КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
Густой пушчай, у марозе, ехаў баіаіы пан — аж разбой-нік пры дарозе затрымаў р ы д-в а н. Ф. Багушэвіч. На д р о ж к а х у асенні над-вячорак ля мора пракаціцца — што мілей? Д ж. Г. Б а й р а н, перакл. Я Семяжона. Тут Апейка заўсёды ішоў no-634 з таратайкай, іншы раз памагаючы каню. I. М е-л е ж. Л і н е й к а загрымела па бруку. Э. С а м у й л ё н а к. Параконны ф у р г о н з усёй сялянскай сям’ёю: нядзеля, едуць у касцёл. Я. Б р ы л ь. Плыве арба і сэрца скры-пам рэжа, па дзёгцю плача грабавая вось. М. К а л а ч ы н-с к і. Рэчы ўсклалі на м а ж а р ы і загрукалі па грэблі. A. К у л я-ш о ў. А праз некалькі дзён позняй асенняй ноччу з маглышоўскай дарогі ў Некрашы ўехалі за-прэжаныя парай коней кава-ныя салдацкія к а р ы. М. Л о-б а іі. Сцяпан памагае мне запрэг-чы каня, дзяўчаты ўзлазянь на м а р ы, і мы едзем на ток. A. Асіпенка. Сустрэнецца то параконная ф у р а, то веласіпедыст, то вайсковая, наша, машына. Я. Б р ы л ь ПАВОЛЬНА, ПАВОЛІ, СПА-ВОЛЬНА, НЯСКОРА, НЯ-СПЕШНА, НЕПАСПЕШЛІВА, HE СПЯШАЮЧЫСЯ, ня-ШПАРКА, НЕТАРОПКА, ПА-МАЛУ, ЦІХА, ПАЦІХУ, ЦІШ-КОМ, МАРУДНА, ЛЯНІВА; СПАКВАЛЯ (разм.) □ АБЫ-АБЫ. ЦІХІМ ХОДАМ, НАГА ЗА НАГУ, ЯК HE СВАІМІ НА-ГАМІ, ЯК ПА СМЕРЦЬ, НА ВАЛАХ, АБЫ ДЗЕНЬ ДА ВЕЧАРА Разведчыкі ішлі па в о л ь-н а, стараючыся не спускаць з вачэй адзін аднаго. Я. К о-л а с. Я гляджу праз акно, як па-жоўклы зноў ліст асыпаецца з клёнаў па в о л і... М. 3 а с і м. Кацярына хуценька пайшла, а Міканор зпоў пакрочыў спа-в о л ь н a... А. Кулакоўскі. Скора гаворыцца, ды н я-с ко р а робіцца. П р ы к а з к а. I пайшоў, спачатку ня-спе шн a. а пасля, калі лагчы-на схавалася, хутчэй. У. К а-р а г к е в і ч. Шсргаючы крэсламі і табу-рэткамі, госці непаспешлі-в а рассаджваліся... У. К а р-п а ў. Н е с п я ш а ю ч ы с я, шукаў сярод кучы адзежы сваё палі-то... Б. М і к у л і ч. Ідзе сабе з кавенькаю н я-шпарка Кузьміч асенняй золкай раніцой... А. 3 а р ы ц-к і. 296 Нетаропка крочачы па слізкім тратуары, Язэп нанава перажываў гой сход, які толькі што адбыўся. А Ч а р н ы ш э-в і ч Конь ішоў п а м ал у, як ха-цеў і кудою хацеў. Я. К о л а с. Еду ц і х a — са мною ліха, еду скора—са мною гора. П р ы м а ў к a To шыбка іду, то п а ц і х у... A. К у л я ш о ў. На Блгомель цішком, а з Бягомля бяжком. П р ы м а ў-к а. Толькі час ідзе марудна, хоць ты стрэлкі падгані. А Астрэйка. Рака ўсё яшчэ паварочвала ў левы бок, цякла ляніва ў нізкіх, бадай роўных з вадою берагах М. Паслядовіч. Ен перакананы. што жыішё ў чалавека бязмеры