КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
Яны [суддзі] усе павінны са-чыць, каб кожны баксёр стро-га і беспярэчна прытрымліваў-ся агульнапрынятых правілаў. М. П а с л я д о в і ч. Якая там можа быць раман-тыка, калі перад табой Ta-Kia празаічныя турботы! I. 1Н а м я к і н. Спрэчкі паміж пісьменнікам і рэдактарам з-за якога-не-будзь слова — натураль-ная з’ява. Р. Ш к р а б а. Пракапчук ніяк не мог прый-сці ў н а р м а л ь н ы чалавечы стан. Р. Сабаленка. Прамоўца я не вельмі я к і, тое, што хачу сказаць публічна, мче трэба раней пра-думаць і запісаць на паперы. Я. Б р ы л ь. ЗВЯРТАЦЦА, АПЕЛЯВАЦЬ. Калі вы думаеце, што я кі-даю словы на вецер, дык чаго вы да мяне звяртаецеся? К. К р а п і в а. Паэты-рамантыкі, бачачы не-ўладкаванасць жыцця на зям-лі, вельмі часта апелявалі да неба. I. Н а в у м е н к а. ЗВЯРТАЦЬ УВАГУ, ПРЫ-КОУВАЦЬ УВАГУ, ЗАБІВАЦЬ ГАЛАВУ, ГЛЯДЗЕЦЬ, УВА-ЖАЦЬ. На кветкі звяртала ў в а-г у толькі моладзь, і то паміж работай, ды часамі, калі не ба-чылі старэйшыя. A. К а р п ю к. Дэмагагічныя словы яго п р ы-к о ў в а л і ў в аг у. М. Л ы н ь-к о ў. Навошта ты забіваеш сабе галаву рознай бяз-глуздзіцай? I. Гурскі. Праўда, казалі, былі нейкія загады, каб апошняй каровы не бралі. Ды хто г л яд з е ў на тыя загады. А. Я к і м о в і ч. He ўважай на ўраджай, а жыта сей. П р ы к а з к а. ЗГОДНА, ЗЛАДЖАНА, АД-НАДУШНА, АДНАГАЛОСНА □ У ЗГОДЗЕ. Мы з жонкаю жылі шчасліва і з г о д ч а. У. Д а м а ш э в і ч. Спявалі зладжана, пры-гожа, але асабліва паланіў адзін цудоўны голас. I. Ш а-м я к і н. Прагаласавалі аднадуш-на. М. Л ы н ь к о ў. Рашэпне аб кааптацыі ў Вы-канком генерала Бонч-Бруевіча было прынята аднагалос-н a. I. Г у р с к і. Зажывём свабодна, зажывём у з год зе ... Н. Т a р а с. ЗГРАБНЫ, СТРОЙНЫ, СТАТНЫ, ГРАЦЫЕЗНЫ. Абедзве машыністкі былі з г р а б н ы я, маладыя, добра апранутыя. 3. Б я д у л я. 183 Затым увайшла маці разам з высокай стройнай дзяў-чынай у цёмнай сукенцы. Я. Маўр. Высокі, с т а т н ы, ён тры-маў галаву проста, узнята. П. П е с т р а к. Нікіцін, зрабіўшы г р а ц ы-ё з н ы жэст рукой, дастае сваю ручку, падпісвае паперу. М. С т р а л ь ц о ў. ЗГУБІЦЬ; ПАСЕЯЦЬ (пе-ран., разм.). Чаго не з г у біў, таго не знойдзеш. П р ы к а з к а. 3 сваяком пабіўся, чуць да-моў заплёўся, ўхлёпаўся ў ба-лота і п а с е я ў шапку. Я. К у п а л а. ЗДАБЫЧА, ЗДАБЫЦЦЁ. Стараліся план па здабы-ч ы жывіцы выканаць, а што сосны могуць засохнуць:— гэта не вельмі турбавала. М. Д а-н і л е н к а. Ен меў у Чылі вялікае прад-прыемства па здабыццю медзі. Я. Маўр. ЗДАВАЦЦА, ВЫГЛЯДАЦЬ, УЯЎЛЯЦЦА, МРОІЦЦА; ВЫ-ДАВАЦЦА, ВЫДАВАЦЬ, МІР-СЦІЦЦА, БЛЮЗНІЦЦА, ЧАУ-ПЦІСЯ (разм.) □ МЕЦЬ ВЫ-гляд. Яго сівая бародка здаец-ц а шматком воўны. 