КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
319 Трошкі смярдзела ды-мам. В. Б ы к а ў. Ад яго аддавала гарэл-кай. 3. Б я д у л я. Мацвей паглядзеў ласа на папяросы: п a х а ц я ц ь, каб на іх. М. Л о б а н. Аж грудзі ломяць залпы-стрэлы, а ў нос б’е дым па-рахавы. Я. Кол ас. Кара на іх [кругляках] ад-ставала і, калі яе аддзіралі палосамі, д а в а л а ў н о с свежым хлебным квасам. Р. Ш к р а б а. ПАХОД, МАРШ. Пачаўся слаўны наш паход у дні семнаццатага года. Р. Н я х а й. У ротнай капцёрцы стаяць мае боты, што зведалі добра далёкія м а р ш ы. к. В я л ю-г і н. ПАХОДЖАННЕ; РОД, ПРЫРОДА, КРОУ (перан.). Тры братнія народы — рускі, украінскі і беларускі — выйшлі з адной калыскі, звязаны не-парыўнымі ніцямі адзінага п а-х о д ж а н н я... Т. X а д к е в і ч. Што ў ёй такое, у Алесі? Hi хараства якога кідкога, ні р о ду. Я. С к р ы г а н. У палітычных вучэшіях аб-грунтоўвалася неабходнасць моцнай манархічнай улады [Макіявелі і інш.], але развенч-валася тэалагічная версія пра яе «боскую» п р ы р о д у. Б е л С Э. Апрача таго, жаніх Церах быў хрэснік калюжанскае па-ні, а стары Саладуха нібыта троху і панскае крыві. М. Г а р э ц к і. ПАХУЧЫ, ДУХМЯНЫ, ДУ-ШЫСТЫ, АРАМАТНЫ; ПАХ-КІ, ДУХАВІТЫ (разм.); ВО-ДАРНЫ (абл.). Дым ідзе з коміна — п а- х у ч ы, здаецца, хваёвыя лап-кі гараць. К. Ч о р н ы. Чаю чаборам духмяным мне завары, матуля. Р. Б а-р а д у л і н. Я заграла б смехам кветак, нівак шэптам залацістых, зво-нам серпа, касы ўлетак, мёдам ліп з садоў д у ш ы с т ы х. Ц ё т к а. Яна схіляецца над ім, і яго-ны твар акунаецца ў пышныя араматныя хвалі яе вала-соў. М. 3 а р э ц к і. Смачна спіцца на п а х к і м сене... П. П а н ч а н к а. От пабег у кааперацыю мыла духавітага яшчэ купляць. X. Ш ы н к л е р. Ты прыносіў абярэмкі п’я-на-s о д а р най чарэмхі... С. Д з я р г а й. ПАЦЭЛІЦЬ, УЦЭЛІЦЬ, ТРАПІЦЬ, ПАПАСЦІ; УГА-ДЗІЦЬ (разм.); НАКРЫЦЬ (перан.). Снарад, напэўна, пацэ ліў у бомбавы люк аднаго з са-малётаў, бо ён узарваўся вы-сока ў небе са страшэнным гру-катам. I. Ш а м я к і н. Кінуў камень, але не ў цэ-л і ў. Ц. Г а р т н ы. Гэта быў таварны цягнік, у паравоз якога тр а піл а бом-ба і раніла машыніста. К. Ч о р-н ы. Адна бомба п a п а л а ў блін-даж. Р. Н я х а й. Узвёў казак курак, сцэліў, не чакаючы стрэліў, і ў г а д зіў ў самы лоб ваяводы. Я. К у-іі а л а. Над іх галовамі праляцеў з завываннем спарад, які н а-крыў праціўніка. I. Г у р с к і. ПАЧЫНАЛЬНІК, ЗАСТ-РЭЛЫПЧЫК, ІНІЦЫЯТАР, ПІЯНЕР. Але праз некалькі дзён па- 320 чалі забіраць п а ч