КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
202. — Я ўжо заблыталася, дзе галоўны герой, а дзе ты. Гэта — шыза, — сказала суседская замарожаная бабулька. — А чаго вы ад мяне чакалі ? — сказаў я. — Я і так пакутую. У мяне гора. — Якое такое гора? — скурчылася бабулька. — У дзяцінстве наступілі на маю галаву. Таму і Бурштын мне падыгрывае — не здзіўляйцеся, — сказаў я. Бабулька сплюнула скрозь зубы: — Кінуў бы ты гэтую дурную справу. — Што вы маеце на ўвазе ? — абурыўся я. — Ды не пісьменнік ты. Я калі пачую апошнія словы гэтай інтэлектуальнай шызафрэніі — памру. Закапаеш ты мяне. — Можа, гэта і будзе выйсцем з сітуацыі? — запярэчыў я. — Што?!! — зараўла пакрыўджаная бабулька. — Ты мяне жыўцом і на могілкі ?!! — Ды не жыўцом — не хвалюйцеся, — сказаў я. — Толькі ў тым выпадку, калі вы свае капыты адкінеце. Я тады ля крыжыка вам томік рамана пакладу. Каб не сумавалі. Каб кніжныя лісцікі вецер перагортваў. Сумная бярозка і твор мастацтва на могілках — гэта ж так рамантычна! Раптам бабулька гэтак хуценька выцягнула аднекуль вялізную рагатку, прыцэлілася і стрэліла ў мяне папяровым шарыкам. I трапіла па носе. — Гэта табе за пакрыўджаную старасць, скаціна! — прараўла старая. — За растрачанае дзяцінства і згубленую маладосць! Я закрываўся рукамі, а бабулька працягвала прыцэльны абстрэл, суправаджаючы яго рэплікамі: «за пошласць», «за імпатэнцыю», «мамай табе па галаве», «купі сабе тапачкі, вырадак», «і ўвогуле, хачу соку!!!» 203. У тэатры шоргат. Нам абвяшчаюць: «Усім спаць!» Учора была нейкая загадкавая бойка, і таму альбо цішыня, альбо — усе на вуліцу! Натуральна, што ўсе перайшлі на шэпт. Я прапаноўваю пайсці ў кавярню «Белы насарог». Мы невялікім колам абраных мастакоў рушым на першы паверх. Там «тэатральная жанчына ў чырвоным» расплятае коскі мурыну-бармену. Здаецца, што белая жанчы- на тысячагоддзямі прыслугоўвала гэтаму чорнаму вяліканцу... Уладар пухне ад свайго чорнага задавальнення. Ягоны афрыканскі нос, здаецца, ператвараецца ў баабаб. Ноздры нібы заводскія трубы... Мы купляем піва і, каб залагодзіць тэатральную жанчыну, спяваем ёй некалькі беларускіх народных песняў. Я ўстаю на стол і чытаю вершы супраць жаночага таталітарызму... Апладысменты. 204. На другі фестывальны дзень да пачатку афіцыйнай праграмы мы невялікай кампаніяй гуляем па горадзе. Усе ўдзельнікі фэсту падзяліліся на кампашкі і выпадкова натыркаюцца адзін на аднаго ў кніжных крамах... Я прыдбаў цудоўны фаліянт — «Анталогія літаратурнага авангарду XX стагоддзя», другое дапрацаванае выданне. Шпацыруем па горадзе. Разглядаем помнікі, масты, дамы... Спрабуем на смак сняжынкі. Зміцер Плян робіць нам экскурсію да кавярні «Дваццатачка»... 205. Другі фестывальны дзень распачаўся перформансам інвалідаў-калясачнікаў. Дваццаць бабулек рыпелі на чорных крэслах. Старыя дымілі цыгарамі, пілі гарэлку і нецэнзурна лаяліся. Потым за імі пайшоў літаратурны блок, дзе бралі ўдзел Д. С., A. Т. (наш беларускі — не блытаць з расейскім!), A. В., A. К. ... Падчас гэтых паранаідальных выступаў дзесяць чалавек зрабілі сабе татуіроўкі з дзіўным надпісам «яна-тры-ён». I тут раптам... Перформанс Ба, «Тры тысячы песняў», падчас якога аўтар у імправізаваных акулярах ката Леапольда дорыць гледачам дзесяткі музычных кампакт-дыскаў. Але скрынкі і дыскі былі пераблытаныя, і таму трэба было адшукаць для свайго дыска адпаведны родны пакунак. Задачай гэтай акцыі было, каб удзельнікі і госці фестывалю