доўгае і яго хопінь на тое, каб рабіць усё с п а х в а л я. М. 3 а р э ц-к і. Кабылка пляцецца абы-а б ы... Я. Б р ы л ь. Грузавая машына ішла тут толькі ц і х і м х о д а м. I. Дуброўскі. Пляцецца нага за нагу. П р ы м а ў к а. Ідзс як н е с в а і мі н а-гачі П р ы м а ў к а. Пайшоў я к па смерць. П р ы м а ў к а. Быў нават такі момант, калі я падумаў — можа засталося ўжо мала часу, каб адпісваць табе — ты далёка, пісьмы едуць н а в а л а х... Я. К о л а с. ІІрацаваў — хоць падгані, аб ы д зе н ь д а в е ча р a. С. Д з я р г а й. ПАВУЦІННЕ, ПАВУЧЫН-НЕ (зб.), ПАВУЦІНА. I п а в у ц і н н е было, і ў качэргах цэлы сметнік. К. Ч о р-н ы. Вось і восень. Павучынне над палеткамі плыве. П. Б р о ў к а. На ніцях белай п а в у ц і н ы прыносяць восень павучкі. Я. Колас. ПАВУЧАЦЬ, ВУЧЫЦЬ □ ЧЫТАЦЬ МАРАЛЬ, ЧЫТАЦЬ НАТАЦЫЮ. Каторы ўжо раз настаўніца п а в у ч а е: — Ты толькі не хвалюйся. X. Ж ьі ч к а. Ну, што табе Рыгор зрабіў кепскае, што ты яго вучыць уздумаў? Ты яшчэ напроці яго блазан. К. Ч о р н ы. Ты хто такі, што будзеш мне м а р а л ь ч ы т а ц ь? Э. С а-м у й л ё н а к. Я паклікаў цябе не для Taro, каб ты мне н а т а ц ы і ч ы т а л a. М. П я н к р а т. ПАВЯЛІЧЫЦЬ, ПАБОЛЬ-ШЫЦЬ, ПАДВЫСІЦЬ, ПАД-БОЛЬШЫЦЬ; ПАДВОІЦЬ, ПАТРОІЦЬ... (перан.). Аднак ты павялічыў плату за дзень выбіральшчы-цам бульбы... А. Ч а р н ы ш э-в і ч. Марыць Дарота п а б о л ь-ш ы ц ь удой... П. Б р о ў к а. ГІ а д в ы с ь ім зарплату —• ого! — яны тады на карак за-лезунь. П. П е с т р а к. Пасля ён пачаў падгавор-ваць парабкаў запатрабаваць, каб пан падбольшыў ар-дынарыі. КЧ о р н ы. Мы сілы п а д в о і м, мы храбрасць п а т р о і м, мы во-рагаў іх жа крывёю папоім... К. К р а п і в а. ПАГАНЯЦЬ, ГНАЦЬ; НО-КАЦЬ, НУКАЦЬ, ПАНУ-КАЦЬ, ПАНУКВАЦЬ, ТУ-РЫЦЬ (разм.). Каб паганялі каня, то прыехалі б яшчэ хутчэй. Ц. Г а р т н ы. 297 Каня г н a ў так, як бы паго-ня насцігала яго. КЧ о р н ы. Конь у хамуце ніколі не ха-дзіў. Н о к а л і і тпрукалі на ўсё поле і не маглі рады даць. М. Л о б а н. За баразною ішоў аратай, ціха на конікаў н у к а ў. Н. Т a р а с. На карк табе сеў, п а н у-к а е і г о н і ц ь у пекла, у вір. Я. К о л а с. Коні чулі яго руку, і не трэ-ба было часта п а н у к в а ц ь. М. Л о б а н. Я каня гэтак т у р ы ў, г н а ў гэтак... К. Ч о р н ы. ПАГАТОУ, ТЫМ БОЛЬШ. Яшчэ цемнавата ўсюды, а ў лесе і п а г а т о ў. A. К у л а-к о ў с к і. Маці мая па натуры была не злосным чалавекам і т ы м б о л ь ш да свайго дзіцяці. А. Астрэйка. ПАГРАЖАЦЬ, ГРАЗІЦЬ; ВІСЕЦЬ, ПАХНУЦЬ (перан.). Яна ўжо член баявога ка-лектыву, які