ы н а л ь н і-каў забастоўкі. К. Ч о р н ы. Вінгар даўно быў з а-стрэльшчыкам арганіза-цыі ўдарных брыгад. К. Ч о р-н ы. Яна выступіла ініцыята-р а м шматстаночнага абслу-гоўвання і выкопвае норму на 120—130 працэнтаў. «3 в я з-д а». «Летііте выше, выше, лю-дн»..., — заклікаў таленавіты рабочы паэт АІ. Палятаеў у вершы пра п і я н е р а ў но-вай рэвалюцыіінай авіяцыі. Р. Б я р о з к і н. ПАША, ВЫПАС, ВЫГАН, ПОЛЕ. Чараду прыгналі з п а ш ы... В. В і т к а. Вупраж, калёсы кідаю на ву-ліцы, а сам вяду капя на в ы-п a с. A. А с і п е н к а. Каля двара выган які! Hi парсюк, ні курыца ў іпкоду ні да кога не залезуць. М. Г р о д-н е ў. Раз гнаў пастух свіней у no л е. К. К р а п і в а. ГІАШТАЛЬЁН, ЛІСТАНО-СЕЦ; ПАШТАВІК (разм.). Вось табе, Зоська, ліст пры-нёс паштальён, яшчэ з са-мага ранку. Ц. Гартны. Лістаносец ідзе. Мусіць, ліст нам. К. К р а п і в а. Прынёс руплівы паштавік. мне шмат навін — і сум, і ра-дасць... М. Л у ж а н і н. ПАШЧАСЛІВІЦЬ, ПА-ШЧАСЦІЦЬ, ПАШАНЦА-ВАЦЬ. Неяк дзядзьку асабліва п а-шчаслівіла на паляванні: ён прынёс некалькі птушак. М. Л у ж а н і н. Як сустрэцца, дзяўчо, пам пашчасціла? С. Д з я р-г а й. Адным актывістам пашан-ц а в а л а ўцячы на ўсход, дру-гіх гітлераўцы пастралялі, трэ-ція нечакана прыціхлі. Я. Б р ы л ь. ПАЭТ, ВЕРШАПІСЕЦ; ПЯСНЯР, ПЕСНЯТВОРЦА (паэт.). 1 для таго я стаў п а-э т а м, каб веру ў сэрцах рас-паліць. М. В а с і л ё к. Ды ён [Якуб Колас] і ў дум-ках не трымаў пакрыўдзіць не-паўналетняга в е р ш а п і с ц а... М. Л у ж а н і н. Гэй, пясняр малады, не вучыся спяваць новай песні на сумны той лад. М. Ч а р о т. Джамбул, песнятворца, казахскі акын... Я. К у п а л а. ПЕВЕНЬ; ПЯВУН (абл.). П е в е н ь паказвае людзям, калі на работу ўставаць. 3. Б я-дул я. Сход зацягнуўся да трэціх п е в у н о ў. М. Ч а р о т. ПЕКЛА, АПРАМЕТНАЯ. Поп не раз страшыў дзеда п е к л а м. Якімовіч. Нябожчыкі-грэшні.кі вечна пакутуюць у апраметнай. 3. Б я д у л я. ПЕНІЦЦА □ БІЦЬ ПЕНАЙ. Маёй душы мілей шурпаты абрыў, дзе пе н і ц ц а прыбой. Е. Л о с ь. ААёд, віно ў жбанах б’е п е-най, як бы мора тое. Я. К у-п а л а. ПЕРАВЯЗАЦЬ, ЗАБІНТА-ВАЦЬ. Перавяжу вашу ралу, тады ўстанеце. A. К у л а к о ў-с к і. 11 М. К. Клышка 321 Лейтэнанта палажылі на спі-ну, забінтавалі прабітыя грудзі. М. Л ы н ь к о ў. ПЕРАЙМАЦЬ; МАЛПА-ВАЦЬ (разм.); КАПІРАВАЦЬ (перан.). Пілсудскі ўсё больш і болый пераймае ад фашызму ме-тады барацьбы з рэвалюцыя-нерамі. П. П е с т р а к. I балерынам трэба даць во-лю быць кожнай самой еабою, выяўляць па-свойму кожную рыску, а не малпав аць іншых. 