асабіста перазнаёміліся адно з адным. За кожны дыск Ба атрымліваў падарунак у адказ — напрыклад, прыгожа ўпакаваны дзявочы волас. Апасля ў клубе «ГЭЗ» пачаўся другі фестывальны канцэрт... Нас жа — арганізатараў-вырадкаў — запрасіў да сябе ў майстэрню прэзідэнт арт-цэнтра, мастак Ка. Пілі гарбату, абмяркоўвалі фэст і далейшае супрацоўніцтва. Як высветлілася, нашая імпрэза нарабіла ў Піцеры шуму... Добры рэзананс атрымаўся дзякуючы выдатнаму рэпартажу з фэсту, зробленаму піцерскім каналам «100». Болып за тое — імпрэза заканчвалася, але ейная экспазіцыйная частка працягвала сваё жыццё ў Музеі нонканфармізму! Добрая атмасфера ў майстэрні мастака Ка спрыяла гаворцы, па карцінах перапаўзалі цені і светлякі... Ы. 206. Таямніцай гэтага фэсту стаўся праект «Лялякі». Усе чакалі — і марна — з’яўлення лялякаў... Але тыя схаваліся за кволымі цельцамі маіх маляваных піянераў. Яны зрэдку вытыркалі адтуль свае чорныя насы і ціха саплі... 207. Паездка, вядома, атрымалася, бо ў адрозненне ад закасцянелых турыстаў я не дайшоў нават да наберажнай! Гэта ж файна! Таксама цудоўна — прыехаць у Піцер і не дайсці да «Эрмітажа»! Зазвычай усе хваляцца падарожжам па гэтых карцінных калідорах. A я, наадварот, ганаруся супрацьлеглым. Бо пачуваю сябе барацьбітом з прапагандай штучнасці ў паводзінах чалавека. Я збіраў уражанні ад піўнякоў і танных шаурмовых склепікаў! Я ўтварыў у сваёй душы маленькі «Эрмітаж»! 208. Па прыездзе ў Менск сэрца ператварылася ў агромністага злоснага пацука і старанна грызла няшчасную грудзіну... Сябры напхалі мяне невядомымі лекамі і выклікалі «хуткую». Чакалі хвілінаў дзесяць. Нарэшце прыехала машына хуткай дапамогі і два вялізных амбалы-санітары асцярожна паклалі мяне на насілкі... (Гэтак і ўяўляю скурчанае апухлае цельца Сафы Бурштына і сумную працэсію з сяброў.) * * * Праз тыдзень я ачухаўся... Свяціла сонца... 209. На вуліцы нехта зайграў на кантрабасе. Цікавацікава. Я прыслухаўся. Што за мелодыя? Невядомы найграваў нешта пахавальнае. Як толькі я гэта зразумеў, жаданне падыходзіць да акна і ўдакладняць, хто і што ды навошта, адразу знікла. Жартаўнік які ? На пахавальную працэсію яўна не цягне. Бабулькі ў маім доме жывуць трывалыя, моцныя — не падобна да таго, каб хтосьці з іх адкінуў капытцы... Суседкі адразу ўзнялі б такі вэрхал. Забегалі б і замітусіліся. А тут цішыня — балота сярод бабулек. Значыцца — аніхто не памёр. Так — жартаўнік нейкі грае. Упэўнены ў гэтым, я супакоіўся. частка дванаццатая ЕСЦІПАД ПРЫМУСАМ [КАРЫСТАЛЬНІК: safa (12387484)] Гарады перасыпаліся нібы гарох. Кракаў, Львоў, Масква, Кіеў, Дрэздэн, Бранск, Новасібірск.Чэлябінск, Токіо, Парыж, Прага... Я варыў дзіўную зупу... Падкідваў да гароху разынак і раздумваў, што атрымліваецца бурда. Хто такое будзе есці? Га, Сафа? Адказвай, сволач! 210. У Дрэздэне — гісторыя на бліскучым сярэбраным відэльцы. Прапаўзаюць каляровыя сцэны. Пралятаюць вершнікі. Б’юць барабаны. Перад вачыма праходзяць саксонскія каралі, узяўшыся за рукі. Здаецца, што маленькая імперыя плёскаецца студзінай. А можа, гэта такая экзатычная запяканка? Ты закідваеш галаву дагары і бачыш шпілі, што ўтыркаюцца ў неба. Нібы ваяры абаранілі гэты край пікамі. Назаўсёды. 