Вялікалітоўска - расійскі слоўнік
Ян Станкевіч
Выдавец: Lew Sapieha Greatlitvan (Byelorussian) Foundation
Памер: 1329с.
Нью Йорк
•падпамажэньне—см. под памагаць.
•падпанак-нка, предл.-нку, зват.-нку, м. —незначнтельный барнн. Ня так дакуч-на ад паноў, як ад падпанкаў. Послов. Рапан.: Прык. 19. Ня так паны, як падпанкі. Тм.
•падпасавіч-ча, предл.-чу, м.—помоіцннк пастуха. Гсл.; Нсл. 445. Ты толькі ў падпасавічы годзішся, а не ў паслугу. Нсл. См. падпасыч.
•падпаСЫЧ-ЫЧа, предл. й зват.-ычу, м.—под-пасок, помоіцннк пастуха. Шсл. Падпасыч адзін лётае за статкам, a пастух ляжыць. Ст. См. падпасавіч.
•падпераз-аны аць—см. под перазаць.
•падпёрці—см. под перці.
•падпёрціся—см. под перціся.
•падпечак-чка, предл.-чку, м.—пустое пространство под кухонной печью. Ар.; Післ.; Ксл. Загані куры ў падпечак. Сухару-кааа Аз. (Ксл.).
•падпёчнік-іка, предл.-іку, зват. 1. домаш-ннй дух, по поверью, жнвуіцнй под печью. Нсл. 445.
2. леннвая собака, постоянно лежаіцая под печью. Нсл. 445.
•падпечча-ча, предл.-чу, ср. — падпечак. Ксл.; Нсл. 446. Дастань яйцо з падпечча. Русінава Сян. (Ксл.). Выпусьці КурЫ 3 падпечча. Нсл.
•падпяразак-зка, м.—все то, чем подпоя-сываются. Надабе апдперазацца, ідзе мой падпяразак? Дсл.(под падперазацца). См. падперазка.
•падпяраз-авацца-й^^а—см. под перазац-ца.
падпяразка
806
падручнік
•падпяразавацца—см. под перазацца. •падпяразаваць г м. под перазаць.
•падпяразка-зкі-зцы, ж.—поясок, опояс-ка. Гсл. "Пояс”, "дзяга”н пр., — все чем можно подпоясаться, Ар. шнурок ллл лное что-л. для подпоясыванля. Шсл. На табе канчар на падпяразку. Ст. Былі яны адзеўшыся ў жоўтыяўніформы з чырво-НЫМІ падпяразкамі. Тат.: Кво вадыс 247. У яго й лыка падпяразка. Нсл. 445.
•падпярэжына-ны-не, ж.—всё, чем мож-но опоясаться(пояс, кушак л т.п.) Аш. См. падпяразка.
•падпяткі-тлкаў, мн. ч.—часть обувп, находяіцаяся подпятою. Нсл.446. Адвасі ў падпятак не схаваеш. Нсл. Ён із падпят-каў выпара, такі злодзей! Тм. Падпяткі адбіў ходзячы. тм.
•падпіловав-аньне-аць—см. под пілаваць.
•падпіловавацца—см. под пілавацца.
•падпілы-.гая-лае-хмельноватый. Нсл. 446. •падпінак-нка, м.—череседельнлк. Mix.; Ар.; іПсл. На каню слабы падпінак. Голац Сьміл. (Шсл.). См. падпінка, паднём.
•падпшка-нкі-нцы, ж.—чересседельнл к. Сьпягліца. См. падпінак.
•падпіраць см. под перці.
•падпірацца см. под перціся.
•падпіс-аваць-адь—см. под пісаць.
•падпіс-авацца-адца—сл. под пісацца.
•падпіць см. под піць.
•падпл-ьісьці—см. под плысьці.
•падпрьіпечак-чку, м.—место между "прыпекам” печл настллкою верхней частл пролаза в "падпечак”. НК: Очеркн242. •падпўхлы-лая-лае-немного вспухлый, прлпухлый. Вочы ў яе былі сонныя, вусны падпухлыя. Адамчык: Арж. колас.