3. Б я д у л я. Людзі да яго гарнуліся, к а-п і р а в а л і. A. К а р п ю к. ПЕРАКАНАУЧА, ДОКАЗ-НА, ВАЖКА, АУТАРЫТЭТ-НА. Ты, Максім, так перака-наўча гаворыш, што нават я паверыў, што адолею ўсю сваю бяду. М. М а ш а р а. I тут — ясна —■ галоўнае: пераконваць людзей! Цярпліва, д о к а з н а, па-ленінску! I. М е-л е ж. Семіпалаў гаварыў перака-наўча, в а ж к а, і трудна было пярэчыць яму. Я. К о л а с. Я гэта вам аўтарытэтна прадракаю. У. К о р б а н. ПЕРАКЛАДЧЫК; ПЕРА- ГАВОРШЧЫК (разм.). Бацька бургамістрам, а сы-нок перакладчыкам у камендатуры. М. Л о б а н. Паліцэйскі перагавор-шчы к нешта расказваў стар-шому гітлераўцу. В. Т а ў л а й. ПЕРАПЫНАК, ПЕРАМЕ-ЖАК, ПАУЗА, АНТРАКТ; ПЕ-РАМЕНКА (разм.). У перапынку паміж тан-цамі па сцэне выступалі на-шы артысты... A. Р ы л ь к о. У перамежках паміж выбухамі кашлю яна ляжыць з заплюшчанымі вачыма. Я. Б р ы л ь. Кароткая п а ў з а, якою ён падкрэсліў свае апошнія словы, павісла ў пакоі нязносна-цяж-кім, напятым маўчаннем. М. 3 а р э ц к і. Нарэшце, прывітанпі скончы-ліся, абвясцілі а н т р а к т. Э. С а м у й л ё п а к. У школе ў пас такая печ бы-ла, дык я на пераменках грэлася ўсё. П. Г а л а в а ч. ПЕРАСОУНЫ, ПАХОДНЫ. Перасоўны вулей нагад-вала франтавая рэдакцыя. М. К а л а ч ы н с к і. Ніколі раней не бачыла яна, як працуе паходная радыё-станцыя. Г. Ш ы л о в і ч. ПЕРАСТАЦЬ, ПАКІНУЦЬ, кінуць. Ціток перастаў гаварыць, калі пачуў, што Сідор ужо добра захроп. М. Л о б а н. He плач, ну, п а к. і н ь... К. Ч о р н ы. А ты к і н е ш красці, як вый-дзеш на волю? Я. Колас. ПЕРАХРЫСЦІЦЬ; ПЕРА-ЖАГНАЦЬ (абл.) □ ПАЛА-ЖЫЦЬ КРЫЖ. Стары перахрысціў яго тры разы, абняў за шыю і па-цалаваў. А. Ч а р н ы ш э в і ч. Развітваючыся, маці, як заў-сёды, перажагнала нас. М. Т а н к. Хлопец торбачку ўзяў і сту-піў за парог, маці крыж тры разы п а л а ж ы л а... П. Г л е б-к а. перашкаджаць, 3AM1-НАЦЬ □ СТАВІЦЬ ПАЛКІ У КОЛЫ, СТАЯЦЬ НА ДАРО-ЗЕ, СТАНАВІЦЦА УПОПЕ-РАК ДАРОП, ПАДСТАУ- 322 ЛЯНЬ НОЖКУ, БЛЫТАЦЦА ПАД НАГАМІ, КРУЦІЦЦА ПАД НАГАМІ, ЗАМІНАЦЬ ГІАД НАГАМІ, ЗВЯЗВАЦЬ ПА РУКАХ I НАГАХ. Гучныя гудкі паравоза п е-рашкаджаюць Бірулю га-варыць. X. Шынклер. Яно пэўна, што трэба пры-браць з дарогі сяго-таго, каб не з а м і н а л і. М. 3 а р э ц к і. С т а в я ч ы каму-пебудзь п а л к і ў колы, варта не за-бываць, што час ад часу са-мому ж табе давядзецца іх і вынімаць... Б. С а ч а п к а. Канешне, той гарпуў да Але-сі, і толькі сябра яго — Кры-віцкі Андрэй ■— с т а я ў н a дарозе. Я. С к р ы г а н. Лепей