Вялікалітоўска - расійскі слоўнік
Ян Станкевіч
Выдавец: Lew Sapieha Greatlitvan (Byelorussian) Foundation
Памер: 1329с.
Нью Йорк
• СЮДЫ, нареч.—сюда. Ар.; Шарыпіна Беш. (Ксл.). Сюды павярні каня. Нсл. Hi тўды, ні сюды, мае мілыя тўды. Поговор. Нсл.
•СЮКацЬ-ЙЮ-аеш-ае, несоверш., детск.—MO“ чнться, Сюкай, пасюкай на нач. Нсл. 631. Отгл. ймя суіц. СЮКаньне-НЯ, предл.-НЮ, детск.—нспусканне мочн. Сюканьне тваё даўгое. Нсл. 631. Соверш. абсюкаць, детск. —обмочнть урнной. Іванка абсюкаў. Дсл. Соверш. пасюкаць, детск.—нспускать мочу некоторое время. Нсл. 631.
•сюкайца-аешся, несоверш.—мочнться под себя(о детях). Кажную ноч дзяцё сюка-ецца, усюкаецца. Нсл. 631. Соверш. абсю-кацца, детск.—обмочнться(урнной, С.)-Іванка абсюкаўся. Дсл. Гэта ж ты абсюкаўся! Нсл. 631. Соверш. усюкацца —обмочнться урнной(о детях) Нсл. 631. •сюсець-ею-ееш-ее, несоверш. — сюкаць. Дзяцё сюсее, пасюсела. Нсл. 631. Соверш. абсюсіць, детск.—обмочнть(урнной, С.). Дзяцё матку абсюсіла. Дсл. Соверш.
пасюсіць, детск.—помочнться. Нсл. 631.
.шолах
1114
шабўнькі
ш
•шолах-ху, м.—шелест, Нсл.; Ксл. шелест, шум(леса, травы), шорох. Гсл. Шолах ад адзежы. Нсл. Прахадзіце бяз шолаху, бо тут сабакі злыя. Тм. Баяцца парушыць цішу нават ледзь чутным шолахам. ЗСД. Шолах у лесе страшыў мяне. Макараўка Куз. (Ксл.). Нейкім жалям павявала ад аголеных палёў, ад шнуроў тых, дзе бывала нёсься шолах каласоў. С. Музыка35. Ходзіць ветрык на прывольлю, носе шолах многадумны. Тм. 162. Я чую твой голас у шолаху зёлак. Тм. 188. Напружа-ныя шолахі ночы зьніклі з усёй сваёй фантастыкаю. Лынькоў: Воўчы лог(Калосьсе, Но. 2, 1935, стр. 100). Апошнім шолахам скрываўленыя раны хацела ліпа ўчора патушыць. Іверс.
•шолахаць-ае,. несоверш. 1. шатаь, коле-бать, шевелйть, Нсл. 715. шелестеть. Соверш. зашолахаць—зашелестйть. Ня шолахай столу. Нсл. Однкр. шалахнўць. Нсл. 715. На дварэ так ціха, што вецер і пяра не шалахнець.
2. пройзводйть шелест, Нсл. 715. шелес-теть Нехта за намі адзаду шолахае, шалахнуў. Нсл.
•шолахацпа-аедца, несоверш., возвр.—коле-баться, шевелйться. Нсл. 715, страд. к шолахаць. Однкр. шалахнўцца-нёцца. Нсл. 715. Пяро ня шолахаецца, не шалахну-лася. Нсл. Соверш. зашолахацца—заколе-баться, зашевелйться, зашелестеть. Вада зашолахалася на возеру. Нсл.
•шолахны-ная-нае, прйлаг. к шолах. Шолахнага золата ў садзе мы цяпер ня МОЖ(Ш зразумець. Крушына: Творы 79.
•шолам-.wa, м.—каска, шлем. Радзівілаў летапіс, 191 адв.
•шоргат-awy, предл. й зват.-аце, м.—шорох с дерганйем, с некоторым скрнпом. Ён сьцішыўся, слухаючы шоргат дажджу ў лістоце. Карамазаў(Г. Радзімы, Но. 1066). Хачу... паслухаць шоргат сініх шара-тоў. ю. Сьвірка. Узьлесак цінькае сініцамі пад шоргат сьпелых верасоў. Тм. Ср. шоргаць.
