КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
* Сучаснае напісанне prokuratorow. ****** Сучаснае напісаннеpoHcmajstrdw. ******* Сучаснае напісанне klasa. 11-iej* a Romuald do I-szej. Matka naj?la dla nas oficyn? w doimi Cukiernika Nottenmeiera”. Dozor nad nimi*** ex oficio**** mial Zachorowski, a macierzynski poczciwa stara sluga ktora od imienia m?za furmana zwalismy Symonowq. Zarz^d domu i pilnowanie sluz^cego Mikolajka do niej nalezaly. Szkoly Nieswieskie skladaly si? z 6 klas. XX[i?za] Dominikanie dose dobrze nauczali. Prefektem byl X[i^dz] Stasiulewicz, fizyk? wykiadal X[i^dz] Terlecki [s. 10] najbardziej lubiony od mlodziezy, bo przewodniczyl wszystkim jej zabawom na majowkach, urzqdzal examen"’" publiczny w dzien SS. Piotra i Pawla w sposob taki ze wszyscy z niego byli zadowolnieni i uczacy si? i ich rodzice, a potem on byl dyrektorem Teatru ktory po skonczonym examinie sciqgal do sali wszystkich sluchaczow******. Ostatnia sztuka ktorq pami?tam grano za moich czasow byla Gawel na ksiezycu. Histori? wykiadal X[iadz] Snarski a literatur? czyli tak zwanq wymow? X[i^dz] Zielonka co potem na Syberyi stai si? slawnym apostolem slowa Bozego, pocieszycielem wszystkich cierpi^cych. Bylo okolo 200 uezniow z drobnej szlachty w najwi?kszej cz?sci i jeden wloscianin nazwiskiem Sawasciej, moze dla tego ze byl jeden, najwi?cej mi w klasie mojej przypadl do serca i cz?sto go na przedmiesciu odwiedzalem. My [s. 11] trzej zjednej strony a z drugiej dwoch Jodkow Apolinary i Karol z Lopuch i Alexander z Pukowa stanowilismy dwa osobne stronnictwa, jakby dwa sztandary, pod ktore garn?la si? reszta w kazdej chwili zycia szkolnego: w klasie, podezas examinow, spacerow, na majowkach a zwtaszcza przy wyborze Prefekta i vice Prefekta Rozanca S[wi?tego], Jesli jeden z nas byl Prefektem to z tamtego obozu byl vice”**’** Prefekt Гэта запісана маленькімі літаратамі ў паўрадка. ” Дакладнае напісанне Nottmejra. *” Трэба чытаць паті. ”” Ex oficio (лац.). ***** Сучаснае напісанне egzamin. ****** Сучаснае напісанне sluchaczow. ******* Слова напісана над радком. namiesnik. Honor to byl wielki bo codzieri na Mszy siedz^c w lawce kiedy inni kl?czeli, czytal glosno Salve Regina Mater Misericordiae* a inni odpowiadali Vita Dulcedo et spes" i t.d. A potem w dzien S[wi?tego] Tomasza z Akwinu Prefekt po lacinie miewal oracy? przed licznie zebranq publicznosciq, a potem zasiadal do stoiu w Refektarzu obok zaproszonych gosci na ten festyn. Wybor Prefekta byl przedmiotem intryg samych ze [s. 12] ojcow Dominikanow, i jednego roku tak si? one skrzyzowaly, ze nie mogac pogodzic wspolnych interesow a nie chcac obrazic ktorejkolwiek strony, obrano Prefektem Karlowicza. Prefekt ugaszczal szkot? w dzien wyboru i potem na majowce nie malo musial rozdac bulek i piernikow. Ojciec nasz ci^gle bawil w Wilnie przy interesach Massy Radziwillowskiej a biedna matka sama ponosila wszystkie domowe klopoty. Wypadlo oddac Hanusowszyzn? jako przepadlq do ordynacyj; wzi?la w dzierzaw? Malyszkowszyzn? powolala do pomocy Koneckowskiego niegdys naszego nauczyciela, a majqc zapas pieni?dzy, przybrala jeszcze S[wi?ty] Dwor, Litw? od RadziwiHow i Siemienowicze od Grabowskich. Powi?kszyly si? zatrudnienia i oddalona o kilka mil wi?cej od Nieswieza, juz nie tak cz?sto mogla nas odwiedzac. My zas przyjezdzalismy do niej na Boze [s. 