•падробкі-бак, едйнств. ч. нет.—потроха среднлх н мелклх жнвотных, употреб-ляемых в пліцу. Нсл. 446. Уменьш. падро-бачкі-бачак. Нсл. 446. Падробачкі пара-сячыя, курыныя, рыбныя. Нсл.
•падроблены—см. под рабіць.
•падрослы-лая-лае—достлгшлл возрас-та(совершенннолетнлй, С.) Нсл. 447.
Падрослы дзяціна, яго жаніць пара. Нсл. Дзеці падрослыя маюць із тае сумы вырабляціся. Стт. 453.
•падрабязак-зку, предл.-зку, м. 1. мелочь. Нсл. 446. Падрабязку шмат тут. Нсл. Увесь падрабязак пабраў. Тм.
2. мелклй, до мелочл касаюіцяйся. Нсл. 446. Аб падрабязных рэчах і гаварыць няма чаго, калі большых не аддаець. Нсл. Уменьш. падрабязачак-чга. Нсл. 446. Пад-рабязачкі свае зьбер. Нсл.
•падрабязкі см. под падрабязы.
•падрабйзна, нареч. к падрабязны, 1. подробпо(по мелочам, Нсл.)Ксл.;Нсл.44б. Я табе раскажу, Марылька, аб Ганульцы падрабязна. Абрэзкава Сян. (Ксл.). Падра-бязна пытае аба ўсім. Нсл.
2. в подробностл(в подробностях, Гсл.) Нсл. 446. Усё падрабязна расказаў. Нсл.
•падрабйзны-ная-нае—подробный. Нсл. 446. Падрабязны рэестр. Нсл. Падрабяз-ная лічба. Тм.
•падрабязьзе—см. под падрабязы.
•падрабйзы-заў, мн. ч.—мелкле кускл более дорогой тканл, ленты, разллчные женскле украшенля л мелочные веіцлцы. НК: Очерка 139. Собйр. падрабЙЗЬЗе-ЗЯ, предл-ЗЮ, ср. НК: Очеркн 139. Уменьш. падрабязкі-каў, 1. всякле мелкле предметы, Шсл. всякая мелочь вообіце. Нсл. 446. Кублы на адзін воз паклаў, а падрабязкі на другі. Ст. Прымі адсюль свае падрабязкі. Нсл.
2. внутренностл мелкого скота. Нсл. 446. Сьвіныя, авечыя падрабязкі. Нсл. •падраб-іць-ляць—см. под рабіць. •падраб-іўшыся-гдца—см. под рабіцца. •падрабніць см. под драбніць.
•падрагйчнік-гка, предл.-іку, зват.-іча, м.—(у сохл) брусчатая поперечка, прлк-репленная снлзу "дзерава" у самых "нарожнікаў", концамл выходяіцая в стороны, нк: Очеркн 389. чехол, подкладка ПОД ручкл В СОХе. Ляхава Віц. (Ксл.).
•падражніць—см. под дражніць. •падражніцца—см. под дражніцца. •параіць— см. под раіць.
•падрапаць—см. под драпаць.
•падрашэтнік-гка, предл.-іку, зват.-іча, м.—губчатый сьедобный грлб, подобный маслянлку. Шсл. Адных падрашэтнікаў набраў каробку. Ст.
•падраўнаваць—с.х под раўнаваць.
•падрэз-за, предл.-зе, м.—жеребец, остав-шлйся с однлм яйцом после кастрацлл, Сураж (Ксл.) жеребец не полной кастрацлл. НК Очеркн 354.
•падрўб-бу, предл.-бе, м.—нлжнее бревно в постройке. Ксл.; Шсл. Высокая падмуроў-ка, — дык ня так борзда пагніюць падрубы. Ст.(под падмуроўка). Падруб новы дам і буду яшчэ жыць. Навікі Віц. (Ксл.). Гэта калода добра будзе на подруб. Ст.
