• Газеты, часопісы і г.д.
  • Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў

    Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў


    Выдавец: Вышэйшая школа
    Памер: 592с.
    Мінск 1976
    133.77 МБ

     

    Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
    Вядома, сустракаюцца людзі, якія не пасаромеюцца а б bids е кінуць акурак альбо па-перку ад марожанага. М. Пас-л я д о в і ч.
    Ен усё шукаў выпадку астац-ца з ёю д з е-н е б у д з ь удва-іх і не ведаў, як зрабіць. КЧ о р н ы.
    Насіўся на эмтээсаўскай ма-шыне па вёсках, еў усухамят-ку, начаваў дзе папала. I. Н а в у м е н к а.
    Мне ўсё роўна дзе: Mary на ферме даяркаю ці цялят-ніцаю. Р. Сабаленка.
    АБЫЯКАВА, РАУНАДУШ-НА, БЕЗУВАЖНА, БЕЗ-УДЗЕЛЬНА, БЕСКЛАПОТНА, БЕСТУРБОТНА, БЕСЦІКАУ-НА, НЕЗАЦІКАУЛЕНА, АД-ЧУЖАНА, НЯУЦЯМНА, БЯС-СТРАСНА, СПАКОЙНА, АПА-ТЫЧНА, УСЁ РОУНА, ХОЦЬ БЫ ШТО; ХОЦЬ БЫ ХНЫ, НАПЛЯВАЦЬ (разм.) □ III ХОЛАДНА HI ГОРАЧА, СКРОЗЬ ПАЛЬЦЫ, СПУС-ЦІУШЫ РУКАВЫ.
    Міцю сустрэў а б ы я к а в а, працягнуў з печы руку і адвяр-нуўся. I. Н а в у м е н к а.
    Я люблю ііеспакойных лю-дзей! Нельга жыць раўна-душна на свеце. Э. А г н я-ц в е т.
    Пачала чытаць. Безуваж-на: два радкі прачытае і па-глядзіць у акно, два радкі пра-чытае і паднімецца. Ц. Г а р т-н ы.
    — Так, ягады... — б е з-удзельна шэпча жанчына, думаючы аб нечым сваім, за-паветным. М. Л ы н ь к о ў.
    I разышліся бесклапот-н а, не агляпуўшыся назад. Я. К о л а с.
    I жыў ён птушкай пералёт-
    16
    най, хоць, праўда, ў вырай не лятаў, а больш на псчы б е с-турботна зімою ночы кара-таў. ЯК о л а с.
    I бачачы, што Рыгор сядзіць у роздуме ды зусім б е с ц і-ка ў « а прапускае між сябе ўсё тое, што яго, Сёмку, цікавіць, дзівіўся і думаў. Ц. Г а р т н ы.
    Барташук маўчаў. Глядзеў на іх так незацікаўлена, нібы яны былі празрыстыя... 3. Б я д у л я.
    — Добра, добра, я пагаманю з ім, пагаманю... — I адчу-ж а н а змоўк. М. 3 а р э ц к і.
    Чмаруцька няўцямна зір-нуў на іх і ўзяўся за свой ня-скойчаны абед. М. Л ы н ь к о ў.
    Пачарнелыя, набрынялыя ва-дой твары бясстрасна па-зіралі ў далёкае неба... М. Л ы н ь к о ў.
    Ен зрабіўся да некаторай ступені самалюбцам, мог спа-койна прайсці каля чужога гора і не звярнуць увагі. А. Ч а р н ы ш э в і ч.
    Кіепя нібы абмяк, а п ат ыч-н а пацягнуўся за папкай. У. Ш ы ц і к.
    А Бушмару было ўсё роў-н а, што і як пра яго гавораць. к. Ч о р н ы.
    —Заўтра-паслязаўтра дождж пойдзе, а ім х о ц ь б ы ш т о... — абураецца дзядзька Даніла. A. А с і п е н к а.
    А яны дык х о ц ь бы х н ы— слінай цыркаюць праз зубы. КІ\ р а п і в а.
    Што некаму кепска, што не-хта гіне — табе напляваць. У. Д а м а ш э в і ч.
