КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
I рад Мамай, што Астап не можа іх дагнаць, каб паплеці-наю па баку ш м а р г а н у ц ь. Я. К о л а с. Ен хлестануў каня дуб-чыкам па пярэдняй лапатцы. A. К У л а к о ў с к і. Адзін казак х л ы с н у ў ста-рога дзеда нагайкаю па тва-ры. Я. К о л а с. Яны ўзялі каня за аброць, занокалі. Пракоп джгануў 103 з свайго боку дратаваначкай. М. Л о б а н. — Дай яму пад вуха, — падскочыў Валынец і з усяго размаху аплявушыў Ціт-ка. М. Л о б а н. Бушмар як етаяў, кінуўся наперад і г р у н у ў кулакамі паручніку ў грудзі. К. Ч о р н ы. Як рванём за сумку, як збабоўчым кіем, — паля-цела «ўлада» носам у карчы! В. Т а ў л a ft. ...Пасля паволі абышоў ма-шыну, акінуў вокам груз і дзе-лавіта кашкануў ботам правую заднюю пакрышку. Я. Б р ы л ь. Я азірнуўся — д а л і мпе не-чым па скроні, я і самлеў. Я. Б р ы л ь. Выводзячы каня з аглабель, пачаставаў яго нагою ў дыхавіцу... П. П е с т р а к. Як с е к а н е — аж пуга ва-кол нагі абаўецца... М. Г а-р э ц к і. Шчэ, чаго добрага, п е к а-« е, дык лепш адыдзіся! М. Л ы н ь к о ў. Іван выскачыў з бальніцы, ні-быта яму толькі што з а л я п і-л і аплявуху. С. Г р а-х о ў с к і. ВЫЧАРПАЦЦА; ВЫТАХ-НУЦЦА (разм.); СЕСЦІ (пе-ран.). Бабулька апынулася ў скрут-ным становішчы: запас в ы -чарпаўся. М. Л у ж а н і н. «Немец в ы т а х с я, — рас-казвалі салдаты-адпускнікі. — Сядзіць у акопах і пілікае на губных гармоніках». А. Я к і-м о в і ч. Вн [радыёмпрыёмнік] не пра-цаваў ужо два тыдні — с е л і акумулятары. I. Ш а м я к і н. ВЫШЫНЯ; ВЫСАЧЫНЯ (абл.); ВЫСЬ (паэт.). Вялікая в ы ш ы н я дае ўсё ж знаць аб сабе: часам гудзе ўвушшу, пачынае вадзіць, злёгку кружыцца галава. М. Л ы н ь к о ў. Юрка ўзлез на хвойку. Ох, якая высачын я! ЯК о-л а с. ...А як месяц плыў у в ы с і, мы з табою разышліся. П. Т р у с. ВЫЯУЛЯЦЬ; АДКРЫ-ВАЦЬ. РАСКРЫВАЦЬ, ПЕ-РАДАВАЦЬ, ПАКАЗВАЦЬ, АГАЛЯЦЬ (перан.). Разведчыкі павінны былі в ы-я ў л я ц ь агентуру развед-вальных органаў ворага... I. Н о в і к а ў. Гледзячы на яе. можна бы-ло бясконца адкрываць усё новыя і новыя рысы. У. Ш а х а в е ц. Кіра не любіла гаварыць пра ўласныя пачуцці і р а с к р ы-в а ц ь свае інтымныя таямніцы. У. К а р п а ў. Вельмі можа быць, што я іграла дрэнна, але трагедыю Ніны і яе жаданне пачаць новае жыццё, здаецца, пера-д а в а л a. I. Шамякін. Каб не паказваць сваё хваляванне, дзяўчына пайшла спавольным крокам. A. К у л а-к о ў с к і. Капіталізм калечыў чалавека і маральна, штурхаючы яго на злачынствы; бо сам, а г а л я-ю ч ы сваю рабаўнічую сут-насць, выхоўваў