•падрўба-бы-бе, ж.—подваллна, нлжнее бревно в строенлл. Шсл. Адна падруба ў хляве сусім уехала ў зямлю. Забалоцьце Сьміл. (Шсл.). См. падруб. Одна падрубіна-ны-не. Шсл. У хату надабе даць новыя падрубІНЫ. Забалоцьце Сьміл. (Шсл.).
•падрўжжа-з«'а, предл.-жу, мн. ч.-жы-жаў—жена(супруга, С.) Нсл. 447. Прыдзі к нам із сваім падружжам. Нсл. I падруж-жа твае, матусю, просім к нам. Тм. Ласкат. падруЖЖаЙКа-КЯ, предл.-ку, мн. ч.~ кі-каў—ласковое названле супругов, перенослмое л на друзей. НК: Пасоб., Но. 16. •падрумён-ены-еваць—см. под румёніць. •падрумёневацца—сл. под румёніцца. •падруменіць—см. под румёніць.
•падрумёніцца—см. под румёніцца. •падручнік-гка, предл.-іку, м.—учебнлк. МГсл.
.807 падстрэшнік
падрўчны
•падрўчны-ная-нае, 1. подвластный. Нсл. 447. Сваімі падручнымі людзьмі абый-шоўся, не наймаючы іншых. Нсл.
2. удобный(подходяіцнй, С.) Нсл. 447. Падручны маю прылучай ехаць. Нсл.
3. блнзкнй, под рукою(подручный, С.) Нсл. 447. Зямля наша падручная, уся відаць, як на далані. Нсл.
•падрымоўка-ўяг-ўчьг. ж.—вторая струна в скрнпке. Шсл. Як дзёрнуў цмыкам, дык аж падрымоўка покнула! Ст. •падрьіпаць см. под дрыпаць.
•падрыштаваць—< м. под рыштаваць II. •падрыштавйцца—см. под рыштавацца. •падрывйць—под ірваць.
•падрывацца см. под ірвацца.
•падсоба-бы-бе, ж.—помоіць. Ср. падсоб-ка. Уменьш. плрсобкл-бкі-бцы—помоіць. Гсл.
•падсос-са, предл. йзват.-се, м.—жеребочек, откормленный матерью н уже отлучен-НЫЙ. Нсл. 447.
2. ребенок грудной, более года сосуіцнй. Нсл. 447.
3. сосун. Ксл. Падсосу тэй кабылы вялікі. Сянно (Ксл.). Уменыіі. ПЯДСОС&К-СКа, предл. й зват.-СКу, м. 1. СОСуН, НК: Очеркн, Но. 175; Ксл. порядочный сосун. Нсл. 447. Ладны падсо-сак. Шыпы Сян. (Ксл.). Парасяты-падсоскі матку сусім сьцягнулі. Нсл.
2. молодое жнвотное, особенно теленок, вскормленный матерью. Нсл. 447. Падсос-ка, падсосачка бычка гатуем к вясельлю на зарэз. Нсл.
ПЯДСОСЯЧаК-Wa, предл. й зват.-чку, уменьш. к падсосак. Нсл. 447.
•падсабіць(падсобіць, Шсл.; Гсл.ублю, падсобіш-бе, соверш.—помочь взобраться куда-л. нлн поднять тяжесть, Нсл. 447. помочь. Гсл. Падсабі імне падняць мех. Нсл. Падсоб мяне, палезу на дуб. Гсл. Падсоб мех уськінуць на плечы. Ст. Отгл. ймя суіц. падсабленьне-ня, предл.-ню—по-данне помоіцн прн поднятнн тяжестн нлн прн всхожденнн куда-л. Нсл. 447. За тваім падсабленьням галаву выцяў. Нсл. Несо-верш. падсабляць-яю-яеш-яе—помогать взойтн куда-л. нлн поднять тяжесть, Нсл. 447. помогать. Шсл. Падсабляй, падсабі каню на гару. Нсл. Сяголета гмне будзе падсабляць і Рыгор мой — ужо падрос хлапец. Ст.