3. Б я-д у л я. У той час і праўдзівыя падзеі байкамі выглядалі. 3. Б я-Д У л я, А людзі, што ішлі з ім поруч, цяпер уяўляліся яму чу-жымі, варожымі. Я. Колас. Гітлераўскім акупантам мроіўся партызан за кож-ным кустом і дрэўцам. Т. X а д-к е в і ч. Жорсткае лісце старога бука выдавалася ў святле лёг- кім, празрыстым. Э. С а м у й-л ё н а к Свет выдаваў цесным і няўтульным. A. А с і п е н к а. У снежнай мітульзе мір-сцілася яму: вайсковы шпі-таль, і ноч, вымераная гадзінні-кавым ціканнем... Б. М і к у-л і ч. Дзядзьку блюзніцца спрасонку, што пад ім не са-ні —• печ... к. К р а п і в а. Ч а ў п е ц ц а, быццам з кож-нага кутка партызаны цікуюць. I. М е л е ж. Русавалосая дзяўчына з пар-тупеяй старалася м е ць чым найстражэйшы в ы г л я д. Р. 11 я х a ft, ЗДАГАДКА, ДАГАДКА, ДУМКА, МЕРКАВАННЕ; ЗДО-ГАДКА, ЗДОГАД (разм.). Страшная здагадка міль-гнула ў яго галаве, і ён не ад-важваўся зайсці ў хату, баю-чыся, што здагадка гэтая спраўдзіцца. I. Ш а м я к і н. — Ну, пане, будзе цяпер змена, і пойдуць новыя парад-кі, — Міхал выказвае д аг ад-к і! Я. К о л а с. Мне наогул часам д у м ка прыходзіць, ці не вельмі мы пе-рагружаем чалавека. У. К а р-п а ў. — Можа здаўся ўжо не-мец, — выказаў меркаван-ч е стары. A. В а с і л е в і ч. Тут толькі праз з д о г а д-к у льга дайсці сэнсу. К. Ч о р-н ы. Дворнік баяўся сказаць на Рудольфа, кляўся-бажыўся, што сам не лазіў, і выказаў з д о-г а д, што галчаняты з гэтых гнёздаў паспелі вылецець. М. Г а р э ц к і. ЗДАНЬ, ПРЫВІД; ЦЕНЬ (разм.): МАРА, СЦЕНЬ, ВІД-МА (абл.); МІРАЖ, ФАТА-МАРГАНА (кніжн.). ... А за мною заўсёды, да са- 184 май труны, будзе крочыць пра-клятая з д а н ь вайны. П. П а н-ч а н к а. Нейкі час ёй нават здаецца, што ў хаце не жывы чалавек, а яго п р ы в і д. М. Л у п с я-к о ў. Хіба можна так лёгка ад-піхнуць ад сябе чорны цень мінулых гадоў? М. 3 а р э ц к і. Як м а р ы, белыя бярозы пад сінявой начной стаяць... М. Багдановіч. У моцных праменнях дня-проўскага сонца гібее апошняя с це нь куркулёва. П. Б р о ў-к а. Ох, баюся я гэтага свайго ценю, як в і д ма якога з таго свету, баюся! Я. Купала. Думаў, што можа не дайсці, бо агні — міраж. I. Пташ-н і к а ў. Гэта ўжо і не думка была, не жаданне такое, а нейкая ф ат а-м а р г а н а, п р ы в і д цяпла, утульнасці... Я. Б р ы л ь. ЗДАРЭННЕ, ВЫПАДАК, ПРЫГОДА, ПАДЗЕЯ, ДЗЕЯ. СПРАВА, ЭПІЗОД, ФАКТ, ГІСТОРЫЯ, КАЗУС; ПРЫ-ПАДАК, БЫВАЛЬШЧЫНА (разм.); СЦЭНА (перан.). I ўсё ж здарэнне неда смаку: унізіць шляхціца, ды як! Я. К о л а с. Пра адзін дзіўны выпа-д а к. мне расказваў таварыш. У. К а р п а ў. Цыпрук сеў у санкі і давай зноў апавядаць сваю п р ы г о-д у з кантрабандай. 