За зацяненнем Поўначы
Валеры Скакун
Выдавец: Галіяфы
Памер: 312с.
Мінск 2015
У дзевяностыя гады дваццатага стагодзя па тэлебачанню ў навінах спорта прыемна было пачуць пра поспехі беларускага лыжнага спорту, у якіх дыктар паведамляў, што ў Мурманску, на Свяце Поўначы, у лыжнай гонцы класічным стылем на пяць кіламетраў і на марафонскай дыстанцыі вольным стылем на пяцьдзесят кіламетраў сярод ветэранаў, старэй за трыццаць пяць гадоў, першынстваваў беларускі лыжнік Уладзімір Крыцкі з
Магілёва. Майстар спорту СССР, выступаўшы за ДСТ «Чырвоны Сцяг» і ў свой час уваходзячы ў зборную каманду Беларусі, Уладзімір Крыцкі і ў цяперашнія гады падтрымлівае выдатную спартыўную форму і паспяхова ўдзельнічае ў спаборніцтвах па лыжных гонках.
17.
Дырэктар спецыялізаванай ДЮСШ алімпійскага резерва Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь Мэлс Харысавіч Ісхакаў, Майстар Спорту СССР па лыжных гонках, у семідзесятыя і васьмідзесятыя гады мінулага стагоддзя, выкладаў і заняткі па лыжным спорце на базе Сенніцкай сярэдняй школы Мінскага раёна ад Мінскай раённай ДЮСШ. Свой першы лыжны марафон на пяцьдзесят кіламетраў праходзіў пад час навучання ў Беларускім дзяржаўным інстытуце фізічнай культуры, удзельнічаючы ва Усесаюзных студэнцкіх гульнях у Каўгалава, што пад Ленінградам. У тыя гады навучання ў БДІФК, актыўна выступаючы на спаборніцтвах рознага ўзроўню, у адзін з зімовых спартыўных сезонаў Мэлс Харысавіч Ісхакаў прайшоў дзевяць лыжных марафонаў на пяцьдзесят кіламетраў. Вытрымліванне гэтакай колькасыді звышмаксімальных нагрузак на арганізм за адзін зімовы сезон спаборніцтваў сведчылі аб высокай ступені ўзроўню падрыхтоўкі і дасканалым майстэрстве спартсмена.
Пад час навучання ў ВНУ удзельнічаў ў матчавай сустрэчы паміж Беларускім дзяржаўным ІФК і Смаленскім ІФК у г. Смаленску ў 1967 годзе. Таварыш па камандзе Дзіма Банадышаў, стартаваў наперадзе Мэлса Харысавіча Ісхакава. Смаленскія лыжныя трасы з вялікімі перападамі вышыні, напрыканцы стромнага спуска, дзе лыжня выходзіла на агароджу з паваротам на дзевяноста градусаў улева, не здолеўшы упісацца ў той паварот, страціўшы раўнавагу, таварыш забурыўся па лыжні ў снег, крыху адрыхтаваўшы тую агароджу. Узняўшыся і пераблытаўшы далейшы накірунак руху па дыстанцыі, пайшоў на-
Валеры Скакун # Ф ♦ S Ш Ф # *♦ ф # S сустрэч удзельнікам, ідучых са стромы. Мэлс Харысавіч, прыкмеціўшы наперадзе таварыша, што заблытаўся і прыняўшага старт перад ім, здалёку набліжаючыся хутка да таго, са стромы пачаў аклікваць гучнымі выкрыкамі, маўляў, Дзіма, Дзіма, Дзіма, Дзіма. Банадышаў, на выгукі, ўзняўшы галаву і заўважыўшы імчаўшага з гары па лыжні на яго Ісхакава, паспеў-такі саскочыць набок і за пранёсшымся міма з гары таварышам па камандзе прадоўжыў далейшы рух па лыжні ў патрэбным пакірунку пераадолення дыстанцыі той лыжнай гонкі.
