Суткі без цябе
Арцём Арашонак
Выдавец: Логвінаў
Памер: 108с.
Мінск 2008
агрэсараў, імпатэнтаў, маральных уродаў. Я належу да мужыкоў, але мне насраць на будучыню, бо нічым ужо нельга дапамагчы, свае мазгі не перасодзіш іншым. Я балюю падчас халеры...
— Мяне заўсёды падкупала твая лёгкасць быцця. Як бы самой навучыцца гэтаму?
— А давай зоймемся сексам?
— He...
— Што зноў не так?.. Я табе не падабаюся?
— Падабаешся...
— Я вельмі худы для цябе?
— He... Гэта наадварот мае нейкі шарм... Разумееш, ты вельмі разумны, а я трахаюся з бязмозглымі, якія не чыталі Фрома і Біблію, Каран і “Уліса”, “Трыумфальную арку” і меланезійскія міфы.
— Піздзец! — закрычаў я, напэўна, разбудзіўшы суседзяў, — Вадаправодчыкам, слесарам, дворнікам, алкашам, даунам даеш... Малайчына, Юлька! У твайго блядства не адняць міласэрнасці.
— Гэтаму дауну, які кінуў мяне, было 18 год.
— Ён — не даун, ён — геній! На хуя ты яму? Ты для яго старая!
— Крыўдзіш...
— Табе ж падабаецца. Ну што, перадумала?
— Наконт чаго?
— Наконт секса...
— He... не дам.
— Ну і піздуй да мамы...
Юлька апранулася, памкнулася абняць, але я адштурхнуў яе, сказаўшы: “Да жыцця трэба ставіцца з лёгкасцю. Вучыся!” Дзверы зачыніліся. Было чуваць, як яна стаяла пад дзвярыма, а потым сказала...
Ешу, які слухаў усё моўчкі, абудзіў сотавы. Званіла яго маленькая дачка. Яны пяшчотна гаварылі, але слоў нельга было разабраць, толькі напрыканцы дзіцячы голас прамовіў: “Татачка, ты мне патэлефануеш?” Ешу паклаў слухаўку і, гледзячы на мяне
сваімі спакойнымі вачыма, спытаў: “I што яна табе сказала, калі сыходзіла?”
— Татачка, ты мне патэлефануеш? — з усмешкай сказаў я. — На канапе і сподачку засталіся пацеркіслёзкі ад вячэрняй сукенкі Юлькі... Дзяўчынка ішла марознай ноччу дадому адна. Яе шчокі гарэлі... “Дзяўчынка адагрэлася”, — казалі міліцыянеры. Ешу, усё часцей сабе я нагадваю чэхаўскага Ёныча: “Гэта вы пра што? А? Каго? Гэта вы пра якую Юльку? Гэта пра тую, што трахаецца з даунамі?”
Вадаправодчык яшчэ крыху пасядзеў і сышоў, забраўшы з сабой каталог “Рандэву”. Пазаўчора я даведаўся сапраўднае імя Ешу — Аляксей Супруненка. Чатыры гады таму, калі ён вучыўся ў нейкім сталічным універы, у яго дыягнаставалі шызафрэнію — ён бегаў па аўдыторыях і крычаў ад імені Месіі пра хуткі канец свету. Ешу нават прасіў, каб яго прыбілі да крыжа — вось адкуль былі ў яго шнары. Пасля шпіталю ён змог уладкавацца толькі вадаправодчыкам — я мог бы сказаць, што яму пашанцавала, але ў нашай краіне любяць вадаправодчыкаў і вар’ятаў.
Таму кожны раз у чатыры гады мы выбіраем бацьку і павольна паміраем ад анкалагічных захворванняў, алкагалізму, адзіноты, развучыўшыся адчуваць і спачуваць, але навучыўшыся спажываць і націскаць на правільныя кнопкі.