не можа пакінуць таварыша ў бядзе нават тады, калі самому п а г р аж а е смерць. Я. С к р ы г а н. А мне твая гразьба не страш-ная — сам сабе г р о з і ш. Р. М у р а ш к а. Яна ўбачыла і адчула, якая страшэнная небяспека што-дзённа, штохвілінна вісіць над людзьмі... I. Ш а м я к і н. Пры лёгкім аб’ездзе прыкме-чана ўгонка рэек, не зроблена была разгонка, а ведаеце, чым п а х н е гэта? X. Ш ы н к л е р. ПАДАБАЦЦА, ІМПАНА-ВАЦЬ □ БЫЦЬ ПА ДУШЫ, БЫЦЬ ПА СЭРЦЫ, БЫЦЬ ДА ГУСТУ, БЫЦЬ ПА ГУ-СТУ, БЫЦЬ ПАД ГУСТ. Але і мая прана мне такса-ма п а д а б а е ц ц а, асабліва на машынах. Я. М а ў р. Рудольфу... імпанавала даверлівая ды натхнёная ме-стачковая рамесніцкая і сялян-ская моладзь. Ц. Г а р т н ы. Перспектыва жыць у горадзе і працаваць сярод вялікага ка-лектыву рабочых б ы л a п a д у ш ы Алесю. М. X в е д а р о-в і ч. Ей п а сэрцыябыў, як яна для мяне. ЯК У п а л а. Я не аматар сярэднявечча, старое не надта д а г у с т у мне. A. В о л ь с к і. Нам заўсёды ўсё п а г у-с т у: каша, бульба ці капу-ста. А. Александровіч. I працу ўсіх працаўнікоў ба-дзёрыць гучны спеў. Адной ва-роне праца не п а д г у с т. К. К р а п і в а. ПАДАБЕНСТВА, ПАДОБ-НАСЦЬ; ПАРАЛЕЛЬ, ПАРА-ЛЕЛІЗМ, АСАЦЫЯЦЫЯ (пе-ран.). Супакоіўшыся, я ўглядаюся ў абрысы твару двух родных братоў і дзіўлюся іх блізкаму падабенству. М. X в е-д а р о в і ч. Абедзвюх іх і чалавека ў ватніку звязвала падоб-н а с ц ь сваянтва... М. Л у ж а-н і н. Пачалося з агіднага здарэн-пя, якому нават паралель цяжкавата было знайсці за апошнія пяцьдзесят год. У. К а-р а т к е в і ч. Такіх паралелізмаў, якія збліжаюць паэзію Купалы з паэзіяй Шаўчэнкі, можна знайсці шмат. Я. К о л а с. Лёгкі вецер павявае на га-рачае цела, і гэта выклікае пэў-ную a с а ц ы я ц ы ю: ён на пляжы... Б. М і к у л і ч. ПАДАЗРЭННЕ, ПАДАЗРО-НАСЦЬ, ЗАПАДОЗРАННЕ; ЦЕНЬ (перан.'). У мястэчку спрэс правалы, ёсць падазрэнне — у пад- 298 полле пранік правакатар. Б. С а ч а н к а. Я паведаміў у той жа вечар, куды трэба, пра сваю гэтую падазронасць і яго ўжо, напэўна, затрымалі? К. Ч о р-н ы. У Колі было яўнае з а п а-дозранне, што зпікненне па-пружкі — справа Васілёвых лап. А. Я к і м о в і ч. Вазьмі гэтую торбу і скажы, што гэта твая, a то на мяне адразу ц е н ь ляжа, што са-магонка з насеннай пшаніцы. A. М а х н а ч. ПАДАКОННІК; АКНО (tie-pan.). Пялёсткі падаюць па п а д а-к о н н і к, на кнігі сыплюцца, на твар дзявочы. A. В я л ю-г і н. Ha а к н е луста хлеба і ку-бак з вадзіцай... С. Ш у ш к е-в і ч. ПАДАРОЖЖА, ДАРОГА, ВАНДРОУКА, ВАНДРАВАН-НЕ, ВАНДРОУНІЦТВА, ПА-ЛОМНІЦТВА, ПАЕЗДКА, ПЛАВАННЕ, РЭЙС. Вельмі