13] Narodzenie, na Wielkanoc i na Wakacje od 1 Lipca do 3 Wrzesnia. W tych czasach zglosil si? do nas Michal Januszkiewicz Polkownik*** wojsk R[zeczy]p[ospoli]tej z czasow Kosciuszki, mieszkajacy w Krasnem na Podolu, bezdzietny a dosyc maj?tny, i zazadal aby mu jednego z nas powierzono na wychowanie a on pozniej zrobi swym dziedzicem. Los padl na Adolfa i on z Klasy 4-ej czy 5-ej odjechal w tamte strony i nauki swe juz cwiczyl w Winnicy. * Salve Pligina Mater Miserecordiae (лац.). * Vita Dulcedo ex spes (лац.). Сучаснае напісанне polkownik. Smutno tez bylo naszemu ojcu, bye samemu w Wilnie. Po ukoriczeniu Klasy 5-ej wezwai mnie do siebie na wakacye i dwa miesi^ce przygotowywalem si? pod kierunkiem Eliaszewicza do zdania examinu do Kl[asy] VI gimnazjalnej. Tu dopiero poznalem jaka byla roznica wykladu nauk w gimnazjum a naszej szkole [s. 14] przekonalem si? ze umialem nie wiele i ze wszystkiego na nowo uczyc si? trzeba. Examin jednak udal si? jako tako, a przeciez i ja i Ojciec i moj nauczyciel wrozylismy ze najlepszy b?dzie wypadek jak zostan? w kl[asie] V-tej. Przy otwarciu Gimnazjum zaprowadzono mnie do kl[asy] V-tej. Wchodzi Prefekt Skoczkowski i czyta promocy? z tej klasy do Vl-tej; a w koricu dodaje: ze szkoly Nieswieskiej z kl[asy] 5 do 6-tej Eust[achy] Jan[uszkiewicz]. W radosci niezmiernej chcialem go w r?k? pocalowac, taka to dla mnie bylo niespodziankq. W klasie Vl-tej mialem przyjacioi Ludwika Spitznagla ktory potem nieszcz?sliwie zycie zakoriczyl. odbieraj^c je sobie wystrzalem z pistoletu, z milosci dla Panny Rduhowskiej; Juliana Karczewskiego znakomitego malarza zmarlego w Rzymie. A bywajac w domu D-ra Spitznagla i Becu poznalem takze i [s. 15] mlodego Juliusza Slowackiego. Po skoriczeniu gimnazjum z dyplomem bardzo swietnym, przedstawilismy si? obaj ze Spitznaglem zaczynaj^c r[ok] 16-ty zycia, wygl^dalismy na dzieciakow i nie chciano nas przyjqc do Uniwersytetu, w koricu Rektor Malewski przejrzawszy dyploma przyzwolil. Ja wszedlem na kurs Prawa. Bylo to r[oku] 1822 kiedy Lelewel wrocony byl na katedr? historyj*. Przypominam sobie zapal z jakim go mlodziez przyjmowala. Wiersz Adama do niego byl staraniem Czeczota wydrukowany a na druk skladalismy po grfoszy] 20. Do cenzury poslany byl pod imieniem Mik[olaja] Malinowskiego. W tym czasie poznalem i samego Adama mieszkajacego w Konwikeie Kolo Katedry. czyli w tak zwanem" Seminarium Nauczy- * Сучаснае напісанне historii. ** Сучаснае напісанне zwanym. cielskiem*. Zaprowadzil mnie do niego Czeczot; p[rzez] Stefana Zana poznalem jego brata Tomasza i cz?sto bywajac [s. 16] u niego gdzie mieszkali Slizniowie, Puljanowski i w[iele] ifnnych], Wtajemniczony zostalem do Tow[arzystwa] promienistych. Mi?dzy kolegami na wydziale prawnym scislejszq przyjazniq bylem zwiazany ze Stan[islawem] Kublickim. On i brat jego starszy Adolf byli pod dozorem Jochera autora Obrazu bibliogrjaficznego] Polski. Lelewel byl kochany od mlodziezy ale tez i on byl dla niej caly wylany. Towarzyski. uprzejmy, serdeczny, kazdego przyjmowal u siebie, dawal mu rady, wskazywal drogi do wyzszego coraz ksztalcenia si?, zach?cal do probowania sil i ja na jego nalegania rozpoczqlem tlomaczenie** Tableau Ancillona 3 t. Co si? z tym tlomaczeniem’" stalo? Zapewne przepadlo w r. 1831. W 3-m roku na Uniwersytecie b?dac, doczekalem si? smutnych chwil: