Вялікалітоўска - расійскі слоўнік
Ян Станкевіч
Выдавец: Lew Sapieha Greatlitvan (Byelorussian) Foundation
Памер: 1329с.
Нью Йорк
•аднарўлька-лькі-льцы, ж.—ружье с ОДНЙМ СТВОЛОМ. НК: Очеркм, Но.586.
•аднарўчка-чцы-чцы, ж.—веретено не-большого размера, на которое обык-новенно прядут. Нсл. 360, См. ручайка.
•аднарўчнік-гга, м.—аднаручка. Нсл. 360. См. ручайка. Уменьш. аднаручнічак-члд. Нсл. 360.
•аднасёля, аднасёль (ВКЛБ П)-лі, ж.—одй-нокая усадьба. Ар. Ён жывець на аднаселі. Ар.
•аднаселянін-і«й, предл.-іну, зват.-іне, м. —одной деревнй жнтель, Нсл. 360 одно-сельчаннн. Чаму ж яго ня знаць? Ён наш аднаселянін. Нсл.
•аднасёль,—под аднасёля.
•аднаскладовае( слова)—односложное (слово). МГсл.
•аднастайна, нареч.—однообразно. Нсл. 360; Ар. He аднастайна зроблены каткі. Нсл. См. адназорна.
•аднастайнасьць-tp; мн. ч.. род.-цяў, ж.
1. —однообразне. Нсл. 360; МГсл.; Ар. Няма аднастайнасьці ў каткох. Нсл. См. адназорнасьць.
2. постоянство. Нсл. 360. Аднастайнасьці няма ў тваім жыцьцю, тваім абхо-джанью. Нсл.
•аднастайны-ная-нае, 1.—однообраз-ный Ар.; Нсл. 360; Ксл. Ад абедзьвіх кароў малако аднастайнае. Ст. Аднастайная работа. Нсл. Аднастайны парадак. Тм. Усі дні гэтыя аднастайныя. Дабрамысьль Лёз. (Ксл.) См. адназорны.
2. постоянный. Нсл. 360. Аднастайныўяго характар. Нсл.
•аднавокі-кдя-кае—одноглазый. Нсл. 360; Гсл.; Ар.; Пустынкі Сян. (Ксл.) Аднавокую кабылу купіў. Нсл.
•аднавор: сеяць, садзіць у ваднавор—се-ять йлй саднть в почву, вспаханную одйн раз, Янк.і одйн раз паханное поле. Шсл. Ячмень г ваднавор ня добра сеяць. Янк.і. Бульба V ваднавор вырасьце, толькі дагледзь. Тм. Авес пасеяў у ваднавор. Ст. •аднава, нареч.—однажды, Дсл. Аднава імне, браткі, сьніўся дзіўны сон. Дсл, См. аднойчы, адноўчы.
•аднавйга-гг, ж.—равновесне. Адзельск Гордз.; Гсл.
•аднавага абы якая—безразлнчное рав-новесне.
•аднаважны-ная-нае—равновесный.
•аднавіць-v./nö, адновіш-ве, перех., со-верш. 1.—возобновнть (начать снова, обратнться к чему-лябо опять, С.) Гсл. аднавіць перамовы—повторйть вновь.
Аднавіць, змову, кантрахт.
2. обновнть, восстановйть первоначаль-ный внд, прндать внд нового (чему-лйбо обветшавшему). Аднавілі сьвіран. Лр.
адноўлены, прйч. а)—возобновлённый, б)—обновлённый, восстановленный.
аднавеньне-«я, пред.і.-ню, отгл. ймя п-іц. а) возобновленйе, б) восстановленйе.
•аднаўляць-яю-яеш-яе, несоверш. 1.—во-зобновлять.
2. обновлять, восстановлять.
•аднаўляньне-ня, пред.і.-НЮ, отг.і ймясуіц. 1. возобновленне.
2. обновленне, восстановленйе.
•аднавіцца, адновіцца, соверш. 1. возоб-новнтся, начаться снова (после пере-рыва), повторнться. Перамовы аднаві-ліся.