у чалавека ін-стынкт рабаўніка. П. Гала-в а ч. ВЯДОМАСЦЬ, СЛАВА, ПА-ПУЛЯРНАСЦЬ; ЛАУРЫ (пе-ран. выс.). Нікуды далей свайго засцен-ка яшчэ ні разу не паказвалі-ся. I таму, натуральна, не ме-лі яшчэ вядомасц і... A. В а с і л е в і ч. С л а в а рускай пшаніцы 104 атрымана ў спадчыну ад мно-гіх пакаленняў... «3 в я з д а». Папулярнасць у ма-сах гэтага разумнага, энергіч-нага і смелага юнака няспынна расла... У. К а л е с н і к. Словам, Гунава не хацеў па-дзяліць лаўры з старастам Спірыдонам Ганарджыя... Э. С а м у й л ё н а к. ВЯДОМЫ, ЗНАЕМЫ, ЗНАТНЫ, ЗНАКАМІТЫ, СЛАУНЫ, СЛАВУТЫ, ПРА-СЛАУЛЕПЫ, ВЯЛІКІ, ВІД-НЫ, ПАПУЛЯРНЫ; СЛЫН-НЫ (абл.); ГУЧНЫ, КРЫ-ЛАТЫ, ЛЕГЕНДАРНЫ (пе-ран.). На сценах партрэты права-дыроў, в я д о м ы х вучо-ных, пісьменнікаў. А. Я к і м о-в і ч. Ен шукаў у натоўпе з н а ё-м ы х твараў. КЧ о р н ы. 3 н а т н ы я людзі Савецкай зямлі з добраю весткай на з’езд свой прыйшлі. ЯК у п а л а. — На цябе цяпер усе гля-дзяць, Уладысь, — кажа На-талля. — Ты цяпер стаў з н а-к а м і т ы. ЯС к р ы г а н. Але с л а ў н ы ён тым, што быў камаздзірам эскадрона башкірскай дывізіі ў час гра-мадзянскай вайны, ваяваў су-проць белапалякаў. П. П е с т-р а к. Але колькі с л а в у т ы х людзей загінулі пакутнай смер-цю! М. Л ы н ь к о ў. Ніякая іншая птушка, нават праслаўлены салавей, не можа параўнацца ў спевах з лясным жаваранкам. Я. К о-л а с. У мастакі Каршун палез і стаў хваліцца на ўвесь лес, што ён — спявак в я л і к і. К. К р а п і в а. Многа былых маладнякоў-цаў сталі відны м і дзеяча-мі навукі, асветы, культуры і мастацтва. Н. Г і л е в і ч. Гарадскі Камітэт Міру скла-даўся з найбольш паважаных і папулярных у народзе асоб. Я. М а ў р. Вунь Крапіва, сатырык с л ы н н ы наш. А. 3 а р ы ц к і. Прашумеў над сценамі рэйх-стага славай г у ч н ай магі-лёўскі шоўк. А. П ы с і н. Крылатая слава, як па-мяць народа, — яе не кране не-быццё. М. Хведаровіч. Пра Кліма легендарна-г а я песню запяю. К. К р а п і-в а. ВЯЗЕНЬ, ЗНЯВОЛЕНЫ. ЗАСУДЖАНЫ; АСТРОЖНІК (уст.) /засуджаны на катаргу: КАТАРЖНІК. Стрэлы турэмнай варты змешваліся з шумам і крыкамі в я з н я ў. Я. М а ў р. Час перад пачаткам суда — самы трывожны час для з н я-в о л е н а г а. У. К а л е с н і к. — Адчыняй першую каме-ру! — сказаў наглядчык, што вёў засуджаных з кан-торы. Я. К о л а с. Так пачалося для Данілы жыццё астрожніка ў турме... Я. К о л а с. Апроч гэтага, у лесе, як ка-залі, туляліся катаржнікі, уцёкшыя з астрога. ЯК о л а с. ВЯЗКА, ЗВЯЗКА, ВЯСЛА, НІЗАНКА, НІЗКА; ПЕРАВЯЗ, ПЕРАВЯСЛА, ВЯНОК, МА-ТОК (абл.). На жэрдцы над ложкамі ві-сіць розная адзежа, пасцілкі, і тут жа над самай печчу вісіць дзве в я з к і цыбулі. П. П е с т-р а к. Былы падрыўнік і ў запасе салдат прыпомнілі з в я з к і гарачых гранат... С. Г р а х о ў-с к і. ...