люблю п а д а р о ж-ж а. Ездзіць, лятаць, хадзіць пехатою. Я. Б р ы л ь. Цяпер, у ціхай начной <5 а-р о з е, зноў усплылі на па-мяць гэтыя словы. А. К у л а-к о ў с к і. Хто вандровак не праг-не, пабачыць зямлі не ахвоч? A. К у л я ш о ў. Ты напішаш кнігу пра свае вандраванні. У. К a р а т-к е в і ч. Перш за ўсё трэба было знайсці сабе нейкі прыпынак, бо бяссонная ноч і в а н д р о ў-н і ц т в а па шпалах нас па-радкам прытамілі. Я. К о л а с. Гарольду ж час вяртацца з паломніцтва, а мне пара канчаць. Д ж. Г. Б а й р а н, перакл. Я. Семяжона. У час адной п а е з д к і мя не зацікавіла даліна, якую лан-цужком перасякалі кедры. А. Сербантовіч. Многа свету пабачыў паэт у час плавання ў... М. Хве-д а р о в і ч. А ноччу будуць сніцца караб-лі, што не вярнуліся з далёкіх р э й с а ў... Ю. С в і р к а. ПАДАРОЖНІК, ПАДА-РОЖНЫ, ВАНДРОУНІК, ВАНДРОВЕЦ, ВАНДРОУЦА, ТУРЫСТ /падарожнічае па «святых» мясцінах: ПАЛОМ-НІК, ЛІЛІГРЫМ. Брэст — першы савецкі го-рад, які сустракаюць на сваім шляху падарожнікіз За-хаду. Т. X а д к е в і ч. — Хто там? — пытае нехта з хаты. — Падарожны. ЯК о л а с. Ты прыстаеш, в а н д р о ў-н і к, у дарозе? Я. І\ о л а с. — Явандровец і ма-нах,—кажа сціплы п а д а р о ж-ны. А. 3 а р ы u к і. Я далёкі вандроўца. Ха-чу да сялібы. 3. Б я д у л я. Снуюць т у р ы с т ы з фота-апаратамі. С. Александро-в і ч. Брылі паломнікі ўздоўж па Нёману з клункамі за пля-чыма і намагаліся, каб не абысці часам, а абавязкова пакланіцца гэтаму каменю з крыжам. П. П е с т р а к. Няхай паслужыць мне зда-роўе, як п і л і г р ы м у кій да-рожны... С. Г а ў р у с ё ў. ПАДАРОЖНІЧАЦЬ, ВАН-ДРАВАЦЬ. Зайздрошчу тым, хто мае магчымасць шмат п а д а р о ж-н і ч а ц ь. Р. Б а р а д у л і н. Абое мы з табою цыганы, але вандруем рознымі да-рогамі. У. Караткевіч. 299 ПАДАРУНАК, ДАРУНАК, ДАР, ГАСЦІНЕЦ; ПРЭЗЕНТ (разм. уст.); ДАНІНА, ПА-МЯЦЬ (перан.). Я ўжо нагледзеў табе п а-д а р у н а к, куплю тады, калі прыедзеш. К. Ч о р н ы. Я прыняў д а р у н а к мілы перад боем уначы і да самае магілы буду шчыра берагчы. П. Г л е б к а. Каханне наша ёсць вялікі д а р, шчаслівым лёсам нам па-дараваны... С. Д з я р г а й. I г а с ц і н ц а мне прышлеш, не забудзеш маткі. Я. К о л а с. Таксама студэнт атрымаў за яе капрызы ў п р э з е н т за-латы партсігар. 3. Б я д у л я. Дзялілі людзі каравай — д а н і н у шчырых ніў. A. К у-л я ш о ў. Цюбецейку з квяцістым раз-водам і сягоння, як п а м я ц ь, нашу, ну, а песні твайго на-рода як пачую — кранаюць душу. М. X в е д а р о в і ч.