Вялікалітоўска - расійскі слоўнік
Ян Станкевіч
Выдавец: Lew Sapieha Greatlitvan (Byelorussian) Foundation
Памер: 1329с.
Нью Йорк
•абсада-ды-<Эзе, ж.—оконные й дверные косякй. Ксл. Хату паставіў, але яшчэ надабе абсада. Пятніцкая Беш. (Ксл.). Ср. асада, асадка.
• абсадзі'ць,—см. под садзіць.
•абсадзГцца,—nod садіцца.
•абсац-ча, npedл.-цy, м.—каблук. Ар.; МГсл.; Гсл.; Нсл. 353; Ксл. Абсацам ступіў на нагу. Нсл. К лапцю абсац ня прыладзіш. Воўсішча Сян. (Ксл.).
•абсёдзіцца,—см. nod сядзець.
•абс-ёсьці-ёсьціся-ядаць,—см. под сесьці.
•абся-каць-чы,— см. под сячы.
• абся-кацца-чыся,— см. nod сячыся. •абскраб-аць-нр^ь,— см. nod скрабаць. •абскрабнуцца,—см. под скрабацца. •абскуб-аць-сыр,— см. nod скубаць. •абслух-оваваць-айь,—nod слухаць. •абсм-октаваць-актаны-актаць,—см. nod смактаць.
•абсморг-аны-адь,—<л<. nod сморгаць. •абсморгацца,—<■«. nod сморгацца.
•абсмакав-аны-аць,—nod смакаваць.
•абсмал-ены-/ць,—nod смаліць.
•абсмарк-аны-аць,—<м. nod смаркаць. •абсмаркацца,—nod смаркацца.
• абсмэркаць,—см. nod смэркаць. •абсмэркацца,—под смэркацца. •абсмыкаць,—под смыкаць.
•абсмыле'ць,—см. nod смылець. •абст-оіць-аяць,—см. nod стаяць.
•абсталяваньне-ня, пребл.-НЮ, отгл. ймя суіц. от абсталяваць,—оборудованйе. Ксл. Абсталяваньне новае хаты дорага абыйдзецца. Цяпіна Чаш. (Ксл.).
•абсталяваць, -люю-люеш-люе—обору-довать. Ксл. Мы ўжо абсталявалі хату на аднаселі. Калышкі, Лёз. (Ксл.).
•абстава-гьг-вг, ж.—обстаногка ( ? С.). МГсл.
•абстругаць,—под стругаць. •абстрыкаць,—см. под стрыкаць.
•абстрыкацца,—под стрыкацца. •абступ-іць-аць,— см. под ступаць.
•абступачка-кі-чды, ж.—грех, ошнбка, заблужденне. Дсл., прогрешенне. Дзе-вачка абступачку ўчыніла — дзяцюка любіць кінула. Росл. (Дсл.) •абсурыцца-руся—ошпарнться. Ксл. Ён абсурыўся варам. Пустыню, Сян. (Ксл.) •абсьцёб-аць-аны,—см. под сьцёбаць. •абсып-аць-яг/ь,—см. под сыпаць.
• абсып-ацца-аэда,—<«. под сыпацца.
• абсюкаць. і.м. под сюкаць. •абсюкацца,—см. под сюкацца. •абшаляваць,—см. под шаляваць.
•абшарапорыць-ру-рыш-ра, соверш.. об-ласт.—высечь, обмочнть ( о снльном дожде ). Дсл. Дождж абшарапорыў. Дсл. •абшарпанец-дца, предл.-цу, зват. абшар-панча, м.—оборванец. Нсл. 355; Юрсл. Цэлы век абшарпанцам ходзе. Нсл. Пера-дзенься, не хадзі абшарпанцам. Юрсл. См. абшарпанік, абадранец.
• абшарпанік-гка, предл.-ку, зват. абшар-паніча, м.—оборванец. Гсл. См. абшар-панец.
• абшарпанка-HKZ, дат., предл. абійар-панцы, ж.—оборванка. Нсл. 355.
•абшарп-аць-аньг,—под шарпаць. •абшарпацца, -< «. под шарпацца.
•абшарыць,—< «. под шарыць.
•абшас-гайца-нуцца,—см. под шастацца.
•абшастаць,—<м тд шастаць.
•абшатраваць,—см. под шатраваць.
• абшкумаціць,—™. под шкумаціць. •абшлындаць,—под шлындаць.
