КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
Больш па змучаньім пан-шчынай карку бізун панскі не будзе гуляць. П. Т р у с. Ніхто не адказаў, і дзед яшч э р а з запытаўся, М. Л ы н ь к о ў. Закінуў д р у г і р аз вудку. А. Я к і м о в і ч. Цяпер трэба пачынаць усё с п а ч а т к у. К. Ч о р н ы. Адпачыўшы, яны зноўку коцяйь бервяно на пень. П. Г а-л а в а ч. I ўнутры Сідора ўзнялося з новаю сілай варожае пачуццё да свайго быўшага таварыша. Ц. Г а р т н ы. ЗОРКА, ЗАРАНКА /што па-дае і знікае: ЗНІЧКА. У нсбе з о р к і ад марозу пахаладзеўшыя дрыжаць. М. Багдановіч. Дагарэлі рапнія з a р а н к і, адцвілі чаромхі ў паплавах. А. П ы с і н. 3 неба ўпала знічка. A. А с і п е н к а. ЗРАЗУМЕЦЬ, УСВЯДО-МІЦЬ, ПАЗНАЦЬ, ПАСЯГ-НУЦЬ, ПАНЯЦЬ, АСЭНСА-ВАЦЬ. РАЗАБРАЦЦА, РАЗА-БРАЦЬ; СПАСЦІГНУЦЬ, ДА-УМЕЦЦА, СКЕМІЦЬ, УЦЯ-МІЦЬ, СЦЯМІЦЬ, СК.МЕ-ЦІЦЬ, ЗМІКІЦІЦЬ, РАСКУ-МЕКАЦЬ, РАСШАЛОПАЦЬ, УШАЛОПАЦЬ, УТАРОПІЦЬ (разм.); ЗАСВОІЦЬ, УЛА-ВІЦЬ, ДАГІЯЦЬ, СХАПІЦЬ, РАСКУСІЦЬ (перан.) □ УЗЯЦЬ У РОЗУМ, УЛА-ВШЬ СЭНС, РАСКУСІЦЬ ПРАУДУ, УДЗЯЎБЦІ САБЕ У ГАЛАВУ. Зразумець у той час я не мог апіяк, чаму бацьку і дзеда партрэт той займае. А. Астрэйка. Трэба ўсвядоміць, што ўвесь дзяржаўны цяжар ня-суць на сабе гаротныя сялян-скія спіны і мазолістыя рукі ра-бочых. Я. Колас. Чалавека толькі ў бядзе п а-з н а е ш. П р ы к а з к а. I так многа ў іх [дзяцей] ахвоты пасягнуць муд-расць гэтай навукі! Я. К о л а с. Глядзіце: во рукі і ногі у ра-нах, а раны на сэрцы — каму ж іх п а н я ц ь? Я. Купала. Ен ніяк не мог апрытом-нець, ас энсаваць, што здарылася. I. Гурскі. Мітрафан ніяк не мог р а-з а б р а ц ц а, што то за песня. Р. С а б а л е н к а. Сталі пагодныя, ясныя дні, а ў гэіай нары цяжка было р а з аб р а ц ь, калі ўзыхо- 203 дзіць і калі заходзіць сопца. М Т к а ч о ў. Вочы іх сустрэліся, і адным гэтым позіркам стары с п а с-ц і г душу дзіцяці. У. К a р а т-к е в і ч. Ен не мог даўмецца, як гэта магло здарыцца. Я. С к р ы г а н. Тамара скеміла, што яе могуць зараз сустрэць карнікі... Р. 'С а б а л е н к а. Крушынскі ціскаў плячыма і нічога ў ц я міць не мог. 3. Б я д у л я. He с ц я мі ш, дзе свой, дзе чужы... Я. К у п а л а. — Я не маю чаго расказ-ваць, — с к м е ці ў Рыгор, ку-ды хіліць следчы, — я нічога не рабіў, жыў, як усе людзі жывуць. Р. Сабаленка. Ен зразу з м і к і ц і ў, у чым справа. К. К р а п і в а. Нарэшце і старая Арцюшыха раскумекала, у чым спра-ва. Р. С а б а л е н к а. Няўжо ж у вас не хопіць клёку такое глупства р ас ш ciao п а ць? Я. К о л а с. Яна ўслухоўвалася ў