Вялікалітоўска - расійскі слоўнік
Ян Станкевіч
Выдавец: Lew Sapieha Greatlitvan (Byelorussian) Foundation
Памер: 1329с.
Нью Йорк
•падкрўшчыны-ноў, едйнств. ч. нет.—ПО-пойка прн продаже йлй мене чего-л. йлй прн заключеннн договора. Нсл. 442. Чые грошы таго й падкрушчаны. Послов. Нсл.
•падкубліць—см. под кубліць.
•падкубрыць—см. под кубрыць.
•падлога-огі-озе, ж.—плоскнй конец лога, неогранйченный высотою, а скорее прлмыкаюіцйй к водному, йлй боло-ТЙСТОМу спуску. НК: Очеркн, Но. 863. •падлабуніцца—см. под лабўніцца.
•падладзіцца—см. под ладзіцца.
•падлазіць б «. под лазіць.
•падлазны, -ная-нае—относяіцнйся к подчшценню пчел. Нсл. 442. Падлазны НОЖ. Нсл.
•падлажаны—см. под лазіць.
•падлаз-за, предл.-зу, зват.-зе, м.—подліі-пало. Гсл.; Нсл. 442. Падлаз гэты да кажнага падлезе. Нсл.
•падлакотнік-іка, предл.-іку, зват.-іча, м.—подлокотннк. Паставіў нагу на падлакотнік папоўскага крэсла і пачаў аглядаць зусіх бакоў свой бот. Кулакоўсю: Дабраселцы.
•падласіца-цы-цы, ж.—ласка(зверок). Шсл. He дала карова малака; мусіць падласіца выссала. Ст.
•Падлйска-скз-сцы, ж.—названне ”пад-ласай” коровы. Ар.
•падласы, (Гсл.)-сая-сае, 1. с белымн бокамн н грудью(а спнна красная, С.) Шсл., нлн с белымн бокамн а черной сплной(о жнвотных). Падласая цялушка хоча бегаць. Ст.
2. подобное яблоку. Ар.
падласенькі, уменьш. к падласы 1, 2. Прадаў падласенькага бычка. Ст. Падла-сенькі яблычак.
•падлйшчыцца—см. под лашчыцца. •падлёсьціцца—см. под лёсьціцца.
•падлямоўка-ўкі-ўцы, ж.—заложенный, подвернутый нйз одежды для прочностн, Ксл. подкладка под нйз одежды? Падля-моўку можна і з другога, не канечне гэта псаваць. Сукрэмна Сян. (Ксл.).
•падлібіваць-іць—см. под лібіць.
•падліга-ігі-ізе, ж.—облегченйе. Нсл. 443. Пан падлігу нам зрабіў. Нсл.
•падліва-вы, дат., предл.-ве, ж.—соус без прнмесн мукн, получйвшййся от смеша-НЙЯ Жйра С ВОДОЮ, НК: Очеркн 62, Но. 120. соус, Ксл. подлйвка. Нсл. 443. Пячэня без падлівы сухая. Нсл. Падліва несалоная. Загор’е Куз. (Ксл.).
•падлўбка-кі, дат., предл. падлубцы, ж. —деревяная(всякая, С.) шйна на санях. Бікложа Беш. (Ксл.). Надабе будзе пад сані падлубкі падлажыць. Вяжышча Беш. (Ксл.). •падлыгайла-лы, обіц.—потакаюіднй-ая лжецу, поддержйваюіцйй-ая ложь(йз подобострастня, С.) Нсл. 443. Ср. лестачка. Ты ўгун, а ён падлыгайла твой. Нсл. Як ты мань, калі б такі другі падлыгайла, то ўвесь сьвет прайшлі б. Тм.
•падлыгаваць, -гую-гуеш-гуе, несоверш. —подобострастннчать. Ар. Ср. лесьціцца. •падльіжна, нареч. к падлыжны 1. подо-бострастно.
падльіжнасьць
804
падножнік
2. неверно, ложно. Нсл. 443. Падлыжна божышся. Нсл.