3. Б я-Д У л я. Сёння ў ягоным жыцці адбы-лася падзея, якая павінна ўсцешыць іх абаіх... М. 3 а-р э ц к і. Прыдарожныя магілы—слаў-ных д з е я ў сведкі. М. X в е-д а р о в і ч. С п р а в а была вясной, пе-рад вялікаднем. А. Ч а р н ы-ш э в і ч. Камісар расказваў мне ціка-выя эпізоды і раіў напі-саць пра іх у газету. Р. Са-б а л е н к а. У сувязі з гэтым мне прыгад-ваецца невялічкі ф а к т. А. 3 в о н а к. Яго лічылі за манюку, бо ёп апавядаў такія дзівосныя г і с-т о р ы і з свайго паляўнічага жыцця, якім, сапраўды, цяжка было верыць, 3. Б я д у л я. Праўда, здарыўся к а з у с. Пры падыходзе да чыгункі ў Кастуся сарваўся лапаць. М. П я н к р а т. I доўга так палюе ён, знімае так ахвяры ў клеткі. Ажно прыпадак немалы спаткаў яго ў пустыні гэткі. Я. К у п а-л а. Пасеўшы вакол лучніка, яны курылі, расказвалі розныя б ы-в а л ь ш ч ы н ы, казкі, анекдо-ты, найбольш пра чарцей ды пра папоў. Р. С а б а л е н к а. Усе гэгакія с ц э н ы ажылі ў думках і сэрцы яе. К. Ч о р-н ы. ЗДАУНА, АДВЕКУ, АДВЕЧ-НА, СПРАДВЕЧНА, СПРАД-ВЕКУ, 3 ДАУНІХ ПОР, 3 ДАУ-НІХ ДЗЕН; ЗДАВЁН (абл.) □ СПАКОН ВЯКОУ. На скрыжаванні дзвюх дарог ляжыць з д а ў н а разбіты ка-мепь. A. А с т р э й к а. Дзе гразь мясіў а д в е к у ды кладкі клаў народ — тры-валую гравейку насыпалі за год. Н. Г і л е в і ч. Сваймі мазалямі— а д в е ч-н а крывавымі — павінна на хлеба кусок зарабляць. Я. К у-п а л а. У хвойным, шурпацістым шу-му вандруе жалоба с п р а д-в ечна. 3. Б я д у л я. Няхай вольна ўздыхпе, хай вясёла зірне наш с п р а д в е-к у заплаканы край! М. Ч а-р о т. 185 Тамаш з даўніх п о р быў з братам не ў ладах. У. К р а ў-ч а н к а. 3 даўніх дзён тых ле-генда жыве і цяпер. У. Д у-б о ў к а. 3 д a в ё н, гасціннасць бела-руса, усім вядома ты, здавён... A. В я л ю г і н. Я— камунар! Такіх, як я,— нямала на нашай стогнучаіі с п а ко н в я к о ў зямлі. В. Т а ў л а й. ЗДЗЕК, ГЛУМ, ПАНЯВЕР-КА. Здзек панаваў над наро-дам убогім, гналі ў астрогі най-лепшых сыноў. М. М а ш а р а. Дакуль цярпець мы будзем г л у м? Я. К о л а с. Зноў гоніць кат на п а н я-верку, на катаргу сясцёр, братоў... М. 3 а с і м. ЗДОХНУЦЬ, ПАСЦІ, ПРА-ПАСЦІ; ДАЙСЦІ, КОНЧЫЦ-ЦА, СКОНЧЫЦЦА, ВЫ-ПРУЦІЦЦА, (разм.) □ АД-КІНУЦЬ ХВОСТ, ВЫЦЯГ-НУЦЬ НОГІ, ВЫПРАСТАЦЬ НОГІ, ЗАДРАЦЬ НОП, ВЫ-ПРУЦІЦЬ НОГІ, ЗАДРАЦЬ КАПЫТЫ. 