Удзельнічаючы ў 1970 годзе у чэмпіянаце Беларусі па ДСТ «Ураджай» у г. Магілёве, у эстафетнай гонцы чатыры па дзесяць кіламетраў, выступаючы на другім этапе і прыняўшы эстафету ад таварыша па камандзе, з першага этапа на пятым месцы, праз тры кіламетры Ісхакаў выйшаў ў лідэры. За васемсот метраў да фініша, лідыруючы з унушальным адрывам, стварыўшы задзел для наступнага этапа. На развілцы ў дзве лыжні, налева да фініша, управа да стартавага гарадка, стоячы на левай лыжні усміхаючыся трэнер магіляўчан падаў Ісхакаву думку аб змене трасы перад фінішам. Мэлс Харысавіч, павярнуўшы на правую развілку на лыжні і з’явіўшыся у стартавам гарадку не з таго боку пад заўвагі таварышаў па камандзе, маўляў, Мэлс, не па той лыжні фініш, не па той лыжні фініш, вярнуўся на развілак лыжні і праз патрэбныя васемсот метраў перадаў эстафету пятым, прайшоўшы лішку ў чатырыста метраў дыстанцыі.
Пад час службы ў войску перад першынствам Чырвонасцяжнай Беларускай ваеннай акругі па лыжных гонках, праходзячы падрыхтоўку да спаборніцтваў у Заслонава, на першынства Акругі каманду лыжнікаў выправілі дабірацца да месца правядзення спаборніцтваў цягніком без суправаджаючага, даўшы загад на прыпынках з цягніка не выходзіць, па прыбыццю на месца прызначэння сустрэнуць. На прыпынку станцыі Віцебск аднаму з членаў каманды, у склад якой уваходзіў і Ісхакаў Мэлс Харысавіч, закарцела, выйшаўшы на перон прагу-
ензн ❖ зо8
ляцца ў вайсковай форме па чыгуначным вакзале. Патрапіўшы на патруль, збіральнік уражанняў падставіў усіх членаў каманды. Для высвятлення мэты камандзіроўкі вайсковыя спартсмены былі затрыманыя камендатурай, правялі ноч на гаўпвахце. Пасля вырашэння пытання станоўча, раніцой прыбыўшы з вайсковай часткі афіцэр-маёр даставіў іх да месца спаборніцтваў. He адпачыўшы, выйшаўшы на старт лыжнай гонкі, спартсмены паказалі па праходжанні дыстанцыі адпаведныя вынікі. Неабдуманыя паводзіны аднаго з таварышаў адмоўна паўплывалі на выступленне ўсіх членаў каманды.
Пад час працы дырэктарам Рэспубліканскай ДЮСШ алімпійскага рэзерва Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь Мэлс Харысавіч Ісхакаў быў удастоены ганаровага звання Заслужаны трэнер Рэспублікі Беларусь за вялікі ўклад у развіццё
Рэспубліканская спартакіяда школызікаў па лыжных гонках. Злева направа: Галоўны суддзя спаборніутваў Мэлс Харысавіч Ісхакаў, галоўны сакратар Станіслаў Міхайлавіч Дуброўнік, старшыня аддзела фізкультурнага выхавання Мінісіпэрства адукацыі Яўген Мікалаевіч Ворсін (спіной), таварыш Рольбін, рэферэнт Савета Міністраў БССР Уладзімір Іосіфавіч Макейчык. РСК "Раўбічы”, 1985 г.
фізкультуры і спорту ў краіне.
Суддзя усесаюзнай катэгорыі, Мэлс Харысавіч Ісхакаў працаваў у судзейскай калегіі на спаборніцтвах «Дружба 1984», калі каманда СССР не прымала ўдзелу
Рэспубліканская спартакіяда дапрызыўнай і пры-
зыўнаіі моладзі па зімоваму шматбор ’ю ГПА. Судзейская калегія. 3 мікрафонам Галоўны суддзя спаборнфтваў Мэлс Харысавіч Ісхакаў. РСК "Раўбічы ", 18-21 лютага 1988 г.
