пілсуд-чыцкаю адзінкай. У. К а л е с-н і к. АШУКАНСТВА, АШУКАН-НЕ, АШУКА, ПАДМАН, ЗМАН, МАХЛЯРСТВА, ЛГАН-СТВА, АБДУРВАННЕ, КРУ-ЦЕЛЬСТВА, КРУТНЯ, КРУ-цяльня, жульніцтва, ШАЛЬМОУСТВА, ХІТРАСНЬ, ХІТРЫКІ, МАШЭНСТВА, ПАДЛОГ, ПАДКОП, ПАД-РОБКА. НАЙГРЫШ. ПАД-СТУПСТВА, ПАДВОХ, ПРЫ-ТВОРСТВА, КРЫВАДУШША, ПАКАЗУХА, МАСКІРОУКА, МАСКАРАД, МАНЕУР, ПРА-ВАКАЦЫЯ, ФАЛЬШ, ФАЛЬ-ШЫУКА, ФАЛЬСІФІКАЦЫЯ, ФІКЦЫЯ, АФЕРА, АВАНТУ-РА, КАМБІНАЦЫЯ, КАМБІ-НАТАРСТВА, МАХІНАЦЫЯ, ШАРЛАТАНСТВА, ІПУЛЕР-СТВА, ФОКУС, ТРУК, ДЭМА-ГОГІЯ; ЛІГІА (разм.) □ АД-ВОД ВАЧЭЙ, НЯЧЫСТАЯ СПРАВА, ЦЁМНЫ ХОД. Цяпер ён зразумеў, што ашуканства яго разгада-на, йіто выбіральшчыцы зразу-мелі яго хітрыкі, і яму стала страшна. А. Ч а р н ы ш э в і ч. Але не, не да чакання, не пацерплю ашукання! Я. Ко-л а с. Каб у віры той ашукі зні-шчыць нашы ўсе сляды, каб не ведалі і ўнукі, хто такія іх дзя-ды. Я. К о л а с. Падман дзяржавы! Па зводках мы перадавікі, а на самай справе — і палавіны таго не далі. A. М а к а ё н а к. Зіне не верылася ў гэтую ці-шыню, усё ёй здавалася, што гэта з м а н, што ў такі суро-вы час не можа быць цішыні ніколі, нават у самую глыбо-кую ноч. А. Кулакоўскі. Грошы, нажытыя м а х л я р-с т в ам, — на трыццаць год, a мазалём—на тысячу. I. П таш-н і к а ў. Шырай жа к праўдзе дарогу! Л ганст ву не месца ў наш век. К. К р а п і в а. He ведаў тады, што, каб не было абдурвання, эксплуа-тацыі, прыгнечання, не мог бы існаваць той парадак. П. Г а-л а в а ч. I нашто толькі бог так даў на свеце, што той, хто жыве праўдаю да гаруе — мучыцца, а той хто ліхам да к ру цель-с т в а м — пануе. К а з к а. Добра! Веру! Нават бачу, што ніякай крутні ў вашых словах няма! М. Л ы н ь к о ў. 50 Ці мо думаеш — к р у ц я л ь-н я тут якая-небудзь? Абма-нуць хочуць, ці што? I. Ме-л е ж. Значыць, дзела тут яснае: пан пагаліўся на добры кавалак зямлі і адсудзіў яго нейкім жульніцтва м... М. 3 а-р э н к і. Я ж і кажу: дурныя! Хоць на ўсялякія шальмоўст-в ы, нябось, розуму хапае. Я Д в і г і н Ш. На панскі розум ёсць му-жыцкая х і т р а с ц ь. П р ы-к а з к а. Крамку давялося ліквіда-ваць, — з яе не было ніякага прыбытку, бо Гінка не ведала гандлярскіх х іт р ы ка ў. У. К о р б а н. Скажам, не судзяць цяпер за малое м а ш э н с т в а ці кра-дзеж. А. Макаёнак. За падлог цяпер яго га-товы пацягаць крыху. К. Ч о р-н ы. Што ў гэтым неспадзяваным рашэнпі — шчырасць ці п а д-ко п? Т. X а д к е в і ч. Вера расказала, як выявілі падробку ў справаздачы. A. А с і п е н к а. Сяргей зразумеў, піто Волька гаворыць усё гэта шчыра, піто ні ў чым у яе няма н а й г р ы-ш у. Р. С а б а л е н к а. Кожны дзень, кожная гадзі-на тояць у сабе прыхованае падступства і здраду. Я. К о л а с. Асаднік прагны і плюгавы! Ці ты гадаў, ці сніў ты ў сне, што ўсе твае п а д в о х і-справы вядомы людзям, як і мне? Я. К о л а с. — Дождж! — схлусіла яна і заахвоціла да бегу. — Гэтае прытворства было якраз патрэбна і мне, A. К а р п ю к. I пакуль Еўропа была ахоп-лена ліхаманкай канферэнцый, крывадушшам дыплама-тычных змоў, адна шостая ча- стка свету ўзбройвала сябе во-латамі індустрыі... Б. М і к у-л і ч. Мне паказуха не па сэр-цу, не трэба славы паказной. А. Б я л е в і ч. Для м а ск і р о ў к і ён і стараўся, і не прызнаўся на першым лагерным перапісе, што кравец, падаўшыся земляро-бам... Я. Б р ы л ь. Пачакайце, былі ж матэрыя-лы потым, што ўсё гэтае вы-ступленне было ф і к цы я й, маскарадам: ніякі Слышэ-ня там не выступаў. М. Л ы н ь-к о ў. Сцяпан Каваль раптам у ад-ну ноч знік са сваім атрадам. Як ні шукала яго разведка па-ручыка Ельскага, не магла знайсці. Ельскі думаў: гэта м а-неўр ці адступленне ў лясы? П. Пестрак. Чуў ад старога, што парты-занскі атрад часова дыслацы-руецца тут недалёка, хацеў спачатку пайсці, паглядзець, a потым падумаў: хто знае, мо-жа гэта якая правакацыя нямецкая... A, К у л а к о ў с к і. Япа горка ўсміхнулася, бо пачула ф а ль ш у яго голасе... М. 3 а р э ц к і. Прыёмы даўнія ўстарэлі. Па-клёп, фалыйыўка — аджы-лі. А. Б а ч ы л а. Я, аказваецца, быў такі на-іўны, што ніколі не думаў, каб людзі фальсіфікацыяй маглі здабываць сабе славу... П. Пестрак. Уся гэтая ксяндзоўская а ф ё-р а была патрэбна на тое, каб яшчэ больш умацаваць перад людзьмі аўтарытэт каменя, П. П е с т р а к. •— Нашто табе я? Выгады нейкай шукаеш, ці што? — Ні-якай тут авантуры няма. К. Ч о р н ы. Дагадваецца Астап, што ў ся-лян свая камбінацыя ёсць: ці не хочуць яны пры- 51 браць сад і сенакос? Я. К о-л а с. Хлусіш, Іван!.. Вунь да чаго тваё камбінатарства да-водзіць. У. К a р п а ў. Масавыя дружыны самааба-роны, створаныя з рабочых усіх нацыянальнасцей, і той арганізаваны адпор, які яны далі пагромшчыкам, — вось ад-каз працоўных Польшчы на м а х і н а ц ы і буржуазіі. В. Т а ў л а й.