    Гэта быў адзін з тых гава-руноў, якім ад усіх тых спраў, якія тут так цікавяць людзей, не было н і х о л а д н а, н і г о рача. КЧ о р н ы.
    Жорсткая расправа банды-таў з насельніцтвам Ляснога, дзе лягло больш ста ахвяр, ускалыхнула нават тых, хто глядзеў на ўсё скрозь
    па л ь ц ы і думаў паціху пе-ражыць неспакойны час. А. Ч а р н ы ш э в і ч.
    А вось папробуй на ціка-васць, стрымай службовую ру-хавасць, служы, с п у с ц і іў-ш ы р у к а в ы, і выкінь служ-бу з галавы, — такія ў лесе выйдуць справы... ЯК о л а с.
    АБЯЗЗБРОІЦЬ, РАЗЗБРО-ІЦЬ.
    Астаюцца два арсеналы, узяўшы якія мы ўзброім сябе і аб яззб роім ворага. У. Караткевіч.
    Мы падпальшчыкаў войнаў раззброім, нашай радасці ім не зацьміць. М. В а с і л ё к.
    АБЯЗЛЮДЗЕЦЬ, АПУС-ЦЕЦЬ.
    Пляж абязлюдзеў, ды і нам заставацца на ім не было ніякай ахвоты. М. Л ы н ь-к о ў.
    Прыдарожныя вёскі, мястэч-кі і гарады а п у с це л і. На-сельніцтва пахавалася па ля-сах. 3. Б я д у л я.
    АБЯЦАННЕ, СЛОВА, ЗА-РОК, ГАРАНТЫЯ; АБЯЦАН-КА, АБЯЦАНКА-ЦАЦАНКА, ПОСУЛ, БАЖБА (разм.); АБАВЯЗАЦЕЛЬСТВА, ЗА-ПЭУНЕННЕ, ЗАПЭУНІВАН-НЕ (кніжн.); ПРЫСЯГА, КЛЯТВА (выс.).
    Ен здзейсніць сваё а б я ца н-н е, здзейсніць помсту. Б. М і-к у л і ч.
    He раз успамінаў Вольгу Віктараўну і сваё с л о вa — пабыць у яе. Я. Колас.
    Ен зламаў цвёрды зарок Наталлі Пятроўны ніколі не выходзіць замуж. I. Шам я-к і н.
    Ен [селянін] пачне патраба-
    17
    ваць гарантыі палітычных свабод. П. Г а л а в а ч.
    Аказалася пасля, што цара-такі прагналі, але вольнасць народу багатыя не далі, ашу-калі народ а б я ц а н к а м і. Э. С а м у й л ё н а к.
    А б я ц а н к а-ц а ц а н к а, як той казаў, а тым часам пада-так аддай... К. К р а п і в а.
    Але ж на свеце ёсць злачын-цы, што напускаюць мжу, ту-ман ды суляць шчодрыя гасцін-цы, а п о с у л іх — адзін пад-ман. Я. К о л а с.
    Хоць бацька мой таксама кляўся-бажыўся, што качаргі і ў вочы не бачыў, але Райскі не даў яму веры і са школы яго вытурыў — за зладзейства і за наглую б а жб у. М. Faps ц к і.
    Убачыўшы тое, што зрабілі маладыя будаўнікі за дзесяць месяцаў, верыш кожнаму іх абавязацельству, кож-наму іх с л о в у. С. Г р а х о ў-С К і.
    «Гэта гавару я вам, Кох!»— з гонарам закончыў свае Sana ўненні камісар гестапа. М. Л ы н ь к о ў.
    За чыстую манету прымаў ты, брат, запэўніванні ў прыязнасці, у тым, што табе адно і зычаць дабра. Т. X а д-к е в і ч.
    Шэпты, п р ы с я г а, вечная згода, вечная любасць, — вось вам і ода. Я. К у п а л а.
    Мітынг скончыўся к л я т • ваю біцца да канца з пана-мі, біцца за вызваленне пра-цоўных. я. К о л а с.
    АВАДЗЕНЬ; ЗДРОК (абл.).
    Ляныя валы паціху ідуць уперадзе сахі, бароняцца хва-стамі ад а в а д н ё ў... П. Г а-л а в а ч.