•абшлындацца,—см. под шлындацца.
•абшморгаць,—см под шморгаць.
•абшмуляць,—д абавязавацца.
•абвярцець,( от неупотребляемого вярЦЁЦЬ )-чу-верціш-це, соверш.. перех.—обернуть. Ар. Зьняў із шыі сваю хустку, абвярцеў рану. Н. (Афанасьев, I, 1913,211).
•абвязка-кг, област.. ж.—большой платок. Бяльсл. Добрая ў цябе абвязка, цё'плая. Гарадок Міласл. (Бяльсл.) ЗавЯЖЫ абвязку На галаву, цяплей будзе. Хведараўка, Краснап. (Тм.) ■
•абвін-аць-уць-уты,—см. под вінуць.
•абвін-уцца-ацца.—см. под вінуцца.
•абвугран-іць-гці^а,—<лі. под вуграніць.
• абвыкаць,—под выкці.
• абугоня-н/, дат.. предл.-НІ; мн. ч.. род.-няў, ж.. 1.—вспаханная часть "гоняў", узкая полоска вспаханной землй. Гсл.
2.—часть полосы прн вспашке. Заняў шырокую абугоню і трошку не даараў. Юрсл.
•абух-уга, предл.-yce; мн. ч.-хі-хоў-хом-хі-хамі-хох, м.—обух. Ар.; Шсл. Уменьш.
абушык-ка, предл.-ыку. Нсл. 354. Сякіра ладная а абушык малы. Нсл.
•абудзён, нареч.—в тот же день. Ксл. Зь места зьвярнуўся абудзён. Халімшчына, Куз. (Ксл.)
•абуза-зы-зе, ж„ 1.—дурное поведенйе, Нсл 1. повесннчанне. Гсл.
2 .—злоупотребленйе. Нсл. 1. Добрая штука, але ў вабузу пашла. Нсл. Дзеўка пусьцілася ў вабузу. Нсл. Дзеўка сабе нішто, але ў вабузу пусьцілася. Гсл.
3 . (обт.)—человек плохого йлй дурного поведення. Ідзе ты праваліўся, Хомка? Сьпіш пад кустом, абуза, і ня бачыш!( (што коні ў жыце) — крычаць на полю ЖНеІ. Гарэцкі: Песьні, 58.
•абузны-ная-нае-непрйлйчный, непрй-ятный. Нсл. 1; Ксл. Абузная вышла справа. Нсл. Абузная гаворка іхная. Сянно(Ксл.) • абузьмежак-жку, м.—слйшком косой, невозможный для сохй, спуск с верхней плоіцадй на ннзменную. НК: Очеркн, Но. 866. •абузьнік-zra, предл.-Іку, зват.-іча, м..
1 .—шалун, Нсл. 1. озорннк. Ксл. Які ты абузьнік! He пасядзіш ціха. Нсл. Гані вон абузьнікаў. Доўжа, Куз. (Ксл.)
2 .—повеса. Гсл.
•абузьніца-г^ь/-г<ь/, ж.. І.жен. к. абузьнік 1. 2.—повеса, Гсл. распутная женіцйна. Нсл. 1. Калі дачка абузьніца, дык матка ведзь-ма. Нсл. У што ты пусьцілася, абузьніца? Нсл.
•абузьнічаць-аю-аеш-ае, несоверш.—ша-лйть, непрйлйчно поступать, Нсл. 1.
озорннчать. Ксл. Абузьнічаеш толькі, a работы ня робіш. Нсл. Абузьнічае гэты дзяцюк, нічога добрага зь яго ня будзе. Нсл.
•абумовіць,—с.ч. под мовіць.
•абумерце-грг—обморок. Іг. Ляжала ў вабумерцю. іг.
•абумерці,—см. под мерці.
•абур-ыць-а^ь,—<лг. под бурыць.
•абур-ыцца-ацца-эньне, — см. под бурыцца. •абусока, бат.. предл. абусоццы, ж.—окру-женне после выслеЖйванйя. Ксл. На ваўкі абусоку зрабілі добра. Хобаты, Куз. (Ксл.) •абутак-WKP, м.—обувь. Буда; Ксл. Абутак дарагі стаў. Лужасна, Куз. (Ксл.). См. вобуй. Собйр. абуцьце-1(я, предл.-ЦЮ, ср. Нежн. абуцьцейка-ка, предл.-ку, ср. НК: Старцы, 78; Очеркн203. Мы ў вабуцьцейку таптаным. НК: Старцы, 78.