211. Львоў падобны... Раскідваю рукі... Крычу: Львоў!.. Сам себе: ціха... не крычы — ужо раскінуў... Хаця — не... He так. Хлушу. Склаў рукі крыжам і апусціўся моўчкі на чорную брукаванку (у народзе: мегабрукаванка). Так-так — горад занадта індывідуальны. Светлы і п’яны горад. He ведаю — не адшукаў я тут правінцыйнасці. Хаця вельмі намагаўся і нават паклаў некалькіх мікробаў пад мікраскоп. Пераканаўся ў творчых талентах. Вельмі многа вялікіх маладых сапфіраў. Літаратурныя фэсты тут, безумоўна, нешта натуральнае. Як штосьці смачнае і прыроднае!.. Ну, няхай... як вараныя крэветкі пад піва!.. Вось прыклад добрай фестывальнай арганізацыі. А можа, хлушу? Так. Напэўна, у мяне шмат балбатлівага тлушчу... 212. Мне спадабаліся гумовыя львоўскія маршруткі. «Ці ёсць у Кракаве такія?» — пытаюся я ў польскага літаратара Славаміра Схуты. «Не... Няма...» — стогне ў адказ літаратар. У гэты момант над ім навісае фігура моцнай жанчыны з торбамі. Яшчэ хвіліна, і Славек зліецца з батонамі і кілбасамі невядомай асобы. Зліецца, і застанецца ад яго адзін след. «Трымайся, — сіпіць маё горла, — ты не напісаў яшчэ сваёй асноўнай кнігі». Але ў гумовых львоўскіх маршрутках адчуваецца еднасць чалавека і механізма. Вось сядзіць украінскі Янка Брыль. У скураным пінжаку, берэце. Магчыма, тыповы прадстаўнік мясцовай інтэлігенцыі. Магчыма, і не... Вось дзяўчына саступае месца бабульцы... Але выходзім. Выцягваем свае сляды на гарадскую брукаванку. Выцягваем свае літаратурныя галовы. I як мячыкі скачам на фестываль. 213. Масква. У метро, як заўсёды, цісканіна. Жанчыны тоўстыя чытаюць Кафку. Футра глытае прастору, быццам пунсовыя агромністыя раты засмоктваюць вафлі. Мужчынка з тварам-моркаўкай п’е штосьці з квадратнага графіна. А твае рукі бялеюць рафінадам перад маімі вачыма. Арбіта. Орбіт. Бітай па зубах! Табе пляваць на мяне. На мае зялёныя вочы. Шлюзы маёй галавы не блішчаць — яны каламутныя і здаецца, што выпілі жаўцізны. У маім павуцінні ёсць-ёсць для цябе месца — маленькі ўтульны гамак. Я нават падушку і коўдру прыхаваў. Поўнае задавальненне. Кідай слова «атас» у белы ўнітаз. У марскім гроце цішыня і спакой і няма перапуду. Прынамсі, у грамадскай прыбіральні Марселя Дзюшана. Паглядзі. Па няроўнай паверхні майго лба паплыла медуза — першая прыкмета глыбокіх роздумаў. 214. Чэшскі літаратар Давід Забранскі — у маім уяўленні тыповы чэх. Трошкі паўнаваты, нібы піражок. Круглы твар у акулярах. Заўсёды вясёлы. Піва і цыгарэта прыраслі да ягоных пальцаў. BoKa перыскопам аглядае аб’екты супрацьлеглага полу. Ніводзін вораг не прапаўзе...Быццам касір, штодня ён падлічвае колькасць напісаных слоў... Мала. Мала!.. Мала!!! Ды чаму мала? Можа, ужо замнога? He — Давід хоча новую тоўстую кніжку. Трэцюю. Каб гэтым піражком можна было здзіўляць і частаваць гасцей. Я кажу: «Давід, некалі Чэхаў сцвярджаў, што сцісласць — сястра таленту!» «У меня брат», — адказвае Давід, нюхаючы піўную пену. 215. Да прыкладу, у Польшчы дзяўчыну заўсёды прапускаюць наперад. Традыцыя такая. Культура выхавання, разумееце... Цёмны, не цёмны пад’езд — прашу пані... Ага. Выйсці з аўтобуса дзяўчыне даюць першай. Калі, крый божа, працягнеш руку, каб дапамагчы сысці з транспарту, — адваляцца твае канечнасці, адсохнуць!.. Дзяўчына ж не бабулька якая нямоглая!.. А вось у Менску ўсё інакш. Наконт дзяўчыны і прапускной сістэмы. Прынамсі, калі ты не гопнік кончаны, дык будзеш імкнуцца выйсці з транспарту першы, дзеля таго каб падаць руку! Культурная традыцыя ў нас такая. Бо раптам там штосьці не так? Га? Да прьікладу, узімку можа быць галалёд. Вось выйдзе дзяўчына першая і выпадкова паслізнецца? Га? Таму ў нас інакш. Ты мужна працягнеш сваю руку. I эксцэсаў не будзе.