•падсйда-ды-дзе, ж. 1. стеблн, растуіцне от корня прн подросшем уже несколько стебле ржн н т.п. н. Рудня Вял. Жыта падсаду даець. Н. Рудня Вял.
2. (перен.)і—хнтрость, злоумышленне, засада. Нсл. 447. Падсаду супроці мяне зрабіў. Нсл.
•падсіда-ды-дзе, ж„ соб.—воковыестеблн пронзрастаюіцего семенн. Жыта падса-ду даець. Н. Рудая Вял. Уменьш. падсадка-дкі-дцы, ж.—прнбавка на овнн к недостаю-іцему ему колнчеству снопов одного хлеба снопов другого хлеба. Нсл. 447.
Падсадку асобна малаціць трэба. Нсл. •падсалодж-аны-оваць—см. под саладзіць. •падсаладзіць см. под саладзіць.
•падсёвіньне-ня, предл.-ню, ср.—высевкн. Нсл. 448. Падсевіньне сьвіньням аддай. Нсл. •падсяванка-нкі-нцы, ж.—хлеб, прнго-товленный нз непровеянного, а просеян-ного на решете зерна. Шсл. Яўхімавы ядуць падсяванку, бо хлеба мала. Ст.
•падсяваны-ная-нае, (Смл.)—провеянный на решете. Ар.
не падсяваны дурань—см. под дурань. •падсядзёлак-лкл, м.—седелка. Ар.; Міка-лаёва Куз. (Ксл.); Сьпягліца.
•падсілак-лку, предл. й зват.-лку, м.—под-крепленне. мгсл.
•падсілкавацца—ся. под сілкавацца.
•падсГнька, -нькі-ньцы, ж.—бельевая сннька. Ці брала ты падсіньку да хусьця? Пушкары Сян. (Ксл.); Шсл. Прасеяла мукі на падсітак, каб былі бліны лепшыя. Ст.
•падскок-оку, предл.-оку, зват.-ОЧа, м. 1. подпрыгнванне. Нсл. 447; Шсл. Бяжыць із падскокам. Нсл. Ідзе з падскокамі. Ст. Нешта ён бяжыць з падскокамі. Нсл.
2. только в мн. ч., падскокі—угожденне, льстнвое предложенне услуг. Нсл. 447. Ня люблю я тваіх падскокаў; я й безь цябе зраблю, што трэба. Нсл.
•падскокам, нареч.—подпрыгнвая. Нсл. 447. Падскокам дастаў яблык. Нсл.
•падскарбі-бяга, м.—носнтель должнос-тн центрального фннансового управле-ння в веллколнтовском государстве.
•падскарбі земскі—мнннстр(фннансов, С.) велнколнтовского(белорусского) государства. Гсл.
•падскробак-бка, предл. й Зват.-бку, м. 1. маленькнй Хлебец нз оскребенного от квашнн теста. Нсл. 447. Падскробак сьпёкся ўжо. Нсл. См. падскробак I.
2. (перен.)—последнее у старнков по временн рождення днтя, Нсл. 447. после-дыш. Шсл. На старасьць падскробка Бог даў. Нсл. Глядзі, што гзты падскробак вытварае! Ст. Ты ж апошнім радзіўся, дык ты й падскробак! Ст. См. паскрэбак 2. падскробачак-чка, предл. й зват.-чку, уменый. к падскробак 1, 2. Нсл. 447.
•падскўрны-ная-нае—подкожнй. Нсл. 447. Падскурная кроў. Нсл.
•падсподам, нареч.—в самом ннзу, на дне(под чем-л. С.) Гсл.; Ар.
•падстаноўка-ўкі-ўцы, ж.—подставка. Дзяўчына ўзяла на прыпечку дзярвяны кружок-падстаноўку, паклала на стол і прыгнулася над ёй із чыгунком кадзе Зваранае бульбы. Кулакоўскі: Дабраселцы.
КНІГІ ОНЛАЙН
