Уводзіны ў геаграфію
Юрый Андруховіч
Выдавец: Логвінаў
Памер: 438с.
Мінск 2006
- Я діко ізвіняюсь, кажаш ты як мага ветлівей, можно лі от вас позвоніть?
Яны вылупліваюцца на цябе досыць пасалавела, аднак мірна, нехта нават, здаецца, ківае галавою, і ты ідзеш да апарата на суседнім століку. Яны тым часам усе разам гавораць пра нешта
вельмі інтымнае, бо бялявая некалькі разоў паўтарае “ну, дала я ему, і х(...)лі?”, а яе партнэры ня тое каб надта гэтым абураюцца, аднак і не ўхваляюць, асабліва ж памагаты Вэльзэвула, які павучальным тонам заяўляе:
Ты, крыса, в следушчій раз думай, кому даёш, a то зацепят нас...
Што я, пісюха малолетняя? нэрвова зацягваецца дымам “крыса”.
3 таго боку тэлефоннага дроту доўгія гудкі, але пасьля пятага ты чуеш бадзёрае Кірылавае “ало”.
Кірыле, гэта я, Ота.
0, вельмі добра! пакантактаваўшы з дыяспараю, Кірыл навучыўся цешыцца зь якой-колечы нагоды. Калі ты будзеш у мяне?
Я ему, между прочім, сказала: “Как хочеш, но в рот не возьму, понял?” апавядае сваім сябрам “крыса”, і табе даводзіцца перапытваць Кірыла.
Калі я буду ў цябе? Разумееш, дождж. У мяне мокрая галава, я кагадзе мыўся. А на вуліцы дождж, і яму няма канца. Ён выцягвае зь мяне душу. Да таго ж, адсюль немагчыма выйсьці.
Адкуль? не разумее Кірыл.
Я потом Сашку прівела, показываю: “Смотрі, што скотіна сделал все трусікі порвал, в чём я теперь буду?..”
Адкуль ты ня можаш выйсьці? дашукваецца праўды Кірыл.
Ну, уласна кажучы, з інтэрнату, знаходзіш ты адказ. Такі дождж, немагчыма выйсьці...
Дёрнеш? пытаецца ў цябе адзін з бамбізаў, наліваючы паўшклянкі белай.
Спасібо, шеф.
Што? крычыць у слухаўку Кірыл.
Кароче, Настёна, інструктуе “крысу” прадавец рыбы, еслі опять этот мудак об’явітса, ты Васільку скажешь, ясно?
Само собейшн, выдыхае дым Насьцёна, я ему сама х(...) откушу...
Кірыле, я табе праз паўгадзінкі пазваню, згода?
О’кей, добра! Але не пазьней, калі ласка. У нас купа справаў.
Дамовіліся.
Ты кладзеш слухаўку, затое бярэш у руку прапанаваную шклянку.
Спасібо, ребята. За ваше светлое будушчее.
Яны маўчаць і глядзяць на цябе. I калі гэтая вадкасьць апынаецца ўжо часткова ў тваім страваводзе, ты пачынаеш разумець, што гэта зусім не гарэлка, а едкая, бязьлітасная самагнёціна. Аднак ужо позна. Сяк-так пайшло. Са сьлязамі.
Слыш, друг, тебе подруга на вечер нужна? пытаецца адзін зь іх.
Ты выціраеш рукавом вусы й глядзіш на вострыя зубкі Насьцёны.
Спасібо, очень занят, ребята...
- А яйца возьмёш? прапаноўвае рыбнік. Здаю болыпую партію. Оптом.
- Спасібо, спасібо, паўтараеш ты й ідзеш прэч.
Выходзячы зь лябірынтаў падсобных памяшканьняў, ты спатыкаесься аб тыя самыя параскіданыя паўсюль пустыя каробкі. У вачох заскакала яшчэ весялей.
Калі я п’яны, дык, гледзячы на іншых, я думаю, быццам п’яныя ўсе яны. Я заўважаю процьму страшэнных недакладнасьцяў ды нязграбнасьцяў у рухах. Асабліва ў хадзе. Зрэшты, цяпер я недалёкі ад ісьціны. Тут усе п’яныя, ня толькі я. Гэта
сталася ад дажджу. Мы ўсе вельмі нешчасьлівыя. Нешчасьлівыя, вартыя жалю вырадкі з раскаардынаванымі рухамі.