гаворку салдат, але, мусіць, таму, што нямецкую мову разумее з пя-тага на дзесятае, нічога не магла ўшалопаць. Р. С а-б а л е н к а. Таго ж не ўтаропе, дзе крыўда, дзе праўда. Ф. Б а г у-ш э в і ч. Я засвоіў сабе даўно, што жыццё і ў мяне адно. В. В о л ь с к і. Нейкага сакрэту ён тут не мог у л а в і ц ь. А. К у л а-к о ў с к і. Слухаў і ўсё сіліўся д а-п я ц ь, куды горне субяседніца, бо дарма яна мянціць языка не любіла. М. Л ы н ь к о ў. Шыбянкоў пусціў у свае чор-ныя вусы дамысную ўсмешку, якую Г алілей с х апі ў на ля-ту. М. 3 а р э ц к і. Раскусяць, што за птуш- ка, — мятлой пагоняць! I. М е-л е ж Цяжка прыйдзецца немцу фроні трымаць. I чаго ён лез, пе в а з ь м у ў р о з у м. I. Н а в у м е ч к а. Насця гаварыла, не павы-шаючы голасу, і Заранік ва-пружваў слых, каб улавіць сэнс яе слоў. Г. X а д к е в і ч. Рана ці позна вам будзе цес-на пад адною страхой, ты не зможапі прытварацца, і ён сам раскусіць п р а ў д у. У. Д а м а ш э в і ч. Іначай жыць яны будуць. Я гэта сам удзёўб сабе ў г а л а в у і ўсім дзяўбу. К. Ч о р н ы. ЗРУЧНЫ, ВЫГОДНЫ, ЗДАТНЬІ, PMK1 (разм.). Барсук скарыстаў з р у ч н ы выпадак і ноччу ўцёк. В. В о л ь с к і. Паабапал дарогі густа стаялі вёскі, значыцца дарога была вельмі выгодная старцам і ўсім бяздомным вандроўцам. К. Ч о р іі ы. I паліцыя пільна чакала здатнага выпадку, каб ці-ха, бясшумна расправіцца з ім. Ц. Г а р і н ы. Даніла шусь тут у вароты з жалезным ёмкім сахаром. Я. К о л а с. ЗУСІМ, ПОУНАСЦЮ, ЦАЛ-КАМ, КАНЧАТКОВА, ДААС-ТАТКУ, СПАУНА, УШЧЭНТ, ДАШЧЭНТУ, НАШЧЭНТ, ДА-ТЛА, ДАЧЫСТА, ДОЧЫСТА, ДАРЭШТЫ, ДАЗВАННЯ, УД-РУЗГ, УДРЬІЗГ /пра адчыне-ныя дзверы, вокны: НАСЦЕЖ; ЧЫСТА, ЧЫСТА-ГЛАДКА, НАЧЫСТА, ПАДЧЫСТУЮ (разм.); СУЗДРО.М (абл.); ДАГАЛА (перан.) □ ДА КАН-ЦА. ДА АПОШНЯГА, ДА АПОШНЯЙ НІТКІ, ДА АД-КАЗУ. РАЗ I НАЗАУСЕДЫ, У ПРАХ, У ПУХ I ПРАХ, 204 У ДЫМ, У РЫЗУ, У ДОШКУ, У ПАРАШОК, У КОРАНЬ, ПАД КОРАНЬ, ДА ГРУШУ, ПАД МЯТЛУ, HA СТО ПРА-ЦЭНІАУ, ПА ВУШЫ. Вы зусім без памяці ля-жалі, трызнілі, і гэтак страш-на... П. Г а л а в а ч. Станіслаў Вярбіцкі поўна-с ц ю падпарадкаваўся новаму механіку... А. Ч а р н ы ш э в і ч. Так жа лепей жыць на свеце, калі цалкам верыш адзін аднаму М. Л ы н ь к о ў. Раней чым канчаткова згас у паветры гэты ўскрык, ці-шыня ўварвалася громам... В. Б ы к а ў. ... Замучан бядой даастат-к у, ідзе, каб здабыць на жыц-цё Я. К у п а л а. Кожны з іхняга звяна план свой вьжанаў с п а ў н а. Р. Барадулін. Старая хата ўжо дажывала свой век. Сцены яе пратрухля-велі ў ш ч э н т... Ч a р Hums в і ч. Згарэла