Каля печы ляжалі вяслы цыбулі. КЧ о р н ы. 105 Кожнаму хай цэх мой востры штык наточыць, дасць вінтоў-ку Ў РУКЬ н і з а н к у гранат. к. Б у й л о. — Уюноў сушаных н і з а к дзесяць будзе... — падумаў, на-рэшце, уголас бацька. I. М е-л е ж. Грыбоў вялікі п е р а в я з, капуста квашаная ў цэбры. А. Д у д а р. У торбу з-пад яблык Настас-ся паклала дзічынага мяса ды перавясла сухіх бараві-коў. А. Ч а р н ы ш э в і ч. На печы сушацца з цыбуляй разам в я н к і грыбоў... М. Т а н к. Маток цыбулі — ну, чым не каралі? Р. Барадулін. ВЯЗНУЦЬ, ГРУЗНУЦЬ, ЗА-СЯДАЦЬ; ЛЕЗЦІ, УЛАЗІЦЬ, ПРАВАЛЬВАЦЦА, ТАПІЦЦА (перан.). Босыя ногі яго в я з н у ц ь у цяжкай, ліпкай гразі... В. Б ы к а ў. Ногі г р у з л і ў дрыгве. I. Мел еж. Думкі бязмоцна з а с я д а л і ў руцяным лісці. Ц. Г а р т н ы. ІІа калодкі калёсы л е з у ц ь у зямлю. Ц. Г а р т н ы. Ногі ў л а з я ц ь у халодную, як лёд, калатушу. Я. К о л а с. Правальваючыся па пояс у снег, я насек у ельніку лапак, вынес іх і накідаў пад заднія колы. Т. X а д к е в і ч. Ціха, павольна праходзіць аўтобус там, дзе нядаўна і трактар т a п і ў с я. У, Ду-б о ў к а. ВЯЛІКІ, ВЯЛІЗНЫ, ВЕЛІ-ЧЭЗНЫ, ВЯЛІЗАЗНЫ, НЕ-МАЛЫ, БУЙНЫ, АГРОМНІ-СТЫ, АГРАМАДНЫ, ЗНАЧ-НЫ, ДОБРЫ, ПГАНЦКІ, ГРАНДЬІЕЗНЫ /па прасто-ры: НЕАБСЯЖНЫ, НЕАБ-ДЫМНЫ, НЕАБНІМНЫ, БЯЗМЕЖНЫ, БЯСКОНЦЫ, НЯМЕРАНЫ, БЯСКРАЙНІ, ПРАСТОРНЫ, РАЗЛЕГЛЫ )па колькасці: НЕВЫЧАР-ПАЛЬНЫ, НЕВЫЧЭРПНЫ, НЕАБМЕЖАВАНЫ, БЯЗ-МЕРНЫ, НЯЗМЕРНЫ, НЕ-ВЫМЕРНЫ, НЕЗЛІЧОНЫ, НЯЛІЧАНЫ; ЗДАРОВЫ, ЗДАРАВЕННЫ, ЕМКІ, ЛАД-НЫ, ПРЫСТОЙНЫ, САЛІД-НЫ (разм.); ВОЛАТНЫ, ВО-ЛАТАУСКІ, ТЫТАНІЧНЫ (выс.); ШЫРОКІ, РАСКОШ-НЫ, КРУГЛЫ, АСТРАНА-МІЧНЫ (перан.) □ У КВАД-РАЦЕ, У КУБЕ, ЯК СКІНУЦЬ ВОКАМ, HE АКІНУЦЬ BO-KAM, HE АХАПІЦЬ ВОКАМ, БЕЗ КАНЦА I КРАЮ, БЕЗ КАНЦА-КРАЮ. Між талерак стаяць і малыя і в я л і к і я пляшкі. Я. С к р ы-г а н. Поле ў нас цяпер в я л і з-н а е, як мора. 3. Б я д у л я. Мы тут будуем элекстра-станцыю памераў в е л і ч э з-н ы х. К. Ч о р н ы. Гумно Івана Сядуры было двароў цераз тры, в я л і з а з-н а е, як хароміна. М. Л о б а н. Нарэшце клюнула разок — і рыбка н е м а л а я. К. К у-л я ш о ў. Аддае нам паклон б у й н ы м коласам жыта. А. Б а ч ы л а. А хто там ідзе, а хто там ідзе ў агромністай та-кой грамадзе? Я. К У п а л а. 3 арандатараў чужой зямлі мы сталі б уласнікамі, хоць і не аграмаднага, але ма-ёнтка. КЧ о р н ы. Хоць і невялікі