2. обновйтся, стать опять евежнм, СЙЛЬНЫМ.
3. обновнться, стать новым по составу. Склад таварыства аднавіўся, прыбылі новыя сяброве.
•аднаўляцца, несоверш. к аднавіцца 1,2,3.
•адначасна, нареч.(к адначасны) 1.—од-новременно. Ксл. Адначасна загарэлася й ПОШта. Дабрамысьль Лёз. (Ксл.)
2. кратковременно, на краткое время. Нсл. 360. Ён тут адначасна жывець, скора паедзець. Нсл.
•адначаснасьць-гр, ж.— одновремен-ность. Гсл.
•адначасны-ная-нае, 1. одновременный.
2. кратковременный. Нсл. 360. Жыцьцё наша адначаснае'. сягодні жывем, заўтра паміраем. Нсл.
аднэй
35
адрйгаваць
•аДНЭЙ (дат., предл. падежй к адна)—ОДНОЙ. Ар.
»аднёкуль, нареч. (Янк.І)—откуда-то. Ар.; Шсл. Аднекуль прынёсла дзьве гладышкі малін. Янк. I. Аднекуль прывалокся кот г хату. Ст. Аднекуль зьявіўся лясьнік. Вышынскі: Хата пад ліпою (Беларус, Но. 155).
• адняць,—см. под імаць.
• ад ніці да ніці—подробно без выпу-іценнй. Дсл. Царэвіч ад ніці да ніці расказаваў айцу аб сваім падарожжу. Красьн. (Даль.) Ад ніці да ніці ўсё чысь-ценька расказала і ад сябе дадала. Дсл. •адным чынам—одннм словом. Шсл. Адным чынам пагуляллі добра. Ст. •адпомнецца,—сл. под помнець.
• адпор-/л', м.—сопротнвленне. МГсл.
чыніць адпор—возражать, опровергать жалобу. Туруса, адпор чынячы, паведзіў. Гордз. Акты ХУІІ, I.
•адпоўшыць,—см. под поўшыць.
•адпакўт-аваць-аць,—под пакўтаваць. •адпакўтная—нскупнтельная(жертва). Гсл. За маладосьць адпакўтна старасьць. Гсл.
•адпалохаць, <•.«. под палохаць.
• адпал-Іць-//ьніг<ь,— см. под паліць. •адпанав-аць-ацца,—слі. под панаваць. •адпароць,—см. под пароць.
•адпароцца,—под пароцца. •адпйсьціць,—<.м. под пасьціць. •адпасьціцца,—под пасьціцца. •адпавёдна, нареч.—соответственно. мгсл. • адпавёдны, -ная-нае—соответствен-ный—сл. Адпаведную трубу дастань. Дабра-мысьль Лёз. (Ксл.) •адпёрці,—под пёрці.
• адпёрціся,—см. под пёрціся.
•адп-ець-яяць-яваць,—см. под пець.
•адпякаць,—noä пякаць.
•адпяраз-аваць-аць, < м. noä перазаць.
• адпяраз-авацца-аода, — см. noä перазацца. •адпятраць,—ем. noä пятраць.
•адпіх-аць-ні’ць,—под пхаць, піхаць.
•адпіхацца-ніеда,— см. под пхацца, пі-хацца.
•адпіловаваць, адпілаваць, под піла-ваць.
•адпіловавацца, адпілавацца,—<«. noä пілавацца.
• адпілюкаць,—<м noä пілюкаць 3.
• адпінаць,—<«. noä пяйь.
•адпінацца,—см. под пяцца.
• адпіраньне-ня, предл.-НЮ, ср. 1. действо no гл. "адпіраць". Нашто тое адпіраньне.
2. (перен.)—отгшрательство. Нсл. 377. Адпіраньне тваё табе не паможа. Нсл. •адпірйць,—<«. noä пёрці.
•адпірйцца,—см. noä пёрціся.
•адпіргнўць,—см. под піргаць.
