КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
— Пастой, якую Кацярыпу? — перапытаў Гурок. — Ды жопку тваю, — як бы між іншым адказаў Сахвей і пакуль у Гурка адвісала сківіца працягваў: — Ай, гарная ж дзеўка была... А шмопька ў яе: возьмешся — пухлепькая, кругленькая, ладненькая, ну як той гаршчэчак... Hi ў каго больш такой не было. Боўтаецца бывала, як таўкач у ступе, і ні смаку табе, пі наедку... A ў тваёй Кацярыпы, ды яшчэ ў маёй Васіліпы, трымала — ну як у зубках... — Ня праўда! — зароў дзед Гурок. — ня-я-праўда! Я сваю цэлкаю выбраў. Брэ-эшаш, гаўнюк! — і кінуўся па Сахвея. — Стой! Стой, хлопцы, — разбараніў пабраўшыхся за грудкі дзядоў пузаты Сцяпап, — позна ўжо, заўтра даб’ецеся. А зараз папрастарэкавалі — і па бакавую. Кладзіцеся, кладзіцеся... — Ды я з ім сра-аць побач не сяду, — кінуў дзед Гурок, — а не тое што спаць у аднэй палаце... Ледзь уклалі Гурка. I доўга яшчэ палата чула з ягонага ложку: — Брахло... Цэлка... Гаўнюк... А рапіцай разбудзіў усіх крык медсястры, што прыйшла ўколы рабіць: — Дзед, ты што гэта надумаў, уставай... — і бразь, бразь па шчоках. Але дзед Гурок ужо пе чуў анічога. Памёр. Cappa, сказалі, не вытрымала. А мог бы жыць шчэ ды жыць. 61 Жыць не страшна hlSOdlKU 29 Прас Запіс з савецкіх часоў Чалавек купіў прас. Ідзе дадому. Шчаслівы. Сустракае сябра. Той зайздросціць. Чалавек пакіроўвае сябра туды, дзе «даюць», дзе «выкіпулі». Прыходзіць дадому. Жонка зноў п’яная. Дачкі пяма з «запяткаў». У кватэры голадна. Раскрыў лядоўню — пуста. Устала з ложка жопка. Падыйшла пакачваючыся. Пачала чапляцца з размовамі. Якая яна няшчасная, што пайшла за яго. Ёп яе «даядае»... Чалавек маўчаў. Потым палазіў па кішэнях, знайшоў колькі грошай. Схадзіў у краму. Купіў батон і пляшку малака. Моўчкі паеў. Жонка сьпіць. Дачкі пяма. Спусціўся на першы паверх па пошту. Нехта выцягнуў усе газеты. Застаўся толькі адарваны шматок «Нзвестнй». Доўгі вечар. Няма чаго рабіць. Тэлевізар даўно сапсавапы. Лёг спаць. Прачнуўся рана. У кватэры ціха. «Папрасую кашулю, — падумаў, — колькі можпа хадзіць у мятай...» Зірнуў, а праса няма. Няма й жонкі. Усё зразумела... Сабраўся на працу. Дапіў малако. Выйшаў. Ля пад’езду сядзіць дачка. Паліць, раскірэчыўшы ногі. «Дзе пачавала?» «У п...» Сапіуў галаву, пасунуўся да прыпынку. На скрыжавашгі стаіць жонка з прасам у руках. He паспела прадаць. Выхапіў прас з ейных рук і — гах! па галаве. Жонка ўпала. 3 правага вуха пацёк па брудна-шэры асфальт тонкі струменьчык іустой, цёмна-чырвопай крыві.. Аднаразовасць Я зразумеў, што заблудзіўся. Невысокі хвойпічак здаваўся бяскопцым. Я йшоў па ім, думалася, ужо гэтак доўга, што дайшоў калі не да Афрыкі, дык да Украіпы дакладна. I не было сярод яго ніводііага высокага дрэва, па якое можна было б узлезці, каб агледзецца. Я быў злы па гэты хвойпічак і ён, нібы жывы, адказваў мне тым жа: злом. Кожііая хвойка, паўз якую я праходзіў, старалася зачапіць мяпе сваёю галінкай, балюча сцебапуць па твары, альбо ўпіцца ў плячо, нагу. Увесь я быў абчапляпы калючай ігліцай, клейкім павучыпыім і сухімі шурпатымі галііікамі. Мне здавалася, што я блукаю тут ужо не некалькі гадзінаў, а некалькі дзён, ііекалькі гадоў. Бясконцасць хвойпіку памнажалася на бяскопцасць блукаппя, але ў вьшіку пе атрымлівалася бясконцасць жыцця. Наадварот: бяскопцасць на бяскопцасць — давала набліжэнне смерці. Як у матэматыцы: міпус па мінус — дае плюс. Смерць — «плюс». Так, бо нездарма «плюс» — крыжык. Усе мы нясем свой крыж, але ёсць і такія, што пясуць замест крыжа знак «плюс». А для гэтага зпаку справядлівае толькі адно правіла: ад перамепы месцаў складаемых — сума не змяняецца. Як пі складвай бяскопцасць хвойніку з бясконцасцю блукання выпік будзе адзін і той жа — смерць, як пры памнажэшіі на нуль заўсёды ў выніку будзе пуль. Дарэчы, некалі і зпак памнажэння быў падобпы да крыжыка: х, a потым замест яго пехта прапапаваў ставіць кропку. Проста кропку. 