быў звер, але для галодпых і аслабелых хлопцаў ён быў з н а ч н ы м грузам. Я. М а ў р. Д о б р а я колькасць гэтага чарніла апынулася напаверсе сталоў, размаляваўшы іх боль-шымі і меншымі плямкамі. Ц. Г а р т н ы. Нібы стралялі з якога г і-ганцкага кулямёта, які біў 106 не кулямі, а бомбамі. М. Л ы н ь к о ў. 1, мінаючы перашкоды, ішла пэўным крокам г р а н д ы ё з-н а я, нябачаная ў свеце пера-будова вёскі. М. 3 а р э ц к і. Непраходныя і н е а б с я Ж-н ы я лясы беларускія. П. П е-с т р а к. Замест вузенькіх паяскоў зямлі — неабдымнае кал-гаснае поле. 3. Б я д у л я. Пісьменнік спявае гімн н е-а б н і м н ы м шляхам Белару-сі... У. Ю р э в і ч. Пустое бязмежнае сне-гавое поле — ці ёсць дзе боль-шая прастора вольным разлё-там гарачай фантазіі чалаве-ка? М. 3 а р э ц к і. Шуміць, як бясконцае мора, шырокі калгасны пале-так. М. Т а н к. ...Узнамерыўся ўпячы злачын-цу, куды і крумкач косці не заносіў, балазе цяпер былі нямераныя абшары і на-ват сваёю была Сібір. У. К а-р а т к е в і ч. За вёскай — лугі, пералескі, бяскрайняе поле кругом. М. А ў р а м ч ы к. Свет прасторны, светлы і шырокі... А. 3 в о н а к. Яго вершы былі пра раз-л е г л ы я, без меж, палі... I. М е л е ж. 3 першага дня знаёмства Аляксей палюбіў гэтага жвава-га хлопца, у якога, здавалася, быў невычарпальны за-пас энергіі. Т. X а д к е в і ч. Сотні мільёнаў людзей у ад-ным толькі Кітаі — гэта н е-вычэрпная армія... М. Л ы н ь к о ў. Так, Анатоль Вялюгін за-кранае ў сваёй творчасці са-мае неабмежаванае кола матываў і тэм... Р. Б я-р о з к і н. Страшны быў гэта крык —■ крык бязмернага мучэння Беларусі. Я. Ку п а л а. Радасць для Сцяпанкі была н я з м е р н а я: настаўнік вы-даў яму кніжку... 3. Б я д у-л я. Знаёмым астаецца толькі адно гучанне: вайна і патрыя-тычнае змагапне савецкага ча-лавека за сваю Радзіму. Гэта тэма невымерная. Я. С к р ы г а н. Трэба будзе зрабіць раптоў-ны ўдар па гарнізону, каб іх аглушыла, каб яны падумалі, што тут незлічоныя сілы. П. П е с т р а к. I беларус можа змясціцца ў сям’і нялічанай славян. ЯК у п а л а. ...А аб пень дубовы гуз на-біў з д а р о в ы. ЯК о л а с. Здаравенны сабака ўздымаецца з прызбы і, не спяшаючыся, ідзе насустрач нам. Я. Б р ы л ь. Маці падышла да шафкі, да-стала бохан хлеба, адрэзала дзве ё м к і я лусты. Л. А р а-б е й. Л а д н у ю частку жыцця ён правёў у турмах і высылцы. М. 3 а р э ц к і. На гэтай паляне, акружанай сасновым лесам, высяцца ся-род агародаў, на п р ы с т о й-н а й адлегласці адзін ад адна-го, некалькі новых драўляных будынкаў. В. В о л ь с к і.