3 д о х ні карова — і няма чаго есці, і прападае гаспадар-ства. Ц. Г а р т н ы. Скаціна п а л а, гумно зга-рэла... Ф. Багушэвіч. За два месяцы на калгасных фермах ніводнае парася не п р a п а л a. А. Асіпенка. — Юнка дайшла, пан За-горскі. — Ведаю,—сказаў бацька,— старасць. А добрая была выж-ла. У. К а р а т к е в і ч. Каня так моцна ўзяло, што праз колькі дзён ён к о н ч ы ў-с я. К. Ч о р н ы. Конь, відаць, сцячэ крывёю і скончыцца тут да сві-тання. П. П е с т р а к. — Пайшла ў двор, каб ты в ы п р у■ ц і л а с я, — крыкнула не сваім голасам на свінню дзяўчынка... Р. Сабаленка. Ен глянуў на Гнядога. «Сіа-ры, падла, як грыб, пакуль што цягне, але калі ад к і н е х в о с т, бяда». А. Ч а р н ы-ш э в і ч. «Вол ногі зараз в ы ц я г-н е, а яму смешна», — закры-чала Тэкля. С. А л е к с а н д-р о в і ч. Or і коніка купіш, бо чорная скора н о г і в ы п р а с т а е. А. Ч а р н ы ш э в і ч. Падкорміць парсючка, толь-кі б сальнікам прадаць, рубель на патрэбу выручыць, а гэты парсючок ногі задзярэ. А. Ч а р н ы ш э в і ч. Пайшлі браты па коней, a тыя і но гі в ы п р у ц і л і. А. Я к і м о в і ч. Купіць карову — прычэпіцца нейкае ліха—капыты за-д з я р э. Я д в і г і н Ш. ЗДРАДНІК, ПРАДАЖНІК, ПРАДАУЦА, АДСТУПНІК, АДШЧАПЕНЕЦ, ПРАВАКА-ТАР; ПЕРАВЕРЦЕНЬ (разм.); ЗДРАЙЦА (абл.); ІОДА (па-гард.); ВЫХРЫСТ, ПЯРЭ-ХРЫСТ, ХРЫСТАПРАДА-ВЕЦ, КЛЯТВААДСТУПНІК. (перан.) □ ПРАДАЖНАЯ ДУ-ША, ПРАДАЖНАЯ ПСІНА. Здраду прымаюць, а з д р ад-ні к а вешаюць. П р ы к а з к а. Знайшоўся ж прадажнік, што цераз балота чужынцаў правёў, каб людзей загубіць. А. 3 а р ы ц к і. — Так, гэта ён п р а д а ў-ц а... Грышка схапіў з плячэй ка-рабін і пачаў цэліцца. М. Ч а-р о т, Асабліва бязлітасна каралі а д с т у п н і к а ў. У. К a р п а ў. 186 А д ш ч а п е н ц ы нейкія. Каб гэта проці свайго цара ісці. М. Л о б а н. Цяпер трэба было хавацца, бо правакатары ведалі яго ў твар. ЯС к р ы г а н. Вера Васільеўна, вам — веру. А гэтым перавертням — не. Б. М і к у л і ч. Што ім трэба, гэтым з д р а й-цам? Слёз тваіх, твайго жаб-рацтва? М. В а с і л ё к. Эх ты, ю д а, за шклянку вады фашыстам прадаў! М. Л ы н ь к о ў. [... Гаспадар], на наша шча-сце, пічога не ведаў, хто мы такія, і быў недавольны мужы-камі, якія паднялі бунт — лаяў іх, называў в ы х р ы с т а м і, бандытамі. Б. С а ч а н к а. Сям-там чуўся шэпт: «ю д а», «п я р э х р ы с т». Р. Саба-л е н к а. Я ж па-нямецку ні бэ ні мэ не разумею. Дык другі, у цы-вільным, мабыць, наш нейкі хрыстапрадавец, і кажа мне па-беларуску, ціха: «Не бойцеся, васпане, не бойцеся...» Р. Сабаленка.