КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
На нарадзе таксама гаварылася аб стварэнні інфармацыйна-бібліяграфічнай базы звестак. Многія праблемы, якія абмяркоўваліся дыскутантамі нібыта ўпершыню, на самай справе ўжо не раз узнімаліся ў друку. Але, на жаль, шматлікія публікацыі, у тым ліку і «Голасу Радзімы», засталіся незаўважанымі. «Голас Радзімы» № 48 ад 26 снежня 2008 г. AHICSM Алена Мікалаеўна, старшыня Мінскай гарадской арганізацыі ГА «Таварыства беларускай мовы імя Францыска Скарыны» Кнігі для душы Трымаю ў руках дзве кнігі: «Родная мова ў духоўным жыцці Беларусі» і Евангелле на беларускай мове. Чытаю і лаўлю сябе на думцы, наколькі не хапала мне такой літаратуры на роднай мове. I як чалавеку, што не цураецца хрысціянскага вучэння, і як дыпламаванаму філолагу. Цяжка меркаваць, ці магла б такая літаратура на беларускай мове, з’явіўшыся ў савецкі час, істотна паўплываць на светапогляд беларуса, загнанага ў атэістычны калектыўны дом. Відаць, многае, калі не ўсё, залежала б ад тых традыцый, якія захоўваліся ў кожнай канкрэтнай сям’і. Калі бацькі і дзяды трымаліся веры, выхоўвалі маладзейшых у духу павагі да ўсяго роднага, нацыянальнага, то і кнігі духоўныя на роднай мове былі б на пачэсным месцы. Сёння ж можна радавацца хаця б такому стану рэчаў, што шчырая вера ў хрысціянскае вучэнне становіцца фактам асабістага выбару і не пераследуецца ў такой ступені, як гэта было ў нядаўнім мінулым. Я здзіўляюся тытанічнай і скрупулёзнай працы, якую здзейсніў ксёндз Уладыслаў Завальнюк. Чытаючы «Родную мову ў духоўным жыцці Беларусі», я нібы далучаюся да самага патаемнага і ўзвышальнага працэсу — да працы над Словам. Тое, як падае ксёндз Уладыслаў Завальнюк тлумачэнне слоў, як ён аргументуе свой выбар на карысць таго ці іншага тэрміна, з’яўляецца добрым прыкладам для кожнага — быць акуратным, абачлівым са словам. Такому чалавеку верыш, з такім духоўным настаўнікам спакойна і ўпэўнена будзеш крочыць па жыцці. Мне, выхаванай у сям’і вясковых настаўнікаў на прыкладах кніжных герояў, не было дадзена магчымасці рана пазнаеміцца з хрысціянскім вучэннем. Савецкія педагогі маглі быць выключна атэістамі, яны не мелі права афішаваць свае хрысціянскія погляды. Але, дзякуй Богу, многія настаўнікі і ў той час таемна хрысцілі сваіх дзяцей, не маючы магчымасці адкрыта наведваць храм. Мабыць, таму, нягледзячы на ўвесь запал атэістычнай прапаганды, болыпасць грамадства прытрымлівалася хрысціянскіх запаведзяў і не зраклася веры бацькоў. Аднак, многія жыццёвыя сітуацыі лягчэй перажыць, засвоіўшы з дзяцінства пастулаты хрысціянскага вучэння на роднай мове. Я мяркую, калі ў пікольным узросце знаёміць дзяцей з тэкстамі Святога Пісання (найперш Евангелля) па-беларуску, гэта паспрыяе выхаванню ў моладзі гуманістычнага светапогляду і патрыятычных пачуццяў. Я паглыбляюся ў тэкст Евангелля і нібы вяртаюся да самага пачатку жыцця чалавечага, калі многае з ужо спазнанага становіцца зразумелым, ясным і простым. Сваё адчуванне ад прачытання магу параўнаць з тым станам, які настае пасля глытка чыстай крынічнай вады ў спякотны дзень. Душа ўбірае ў сябе роднае Слова, якое было ў пачатку. Чыстая, зразумелая, простая без выкрунтасаў мова, з сапраўднымі формамі імёнаў святых, а не спрошчанымі ці адаптаванымі. Дзякуй шчыры сапраўднаму падзвіжніку ў духоўным адраджэнні беларусаў, ксяндзу Уладыславу Завальнюку за выдатны прыклад