вёска, можна ска-заць, д а ш ч э н т у. Я. Б р ы л ь. ... У сенажаць, ведаеш, ры-нула ўсё стада і наш ч э нт здратавала з дзесяціну попла-ву. II. Г а р т н ы. Спалілі вёску ворагі д ат ла. А. Астрэйка. Чаоад-часу велічэзныя аб-шары высякалі дачыста. Я. К о л а с. Каўбасы, сала, што на стол паклалі, дочыста з’елі, па-мінай. як звалі. В. Д у н і н -Марцінкевіч. Пад гарою ў селяніна конь прыстаў д а р э ш т ы. Я. К у-п а л а. Заўваж, у вас калі засуха, то высмаліць дазвання ўсё. I. Н а в у м е н к а. Гвардыяна ён канчаткова ўжо меў у руках, уся знадвор-ная яго абміцыя разляцелася ў д р у з г. М. Зарэцкі. Палавіна вагона была патру- шчана ўдрьізг і свіцілася паскрозь. М. Л ы н ь к о ў. Душна, хоць і дзверы адчы-нсныя н а с ц е ж. М. Л у п с я-к о ў Прадай усё чыста— будзе срэбных трыста. Ф. Б а г у-ш э в і ч. А жулікі абакралі яе ч ы с-та-гладка. М. М а ш a р a. Гарэў увесь канец вёскі— н а ч ы с т a. I . П т а ш н і к а ў. Грабяць вельмі ж. Усё пад-чысі у ю забіраюць. М. Л о-б а н. А той лождж не вёў і вухам, як бы ён прапаў с у з д р о м... Я. К о л а с. Руйнавалі, рабавалі, вымята-лі дагала.. П. Б р о ў к а. Максім адзначыў у ім яшчэ адну прыемную якасць — уменне выслухаць чалавека д a к ан ц a. 1. Ш а м я к і н. За дзечь да ад’езду Сабіны з’явіўся ў Загоршчыну Мсціс-лаў Маеўскі, знерваваны д a апошняг а... У. К a р а т-к е в і ч. Парасцягалі ўсё, д a ano ш-няй ніткі ўсё пазабіралі, кароў з хлявоў у маёнтак паза-ганялі... К. Ч о р н ы. Ды толькі шуміць д a а д-к а з у набітая хата. М. Т а н к. Чаму ў яго нестае сілы р а з і назаўсёды сквітацца з гэ-тай слабасцю натуры? М. В а-д а н о с а ў. Немцы номняць Грунвальд, дзе аб’яднаныя сілы славянскіх народаў разірамілі ў прах продкаў сягонняшніх нямецкіх драпежнікаў. Я. К о л а с. У п у х і п р а х разбіў ён усе довады гэтага прызнанага лідэра хадэцыі... М. Т а н к. Едзе ў міліцыю, п’яны ў д ы м. У. К о р б а н. ІГяны, гад, быў... у р ыз у. I. Ш а м я к і н. Каб даў крыху паесці, тады свой у дошку. I. Гурскі. От каб людзі, што дбаюць 205 аб міры, а простых людзей на свеце шмат, гэтак дружна ўзя-ліся, то яны ж у п a р а шо к сцерлі б фашыста. I. Г у р с к і. Гора знішчана ў корань, больш няма занядбаных. У. Д у б о ў к а. Гакія, шго і нашым і вашым служаць, — самыя нягодныя людзі. Такіх пад корань нішчыць трзба. A. А с і п е н к а. Ты забыўся, як сам пад'юдж-ваў мяне, як заклікаў мяне біць, варушыць усё д а г р у н-ту. пераварочваць свет? М. 3 а р э ц к і. Забяруць збожжа п а д м ят л у. К. Ч о р н ы. Ты, Генка, робішся