• Газеты, часопісы і г.д.
  • Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў

    Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў


    Выдавец: Вышэйшая школа
    Памер: 592с.
    Мінск 1976
    133.77 МБ

     

    Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
    Спецвопратка яшчэ бы-ла на ім чыстая: ён яе шана-ваў, як усё адно святочны гарнітур які... К Ч о р н ы.
    Зялёную ф о р м у надзелі лясы. Э. Агняцвет.
    Гэта была фатаграфія дзяў-чынкі гадоў у пятнаццаць, апранутай у гімназійную у н і-ф о р м у. М. 3 а р э ц к і.
    Усё абмунозіраванне гэтага байца, рукі, твар, шыя былі ў чырвані, на спіне цэлым роем гудзелі мухі. А. К у л а-к о ў с к і.
    Набытку ўсяго і было, што салдацкая абмундзіроўка на плячах. КЧ о р н ы.
    Айцец Епіфаній, у царкоў-ным аблачэнні, гаворыць да веруючых, якія стоўпіліся каля вялікай чорнай труны. Я. Рамановіч.
    АДЗІНКА, ШТУКА, ПА-АСОБНІК, ЭКЗЕМПЛЯР.
    Нас здзівіла спачатку тое, што з тысяч і тысяч людзей на пляжы купаліся толькі рэдкія а д зінкі. М. Л ы н ь к о ў.
    Я перад тым, як ісці на клірас, выпіваю шт у к і тры яец. КЧ о р н ы.
    Прышчапілі багата, сотні паасобнікаў, а прыняло-ся... усяго васемнаццаць пры-шчэпаў. У. Д у б о ў к а.
    ГІрадаўшчыца здзівілася, на-вошта ў бібліятэку аж дванац-цаць экземпляраў кнігі. Р. Сабаленка.
    АДЗІН-НА-АДЗІН, САМ-НАСАМ; 3 ВОКА HA ВОКА (разм.) □ HOC У HOC.
    Усеваладу вельмі патрэбна такая хвіліна, каб астацца а дз ін-н а-а д зін з Галінаю. Я. С к р ы г а н.
    С а м-н a с а м яны асталіся з нябожчыцай. Р. С а б а л е н-к а.
    Ты адзін перад усёй гэтай бязмежнай, нямой глыбінёй, з в о ка на вок a... I. Г р а-м о в і ч.
    24
    Тут ён нос у нос сутык-нуўся з самім Яўхімам Халу-стам. А. Ча р н ы ш э в і ч.
    АДЗІНОКА, САМОТНА, НЕ-ЛЮДЗІМА, СІРАТЛІВА, CAM ГІА САБЕ □ ЯК ПЕНЬ.
    У пустой хаце Андрэй адчу-ваў сябе вельмі адзінока. А. Ч а р н ы ш э в і ч.
    Гэта братава жонка, граючы, думае пра тое, як с а м о т н а і шэра праходзяць дні маладос-ці. Б. М і к у л і ч.
    Тры гады жыў Гарасім у Ма-лінаўцы—н е л ю д з і м а, ад з і-нока, але, мабыць, па-свойму шчасліва. А. Ч а р н ы ш э в і ч.
    Сапраўды, на лясніцкай ся-дзібе — прасторнай паляпе, якая, раптоўна, з-за дубоў, ад-крылася позірку, вакол старой няўклюднай будыніны канторы, новага прыгожага дома ляс-нічага і леснічоўкі, што сірат-ліва стаяла воддаль — нібы цыганскі табар разбілі... I. Ш а-м я к і н.
    Трымайся сам па сабе, не зводзься ні з кім, кампанія да дабра не давядзе. М. 3 а-р э ц к і.
    Адшчапіўся ад грамады, ад сям’і, я к п е н ь тырчыць на іх дарозе. ЯК о л а с.
    АДЗІНОКІ, АДЗІН, САМОТ-НЫ, ЗАБЫТЫ, ПАКІНУТЫ, ЗАНЯДБАНЫ, БЯЗРОДНЫ, АСІРАЦЕЛЫ.
    А д з і н о к а й, без падру-жак, гадавалася яна. П. Броў-к а.
    Нядобра дзецям а д н ы м, халодным і галодным... I. М е-л е ж.