служэння свай справе, за бясцэнны дар — кнігу на дарагой для кожнага беларуса мове. «Новы час» ад 20 лютага 2009 г., с. 16 ВЫСТУПЛЕННІ НА КАНФЕРЭНЦЫІ. РЭЦЭНЗІІ. ВОДЗЫВЫ. АРТЫКУЛЫ ЦЯЎЛОЎСКІ Міхаіл Дамінікавіч, заслужаны дзеяч навукі Рэспублікі Беларусь, акадэмік трох Міжнародных акадэмій, доктар тэхнічных навук, прафесар Я знаю ксендза Владнслава с 1994 года. С той поры он у меня как духовный наставнпк н я все время нду вместе с ннм. Мне хотелось бы сегодня высказать крнтнку в отношеннн деятельностн ксендза Владнслава Завальнюка, но крнтнку не в советском, нзврагценном, нзуродованном, а в цнвнлнзованном поннманнн. Крнтнка — это греческое слово «оценка», то есть оценнть деятельность уважаемоі’о ксендза Владнслава Завальнюка. Этот костел, где сейчас мы находнмся, нзуродованный до неузнаваемостн, в котором сохраннлнсь только очертання, — нх не удалось, к счастью уннчтожнть, — он возроднл, возроднл в храме лнтургнческне обряды н богослуження н одновременно с этнм он в этом храме создал крупнейшнй, уннкальнейшнй как в Беларусн, так н, я бы сказал, в мнре научнонсследовательскнй н культурный центр хрнстнанской культуры. В этом храме работает профессорскнй хрнстнанскнй клуб, в состав которого входят ведуіцне ученые разлнчных направленнй: это н языковеды, н правоведы, н меднкн, н техннческне работннкн, н доктора техннческнх наук. Сегодня в этом храме об'ьедііняются научные кадры с высшей аттестацней докторов наук, кандлдатов наук больше, чем в каком-ннбудь научном академнческом центре нлн в ВУЗе. Этн кадры, этн снлы позволяют ксендзу Владнславу проводнть огромную работу, которая направлена на возрожденне духовностн, нравственностн н хрнстнанской культуры белорусского народа. Вот в этой связн мне хотелось бы нпзко поклоннться Вам, уважаемый ксендз Владнслав, за Ваш огромнейшнй труд, за подвнг, который Вы совершнлн в этом деле. Мне посчастлнвплось быть на загцнте Вашей кандндатской днссертацнн. Там действнтельно с познцнн мужественного, самоотверженного, опытного спецлалнста Вы далн состоянне Католнческого Костела в годы разнузданного воннствуюіцего атензма. Такой оценкн ннкто ннкогда в мнре еіце не давал. Я думаю, что наступнт время, когда Ваша днссертацпя будет пздана кннгой так, как нздана сегодня эта кннга «Родная мова ў духоўным жыцці Беларусі». Мне хотелось бы сказать етце об одной прекрасной работе уважаемого ксендза Владнслава, это — «Костелы царской Росснн» . Это уннкальнейшее пронзведенне. Я знаком с этнм пронзведеннем, я чнтал ее рукопнсь. Уннкальность пронзведення в том, что оно впервые появляется на свет. Там нзлагается вся іінформацня, которая доступна была не только ксендзу Владнславу Завальнюку, но н шнрокой научной обпдественностн. Два слова о кннге «Родная мова ў духоўным жыцці Беларусі». Я очень благодарен, что ксендз Владнслав дал эту кннгу нам в семью, потому что у нас в семье состоялась тоже своя научная конференцня по обсужденню этой кннгн. Мы собііралнсь трп семьн по вечерам н чнталн эту кнпгу н устанавлнвалн нстнну, как надо ггравнль- но прнветствовать друг друга: «Хвала Ісусу Хрысту» нлн «Слава Ннсусу Хрнсту». «Хрнстос воскрес» н т. д. Уннкальность этой кннгн в мужественном, геронческом, смелом н в то же время чрезвычайно корректном, чрезвычайно покорном піісьме на нмя Его Эмнненцнн кардннала Казнмнра Свентэка. Вы, ксендз Владнслав, впервые едннственный человек правнльно, мужественно