• адтс-аваць-0Чь<—<"■ noä пісаць. •адшсавацца-яццв,—см. под пісацца.
• адпіска-скі-сцы, ж.—отпнска(гшсмен-ный, С.), ответ. Ксл. Зрабі яму адпіску— я занясу. Чашнікі (Ксл.).
•адп-івйцца-іэдв,—см. под піцца.
• адшць,—см. noä піць.
• адплац-і'ць /ддо,—см. под плаціць.
• адправа-вы-ве, ж. 1.—нсполненне реше-ння суда. Урад тот судовы маець старане павадовай адправу на йменьню стараны праціўнае, подле артыкулаў у сём Статуце вышэй a адправе рэчаў суджаных пастановеных, учыніці. Стт. 346. Возны із шляхтаю подле ўважэньня свайго адправу на тых рёчах чыніці маець. Стт. 277. На йменьню праціўнага чараз двараніна нашага ўкрыўджанаму моцную адправу удзелаці. Стт. 272.
2. совершенне молнтвенного служення, Нсл. 378 церковная служба, Ксл.; Гсл.;
Кацельня Пц. богослуженне. Адправа малебна, сьеячы. Нсл. На Пятра там бывае адправа. Пятніцкая Беш. (Ксл.). Паста-вілі капліцу. На ільлінскую пятніцу бывае тут адправа. Гарэцкі: Песьні, 4.
3. помнновенне по усопшем, паннхнда. Нсл. Адправу зрабіў па бацьку. Нсл.
4. празднованне. Нсл. Адправа ксьцінаў, вясельля. Нсл. Адправа радзінаў. Адправа ўгодкаў прагалашэньня незалежнасьці.
• адпрйвіць І-аўлю-äeiiu-äee, соверш. 1. прнвестн в нсполненне решенне суда. Ср. адправа 1. На тых абжалаваных адпра-вена быці маець. Стт. 249.
•адправіць II,—гж. под правіць 11,3. •адпранаваць, < м под працаваць. •адпрыччыць-чу-чыш-ча, соверш.. перех. —отучнть от дому кого, Шсл. заставнть кого-лнбо прекратнть свон посеіцення н т.п., отшнть, отваднть. Сораму ён ня знае: будзе датуль хадзіць, пакуль не адпрыччаць. Ст. Адпрыччылі яго ўжо — болей ня ходзе к нам. Ст.
•адпўдзіць,—см. тд пўдзіць.
•адпусклівасьць-^г, ж.—отходчнвость.
•адпусклівы-вая-вде—отходчнвый. Ар. Пан Бог любіць добрых і адпусклівых. Кіт. 9616. Ты(Бог) ест адпусклівы, зьмілуйся нада мною. Тм. 23а5.
•адпусыдцца,—под пусьціцца.
•адрозыі-іць-еваць-ены,—см. noä розьніць. •адрозьн-іцца-іўшыся,—см. под розьніцца. • адрочнік-іка, предл.-Іку, Зват.-іча, м.—от-рекшнйся от Бога. Дсл. Ён чараўнік, ён Богу адрочнік. Дсл. 561.
•адработ-omv, предл.-оце, м.—плата рабо-той за долг. Шсл. Пазычылі хлеба на адработ. Ст. Паны душылі даўней людзёў то паншчынаю, то адработам. Ст.(Шсл. под душыць). Уменьш. адработак-тку — адработ. Ар.
• адработнік-гка, предл.-іку, зват.-іча, м.
—тот, кто работает за долг. Ар.
•адработніца-гд><-чы> ж-—работаюіцая за ДОЛГ. Ар.
•адраб-іць-ляць,—см. под рабіць.
• адраб-іцца-ляэдо й m.n..—см. под рабіцца.
• адр-агаваць(адр-агаць)-агдць,—под драгаць.
адраеваць
36
адськёп
•адра-еваць-гць,—™. под раіць.
•адра-дзі'ць-джэньне,—см. под радзіць.