Але гэта я ўва ўсім вінны. Я наклікаў гэты дождж, учыніўшы сёньня зранку, у душавой, магічнае дзейства зь невядомаю чарнаскураю жрыцай. Так мне й трэба. I я ганаруся гэтым.
Ты падыходзіш да століка, дзе твае пабрацімцы па пяры яшчэ раз абнавілі трохлітровы слоік, ізноў напоўніўшы яго.
I таму я напалову, заканчвае Юлій Цэзар доўгі й заблытаны аповед пра сваю нацыянальную прыналежнасьць.
Пара б ужо адсюль выграбацца. Размова зь сябрукамі трапіла ў каляптычны тупік. Ніхто як мае быць не разумее, што хоча сказаць, але кожны нешта гаворыць. Гэта хутчэй размова чатырох імбіцылаў, якім проста падабаецца вымаўляць пэўныя словы прыгожыя, узьнёслыя, а таксама брыдкія й подлыя. Яны цешацца гучаньнем. Словы не трымаюцца купы, кожнае зь іх жыве сваім п’яным асобным жыцьцём. Бо кожны з вас майстар мастацкага слова. Асобнага мастацкага слова.
I дождж, дождж, які не сьціхае, і пысы, пысы, іх усё болып, яны размнажаюцца дзяленьнем і плаваюць наўкола вас, нібы рыбы, глыбакаводныя плоскія рыбіны з дна найчарнейшых акіянаў.
Але ўсе брамы ўжо разнасьцежаныя, і вы стаіце на скразьняку, на лютым азіяцкім вятрыску, якое зносіць шумавіньне са сталоў ды слоікаў. Гэтая дзяржава яшчэ вырабляе нешта. Да прыкладу, лятучае шумавіньне з кіслым нудотным пахам.
Табе кепска, фон Ф. Табе халодна. I трохі млосна. Пара б ужо адсюль выграбацца. “Дзіцячы сьвет” чакае, Кірыл чакае, Украіна чйкае, пакутуючы без тваёй газэты ў Маскве, а ты тут мянціш дурным языком пра сьвятую неабходнасьць кожнаму ісьці сваім апрычоным шляхам. Бо што яднае цябе з узбэкам за сьцяною, апроч сьцяны? 3 узбэкам, які вечна гатуе плоў і потым прываблівае на яго тлусты пах не адну галодную студэнтку. I напіхвае яе пловам, набівае яе пловам, як пудзіла пілавіньнем, і яна дранцьвее, робіцца пудзілам, і пасьля ён пячэ яе, а ў яе з рота, і з вушэй, і з носа сыплецца плоў. А ты, фон Ф., ніколі не навучысься гатаваць плоў. I што яднае цябе з Худайдурдыевым, панурым і тоўстым, як еўнух, у сувязі з чым нехта называе яго “худы Дурдыеў”, з туркмэнам, які штовечару, роўна a дзявятай, у спартовых штанах вырастае перад тэлевізарам, бо не жыцьцё яму без праграмы “Час”? I што яднае цябе зь Ежавікіным, які заходзіць у чужыя пакоі бяз стуку, бо лічыць сябе гаспадаром на ўсёй прасторы ад Карпатаў да Ціхага акіяну? I што яднае цябе з Благалепавым, у якога цесьць генэрал кадэбэ, але, нягледзячы на гэта, Благалепаў піша духоўныя вершы пра Сергія Раданескага, дыхае паводле ёгаўскіх сыстэмаў і называе сябе вучнем Рэрыха, хоць напраўду ўсе ўпэўненыя ў тым, што ён стукач? I што яднае цябе з Шурам Гарохавым, які шукае ўнівэрсальны знак быцьця і, мабыць, таму забывае аддаваць пазычаныя грошы? I што яднае цябе з Алегам Сэксапатолягам, які вывучыў францускую мову адно дзеля таго, каб чытаць “Вайну і мір” у арыгінале? I што яднала цябе з Пашам Байструком? Што яднае цябе з кожным зь іх і з усімі іншымі?
Кожны з нас аднолькава дыхае, п’е, ка-
хае, сьмярдзіць, абвяшчае нешта патаемнае Юра Галіцын.
Значыць, мы створаныя дзеля таго, каб быць разам. Сьвет аб’ядноўваецца ў імя агульначалавечых каштоўнасьцяў, насьледуе яму Ройтман. А мы?
Табе лёгка пра гэта балбатаць, памятаючы, што, на ўсякі выпадак, недзе там, на Блізкім Усходзе, ты маеш сваю дзяржаву, сваю асобную дзяржаву...