• шоўгаць-аю-аеш-ае, несоверш.—прой-зводйть шорох, шум дерганйем. Ар.; Ксл. Ня шоргай па стале. Ухлё Чаш. (Ксл.). Ня шоргай ты нагамі. Ст. однкр. шарганўць-нў-нёш-нёць-нём. Ар.; Шсл. Ішоў ды шаргануўся аб маё плячо. Ст.
•шоргацца, возвр.—тереться(пройзводя шум, С.) Шсл.; Ар. Спакойна сядзі, ня шоргайся. Ст.
•шорхнуць—дрожать, зябнуть, покры-ваться шероховатостью. Гсл.
•шорык-к-а, м.—мочалка для мойкй в ване. Растсл.
•шорсткі-кая-кае—жесткйй, МГсл.; пнз. шершавый. Растсл. Шорсткі сівец, як шчаціньне. Ст.
•шостка-кі, ж.—шестерка. мгсл.
•шосты-тая-гаае—шестой. Гсл.; Ар.; Косіч 751; Нсл. 716; Арл., Карач.(Будде: Т.-Орл., слов.). Шосты дзень у дарозе. Нсл.
•шоўк, шоўку, предл. шоўку, зват. шоўча, м.—шелк. Ксл.; МГсл.; Нсл. 715. ІЗ шоўку пашыла спаднік. Берасьні Беш. (Ксл.). Купіць шоўку. Нсл. У даўгу як у шаўку. Нсл.
шоўкам лён—прнветствне треплюіцйм лён. Ксл. Шоўкам лён, сястрыцы! Каверзіна Меж. (Ксл.).
•шабадраны-ная-нае—оборванный. Хо-мачка цярэбе ў руках шабадраную, з аблезлымі штучнымі баранькамі, шап-ку. Гарэцкі: Песьні, 56.
•шабалдоўка-кг, ж.—набалдашннк. Ксл. На палцы харошая шабалдоўка. Сьвярдаы Беш. (Ксл.).
•іпабальбоны-наў, мн. ч.—помндоры, томаты. Шсл. Вялікія парасьлі шабаль-боны, па кулаку. Загай Пух. (Шсл.).
• шабасаваць, -сую-суеш-суе, несоверш. —праздновать субботу свойственно евреям. Нсл. 703. Соверш. зашабасаваць —начать праздновать субботу. Жыды тут зашабасавалі. Нсл.
•шабля-лі-лг, ж.—сабля, шашка, Гсл.; Ар. сабля. Ксл.; Ар.; Шсл.; Растсл. Бяры войстру шаблю. Плашкова Стдуб.(Косіч 41). Шабля кляпанаяўу жаўнераў). Дсл.( под "Арна-дер”). I шаблю прычапіў. Бачэйкава Беш. (Ксл.). Жаўнер ідзе із шабляю. Ст. Шабляю ўдырыў каралевіча. Н.(Афанасьев, 1,1913,211). Уменьш. шабелька-лькі-льцы, ж.. Дам табе шабельку. Яноўшчына Беш. (Ксл.). Я й паходу не баюся, зараз убяруся. Я й боцікі на ножанькі, шабельку ў ручкі. Кажамякі Імгл.(Косіч43). Собйр. шйбельле-дя, предл.-ЛЮ. Гарэцкі: Песьні, 6.
•шабўня-ні, ж,—навес, сарай на столбах. Ксл. Злажылі ўсю саломуў шабуню. Прудок Віц. (Ксл.)-
• шабуняцьяю-яейі-яе, несоверш. 1. гово-рнть. Варсл. Там дзед на печы нешта шабуняе. Варсл. Соверш. зашабуняць—на-чать "шабуняць".
2. шутнть, забавлять. Гсл.
3. бушевать, Гсл.
•шабунькаваць—шутнть. Гсл.
• шабўнькі-коў—шуткн. Майстра на жарты які, на хіхоты; як удаецца ў шабунькі, у залёты. Гарун: Варажба.
шага
1115
ашалёць
•шага, шагі, шазе, ж.—бнтое(прн нгре ”у біткі", С.) сваренное яйцо. Ксл. У каго мая шага? Спаская Сір. (Ксл.). Я табе аддаў шагу за кацік. Тм.
•шах-мах, междомет.—говорнтся о слнш-ком поспешном образе действнй. Гсл.
•шахаўшца, 1. чрезполоснца. Гсл.
2. шахматная доска. Гсл.
•шахва-
КНІГІ ОНЛАЙН