63 Жыць не страшна Дык ці не час і мпе паставіць кропку ў гэтым блукапні? Па хвойніку, па жыцці... Час. Даўно час. Але тады бяскопцасць стане вечпасцю, што, па-сутнасці, тое ж самае. А, мажліва, яшчэ горш. Бо пакуты, болыпай за гэткую, нават Бог, нават д’ябал не прыдумаў. Нашто мне вечпая іголка для прымуса (вечнае пяро для асадкі). Што мне бясконцасць сусвету... Мне больш па душы ўсё аднаразовае. Як шпрыц. Як нашая Зямля. Як, хацелася б верыць, маё жыццё і я. ЫЯООІКП f9 Hori 1. Толькі пад раніцу вярнуліся мае ногі. Нічога не сказаўшы ляглі побач і заснулі. Я даўно чакаў іх, бо вельмі хацеў у прыбіралыпо. Адпак цяпер чапаць іх не стаў: хай паспяць, хай адпачпуць. Жоўтая раніца сонцам уваходзіла ў пакой. Заспаныя машыны раздражнёна вуркацелі пад вакном. Сусед зверху пайшоў у прыбіралыпо. У суседа зпізу загаманіла радыё... Цяпер ужо не заснеш ажно да наступнай ночы. Беганіна, мітусня цэлы дзень. Ногі ведаюць, дзе бываю я. А вось дзе былі яны гэтай поччу і чаму так позна вярнуліся — я не даведаюся ніколі. Ну і д’ябал з імі, таго і клопату! Прыкінуся, што спаў і нічога пе бачыў. 2. Толькі падраніцу вярнулісямае ногі. Стомленыя, з адбітым пазногцем на правым вялікім пальцы, з засохлай карычневай плямкай крыві па левым мізінцы. Карычневай — ад бруду, ад застылага ў крыві шэрага пяску. Іх трэба было б пашкадаваць, памыць, дагледзець... Але я быў злы на іх: мне даўно хацелася ў прыбіральню, а без іх я не мог і кроку ступіць. Я паварушыў пабітым пальцам. Ен забалеў. Ну вось — яшчэ адна прыкрасьць. 3 гэтымі нагамі, што валочацца невядома дзе начамі, толькі лішпі клопат... А, можа, ім са мною? Яны прыйшлі — стомленыя, збалелыя, ім бы адпачыць, а трэба ўставаць і бегаць цэлы дзень па чыіхсьці справах, займацца немаведама 65 'Ж.ыць не страшна чым... Хай адпачнуць. Калі мы самі не пашкадуем адпо адпаго, дык хто яшчэ па гэтым сьвеце пашкадуе пас? 3. Толькі пад раніцу вярнуліся мае ногі. Вочы пераміргпуліся між сабою, маўляў, ведаем мы, дзе вы былі; рот пачаў шаптацца аб нечым з вушамі; рукі заламаліся ў бяссіллі: ім таксама хацелася волі, хацелася шпацыру, але яны маглі толькі скруціць па дулі ды паказаць адпа адпой, а не хадзіць; іюс адвярнуўся пагардліва, заўважыўшы па пятцы растаптаны каравяк; лоб памаршчыпеў у здзіўлеппі і зпоў стаў гладкім; адзііі я піяк не выказаў свае пачуцці: я зрабіў выгляд, што сплю, хоць даўпо ўжо не спаў, бо падта ж хацеў у прыбіралыпо. © 4. Толькі пад раніцу вярнуліся мае ногі. Шухнулі пад коўдру і сцішыліся, затаіліся, як вінаваты, пабіты сабака. Япы зразумелі: я даўно прачпуўся і чакаю іх. А зпачыць, без тлумачэішяў сёння не абысціся. Я даўно заўважыў тую лёгкасць, што з’яўлялася ў мяне пачамі. Я адчуваў у cue, як певялікі мой ложак раптам стаповіцца бяскопца доўгім. Але застаў ногі за злачыпствам, альбо за здрадай упершыпю. Я адкіпуў коўдру: а ці мае гэта погі вярнуліся? Ці не пераблыталіся яны недзе па дарозе? I ледзь пе самлеў ад жаху: мне падалося, што ў мяне дзве правыя пагі... «Бр-р-р...», — у вачах пацямнела, аднак, калі я прыгледзеўся добра, убачыў — усё пармалыіа, усё як след: іюгі розпыя і мае... «Але ж і дурпы сон прысніўся мне», — падумаў я і адчуў, што моцна хачу схадзіць у прыбіралыпо. 