    I самотная маці з халод-ным спакоем і дагэтуль чакае, што вернецца сын. П. Г л е б-к а.
    У глухім кутку з а б ы т а я, па жыцці ты ўсё смуцілася. Я. К о л а с.
    Хадоська думала мала, не-ахвотна, чула сябе дзіўна адзінокай, пакінутай. I. М е л е ж.
    Машыніст, здавалася, не Mi-Hay ні аднаго самага заня-д б а н аг а раз’езду без таго, каб не пастаяць колькі хвілін. I. М е л е ж.
    Людзі бяздомныя, ЛІОДЗІ б Я 3-р о д н ы я! Поўняцца вамі астрогі халодныя... ЯК о л а с.
    Асірацелыя старыя ду-бы ў чорных шапках бусліных гнёздаў спакойпа стаялі... Я. К о л а с.
    АДЗІНОТА, АДЗІНОЦТВА, САМОТА.
    Калі мы ўсе жывём у сям’і, ці сярод сваіх людзей, то мы не ведаем нават, што та-кое можа быць а д з і н о т а. Я. С к р ы г а н.
    Паціху дрыжэў вагон, нага-няў дрымату, нараджаў нейкі, невядомы да гэтага, настрой, пачуцпё поўнага а д з і н о ц-т в а. П. Г а л а в а ч.
    Дубы, сябры мае самоты... Я. К о л а с.
    АДЗНАКА, АЦЭНКА, БАЛ.
    Ен паспяхова закончыў на-вучалыіы год, з выдатнымі і добрымі адзнакамі перай-шоў у чацвёрты клас. П. К а-в а л ё ў.
    Уступныя экзамены Вера зда-ла, але з нізкімі а ц э н к а мі, не вытрымала конкурсу і не была залічана ў інстытут. I. Дуброўскі.
    Пасля кожнага экзамена ёй хацелася бачыць Пецю, па-хваліцца яму сваім б а л а м. М. Л о б а н.
    АДКАЗАЦЬ, ДАЦЬ АДКАЗ; АДРЭЗАЦЬ (разм.).
    Але хлопчык нічога не а д-казаў на манерыны запытан-ні... Ц. Г а р т н ы.
    25
    Д а с ць на пытанне любое сн поўны a д ка з. A. К у л я-ш о ў.
    — Лдчапіцеся вы ад мяне, дзядзька Анісім, — а д р э з а-4 а Алімпа. Р. С а б а л е н к а.
    АДКУЛЬ, 3 ЯКОГА БОКУ; СКУЛЬ (разм.).
    — А самі адкуль вы? — пытаюся я. — Прыдонскія стэ-пы — радзіма мая. А. 3 а-р ы ц к і.
    Простая выпадковасць, з я к о г а боку ні паглядзі. I. Ш а м я к і н.
    I чорны бор, скуль ваколіч-ныя мужыкі вазілі паціху но-выя хаты, зашумеў галасней... М. Ч а р о т.
    АДЛЕГЛАСЦЬ, ДАЛЕЧ, АДДАЛЕННЕ, АДДАЛЕ-НАСЦЬ, АДГОН, ПРАМЕ-ЖАК, ІНТЭРВАЛ, ДЫСТАН-ЦЫЯ.
    Праз некалькі хвілін на грэ-бені ўзгорка ў некаторай а д-легласуі ад лесу паказаліся тры чалавекі. Я. К о л а с.
    Бацька пад’ехаў бы на стан-цыю, a то на сабе несці і клу-нак і чамадан такую далеч... А. Пальчэўскі.
    Насупраць плошчы, бліжэй да Дзвіны, — трохнавярховы з шырокімі вокнамі будынак адной з сярэдніх школ, пааба-пал, у некаторым а д д а л е н-ч і, меншыя, але такія ж пры-гожыя будынкі дзінячых яс-ляў і саду. Т. X а д к е в і ч.
    1 хоць прайшло ўжо два га-ды з часу яго такой заўчаснай і недарэчнай смерні, пачуццё аддаленасці яшчэ не акрэслілася... А. 3 в о н а к.
    Па ўзбоку салдацкае кало-ны, на некаторым адгоне адзін ад другога, ехалі вярхом на конях здаровыя, сытыя ка-мандзіры. Ц. Г а р т н ы.