БАЯНІСТ ЛУКАШ
Я прачнуўся а пятай гадзіне вечара і адлучана ўтаропіўся ў нябесна-блакітную столь; нерухома ляжаў, захінуты ў наскрозь прамоклае ад уласнага поту пакрывала, быццам немаўля ў пялюшках, і беспрычынна плакаў. Пасярэдзіне спальні, быццам матрос на пратэзах, у такт майму арытмічнаму сэрцу тупаў усімі чатырма канцавінамі стол, на якім ў глыбокім тазіку праз лазуркавае мроіва плыла шкляная мадэмуазэль «Марціні» ў абдымку з пузатым, як швейцарскі сыравар, збаном. На плеценых крэслах спалі палюбоўнікі — мае скураныя штаны, ільняная кашуля і дзявочыя трусікі. Люстра глядзела на ўсю гэтую багемную гуртавуху сваім пустым срэбраным вокам. Я па-гудзінеўску вызваліў рукі з баваўняных уціхамірвальнікаў і дакрануўся да рамкі партрэта, які вісеў над галавой. Прыгадаць прозвішча мастака аказалася немагчыма — клапатлівая свядомасць апошнія дні рабіла ін’екцыі забыцця. Першы тыдзень было балюча, другі — не памятаю, трэці — мною занялася яшчэ і нянька-падсвядомасць. Ад змрочных думак ратаваў толькі папскі крыж напаўструхнелай шыбы. Я яшчэ раз зірнуў на партрэт, потым на стос фаліянтаў, на бронзавую фігурку Авіцэны і ў думках, не зводзячы з алейнага падвойніка вачэй, запытаўся: «Спадар антыквар, колькі вы дасцё мне за гэтую калекцыю кніг?» «Выкіньце ўсё на сметніцу, гэта не каштуе ані даляра!» — пачулася з падваконня. «Вы здзекуецеся з мяне... Учора забралі срэбраны адбітак «Мяшэчніцы»... Гэта нахабства! Нахабства! На... х...» Я маланкава скінуў пакрывала
на падлогу, раз’юшана расчыніў фрамугу, і піраміда з папяровых блокаў чалавечых ідэй павалілася ў цёмнае прадонне вуліцы. Букіністычныя рарытэты глуха плюхнуліся ў лужыну. Спуджаная чарговым маім прыпадкам муха ўзляцела з мармурова-халоднай бульбіны, села на бляшаны рукамыйнік і малітоўна склала пярэднія лапкі.
Я схапіў акамянелы клубень і шпурнуў следам на крамяніста-попельны тратуар. Унізе пачулася лаянка і валтузня — бяздашнікі пачалі сварыцца з-за дарункаў, што нечакана зваліліся ім з прытулку мрояў, потым праклёны цёткі Марты з першага паверху, яе цяжкія крокі, керхеканне і шкадаванне. Я зачыніў акно і прыглушыў святло. На хвіліну надышло супакаенне, якое раптоўна ператварылася ў суцэльную безвыходнасць. Нядужае цела зноў укрылася буйным потам, але я, хістаючыся, дачыкільгаў да стала, праглынуў жменю заспакаяльнага і прыпаў вуснамі да мадэмуазэль «Марціні».
Ліпеньская цеплыня разлілася па астэнічным целе. Жыццярадасная, інтымна-прыцішаная мелодыя саксафаніста гучала ў гарачым, як начны клуб, чэрапе. Тленная абалонка цяпер кіравалася боскай, гарманічнай мелодыяй, якая пераносіла мяне ў самае сакральнае пасля ложка месцейка — ванны пакой. Самнасам з унітазам чалавек прымае выгляд багамольца або мысляра, але, як ні круці, позу вечнасці чалавек прымае толькі ў купальні. Калі ванна напоўнілася, я закінуў у ваду водарных мядзьведзек з марской солі, расслабіўся і заснуў. Абудзіла мяне a дзясятай гадзіне вечара поліфанічная сімфонія № 40 Вольфганга Амадэя Моцарта, якая, дзякуючы вынаходніцтву партатыўнага тэлефона, ператварала салон пратохлага аўтобуса ў сталічную філармонію, a местачковы кірмаш — у элітны клуб знаўцаў класічнай музыкі. Я ўзяў тэлефон ручніком, націснуў на кнопку і прыклаў да вільготнага вуха.
■— Алё...
— Серж, прывітанне, — на другім баку пачуўся прыемны дзявочы голас. — Чаму не заходзіш? Ты мне не тэлефанаваў?
— Прывітанне... Заходзіў... Раніцай тэлефанаваў, — я спрабаваў гаварыць бадзёра, але ўрэшце прамямліў нейкую лухту: — Твой брат сказаў, што...
— Які брат? Ты што, не пазнаў мяне? Серж! — у голасе пачулася ўстрывожанасць. — Няма ў мяне ніякага брата. Гэта я, Лёля...
— Лёля? — млява перапытаў я. — Ах, так... Прабач...
Свядомасць, як раўнівая сядзелка, упарта хавала ад мяне фотаздымкі ўспамінаў, баючыся, што я зноў пачну захапляцца, абагаўляць усё летуценнае, замест таго каб піць горкую мікстуру жыцця.
— Нарэшце... Успомніў...
— Я вельмі рады чуць твой голас, даражэнькая.
— Слухай, ты не захварэў? Што з тваім голасам? — занепакоенасць узрасла.
— Учора выступаў ва ўніверсітэце...
— Якім універсітэце?! Учора была нядзеля! — крыкнула Лёля, а потым заплакала. — Ты зноў пачаў піць? Што цябе можа выратаваць ў гэтым жыцці?