    Пастушок вымаў з торбы кніжку і чытаў, нават забы-ваючыся аб тым, што ўжо сон-ца высушыла росы і з д р а к і
    пачынаюць непакоіць скаціну, М. Хведаровіч.
    АВАНГАРД, ПЕРАДАВЫ АТРАД.
    Вучань велічнай партыі Ле-ніна, авангард маладых — камсамол. А. Астрэйка.
    У ne р ад а в ы м а традз е быў Сёмка-матрос, Міколка... М. Л ы н ьк о ў.
    АВАНС, ЗАДАТАК-
    А ля выдавецкае скупава-тай касы аўтар з мінай скром-наю чакае а в а н с у. Я. К у-п а л а.
    I Саўка бярэцца за работу. He брацца нельга: барыш выпі-лі, задатак узяў. ЯК о-л а с.
    АВАРЫЯ, КРУШЭННЕ, КА-ТАСТРОФА.
    Прадпрыемствы не працуюць, на транспарце — а в а р ы і... Б. М і к у л і ч.
    Калі Вейс з’явіўся са сваім атрадам на месца к р у ш э н-н я, ён адразу ўбачыў, што ні-чым ужо нельга дапамагчы гэтаму эшалону, які ляжаў ця-пер пад адхонам. М. Л ы н ь-к о ў.
    I ён адтуль не вярнуўся — загінуў пры авіяцыйнай к а-тастрофе. X. Ж ы ч к а.
    АГАРОД, ГАРОД, ГРАДЫ; КАПУСНІК (абл.).
    Ен пайшоў на другую частку агароду. Тут была паса-джана бульба. П. К а в а л ё ў.
    У гародзе мак, а на полі так. П р ы к а з к а.
    Эх, не морква — шакалад, шчодры дар калгасных град. A. А л е к с а н д р о в і ч.
    Ен да паўдня быў у хаце, a тады выйшаў гарадзіць Kanye н ікі. К. Ч о р н ы.
    АГАРОДЖА, АГАРОЖА, ЗАГАРАД, ЗАГАРАДЗЬ, SA-
    18
    ГАРАДКА,. ЗАГАРОДКА, ЗА-ГАРОДА, ЗАГАРАДА, ЗГАРО-ДА, АБГАРОДКА, ПЛОТ, ПАРКАН, ТЫН, ЧАСТАКОЛ /мураваная: МУР /плеценая: ПЛЯЦЕНЬ, ПЛЕТНІК /з жэр~ дак: ЖАРДЗЯНІК /з дошча-чак: ШТЫКЕТНІК /з раслін-насці: ЖЫВАПЛОТ.
    На волю з-за агароджы нікога не выпускалі. П. К а-в а л ё ў.
    За пуцямі... цягнулася а г а-р о ж а з калючага дроту. М. Ч а р о т.
    Можна было падумаць, што ўбачыў ён не рыбу ў рацэ, a сама менш — авечы статак у сваім з а г a р а д з е. М. Л о-б а н.
    Сонныя вароны відны былі на жардзяных загарадзях ля паплавоў. КЧ о р н ы.
    Жардзяная загарадка была забруджана курамі. КЧ о р н ы.
    Добра чую, як пад нажніца-мі скрыгоча дрот. Так рэ-жуць загародку драцяную. А. 3 а р ы ц к і.
    Дратоў загарода бясшум-на прарвана... А. Бачыла.
    Быдла драпежнае, якому ўдалося на момант заг а-р а д у разламаць. К. К р а п і-в а.
    Па згародзе ўецца хмель... К. Б у й л о.
    Гэта быў прысадзісты бетон-ны абеліск за штакетнаю а б-гародкай, проста і без ліш-няй выдумкі змайстраваны ру-камі нейкіх мясцовых умель-цаў. В. Б ы к а ў.
    Платы вакол садоў і дач, навокал паркаў, хоць ты плачі С. Г р а х о ў с к і.
    Галлё спусціўшы над пар-канам, расла тут грушка з тонкім станам. ЯК о л а с.
    Крайняя хата была абгаро-джана пачарнелым тынам. А. Кулакоўскі.
    Невялічкі дворык іх быў аб-
    гароджаны частаколам. Я. К о л а с.