•падлыжнасьць-ці, ж.—подобострастне. МГсл.
•падльіжнік-іка, предл.-іку, зват.-іча, м. —льстец, любяіцнй подлыгать, подцер-жнвать ложь, Нсл. 443. подобострастный мужчііна. Аш.
•падльіжніца-цы-цы, ж.—любяіцая под-держнвать ложь нз подобострастня, Нсл. 443. подобострастная женіцнна. Аш. Адна ўгуха, а другая падлыжніца. Нсл.
•падльіжны-ная-нае, 1. подобостраст-ный. Ён жыдзенька сьмяецца падлыж-ным вінаватым сьмяшком. ЗСД251.
2. неверный, обманчнвый, ложный. Нсл. 443. Падлыжныя словы твае. Нсл. Пад-лыжны прыяцель. Тм.
•падмога-огі-озе, ж. 1. поддержка. Гсл. Бульба — хлебу падмога. Послов. Рапан. 32. Будзе талочная падмога. НК: Пасоб. 126.
2. пособне. мгсл.
•падмосьніца-цы-цы, ж„ област.—мышь.
Лапы Беш. (Ксл.).
•падмосьце-ця, предл.-цю; мн. ч.-ці-цяў, ср.—подполье. Ксл. Такое вялікае пад-мосьце, што хаць на пары ўяжджай. Навасёлкі Сян. (Ксл.).
•падмагёць—см. под магчы. •падмахнўць—см. под махаць. •падмахнўцца—см. под махацца. •падмазаць см. под мазаць.
•падмазка, дат., предл-зцы, ж.—мазнлка (кнсть, помазок для мазання, смазкн чего-л., С.) НК: Очеркн 79. См. мазка.
•падман-ну, предл. й зват.-не, м.—оболь-іценне. Нсл. 443. Цацкі гэтыя ўсё падман. Нсл.
•падмана-ны-не, ж.—оболыценне. Нсл. 443. Дзявоцкая харашыня — запраўдная спадмана. Нсл. См. спадман.
•падманены—см. под падманяць.
•падманйць-яю-Аеш-яе; повел.-яй-яйма, несоверш., перех.—СОблазНЯТЬ. Нсл. 443.
Глядзі, ці непадманяешмяне!нсл.(Бабы) гарбамі ківаюць, дзядоў падманяюць. Гарцава Стдуб.(Косіч 2). (ДзяЦЮКІ) дзяўчат падманяюць. Тм. Соверш. падманіць-ню-ніш-ніць, повел.-ні-німа, перех.—соблаз-ннть. Нсл. 443. Падманіць дзеўку. Нсл. См. падмануць, спадмануць. Прйч. падманены —оболыценный. Стары верабей на мякіну падманены. Поговор. Нсл. Соверш. падмайуць-нў-нёш-нёць-нём-ніцё; перех. —соблазннть, обольстнть. Нсл. 443. Пад-мануў дзеўку, ды ня ўзяў яе. Нсл. См. падманіць, спадмануць.
•падманйцца (МГсл.у-яюся-яешся, несо-верш.—оболыцаться. Соверш. падманўцца-нўся-нёшся-нёцца-нёмся-ніцёся-нуцца —обольстнться, соблазннться. Стары верабей падмануўся на мякінку. Нсл. 443. Прйч. падмануты—обольіценный. Нсл. 443. Падманутая дзеўка. Нсл.
•падманіць см. под падманяць.
•падман-уты-ўць—сл. под падманяць.
•падмануцца—см. под падманяцца.
• паДМаЬОЛЫаДйД-ЛЮЮСЯ-ЛЮеШСЯ, несо-верш., возвр.—подседать в надежде прнбы-лн. Нсл. 444. Дарма ты тут падмасолю-ешся, падмасоліўся; табе няма тут часьці. Нсл. Соверш. падмасоліцца-люся-лішся. Нсл. 444.