— Каханне.
— Што ты ў ім разумееш, чэрствы прайдзісвет? Ты думаеш, толькі табе аднаму цяжка? Ты мог бы мне проста патэлефанаваць...
— Супакойся, даражэнькая, супакойся. У каханні я разумею, што толькі ты для мяне адзіная і самая пяшчотная; таму я не жадаў нагрувашчваць сваімі праблемамі тваё дабрадзейнае сэрцайка. Я не забыў нашай серады...
Я хлусіў, бо шкадаваў Лёлю, хлусіў, бо ў нядзелю мог толькі ад аднаго яе пацалунку расплакацца, як трохгадовы хлапчына. Яна б абавязкова спытала, што здарылася, і мне трэба было б расказаць, як маю
маці не пускаюць да мяне праз мяжу, як на маіх вачах машынай збіла сабаку, як тры галерэі запар адмовілі мне ў інсталяцыях і яшчэ тысячу дробязяў, якія маглі параніць ласкавае, але не па маладосці хворае сэрца маладой латышкі.
— Я адчуваю сябе шчаслівым толькі з табою, — прадоўжыў я, — і мне неабходна сустрэцца. Неадкладна.
— Ты прыйдзеш толькі дзеля мяне? — голас Лёлі гучаў усцешана.
— Канечне. Мне неабходна паведаміць табе нешта вельмі важнае.
— Ты вельмі мілы... Я абавязкова прыйду. Дзе мы сустрэнемся?
— «Влтебскнй трактнр» на Ратушнай плошчы, апоўначы.
— Вельмі файна. Я буду чакаць цябе, каханы.
— Я цябе таксама. Цалую і надзейна абдымаю. Да сустрэчы.
Паклаўшы трубку, я хуценька прыбраў свой пакой, пагаліўся, схапіў з камоды партманэт і выйшаў з кватэры. На першым паверсе мне сустрэлася цётка Марта, фігура якой у масянжовым святле калідору нагадвала нерасфарбаваную матрунку.
— Добры вечар, спадар Сяржук! Куды вы сабраліся ў такое ветранае надвор’е?
— Добры вечар, цётухна Марта! Пайду крыху прагуляюся... мне нешта кепска на душы.
— Вы сябе зусім не шкадуеце! Ну зусім!..
— Кіньце, цётухна Марта! Калі я буду сябе шкадаваць цяпер, у старасці я буду шкадаваць, што шкадаваў сябе ў маладосці.
— У вас заўсёды знойдзецца адказ, — з разгубленай усмешкай прамовіла цётка Марта і, ужо збіраючыся развітацца, запыталася: — А кнігі павыкідвалі навошта? Такія цудоўныя кнігі! I на вуліцу! Дзякуй богу, я паспела, бяздашнікі б парасцягалі іх сабе на самаскруткі.
— Бяздашнікам яны больш патрэбныя або гандляркам семкамі. Быццам вы зрабіліся б шчаслівай, калі б прачыталі ўсю класіку свету? Ці ваш муж кахаў бы вас гэтак палка, як і раней, ці ў адначассе ва ўсім свеце запанавала б справядлівасць і чалавекалюбства? Усе гэтыя ісціны, перапісаныя мільёнамі графаманаў, вядомыя здаўна... — мне зрабілася спя•котна, было цяжка дыхаць. — Досыць. Нешта я зноў разгарачыўся. Лепей скажыце, ці не знойдзецца ў вас пары таблетак заспакаяльнага і парасона? Гляджу, лівень можа пачацца!
Цётка Марта, разумеючы ўсю юнацкую максімізаванасць маіх слоў, па-сваяцку ўсміхнулася і цярпліва, са шкадобаю, прамовіла: «Для цябе ў мяне знойдзецца ўсё. Ой, які ты схуднелы! He жадаеш гарбаты?»
— Дзякуй вялікі! Потым неяк...
Забраўшы парасон і развітаўшыся з гаспадыняй, я збочыў з Магілёўскай вуліцы і павольна пакрочыў па брукаванай дарозе. У некаторых дамах гарэла святло, яшчэ пахла вячэрай'і салодкай гарчыцай. Была без дваццаці дванаццатая. На Тэатральным мосце, каля помніка Пушкіну, мяне ледзь не збілі двое маладых веласіпедыстаў. Я вылаяўся на іх, але яны прамаўчалі і пашпарылі яшчэ шыбчэй. Абмінуўшы бухгалтарскую школу і піўны намёт «Мікалаеўскае», ля галерэі я ўбачыў Андрэя Духоўнікава, які здаля махнуў мне рукой і знік разам з гуртом нямецкіх мастакоў у сваім атэлье.
КНІГІ ОНЛАЙН