    Вялікія спадзістыя валы, па-добныя на гарыстыя ўзвышшы.
    каціліся адзін за адным з прамежкамі амаль што ў паўкіламетра. М. Л ы н ь к о ў.
    — Трымаць і н т э р в а л! — крыкнуў Чумак... А. Кула-к о ў с к і.
    Усе стралялі з блізкай д ы-с т а н ц ы і. К. Ч о р н ы.
    АДЛІГА; АДЛЕГА (абл.).
    Каля гумна на ўзмежку растаў за а дл ігу снег... К. Ч о р н ы.
    Па шляхах ляжыць а д л е г a і здаеіша быццам, што трава пад пульхным снегам стала ва-рушыцца. П. Б р о ў к а.
    АДЛІОСТРАВАННЕ, АДБІ-ТАК, АДБІЦЦЕ; ЛЮСТЭР-КА, ПЯЧАЦЬ (перан.).
    А длюстраванне лодкі ў возеры нічым не адрознівала-ся ад рэальнай лодкі на па-верхні. В. В о л ь с к і.
    На плугах адбіткі месяца гараць. Г. К л я ў к о.
    Зорын глянуў уніз, ён уба-чыў а д б і ц цё зор у вадзе, якая спакойна плыла. 1. Г у р ■ с к і.
    Мова — люстэрка жыцця народа ў мінулым і сённяшнім. У. Ю р э в і ч.
    Ей трохі сорамна, відаць, a ў вочках — радасці пячаць. Я. К о л а с.
    АДЛЮСТРОУВАЦЦА, АД-БІВАЦЦА, АДБІВАЦЬ, АД-СВЕЧВАЦЬ, АДСВЕЧВАЦЦА.
    Сонца адлюстроўвала-с я на зіхатлівых трубах. A. А с і п е н к а.
    У чорнай вадзе а д б і в а л і-с я зоркі. ЯМ а ў р.
    Калі ён [гарадавы] павяр-таўся перадам да Рыгора, мед-ная бляха на шапцы а д б і-в а л а сонцам. Ц. Г а р т н ы.
    Гэта, мусіць, сонца ад шыб адсвечвае. К. Чорны.
    У паркеце адсвечваліся ножкі крэслаў, халодныя грані
    26
    калонаў, гронкі вясёлкавых бра. ЯС к р ы г а н.
    АДНАУЛЯЦЬ, ПАДНАУ-ЛЯЦЬ, АДРАДЖАЦЬ, ПРА-ВІЦЬ, ПАПРАУЛЯЦЬ, АДБУ-ДОУВАЦЬ, ЛЯЧЫЦЬ, РА-МАНТАВАЦЬ, РЭСТАУРЫ-РАВАЦЬ, РАПАРАВАЦЬ □ ЛЯЧЫЦЬ РАНЫ.
    I зруб новы паставяць. А каб вы не чапалі яго, то ён, на-пэўна, збуцвеў бы там і ні.хто б яго не аднаўляў. Я. К о-л а с.
    Цяпер, летам гэтым, пад-на ў л яць хату буду, ужо за-пісалася на дзерава, адпускаць будуць. КЧ о р н ы.
    Мы адраджалі гаспадар-ку на трох з паловай дзесяці-нах спадчыннай зямлі. В. Т а ў-л а й.
    Стары п р а в і ў у хаце ха-мут. Я. Б р ы л ь.
    А яшчэ колькі людзей адры-валі на вайну — ганялі ў або-зы, папраўляць дарогі. Я. С к р ы г а н.
    Палова маёнтка была зруй-навана, але пан пачынаў ужо яго а д б у д о ў в а ц ь. КЧ о р-н ы.
    Ты будзеш л ячыць свае паравозы, а я буду лячыць лю-дзей... М. Л ы іі ь к о ў.
    To зубіць сярпы патрэбна ім, то плугі рамантавац ь... А. 3 а р ы ц к і.
    Міхальчук рэстаўрыруе старыя [восі], робіць новыя. A. К а р п ю к.
    Пілыіая праца: сячкарню з маёнтка прывязлі рапара-в а ц ь... Ц. Г а р т н ы.