• адра-дзіцца-джацца-джэньне,—см. под радзіцца.
•адраджэнец-нца, предл.-нцу, зват.-нча, м.—возрождённый мужчнна.
•адраджэнка-нк7-ні{ы, ж.—возрождённая женіцйна.
•адраджэнскі-кая-к'ае—относяіцнйся к возрождендю, прйнадлежаіцйй к нему. Адраджэнскі рух.
•адразу, нареч.—сразу. Шсл.; Ар.; Ксл.; Дсл. Адразу работа пашла. Ст. Адразу яна замоўкла. Доўжа Куз. (Ксл.). Возьме букат-ку хлеба ды адразу і зьесьць. Красьн. (Дсл.) Уменьш. адразочку. Лявон адразочку яе пазнаў. Дудзіцю(Бацьк. Но. 1-2/437-438).
•адракацца-аюся-аешся, несовершДк ад-рачыся). ад каго, чаго—отрекаться. Ксл. Я ад іх адракаюся, яны не мае ум-мэты(араб. — вернікі). Кіт. 9169, 136614. Соверш. адрачыся, адракуся, адрачэшся-чэцца-чэмся-чыцёся—отречься. Ксл. Ад-рачзцца ад яго іман(араб. — вера). Кіт. 46613. Адракуцца ад яго прарокі. Кіт. 46616. выракацца-аюся-аешся; повел.-айся-аймася, несоверш. каго, чаго—отрекаться. МГсл.; Ар.; Нсл. 93. Выракаюцца цябе. Нсл. Отгл. ймя суіц. выраканьне-ня, предл.-ню; мн. ч.-ні-няў—отреканйе. Дачка заслужыла на выраканьне. Нсл. Соверш. вырачыся, выракуся, вырачашся; прош. вр. выракся,-клася-ліся—отречься. Ар.; Нсл. 93. Выра-каецца, выракся словаў сваіх. Нсл.
• адранак-нку, утро до завтрака. Адранкам касілі сена. Хмара Куз. (Ксл.) Цэлы адранак адрабіў. Стрэлкі Беш. (Ксл.) •адрап-адь-нуць,—см. под драпаць.
•адрапацца,—см. под драпацца.
•адратаваць,—см. под ратаваць.
•адрачыць-чг, соверш.. област.—дать от-вет, возразйть. Смол. у. (Дсл.). Ня мог ён адрачыць нічагенечка. Дсл.
•адрэс-г, м.—адрес. Ар. См. адрыс. •адрўпіла, безлйч.-см. под рўпе.
•адрыг-ыгу, предл-ызе, м.—возвраіценне, рецйдав. Дсл. Ня быць ім адрыгу, нябыць ім пакрату! Парэц. (Дсл. 561)
• адрыгацца-аецца, несоверш., безлйч. 1. отрыгнваться. Ар. Соверш. адрыгнўцца-нўся-нёшся—отрыгнуться. Ар. Прыемна адрыгнулася. Ар.
2. рыгать. Ар.
•адрыс-г, .м.—адрес.
•адрысаваць 1-сўю-сўеш-сўе; повел.-сўй-ўйма, соверш. што,—отчертнть. Шсл.
Роўненька адрысуй, пакуль згабляваць. Ст.
•адрысаваць П-сўю-сўеш-ўе—адресо-вать, напдсать адрес на конверте. Прйч. адрысаваны—адресованный.
•адрываць,—<■«. под ірваць.
•адрывацца,—см. тд ірвацца.
•адсохш,—< «. под сохці.
•адсорбца-чы, ж.—адсорбцня.
•адсосак-ска, м.—жеребенок, отнятый от ДоеНЙЯ ( ОТ "ссаньня”, С.) НК: Очеркц355. •адса-дзі'ць-джаць,— см. под садзіць.
•адсачаць-äe; соверш.—отстать(о коре дерев весной). Юрсл. Сонца ўвясну прыг-рэе, кара адсачае, і пашоў сок па дзераве. Юрсл.
КНІГІ ОНЛАЙН