•падмішка-шкі-шцы, ж.—обман, плу-товство. Нсл. 444. Таргач нейкую тут падмашку зрабіў нам. Нсл.
•падмёс-cv, предл. й зват.-се, м.—прнбав-ленне недостоюіцего колнчества мукн прн замесе хлебного теста. Нсл. 444. Пазыч мукі трошку на падмес хлеба, ня сталаў нас. Нсл.
•падмГрг-аваць-нўць—см. под міргаць.
•падмуровак-ўка, предл.-ўку, м.—камен-ный фундамент. Ксл., основанне(камен-ное, С.) мгсл. Пад хату зрабілі падмуро-вак. Бікложа Беш.(Ксл.). См. падмурак, падмуроўка.
•падмуровак-ўка, предл.-ўку, м.—камен-ный фундамент, Ксл. основанне(камен-ное, С.) мгсл. Пад хату зрабілі падмуро-вак. Бікложа Беш. (Ксл.). См. падмурак, падмуроўка.
•падмуроўка-яі, ж.—обкладка кнрпн-чом, Растсл. фундамент нз кнрпнча нлн камня. Ар.; Шсл.; Прусаўкі Аз. (Ксл.). Высокая падмуроўка, — дык ня так борзда пагніюць падрубы. Ст.
•падмўрак-рка, предл.-рку, м.—каменный фундамент. післ.; Ксл.; Гсл. Калі добра ўкапаеш падмурак, дык будынак будзе доўга стаяць. Ліпня Сян. (Ксл.). У хаце трэба зрабіць падмурак. Ст.
•падмўркавы-вая-вае, прйлаг. к падмурак. Падмуркавы камень. Нсл. 444.
•падмусьцГць. падмушчў, падмўсьціш-сьце, соверш., перех.—пооіцрнть, возбуднть кого-л. дурным поступком, как то: к ссоре, неповнновенню, пьянству н проч. Нсл. 444. Калі б не падмушчалі, не падмусьцілі яго ліхія людзі, ён бы гэтага не гаварыў, не зрабіў, не пайшоў бы. Нсл. Несоверш. падмушчаць-аю-аеш-ае. Нсл. 444. •падмыкаць—сж. под мкаць.
•падмыкацца—см. под мкйцца.
•паДНОЖаК-ЛСКЯ, предл.—ку, зват.-ку, м. 1. ступень нлн подножннк(коврнк, подуш-ка, скамеечка под ногн, С.) Нсл. 444.
2. "услонік"с длнною ножек в 4-5 вершк., подставляется под ногн сндяіцего на высокой скамье. нк: Очеркв32і.
3. стелька в обувн. Нсл. 444. Падножка майго ты ня варты. Нсл.
•падножкі-каў, мн. ч.—полотно, матерня, постнлаемая под ногн венчаюіцнхся. Ксл. Багатая баярка, глянь, якія падножкі сьцеле дарагія. Жукава Лёз. (Ксл.).
•падножнік-іка, предл.-Іку, зват.-іча, м. —половнк. Ксл. Засьцялі падножнік у парозе. Бешанковічы (Ксл.).
паднос 805
падпяразак
•паднос-су, предл. й зват.-се, м.—подарок, взятка. У суд ідзі ня з носам, а з падносам. Послов. Рапан. 26.
•падносак-wa, предл. й зват.-ску, м.—под-мётка. Гсл.; Ар.; Шсл. Адзін падносак стаптаўся, а другі, як камень. Ст. Да ботаў даў новыя падноскі. Ст.
•падносіць—см. под насіць.
•паднадолак-лкл, предл. й зват.-ЛКу, м.-полоска матернн на внутренней стороне ннза одежды. Ксл. Прышывай да саяну паднадолак. Гунчанкі Сур. (Ксл.).
•паднадольнік-іка, предл.-іку, зват.-іча, м. — паднадолак. Ксл. Шмат на паднадоль-НІК падвярнулі. Дабрына Віц. (Ксл.).