    Галавою м у р у не праб’еш. П р ы к а з к а.
    Уздоўж п л я т н я цягнуўся цэлы рад высачэзных вязаў, аддзяляючы прыгожы парк ляснічага ад школьнага пляца. я. К о л а с.
    Вясной, як толькі што рас-пусцяцца дрэвы, яна выйдзе сабе з сваёй хаты, абапрэцца каля варот на плетнік... КЛ е й к а.
    Параска нясмела пералезла цераз жардзянік пад віш-нямі, к гумну падышла. М. Л о-б а н.
    Побач — штыкетнік, a за штыкетнікам — чорны сілу-эт валаснога будынка. М. Л о-б а н.
    За рэдкім жываплотам, якім агароджан сад, цвіце лён. А. Б а ж к о.
    АГАРОДНІНА, ГАРОДНІ-НА, ЗЕЛЯНІНА.
    Кожнай агародніне свой час. Свой час ягадзе і свой час баравіку. Я. К о л а с.
    Горка плачуць дробныя ганд-ляркі, валіцца гародніна з рукі... П. Панчанка.
    Стаў ля латка з з е л яні-ч а й і еў радыску. Э. С а м у й-л ё н а к.
    АГЛЯДВАЦЬ, АГЛЯДАЦЬ, АЗІРАЦЬ.
    Вярнуўся пан камендант. Аглядвае горбачку «пада-зроных» кніжак, пачку адкла-дзеных лістоў. В. Т а ў л a ft.
    Максім старанна аглядаў сляды нядаўняй пакражы ў яго абходзе. ЯК о л а с.
    Я тваімі вачамі азіраў белы свет. А. Б я л е в і ч.
    АГОНЬ, ПОЛЫМЯ, ПА-ЖАР, ЖЫЖА (дзіц.).
    А г о н ь — найстрашнейшы злодзей. П р ьі к а з к а.
    19
    Адкуль дым, адтуль I п о-л ы м я. П р ы к а з к а.
    Быў п аж а р. На поўны го-лас раўлі сірэны. Б. М і к у л і ч.
    Унь ж ыжа сведіць, падзі-віся! Я. К о л а с.
    АГУЛАМ, АГУЛЬНА, СКО-ПАМ □ БЕЗ РАЗБОРУ.
    Але нашто вініць а г у л а м і гэтак жорстка нападаць? Я. К о л а с.
    Дарэмна ты гаворыш так а г у л ь н а. Я. М а ў р.
    Каралі ўсіх скопам — ві-наватых і невіноўных. В. Б ы-к а ў.
    Уварваўшыся ў вёску, эсэ-саўскія малойчыкі без р а з-б о р у забівалі старых, жанчып, дзяцей. М. Паслядовіч.
    АДАДРАЦЬ, АДДЗЕРЦІ, АДАРВАЦЬ; АДЛУПІЦЬ (разм.).
    На першай ад яго дома хвоі даўно ўжо чавальніца а д а-драла тоўстую галіну... КЧ о р н ы.
    Прачытаўшы, аддзёр па-перку, парваў яе на кавалачкі і сыпануў імі, нібы жменяй мя-кіны, камусьці нябачнаму ў вочы. Я. Б р ы л ь.
    Потым узяла асадку, а д а-р в ал а вузенькую палоску паперы, крыху падумала. Я. К о л а с.
    Хацеў голымі рукамі а д л у-пі ц ь вечка скрынкі, але яно было гэтак моцна прыбіта, што паабломваў пазногці і не даў рады а д а р в а ц ь. Р. С а б а-л е н к а.
    АДАСОБЛЕНАСЦЬ, АДА-РВАНАСЦЬ, ЗАМКНЁНАСЦЬ, ЗАМКНУТАСЦЬ; ІЗАЛЯЦЫЯ, ІЗАЛЯВАНАСЦЬ (кніжн.).
    Я не заўважыў у ім [Юрасю] і следу колішняй вяласці, а д а-собленасці, замкнёна-с ц і. Т. X а д к е в іч.
    Мяне вось таксама цікавіць ваша адарванасць ад
    жыцця наўкольнага, вірлівага. X. Ш ы н к л е р.