• абутка—ткі-тцы, ж.—обувь. Ксл. Няма ў яго абуткі. Зямковічы, Сян. (Ксл.). См. абутак, вобуй.
•абуткавы-вая-вае—относяіцййся к обу-вй, обувной. Буда. Абуткавая крама, абуткавая хвабрыка. Менск.
•абуцьце,-ейка,—см. под абутак.
•абцерабіць,—см. под церабіць.
•абцерабіцца,—см. под церабіцца. •абцяг-нуць-аваць—см. цягнуць. •абцер-ці-ты-шы, абціраць,—см. под церці.
• абцерціся, абцірацца,—г м под церціся.
•абцяжар-ыць-аваць,—см. под цяжарыць.
абцяжлівасьць
20
абыклы
•абцяжлівасьць-ір, ж.—прнтесненне, Нсл. 355 обременйтельность. Ніякае ад пананя маем абцяжлівасьці. Нсл.
• абцяжлівы, -вая-вае—прйтесннтель-ный, стесннтельный. Абцяжлівы прыгон. Нсл. Абцяжлівая работа. Тм.
•аб-цяць-гдндць,—под цяць.
•абцінак-нка, предл.-нку, м.—обрублен-ный ствол дерева, Нсл. 355 обрубокствола, Дсл. обрезок вообіце. Абцінак елкі. Нсл. Прывёз двору абцінак елі. Дсл. Уменьш. абціначак-чка, предл.-чку. Нсл. 355. Абціна-чак яліначкі закудравіўся хораша. Нсл. •абцубацца-аюся-аешся, соверш.—замо-чйть в грязй нйз одежды. Ксл. Ішла па балоце й дужа абцубалася. Слабада, Чаш. (Ксл.)
•абцугі- гоў-гом, .чн.ч. предл.-гох, едйнств. ч. нет,—КЛеіЦй, Раст: Северск. 139; Шсл.—желез-ные, кузнечные, слесарскде й сапож-ннческне клеіцй, Нсл. 355 іцнпцы. Ар.; Гсл.; НК: Очеркн, 349; Ксл.; Дсл. Падай, СЫНКу, абцугі вырваць цьвіх. Ст. Выцягні гвозд ды палажы абцугі на месца. ісачкова, Аз. (Ксл.) Без абцугоў ня выймеш гвазда. Нсл.
Абцугамі выцягнуў гвозд. Дсл. Уменьш. абцуЖКІ-КОў-КОМ, мн. ч. предл. -кох. НК: Очеркя. 350; Ар.; Дсл.; Нсл. 355. ЗавалІЛІСЯ нейдзе нашы абцужкі. Ст. Уменьш. абцу-ЖЫКІ-гаў. НК; Очеркн, 350.
• абцудзіць, см. под. цудзіць. •абцуж-кі,-ыкі,—см. под. абцугі.
•абцулінды-двў, едйнітв. ч. нет. 1.—огром-ные клеіцй. Нсл. 355. Абцуліндаў гэтых аднэю рукою не падымеш. Нсл.
2. (перен.)—здоровые рукй. Нсл. 355. Луч толькі ў вабцулінды ягоныя, жывога ня выпусьціць. Нсл.
•абцурыць,—под цурыць.
•абцюпацца,—см. под цюпаць. •абчапацца, «.«. под чапацца. •абчаркавацца,—под чаркавацца. •абчмарыць,—ом. под чмарыць.
• абчысьціць,—см. под чысьціць.
•абы, абыб I, частйца—лншь бьі. Упот-ребляется в предложенйях, выражаіоіцнх желанде. Абыб злавіць у рукі. Нсл. 1.
•абыб II, союз—только бы, Дсл. чтобы ТОЛЬКО, Нсл. лйшь бы, ТОЛЬКО бы. Ксл. Соеддняет прндаточные предложення желання. Абыб грошы, усе будзе. Нсл. He глядзі бяла, абыб рабоча была. Пылов. (Тм.) Хоць бы мы морам плылі, абыб барзьдзей удварэ былі. Нсл. Ведаем, абыб злавіць яго, дык дамо. Карма, Куз. (Ксл.). •абыходзіць,—см. под ісьці, хадзіць.
КНІГІ ОНЛАЙН