    Край ажывае, л е ч ы ц ь свае р а н ы, будуе дбайна свой шча-слівы лёс. A. А с т р э й к а.
    АДНАЧАСОВА, АДНАЧАС-НА, АДНЫМ ЧАСАМ, У АДЗІН ЧАС, У ТОЙ ЖА ЧАС, РАЗАМ, РАЗАМ 3 ТЫМ, ЗА-РАЗ, АДРАЗУ, ЗААДНО, ЗА
    АДНЫМ; ЗАРАЗОМ (абл.) □ ЗА АДНЫМ ЗАХОДАМ, АДНЫМ МАХАМ, ЗА АДЗІН MAX.
    Камандзір і камісар слухалі з вялікай цікавасцю і адна-ч а с о в а ў адзін голас выка-залі сваё захапленне дзяўчы-най. I. Ш а м я к і н.
    Жанкі крычалі то па чарзе, то адначасна. ЯКолас.
    Ды пасля апошніх ягоных слоў мы ўжо не ведалі, як пад-ступіцца: пачутае а д н ы м ч а-с а м і бянтэжыла і выклікала далікатную насцярожанасць. I. Ч ы г р ы н а ў.
    На душы было ў адзін ча с і трывожна і хораша. I. Ч ы г р ы н а ў.
    Мікалай быў студэнтам і ў той жа час працаваў — выкладаў мову і латаратуру ў вячэрняй школе. М. Л у п с я-к о ў.
    Нейкая дзіўная песня — і ласкавая і разам страшная. П. П е с т р а к.
    I р аз а м з т ым жыла на-дзея, адчуванне, што ўсё коіі-чыцца добра. I. Мележ.
    Ці ж можна дзве работы ра-б і ц ь з а р а з. П. П е с т р а к.
    Рэдка каторы з іх [лодачні-каў] можа адзін управіцца з двума вёсламі адразу... Я. Б р ы л ь.
    Трэба там знішчыць усё іх дабро на станцыі. 3 a а д н о, канечпе, і гарнізон. Я. С к р ы-г а н.
    Андрэй прывёз папа..., з a а д н ы м прыхапіў і дзяка. А. Ч а р н ы ш э в і ч.
    Пачаў думаць — як прыйдзе дамоў, скіне з сябе ўсё мок-рае, павячэрае, а з a р а з о м і паабедае гарачай калустай ды палезе пагрэцца на печ. М. Л у-ж а н і н.
    — Павязло табе, Крьістын-ка: за адным заходам двое гасцей адбудзеш, — жар-
    27
    тавалі суседкі, прыносячы сёе-тое на пачастунак. А. Паль-ч э ў с к і.
    — Давайце, старшыня, тады а д ным ма х а м абмяркуем і наш новы графік работы, — прапанаваў Язэпчык. I. П т а ш-н і к а ў.
    А што, калі з a а д зін ма х прыцісне пан і панятога? Я. К о л а с.
    АДНЕКУЛЬ, ЗНЕКУЛЬ.
    Аднекуль здалёк чуваць гром вадаспада. А. Ч а р н ы-ш э в і ч.
    I бягуць, і бягуць з н е к у л ь хвалі, без канца, без пачатку бягуць. М. М а ш а р а.
    АДНОЙЧЫ, НЕЯК, РАЗ, АДЗІН РАЗ. АДНАГО РАЗУ, АДНЫМ РАЗАМ, АДНАГО ДНЯ, НЕКАТОРАГА ДНЯ, ТОЙ ДЗЕНЬ.
    Дружбакі мне а дно й ч ы сказалі: — Мала пішаш пра выплаўку сталі... А. Б я л е в і ч.
    Выйшлі мы касіць н е я к ра-нічкаю. Б. С а ч а н к а.
    Р а з, ужо ў пбзнюю воседь, грамада мужыкоў прываліла ў школу. Я. К о л а с.
    Зося а д з ін р а з, як ішла па дзядзінцы, адчула на сабе пільны позірк іх абодвух. КЧ о р н ы.
    Помніць, ён, як аднаго р аз у з маткай у грыбы пай-шоў. 3. Б я д у л я.
    А д ным р а за м Рыгору трапілася адзін на адзін па-гутарыць з Гэляй. Ц. Г а р т-н ы.