не станавіся ў none рак дарогі — змыем, каб і знаку не было. С. Г р а-х о ў с к і. Я сваіх не пакрыўджу. Толь-кі каб мне сваякі ножкі не падстаўлялі. I. Ш а м я-к і н. Ну, альбо ідзі, альбо з да-рогі саступі. Блытаецца пад наг а мі. К. Крапіва. Ружэ не вытрымаў і злосна спытаў у яго: — Чаго ты к р у-цішс я п ад н а г а мі. I. Ш а-м я к і н. Пайшчыкаў болып не запіса-лася, але яны і не патрэбны былі: прынамсі кожная драбяза не з а м і н а л а п ад н а г а м і. К. Ч о р н ы. Звязвала па р у ка х і нагах адсутнасць радыёпера-датчыка... М. Л ы п ь к о ў. ПЕРАШКОДА, ЗАМІНКА, ЗАВАДА; ЗАГАРОДКА, БАР’-ЕР, КАРДОН, ШЛАГБАУМ, РАГАТКІ, ЗАТОР, ГАРА, TOPMAS (перан.) □ КОСТКА У ГОРЛЕ, СКУЛА ПАД BO-KAM. Шмат пераходжана памі да-рог, і пе рашкод мы не ма-ла змаглі... К. Б у й л о. 11* Ці ўсё добра ў брыгадах? Ці развезена як мае быць гару-чае? Ці няма якіх замінак? Я. С к р ы г а н. Бо ён рабіў тое, чаго мог не рабіць, ад чаго мог унікнуць без ніякай з а в ад ы для спра-вы. М. 3 а р э ц к і. Цяжка прабіцца сапраўдным весткам з радзімы праз шмат-лікія цэнзурныя загародкі. М. Л ы н ь к о ў. A то, пэўна, бар’ер папярок сцежкі нашае ляжа, a то хтосьці другі разлучыць нас навекі захоча. К. Б у й л о. А вы, калі ласка, не ўчы-пяйце асаблівых кардонаў тым, хто хоча сюды зайсці. A. К у л а к о ў с к і. Каля царквы засакатаў куля-мёт і свінцовым шлагбау-м а м перагарадзіў дарогу ў вясковую вуліцу. С. Г р а х о ў-с к і. Ваеільку раілі абыходзіць р а г а т кі цэнзуры і пісаць на вечныя тэмы. У. К а л е с н і к. He вырас яшчэ свой лес, a таму і з будаўніцтвам зато-р ы. Л у п с я к о ў. Ніколі мы не спынімся ў да-розе прад новаю нязвыклаю г а р о й. М. Хведаровіч. Пры станаўленні капіталі-стычных адносін абсалютызм непазбежна ператвараўся ў тормаз іх далейшага развіц-ця. Б е л С Э. Маленькі Банадзюк становіц-ца косткаю ў горле... П. П е с т р а к. Я яму раскажу, хто акты-віст, а хто — с к у л а падбо-к а м. К. Ч о р н ы. ПЕРСАНАЖ, ГЕРОЙ, BOB-PAS. А персанаж з старога фарса — ёіі рэдак, як улетку снег... С. Д з я р г а й. Героем большасці апавя-данняў з’яўляецца вясковы ча- 323 лавек, сціплы і просты будаў-нік жыцця. я. Б р ы л ь. Хоць в о б р а з Аленкі і не разгорнуты ў кампазіцыі ра-мана, але ён нясе ў сабе надз-в'ычай вялікую функцыю... Р. С а б а л е н к а. ПЕРШЫНСТВО □ ПЕР-ШАЕ МЕСЦА. Ленінская МТС заваявала першынство ў спаборніцт-ве механізатараў рэспублікі. Т. X а д к е в і ч. Адам Мігай, якому перадалі новы трактар, заняў п е р шае .я ес ца ў МТС. I.' Ш а м я к і н.