uwi?zieniafilomatow****, filoretow, wygnania Lelewela, Goluchowsk[ieg]o; przesladowania uczacej si? mlodziezy p[rzez] Nowosilcowa. [s. 17] Ze stopniem Kandydata obojga praw nie bylo co robic na swiecie. Jeszcze Statut Litewski z pomocq Vol[umina] Leg[um] byl obowi^zujqcym na Litwie, zeby jakis urzqd przyjac chcialem poznac prawo praktycznie i ojciec moj, oddal mnie na aplikanta do adwokata Sidorowicza a po roku w 1827 przeszedtem do Karczewskiego obroricy Massy’**** Radziwillowskiej przy Sqdzie Komissyj, bo jako dwa wazne processa toczyly si?: z p!enip[otentem] dawnym Radz[iwillowskim] Pfanem] Kamienskim i z XX. Ordynatami o oddziaf dobr allodyalnych. To polozenie moje dopomoglo mi do poznania nieco interesow Radziwillowskich. Ojca stracilem w Lutym 1826. Kilka miesi?cy bawilem w domu matki w S[wi?tym] Dworze i wrociwszy do Wilna, pilnie uczylem si? przy Karczewskim. Сучаснае напісанне Nauczycielskim. * Сучаснае напісанне ttumaczenie. *** Павінна быць ttumaczeniem. * * Дакладнае напісаннеfilomaldw. ***** Сучаснае напісанне masy. W r. 1828 przybyli Wittgensteinowie do Wilna [s. 18] Ludwik i zonajego Stefania X[i?zni]czka Radziw[ill6wna] pierwszy raz jq widzialem b?dqc u nich z prokuratorem Massy Mich[alem] Zaleskim Star[ostq] Szw?towskim*. Pi?kniejszej nad niq nie widzialem pod ten czas. Znalazlem jq nawet pi?kniejszq od siostry mojej Julii ktora w naszych Stronach za cudownie pi?knq uchodzila. W lipcu 1828 a moze i wczesniej przybyl do Wilna z ramienia XX[i?zy] Wittg[ensteinow] a wowczas jeszcze tylko hrabiow, Antoni Kozuchowski dla rozpatrzenia si? w stanie ich interesow. Mial list do mnie od Alex[andra] Wereszczynskiego i tym sposobem zawiqzala si? naprzod znajomosc a potem serdeczna przyjazn ktora skoriczyla si? dopiero z jego smierciq. Kiedy mu Prokuratorja odmowila dania wykazu stanu fortuny, z racji ze taka praca wymaga kilka lat czasu, ja mlodym b?dqc i dose rezolutnym podjqlem si? jej dokonac [s. 19] w kilka miesi?cy byle mi dano pewne ksi?gi i dwoch z biora" do pomocy. Jakos w koricu Pazdziernika wszystkie tabele zostaly sporzqdzone i raport do Matki Cesarzowej jako opiekunki Stefanii wygotowany. Emanuel Gliicksberg tlomaczyl go na j?zyk Fran[cuski]. Ucierpialem na zdrowiu, bo przez 4 miesiqce prawie nie wychodzilem z domu a nawet nie ubieralem si?. To tez ukoriczywszy prac? tq slaniatem si? na nogach i lekarz radzil abym na odpoezynek wyjechal na wies. Calq zim? przep?dzilem na wsi w Siemionowiczach u mojej matki, nie wiedzqc co dalej z sobq poezn? i kiedy na dobre juz zabieralem si? do gospodarki, otrzymuj? z P[eters]b[ur]ga podarki od Wittg[enstein6w] zegarek i pierscieri i wezwanie abym natychmiast do Wilna si? udal. Ledwiem*” stanql w Wilnie, przybyl i [s. 20] Kozuchowski. Nastapila zmiana osob w Prokuratoryj i w nowym sktadzie ja zosta- * Сучаснае напісанне Szwentowskim. ** Сучаснае напісанне z biiira. ** Сучаснае напісанне Ledwie. iem jej Sekretarzem z prawem polozenia veto na decyzj? Prokuratora Salmonowicza. Zanadto bylem mlody zebym chcial tytul Prokuratora przyj^c, ale bylem nim w istocie. Salmonowicz zaraz odjechal do Poznania dla pracowania u X[i?cia] Antfoniego] Radziwilla aby proces tyloletni o dobra allodyalne ukonczyc, a ja z Kozuchowskim w Marcu wyjechalismy na Kontrakta do Minska a stamtad p[rzez] Warszawy zdqzylismy przed Swi^tami Wielkanocnymi do Poznania.