Вялікалітоўска - расійскі слоўнік
Ян Станкевіч
Выдавец: Lew Sapieha Greatlitvan (Byelorussian) Foundation
Памер: 1329с.
Нью Йорк
•абіраньніца-цы, дат.. преол-ЦЫ, ж. —вы-боріцйца.
•абіраць,—см. под берці.
•абіральны- ная-нае—йзбйрательный.
абіральнае права—йзбйрательный за-кон.
агульнае абіральнае права—всеобіцее нзбнрательное право.
абіральная коміся— нзбнрательная коммйссйя.
абіральная акруга—йзбйрательный округ.
абіральная урна—нзбнрательная урна.
•абірхаваць,—см. под ірхаваць.
•абіршыць,—см. под іршыць.
•аб-іць-іваць,—см. под біць.
•аб-ійца-івацца,—ем. под біцца.
•абіркі-коў, едйнств. ч. нет—остаткй после выбйранйя йз чего-лйбо. Ар.; Дсл. Яны ўсё павыбіралі, а мне кінулі адны абіркі. Гсл. •абіцік-іка, м.—крннка йлй кувшвн с обйтымй краямн. Бяльсл. Вазьмі гарла-чык-абіцік у ягады. Брылёўка, Краснапан. (Бяльсл.)
•абічоўка-ўкі-ўцы, ж.—(у цепа) корот-кнй, вершков в 10-12 пест, дйамет-ральная толіцйна которого не пере-ВЫшает 1-1/2 верш. НК: Очеркн, 402. См. біяк, біч.
•абкосак, м.—небольшое место луга, случайно оставленное косарямй. Бяльсл. Сварыліся за мяжу, ажно й абкосак пакінулі. Віхраны, Імсьц. (Бяльсл.)
•абкоскі-каў, едйнств. ч. нет. — конец косьбы. Ксл. Сягодні абкоскі. Стралкі Беш. (Ксл.).
•абкажушыць,—см. под кажушыць.
•абкалоцца,—под калоцца.
•абкалантырыць,—см. под калантырыць.
•абкалаціць,—см. под калаціць.
•абкалядаваць,—см. под калядаваць.
•абкарэць,—под карэць.
•абкарх-аць-ацца,—см. под кархаць.
•абкарыць,—сн. под карыць.
•абкасіць. с.к под касіць.
•абкасмацеііь,—< «. под касмацець.
•абкатаваць,—см. под катаваць.
•абкешкацца,—«. под кешкацца.
•абкеўзаць,—см. под кеўзаць.
•абкеўзацца,—оч. под кеўзацца.
•абкід-аць-аньг,—см. под кідаць.
•абкіраваць,—см. под кіраваць.
•абкітаваць,—< м. под кітаваць.
•абклад-ду, предл.-дзе, м.—первый венец плотйны на мельнйце. Дсл. Зрабілі абклад із грэблі. Дсл.
•абкладанік-га, предл.-ку, м.—бутерброд, ломтнк хлеба с мясом, сыром н т.п.
•абклад-аць, -аны,-аньне, абкласьці,—см. под класьці.
•абкляпаць-аю-аеш-ае, соверш.— забрыз-гать грязью. Бяльсл. Ехаў на калёсах і крысо ў паліце абкляпаў. імсьці-слаўе, (Бяльсл.)
•абкляпацца-аюся-аеійся, соверш.—заб-рызгаться грязью. Бяльсл. Ты нейдзе абкляпаўся — увесь зад у балоце. імсьціс-лаўе, (Бяльсл.)
• абкроек-ойка, м.—обрезок (матернн, С.) Бяльсл. Зьбяры абкройкі і выкінь вон. Хведараўка, Краснап. (Бяльсл.) Просьле краўца засталіся абкройкі. Белы Камень, Бялынкав. (Бяльсл.)
•абкру-ціць-чавацб,—см. под круціць.
• абкруціцца,—ок. под круціцца.
• абквэцаць,- » под квэцаць.
• абквэцацца,—04. под квэцацца.
• абкусаць,—04. под кусаць.
аблога
12
аблёзлы
•аблога-гг, дат., предл. аблозе, ж. 1. —запуіценная ннва (предлог, Гсл., залежь С.) Нсл. 348; Ксл.; Дсл.—залежь, целнна, непашь. Смл. (Даль). Узьдзерці аблогу. Нсл. Я падымаў сядні аблогу. Косы, Віц. (Ксл.) Надабе аблогу падняць на лён. Русінава, Сян. (Ксл.) Запрог коні й давай дзерціаблогі ў гэтага пана. Бельск. уезд (Дсл.) Узьдзер аблогу. Дсл. Ср. дзірван. Аблогаю зарасло поле. Нсл.