смоглн поставнть вопрос о том, чтобы в Беларусн, в белорусскнх католпческнх храмах, велось служенне на белорусском языке. й вот эта Ваша кннга «Родная мова ў духоўным жыцці Беларусі» — это достойный вклад в огромное дело, которое позволяет уйтн от партнзанскнх переводов н перейтн к такой лекснке, к такой термннологнн, которая прнемлема не только для хрнстнан-католнков, но н для всех хрнстнанскнх конфесснй Беларусн. Ее могут нспользовать н православные, н греко-католшш н католнкн. Еіце раз огромное Вам спаснбо, ксендз Владнслав, за Ваш уннкальный труд, за кннгу «Родная мова ў духоўным жыцці Беларусі», за новое нзданне кннгн Святого Пнсання, текст которого воспрнннмается очень легко, потому что, как уже здесь говорнлн, каждое слово, каждая грамматнческая форма тіцательно выверены, прнведены в соответствне с современным белорусскнм лнтературным языком, который нзучают в школе. Н в благодарность за Вашу душпастырскую работу, за Вашу неутомнмую духовную работу, за Вашу научную, культурную, самую многогранную деятельность я преподношу Вам эту кннгу, которую напнсал Адам Мнцкевпч в знак создання Вамн бнблнотекн нменн Адама Мнцкевнча. Счнтаю, что в Беларусн, н не только в Беларусп, Вы являетесь не только образцом для подражання, но тем человеком, который может увлечь за собой болынпе массы людей разных веронсповеданнй. ВАСЮЧЭНКА Пётр Васільевіч, загадчык кафедры беларускай мовы і літаратуры УА «Мінскі дзяржаўны лінгвістычны універсітэт», кандыдат філалагічных навук, дацэнт У духоўным жыцці Беларусі Біблія — Кніга кніг — адыгрывала вядучую ролю яшчэ ў эпоху ранняга Сярэднявечча, за часамі хрысціянізацыі нашай краіны. У 1517 годзе Францыск Скарына распачаў сваю падзвіжніцкую працу па перакладзе Бібліі на мову люду паспалітага. У свядомасці першадрукара Біблія як абсалютная каштоўнасць спалучалася з іншай святыняй — нацыянальнай мовай. Скарына быў першым, але далёка не апошнім у чарадзе асветнікаў, якія імкнуліся падараваць беларускаму народу Біблію на яго мове. Але драма ў тым, іпто, нягледзячы на ўсе высілкі, вернікі Беларусі дагэтуль не маюць поўнага і кананізаванага перакладу Бібліі на сучасную беларускую мову. I ў гэтай сувязі кніга Уладыслава Завальнюка бачыцца сапраўдным прарывам, які набліжае беларусаў да іх духоўнай патрэбы — мець Біблію на роднай мове. Аўтар з поўнай перакананасцю даводзіць пастулат, змест якога вынесены ім у загаловак кнігі: мова — духоўнае багацце народа. Падзяляю пафас стваральніка кнігі, перакананага ў тым, што тэкст сучаснай Бібліі павінен выконвацца на прыгожай, нарматыўна гарманізаванай літаратурнай мове. Разам з тым ён бачыць складанасці, звязаныя з фарміраваннем рэлігійнай і канфесійнай лексікі. Таму Вы, паважаны ксёндз Уладыслаў, востра ставіце актуальныя моўныя пытанні, без вырашэння якіх няпроста стварыць кананічны тэкст беларускамоўнай Бібліі. На некаторыя пытанні аўтар знаходзіць адказ самастойна, іншыя ж адрасуе самаму шырокаму колу спецыялістаў, у першую чаргу лінгвістам. I гэта лагічна, бо далёка не ўсе лексічныя пытанні можна развязаць пры дапамозе слоўнікаў, бо слоўнікі закліканы фіксаваць ужо існуючыя ў моўным і літаратурным працэсе адзінкі, а развіваць мову — справа літаратараў, перакладчыкаў. Прьх вырашэнні спрэчных моўных пытанняў патрэбна, на маю думку, шукаць гармоніі паміж ужо існуючай моўнай канфесійнай традыцыяй і агульналітаратурнай мовай.