• паднамётнік-ікл, предл.-іку, зват.-іча, м.—чепец, который женіцнны надевают под "наметку”.
•паднавіць, паднаўлю, падновіш-ве, со-верш., перех.—ПОДНОВНТЬ. Отгл. ймя суіц. паднаўлёньне-ня, предл.-ню—подновле-нне. Паднаўленьне царквы. Нсл. 444. Несо-верш. паднаўляць-яю-.чеш—подновлять. Хату пара паднаўляць, паднавіць. Нсл.444. •паднёбесь-сі, ж.—горнзонт. Смл.
• паднёбесьсе-ся, предл.-сю, ср.—край горнзонта, Дсл. часть неба, внднмо склоняюіцаяся к земле; небосклон.
•паднём-ча.-.ме, м.—чересседельннк. Ксл. Падвяжы там паднём. Вяжышча Беш. (Ксл.). См. падпінак.
•паднёсьці—см. под насіць.
•паднябеньне-ня, предл.-ню; мн. ч.-ні-няў, ср. 1. нёбо. Ар.; Бікложа Беш. (Ксл.); Шсл.; МГсл. Нешта аблезла скура на паднябеньню. Ст.
2. свод нзвнутрн в кухонной печн. Ар.; Шсл.; Ксл. Вывалілася паднябеньне ў печы. Сянно(Ксл.). У печы адвалілася падня-беньне. Ст.
•паднядзёліць-лю-лйн-лг, соверш. 1. под-готовнть к воскресеннк>( нядзелі), т. е. сделать, чтобы было более чнсто, красн-во. Аш. Трэба ў хаце паднядзеліць. Аш.
2. сделать так, главным образом отно-снтельно чнстоты, что б выглядело так нлн почтн так, как в воскресенне. Ар. •паднйць см. под імаць.
•падняцца— см. под імацца.
•падпалуднаваць—см. под палўднаваць.
•падполудзень-Эня, зват.-дню, мн. ч.-дні-дняў, м.—легкая еда между первым н вторым завтраком н обедом. Ар.
• падпольле-ля, предл.-лю, ср.—полое место под нарамн, полатямн. Нсл. 446.
•падпора-ры-ры, ж. 1. подпора(подпорка, С.) Шсл. У вазяродзе падгніла падпора. Ст. Уменьш. парпорка-ркі-рцы, ж. Шсл.; Ар. У гэта шула трэба падпорка. Ст.
2. поддержка, спора. Веры падпора нема(араб. малітва). Кіт. 56610.
•падпоўз-зу, предл.-зе, м.—подползанне. НК: Очеркн 526.
•падпоўнае-нага, « см. суіц.-вторая неделя лунного течення. Нсл. 446. Пасеяць пад падпоўнае. Нсл.
•падпакруп’е-п’я, предл.-п’ю, ср.—нзмель-ченная часть крупы. нк: Очеркн, Но, 45.
•падпёха-хі, дат., предл. падпасе, ж.—под-мышка. Ксл.; мгсл. Вазьмі трошку поту з падпахі й абатры, каб ніхто ня ўрок. Купіна Віц. (Ксл.).
•падпадаць—с.ч. nod падаць.
•падпал-лу, предл. й зват.-ле, м.—поджег. Гсл.; Ар.; Шсл. 3 падпалу загарэўся ток. Ст. За падпал стродка судзяць. Ст.
•падпалаценная калода—вал в ткацком станке, на который навнвается полотно. Падпалаценную калоду надабе новую. Вышадкі Меж. (Ксл.).
•падпал-яць-г^ь—см. под паліць.
•падпалка-лкг-лцы, ж.—то, чем разжн гают дрова, — лучнна н т.п. Гсл.
•падпаможны, -ная-нае—вспомагатель-ный.
падпаможны дзеяслоў, грамм.—вспома-гательный глагол.
падпаможная адказнасьць—вспомога-тельная ответственность.
•падпамагаць-~сл<. под памагаць.
КНІГІ ОНЛАЙН