2.—осада. Ст. акты. Ср. аблягаць (под легчы).
•аблогам, наречл ляжаць аблогам—быть тяжело больным. Mix. Жонка аблогам ляжала.
•аблогаваць-гре—заростать дерном. Нсл. 348. Ніва твая ўжо даўно аблогуе. Нсл. •аблогавы-вая-вае—к запуіценной ннве относяіцнйся. Нсл. 348. Аблогавае, а не лугавое сена. Нсл.
•абложаць (абложыць, Цйб)-жаю-жаеш-жае, несоверш. 1.—быть в запустеннн, покрываться дерном. Нсл. 348; Дсл. Поле абложыць. Дсл.
2.—днчать. Дсл.
заабложаць, соверш. 1.—запустеть, пок-рыться дерном. Нсл. 348. У добрага гаспадара зямля не абложае, не заабло-жае. Нсл.
2.—однчать. Без паноў вы чыста зааб-ложылі, жывіцё, як сьвятыя. Дсл.
•абложжа-жа, предл.-жу, м.—окранны луга. Ксл. Абкасіў абложжа. Копцевічы, Чаш. (Ксл.)
• абложны-ная-нае, 1.— к запуіценной ннве относяіцнйся. Нсл. 348. Абложнай накасіў травы. Нсл.
2.—(о болезнн): заставляюіцнй долго, не вставая, лежать в постелн. Нсл. 348. У яго абложная хвароба, няборзда ачуняе. Нсл. 3.—затяжной(дождь). Дсл. Пашоў ложны дождж. Дсл.
•абложына-ны, дат.. предл.-не, ж.—аблога (в 1-вом смысле). Нсл. 348. Пусьці каня на абложыну. Нсл.
•аблой-ою, предл. U зват.-ОЮ, м.—нзморозь. Ксл.—шереховатый снег. Дсл. Гэткі сяньня аблой! Лоўжа, Сір. (Ксл.) Сядні ішоў аблой. Асінава, Аз. (Ксл.) Увясну стаўся аблой. Лугі, Пор. (Дсл.)
•аблом-леваць, абламіць,—см. под ламіць. •аблона-ны, дат., предл., ж.—ПОЛС рОВНОб, открытое, не занятое посевом. Нсл. 348. Пусьці каня на аблону. Нсл. Усё відаць, як на аблоне. Нсл.
• аблоніна-нь/-не—одна ’’аблона”. Коні ходзяць на аблоніне. Нсл. 348. Аблоніну загарадзіў, няма йдзе коні пусьціць. Тм.
• аблонь-н/, ж. 1.—обшнрное, ровное пространство землн, поляна (не занятя посевом, С.) Нсл. 348. Бацькаўшчына сьнілася б мая, і лясы і ветлыя аблоні. Крушына: Лебедзь, 22. На аблоні вечар млявы лёг і слухае цішком. Крушына: Творы, 86.
Аблонь, аблонь! Дзе ж ніва, дзе ж, якую дзед араў? Салавей: Сіла, 41.
2.—ннзменное луговое пространство. Гсл. •аблоньне-ня, дат.. предл.-НЮ, - ср.—об-шнрное, ровное ространство землн, поляна (не занятая посевом, С.) Нсл. 348. Жаўнеры занялі цэлае аблоньне. Нсл.
•аблаежлівы-вая-вае—разборчнвый в еде. Ксл. Парасё дужа аблаежлівае. Суха-рукава, Аз. (Ксл.)
•аблаяць, см. под лаяць.
•абладзіць,—<л<. под ладзіць.
•аблазіць,—под лезьці.
•аблажэньне-ня, предл.-ню, ср.—осада. Ксл. Ну, і аблажэньне ж гэтага гораду было! Балдыкова, Аз. (Ксл.) См. аблога.
•аблажыць,—сч. под лажыць. •аблажыцца,—см. под лажыцца.
•аблам \-ца, предл.-ме, м. 1.—мех. Нсл. 347.—мех, шуба. Гсл.; БНсл. Поў абламу зайцаў трэба на шубейка. Нсл.
2.—бруствер. Гсл.
•аблам ІІ-л/а, предл.-ме, м. 1.—облава. Ксл. Сягодні быў аблам на ваўка. Шапурава, Сур. (Ксл.)
2 .—напор, натнск толпы. Дсл.
абламам—натнском, напором, Дсл. толпой. Бабы абламам пашлі ў маліны. Дсл.
•абламіцца,—см. под ламіцца.
•аблап-іць-лены,—под лапіць.
•аблава-