ў алімпійскіх гуль-
нях у Лос-Анжэлесе (ЗША).
Працуючы ў
Галоўнай судзейскай калегіі на Гульнях добрай волі «Масква 1986», у Галоўнай судзейскай калегіі на Гульнях добрай волі
1994 года ў Санкт-Пецярбургу, на этапах Кубка свету па лыжных гонках, у судзейскіх калегіях спартакіядаў народаў СССР, на чэмпіянатах свету і Еўропы па біятлоне ў РСК «Раўбічы», першынствах Беларусі, Мэлс Харысавіч Ісхакаў разам з калегамі бескампрамісна, бесстаронна, з прафесійным майстэрствам аказвае і робіць станоўчы ўплыў на выхаванне падрастаючай моладзі, фарміруючы ў грамадстве прыхільнасць да
здаровага ладу жыцця.
У апошнія гады Мэлс Харысавіч Ісхакаў пэўны тэрмін працаваў дырэктарам новапабудаванага спартыўнага комплекса Беларускага дзяржаўнага эканамічнага універсітэта. У цяперашні час, у дзве тысячы пятнаццатам годзе, працягваючы высакародную справу па выхаванню моладзі, Мэлс Харысавіч Ісхакаў працуе ў названым Беларускім дзяржаўным эканамічным універсітэце інструктарам-метадыстам па спорце першай катэгорыі.
• ♦©«»##•♦ За зацяненнем Поўначы
ЗМЕСТ
У зацяненні выпрабаванняў лёсу.
Уступны артыкул Вячаслава Корбута ... 3
Выпадковы сведка.
Аповесць... 5
Яны.
Аповесць ...15
Калымскі вернісаж.
Аповесць ...25
Добразычлівасць расамахі.
Аповесць ...49
За зацяненнем Поўначы.
Аповесць ...59
He сцірае час сляды.
Аповесць-расгюведы ... 185
Літаратурна-мастацкае выданне
СКАКУН Валеры Уладзіміравіч
ЗА ЗАЦЯНЕННЕМ ПОЎНАЧЫ
Проза
Адказны за выпуск Зміцер Вішнёў Рэдактары: Вячаслаў Корбут, Інга Вінарская Карэктар Хрысціна Лісічкіна Камп’ютарная вёрстка, дызайн: Інга Вінарская
Падпісана ў друк 18.12.2014 г. Фармат 84x108 1/32.
Папера афсетная. Друк лічбавы. Ум. друк. арк. 13,44.
Ул.-выд. арк. 10,25. Наклад 200 асобн. Замова № 3594.
Выдавец ПВУП «Галіяфы».
Пасведчанне аб дзяржаўнай рэгістрацыі выдаўца, вытворцы і распаўсюджвальніка друкарскіх выданняў № 1/48 ад 03.10.2013
Вул. Брылеўская, 11-44, 220039, г. Мінск.
Паліграфічнае выкананне ТАА «Полнкрафт».
ЛП № 22330/466 от 21.04.2014.
Вул. Кнорына, 50, 220103, г. Мінск.
I
Скакун
Валеры Уладзіміравіч '3 нарадзіўся 17 мая 1961 года і/ вёсцыАсавы Докшыцкага раёна Віцебскай вобласці. Скончыў Сенніцкую СШ Мінскага раёна, ^Мінскі энёугетычны тэхнікум ў 1981 АэдзеД Працаваў па каюпрактах на Поўначы, у Якуціі, у Казахстане на Байкануры, ва Узбекістаче. 3 2005 года працўе ў Беларусі.
Паэт, празаік, бард. Піша на беларускай і рускай мовах. Аўтар кніг: «Мяне вецерАі. шукае» (2000 год, верйіы), «Набыніак» (2006 год, вёршіА, «БІа вііражах судьбы»
* (2009 гдд,вёршы), «Паўноччы варыянш» У (2012 год, проза). У цяперашні час жыве Д ў п. Дружны Пухавіцкага раёна.
ISBN 978-985-7021-88-8
9
789857
021888