анёлам н а ўсе с т о п р а ц э н т а ў... N. С а в і ц к і. Гэтай дзяўчыне мала было Юзіка Грома і беднага Івана, які, яна ведала, закахаўся ў яе п а в у tn ы. А. Ч а р н ы ш э-в і ч. I. ДЫ. Былі сабе ў адным сяле non і дзяк. К а з к а. У хаце я д ы маці. Б. С а-ч а н к а. ІГРА; ГРАННЕ (паэт.); ТРЭНЬКАННЕ (разм.). Уменне да і г р ы Сальеры здабываў праз мерны, нудны труд... М. Б а г д а н о в і ч. Як крыві не стане, тады кон-чу г р а нн е! Ф. Б а г у ш э-в і ч. Даносіцца ціхае трэнь-к а н н е — там ідзе апошняя рэ-петыцыя. I. Н а в у м е н к а. ІГРОК, ГУЛЕЦ Іу карты: КАРЦЕЖНІК. Марцін сам быў заядлым і г р а к о м і мог сядзець за сталом з раніцы да поўначы, шлёпаючы патрапанымі карта-мі. М М а ш а р а. Гэта было падобна на тое, як шахматны г у л е ц бачыць сэнс і парадак там, дзе з по-гляду ўсяго толькі — хаатыч-нае бязладдзе фігур. М. 3 а-р э ц к і. Сагнаўшы ахвоту ў гульні, падаліся купацца к а р ц ё ж-ні кі. Е. Л о с ь. ІЛЬДЗІНА, КРЫГА. На ільдзінах плаваюць таварышы, па хрыбтах начу-юць леднікоў. П. Панчанка. Паламапы застаўкі ледзяны-мі к р ы г а м і. П. Г л е б к а. ІМГЛА, ІМГА, СМУГА, ЗА-СМУЖ, ТУМАН; АБЛОГА, ПОЛАГ, ГІАВАЛОКА, НАВА-ЛОКА. МАРЫВА, МРОІВА, КАЛАМУТА, КАЛАМУЦЬ, МУЦЬ (перан.). За плячыма яго танула ў і м г л е вёска. К. Ч о р н ы. Шторапіцы па слоце, пад во-сепьскаю імгою хадзіў Іг-нась у сады абіраць яблыкі. Р. М у р а ш к а. Сіняватая смуга звісае над зарэччам. Я. К о л а с. У з а с м у ж ы сіняй вуліц тэрасы. М К а л а ч ы н с к і. Ба.тотныя абшары дыхалі т у ма н а м... Э. С а м у й л ё-н а к. А навокал ціха ляжалі горы, скупа бліскалі рэдкія зоркі, чорнай непрагляднаю а б л о-г а й накрыўся макавы луг. В. Б ы к а ў. Зямля завешана чорным-чор-ным полагам. Я. Колас. Там, угары за сасновымі вер-шалінамі віднелася блакітнае 206 неба, пацягнутае рэдзенькай баваўнянай павалокай. I. Пташнікаў. А калі адчыняліся дзверы, то навалока сіняватага дыму рэзка калыхалася. ЯКолас. Паветра дрыжыць, пералі-ваецца, у м а р ы в е спёкі то-не ўвесь небасхіл, М. Л у п с я-к о ў. Сонца ўзнялося высока і ўжо добра прыгрэла. Над полем за-дрыжала лёгкае м р о і в а. I Дуброўскі. У сутонлівай каламуце выносістыя хвоі гойдалі шумлі-вае верхавінне. К. Ч о р н ы. Над горадам вісела шэрая каламуць. А. Асіпенка. Потым сонца прабіралася праз росную му ц ь, заіграла на пазалочаных вершалінах клёнаў, ліп і бяроз... Я. Б р ы л ь. ІМГЛІСТЫ, СМУЖНЫ. Ноч была цёмная, імглі-с т а я. К. Ч о р н ы. Млеюць далі ў с м у ж н а й сіні, у паветры — гар. Я. К о-л а с.