КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
— Калі... калі ты кахаеш мяне... ты не пакінеш... мяне зараз,— перарывіста вымавіла Вераніка. — Толькі таму я цябе і пакідаю, Вераніка,— сумна прамовіў Корбут.— Жадаю шчасця. Ён горача пацалаваў яе ў вусны, Вераніка павісла на ім, не адпускаючы. Нямоцна, але ўпэўнена, Корбут адвёў рукі Веранікі, апошні раз зірнуў на яе, павярнуўся спінай, хутка, але не вельмі, пакінуў залу. — Ну і дратуй! — крыкнула яму ў спіну дзяўчына, раззлаваная і пакрыўджаная.— Дратуй! Вераніка не залілася слязьмі, як зрабіла б у іншым выпадку, толькі таму, што зала выбухнула апладысментамі. Гледачы ўспрынялі яе сцэну з Мікітам вольным працягам спектакля. 3 усіх бакоў да Веранікі паляцелі кветкі і віншаванні з поспехам. Вымушаная, але выразная ўсмешка паявілася на твары дзяўчыны, рызыкуючы ўсё ж змяніцца слязьмі. Яе падтрымаў рэжысёр Сяргей Міронавіч. Ён выгукнуў і без таго моцным голасам у мікрафон: — Вераніка Берднік! Усмешка на яе твары стала больш праўдзівай. Актрыса ўзяла верх над проста дзяўчынай. Нават з асабістых пачуццяў яна зрабіла спектакль. I калі Корбуту так падабаецца пакутаваць, няхай пакутуе. Дапіваючы апошнія кроплі «Сяброў», Корбут самотна ўсміхнуўся з сябе самога тагачаснага, рамантычнага і наіўнага ідэаліста. Ён ішоў пешшу з плошчы Перамогі ў кірунку да плошчы Свабоды. Вецер шкамутаў крысо яго расшпіленага паліто, як не зачыненую на зашчапку брамку. Снег залепліваў вочы, камікадзэ-сняжынкі заблытваліся ў барадзе і ў вусах. Вецер шпурляў іх у твар Корбута аграмаднымі жменямі, быццам асколачныя гранаты, што выбухалі прама перад вачыма. Пустую пляшку з-пад піва Корбут шпурнуў праз левае плячо з моста ў Свіслач. Насустрач ішлі не людзі, а нейкія марыянеткі, што апусцілі і панурылі галовы ў плечы. «Няўжо мяне так моцна ўразіла навіна аб хуткім прыездзе Віконта? — спытаў сам у сябе Корбут.— Няўжо толькі з-за яе я так расклеіўся, усё роўна, як каробка з паперы? Гады ж прайшлі, і не малыя,— думаў Корбут, усё болей аддаляючыся ад Дома літаратара і амаль параўняўшыя з будынкам цырка.— He,— пярэчыў сам сабе,— не прыезд Віконта ўсхваляваў цябе, спадар Корбут, а неасцярожныя словы Кастуся Цімашэнкі пра магчымы прыезд і яе, той, аб кім ты думаеш кожны вечар перад тым, як заснуць, каго не можаш ніяк забыць і кожную гераіню сваіх раманаў надзяляеш яе рысамі і яе характарам, ад чаго крытыкі абураюцца, бо жаночыя персанажы Корбута, маўляў, аднолькавыя, як сёстры-блізняты. А як жа іначай, калі яны спісаны з аднаго вобраза, з адной жанчыны?.. А ці хочаш ты, спадар Корбут, каб яна прыехала разам з ім? Маўчыш? Хочаш і маўчыш. Ты пятнаццаць гадоў чакаеш, каб яна ўспомніла пра цябе; як малітву, прамаўляеш яе імя, як песню, як верш, як... Але, хто ты такі для яе? Ты, звычайны правінцыйны пісьменнік, выкладчык беларускай мовы і літаратуры ў мінулым, для яе — кіназоркі, чыя слава і поспех на ўзроўні славы і поспеху Мэрылін Манро? Скажаш, што ў Манро быў Артур Мілер? Але ты не Артур Мілер, спадар Корбут, дый яна — Вераніка Берднік, а не Мэрылін Манро. Нічога не паўтараецца, і няма аднолькавых людзей. Ты можаш жыць з ёю разам у нейкіх сваіх фантазіях ці на старонках рамана, які яшчэ пішаш, цалаваць, абдымаць, дарыць падарункі, здзеквацца, біць, прыніжаць, але толькі там. Наяве ты нічога не можаш, нават дакрануцца, бо яна далёка ад цябе, як неба, што здаецца такім блізкім. He паўтарай прапісных ісцін,— паўшчуваў сябе Корбуг.