5. Толькі пад раніцу вярнуліся мае ногі. Сталі здымаць брудныя шкарпэткі і праціраць імі між пальцаў. Мне стала агідпа, брыдка. Я не люблю глядзець, як тое робяць іпшыя, а тым болып піколі не дазваляю сабе самому рабіць гэтак... «Схадзілі б лепей пад душ», — падумаў я. Але погі, заклапочапыя нечым сваім, спрытпа каўзапулі да мяне пад коўдру, прыладкаваліся на сваё месца і заціхлі, стомлепыя і разпяволепыя. Стома раптоўпа павалілася і на мяпе, і я заплюшчыў вочы і адразу заспуў, адключыўся, забыўшы пават пра тое, што вельмі ж хацеў у прыбіралыпо. 67 Жыць не страшна hiaOdlKU 3i4dva 89 Адчай Ёп злез з дуба чатырнаццатага траўня ў сямнаццаць нуль-нуль. Зняў чаравікі, паставіў па розпыя бакі камля. Да яго падыйшло некалькі жапчып. Адна зусім блізка. Так, што можна было працягпуць пагу і памацаць яе жывое цела. Жапчыпы мала цікавілі яго. Ён шмат бачыў іх і там, па дрэве. Еп ведаў,што япы бываюць ласкавымі, калі ім нешта трэба, і грубымі.калі пешта трэба ад іх. Цяпер жа ні яму, ні ім пічога пе трэба было. I яны проста разглядвалі яго, а ёіі — іх. Мусіць недзе блізка была вёска, бо раптам зарыкала карова і ёй азваўся пісклявы малады певень, у якога атрымалася пе паўпакроўнае «кукарэку», a штосьці накшталт «і-і-і-і». Жанчыпа, што была бліжэй за ўсіх, лагодпа ўсміхнулася яму. Пэўна, гэта яна першай убачыла яго, «зпайшла». «Колькі ў цябе такіх, як я?», — падумаў ён. Зірпуў уверх, на родііае дрэва, дзе засталіся ягоныя суседзі і халасцяцкія гутаркі, дзе засталося ўсё лепшае, што толькі можа быць у чалавека, што толькі можна прыдумаць... Жанчьша ўжо кратала яго за плячо: пайшлі. Іпшыя абступілі камель і пачалі трэсці дрэва. Гэта было супраць правілаў, гэта было парушэшіем дамоўлеппасці, адпак гэта паўтаралася кожпы раз, калі пехта злазіў. Там, паверсе, усе пра гэта ведалі і трымаліся, хто як мог. Ды жапчыпы і не спадзяваліся на ўдачу. А мо наадварот — баяліся, што зваліцца не мужчына, а жапчына. Жапчына звязала разам шпуркі ягоных чаравікаў і перакінула іх праз плячо. Толькі цяпер убачыў ён, якія ў яе грудзі... Але лепш бы ён гэтага не бачыў ніколі... 69 Ж.ыць не страшна Часопіс Самыя запаміпалыіыя пахі: пах сырадою, пах свежых агуркоў, пах новай кпігі... А яшчэ пах брагі, калі гоняць самагоп. Тут кажу я пра пахі адметныя мпе, а пя ўсім людзям. У кожнага, мусіць ёсць дзясятак ягоных пахаў, якія пя зблытае ён ні з чым, і якія час ад часу чуе нават там, дзе іх і блізка не было. Вось і я, гартаючы толькі што пабыты часопіс, раптам пачуў пах самагопу. Як тая жонка ў зваранай мужам бульбе. «А цяпер», — сказаў муж і адыйшоў на два крокі... He, пах ішоў ад часопіса. I пазнавалыіымі ноткамі ў ім якраз і гучаў пах брагі. He ведаю чаму, але разам з гэтым пахам, мпе прыгадваецца зіма. Адліжны сыры дзень. I ўжо каля Мікітавай хаты чуеш, што ў Змітровых гопяць самагон. Летам, мусіць, гэтыя пахі забіваюць іншыя, альбо прагна ўсмоктваюць іх дрэвы і кусты, хаты і хлявы... Бо амаль не чуваць іх. Зімой жа разносяцца яны на паўвуліцы. I таму, калі ўвечары да Змітровых прыйдзе Мікіта, то Гаіпіа доўга адмаўляцца не будзе, а скажа: «Ай, выціснулі там пару згопак адчапіюга. Дровы парэзаць трэба...» — і налле Мікіту чарку — пакаштаваць.