— Неба... блізка... далёка... Ты ж пісьменнік, спадар Корбут. Хутка — саракоўнік, а розуму, як у пляменніцы Наташкі, якая толькі на той год пойдзе ў школу. Калі б я толькі мог,— падумаў ён,— калі б мне было дазволена, перакуліў свет дагары б, каб вярнуць той вечар у тэатральнай зале пятнаццаць гадоў таму і застацца з Веранікай. Так, я хачу, каб яна прыехала, каб адорвала ўсмешкамі прылізаных гладзенькіх дзеячоў кінамастацтва, і не толькі ўсмешкамі, каб мне было балюча. Стоп. 3 якога часу, спадар Корбут, ты стаў мазахістам?..» —. ..Падайце, дзеля Хрыста!..— вярнуў Корбута ў рэчаіснасць пракураны, хрыпаты, кашляючы голас старога жабрака, побач з якім ён спыніўся невядома чаго, і жабрак, мабыць, не першую хвіліну звяртаўся да яго са сваёй просьбай. Валасы яго нейкага попельнага адцення злёгку прыкрывала зімовая шапка, якая распаўзалася і вісела ашмёткамі на галаве, нагадваючы кошку з аблезлымі бакамі. У барадзе, таго ж колеру, што і валасы, такой густой і доўгай, можна было заблукаць, як у лесе, што і здарылася з парушынкамі тытуню і батона. Ватоўка, такая ж падраная, як і шапка, і валёнкі, зверху заматаныя нейкімі бруднымі анучамі, і мыліцы заканчвалі партрэт старога. Але ў вялікіх блакітных вачах, як начною часінай зоркі — у возеры, зіхцела маладосць. Толькі вось твар, калі стары ўсміхаўся, рабіўся падобным на старое дрэва, ператвараючыся ў суцэльныя тоўстыя рысы зморшчын. — Падайце, дзеля Хрыста!..— працягнуў стары руку да Корбута ў дзіравай спяцовачнай рукавіцы, напханай выдранай ці скрадзенай недзе ватай. Корбут толькі зірнуў у вочы старога і адразу зразумеў, што дасць яму грошай, чаго ніколі не рабіў, заўсёды мяркуючы. што ўсе жабракі — алкаголікі і абібокі, і грошы збіраюць толькі на выпіўку ці апахмелку. Ён сунуў руку ў кішэню штаноў: што трапіцца — тое трапіцца. У выніку — пяць тысяч рублёў адной купюрай схаваліся ў руцэ старога. Невялікія грошы, але той быў ім рады. Стары затрымаў Корбута за руку: — Пачакай. Бачу, у цябе добрыя вочы. Такія вочы бываюць толькі ў творчых людзей. Ты не музыкант? — Чаму вы так лічыце? — зацікавіўся Корбут. — Валасы, зачасаныя назад, барада... — правёў рукой па сваёй барадзе стары. — He, я проста пісьменнік,— сумна ўздыхнуў Корбут. — Па сённяшнім часе быць пісьменнікам — недазволеная раскоша,— заўважыў стары. — Я згодны з вамі. — Вядома, па-беларуску пішаце? — Так. — Мне імпануе ваша шчырасць,— бліснулі вочы старога.— I я рады, што не памыліўся ў вас. Паверце, я ніколі не думаў, што калі-небудзь накіну торбу жабрака і буду стаяць у пераходах з працягнутай рукой і збіраць пустыя бутэлькі. Час такі. I дзеці такія. Мая гісторыя самая будзённая і тыповая. Любога чалавека майго ўзросту папытайце пра акалічнасці падзення — кожны раскажа аналагічныя адна ў адну сітуацыі. — Я разумею,— кіўнуў Корбут. — Мая вам парада,— прамовіў стары,— не судзіце чалавека па тым, як ён выглядае і як апрануты, што ён еў на абед, а што на сняданак,— памылкі і расчараванні могуць быць такімі, якіх не выправіць. Дайце мне вашу руку,— раптам далікатна, але ўчэпіста схапіў стары руку Корбута.— Я ў некаторым сэнсе хірамант,— растлумачыў. Ён некаторы час вадзіў рукавіцай па рысах на далоні Корбута, твар яго моршчыўся і вочы цямнелі, набываючы сапраўдны холад.— Я не буду вам нічога казаць,— прамовіў стары пасля,— бо не падабаюцца мне вашы рысы на далоні. Толькі папярэджу: асцерагайцеся колішніх знаёмых, каб не наклікаць бяды. Бывайце здаровы! Стары падхапіў свае мыліцы, але не пакульгаў, як разлічваў Корбут, а спрытна пабег, як марафонец, у бок метро. Праз колькі секунд ён знік у натоўпе. Корбут зірнуў на сваю руку, павярцеў ёю. Пасля сунуў абедзве рукі ў кішэні паліто і павярнуў ля гадзінніка направа, мяркуючы прагуляцца па мінскаму Манмартру, аднак ля «Пінгвіна» перадумаў і вырашыў папіць кавы. Заняў месца ў кутку за круглым столікам, грэючы далоні гарачым пластыкавым кілішкам з кавай, і паволі маленькімі глыткамі адхлёбваў, назіраючы за нешматлікімі наведвальнікамі кавярні, чый узрост зрэдку пераўзыходзіў лічбу 25. Раптам у чарговым наведвальніку «Пінгвіна», хутчэй па паводзінах, чым па знешнім выглядзе, Корбут пазнаў Тараса Кутняка. Відавочна, малады паэт быў не адзін, бо замовіў дзве кавы і дзве булачкі з макам. Корбут не памыліўся. Як толькі Тарас разлічыўся, да яго падскочыла нейкая дзяўчына ў чорным футры да каленяў, з кучаравымі валасамі, якая тут жа забрала булачкі і ад адной адкусіла. Тарас з кавай, адвярнуўшыся ад прылаўка, сустрэўся позіркам з позіркам Корбута. Ён шапнуў нешта дзяўчыне, тая кіўнула, згаджаючыся, і яны накіраваліся да століка, занятага Корбутам. — Вітаю вас, спадар Корбут! — паставіў каву на столік Тарас і працягнуў руку для вітання. — Здароў! — парукаўся з ім Корбут. — Вы дазволіце да вас далучыцца? — спытаў Тарас. — Калі ласка. Малады паэт дапамог зняць дзяўчыне футра і павесіў яго на спінку крэсла, падсунуў яго, каб дзяўчына села, пасля чаго сеў сам насупраць Корбута. — He думаў вас сустрэць тут,— прамовіў. — Я таксама не разлічваў цябе тут пабачыць,— сербануўшы кавы, сказаў Корбут, скоса пазіраючы на дзяўчыну.— Дарэчы, пазнаём з сяброўкай. — Так, прабачце,— захваляваўся, зразумеўшы сваю памылку, Тарас.— Гэта Оля, паэтка-пачатковец. Пачатак даволі ўдалы. — Вельмі прыемна,— усміхнуўся Корбут. Яму насамрэч было прыемна, што Оля глядзіць на яго ва ўсе вочы, баючыся паверыць, што вось так проста сядзіць побач са знакамітым пісьменнікам. Корбут таксама бачыў і тое, што яна хоча і запытацца пра што-небудзь у яго, але баіцца ці хвалюецца. Напэўна, школьніца яшчэ. Хаця гэтая акалічнасць, зрэшты, нічога не мяняе. — Якім вы ветрам сюды? — пацікавіўся Тарас. — Проста так. Захацелася кавы папіць,— прагучаў адказ. — А я-та думаў! — расчаравана ўсклікнуў малады паэт. — У чым справа? — Я падумаў, што вы нейкім чынам даведаліся пра наш «Вулей» і вырашылі паглядзець, што гэта такое. Справа ў тым, што кожны аўторак у гэты час мы збіраемся тут. — Хто вы? — Ну, наша суполка. Сам я не здолею нічога растлумачыць. Але хутка прыйдзе, можна сказаць, галоўны наш прадстаўнік, і папулярна ўсё распавядзе. — Добра,— пагадзіўся Корбут.— Я так зразумеў, што ваша суполка літаратурная, кшталту «Бум-БамЛіта»? — He, «Бум-Бам-Літ» ні пры чым,— запярэчыў Тарас.— Мы самі па сабе. — Антон ідзе! — у акно ўбачыла Оля. — Выдатна,— пляснуў у ладкі Тарас.— Зараз ён вам падрабязна ўсё раскажа. Корбут яшчэ крыху сербануў кавы і паставіў кілішак на стол у той час, калі да невялікай кампаніі далучыліся яшчэ два чалавекі. Адзін з іх быў русявакучаравым хлопцам з сінімі вачыма і з выступаючай наперад сківіцай; другі — шатэн з залізанымі назад валасамі і крыху кірпатым, з дробнымі рысамі, тварам.