КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
Згодна з трэцяй вэрсіяй, князь не сказаў ні слова, бо калі адчыніў скрыню зь пісталетамі і ўбачыў зялёны ко- лер войлачнай абіўкі, зразумеў, што заўсёды кахаў толькі Зогу, тыя два язычкі ў яе глотцы, яе кроў, што бруілася ў ягоных венах, яе моцныя рукі, які здольныя былі несьці яго і накіроўваць у патрэбным напрамку ягоную азнаку мужчынскасьці. Ён ніколі не любіўся з Зогай і цяпер упершыню прагнуў ейнага цела. Аднак набіваньне пісталета і ўзвод байка належаць да тых рухаў, якія ніводзін чалавек спыніць ня ў стане, — а пагатоўтой, хто выконвае іх; князь як бы адстаронена назіраў за сабой: як уласнымі рукамі зараджае пісталет, як узводзіць баёк, як крыжуе сваю руку з рукой баранэсы, як усьміхаецца ёй і як націскае на курок, робячы гэта зь ясным усьведамленьнем таго, што мозг, які пырскнуў навонкі, — яго ўласны, і што ягоная кроў — гэта кроў яго каханай. Амас Оз У адрозьненьне ад сваіх эўралейскіх сестраў, Анны Карэнінай і мадам Бавары, якія, адчуўшы адчужанасьць ад мужоў, хай сабе йзной руйнаваньня ўласнага жыцьця, але змаглі перанесьц сваю жарсьць на іншых мужчын, ізраільцянка Хана Ганэн з рамана Амаса Оза «Мой Міхаэль» (1967) безаглядна адае перавагу зыркім успамінам, сьляпучым марам, якія ёй не прыходзіць да галавы сл раўдзіць, і дазваляе сваім жаданьням жыць бязважкім вечным жыцьцём па-за межамі ugna і часу. Траляткая і дасьціпная, Хана праз вокны ерусалімскай двухпакаёўкі, дае перацірае дні зь «яе» Міхаэлем, адно назірае, як перад вачыма мінае ўласнае жыцьцё. У сваіх таорах Амас Оз (нарадзгўся ў 1939 г. у Ерусаліме) малюе йэлую галерэю жаночых вобразаў, багатых мроямі і бедных учынкамі, але ад гатага ня менш мілых сэрцучытача. Качэўнік і зьмей Іх прыгнаў сюды голад. Ад жахаў голаду яны разам са сваімі запыленымі статкамі ўцякаюць на поўнач. 3 восеньскага месяца «Navadim Vazefa» by Amos Oz First published in Hebrew in «Where the Jackals Howl» by Amos Oz Copyright© Amos Oz and Am Oved Publishers Ltd Translated by Pavel Kastukevich «Published by arrangement with The Institute for The Translation of Hebrew Literature» тышрэя ажно да нісана1 пустэльня не зазнала ніводнага дажджу, каб хоць крыху стрэсьці зь сябе праклён. Глеба перамалолася ў пыл. Голад распоўзься па шатрах і да няма нічога зьвёў статкі качэўнікаў. Вайсковыя ўлады наважылі выратаваць становішча. Павагаўшыся, дазволілі адчыніць бэдуінам шляхі на поўнач. Нельга ж кідаць на волю лёсу цэлы народ: мужчын, жанчын і дзяцей перад няўмольнай сьмерцю ад голаду. Смуглыя, хударлявыя і цягавітыя, запаланілі пустэльныя плямёны пыльныя тракты. Іх маршруты пралягаюць па пакручастых сьцежках, схаваных ад вока аселых жыхароў. Тонкім, алеўпартым струменьчыкам цякуць яны на поўнач, абмінаючы населеныя пункты, шырока расплюшчанымі вачыма абглядаюць абжытую зямлю. Іх чорнае быдла разбрылося па ўжатых нівах і хціва нішчыць жоўтае іржышча моцнымі і помсьлівымі зубамі. Манеры качэўнікі маюць стрыманыя, мкнуцца ня трапіць на вочы. Намагаюцца не сутыкнуцца з табой, як мага зьменшыць сваю прысутнасьць. Мінаеш іх на грукатлівым трактары, правакуеш слупамі пылу, а яны спрытна зганяюць быдла ў гурт, пакідаючы табе шырокі праход — зашырокі, як на тваю патрэбу. Цябе яны абглядаюць здаля, нерухомыя як помнікі. Размываючы адметнасьці, гарачая смуга надае кожнаму зь іх аднолькавыя рысы: і пастуху з кіем, і кабеце зь дзіцём, і старому са згубленымі ў вачніцах вачамі. Некаторыя зь іх напаўсьляпыя, пэўна, хворыя на трахому, ці адно імітуюць сьлепату для нейкіх сваіх цьмяных мэтаў, можа, каб спрытней пажабраваць... He разьбяры-бяры што... Іх убогія авечкі ня роўня нашым дагледжаным. Клубкі дробных, брудных істотаў зьляпіліся ў адну цём- 1 Тышрэй і нісан — месяцы габрэйскага календара. Першы прыпадае на верасень-кастрычнік, другі — на сакавік-красавік. ную дрыгатлівую купу. Ціхмяна-рахманае тое быдла, гэтаксама як іх негаваркія пастухі. Толькі вярблюды, адны вярблюды парушаюць уяву ўсеагульнай пакорлівасьці. 3 вышыні сваіх доўгіх шыяў пераць у цябе стомленыя вочы. У тых, поўных смутку і пагарды, вачах, здаецца, тоіцца пракаветная мудрасьць. Па скуры раз-пораз прабягаюць дрыгатлівыя хвалі. Часам ты засьпяваеш качэўніка зблізку. Ідучы па полі, здараецца, натыкаесься на млявы статак: агаломшаны поўднем, нерухомы, нібыта скаціна пусьціла ў перасохлай глебе карані. I аточаны быдлам сьпіць сабе пастух, чорны як камлыга базальту. Ты падыходзіш, кідаеш на яго пагрозьлівы цень. Аднак, зьдзіўлены, заўважаеш, што вочы пастуха шырока расплюшчаныя. Ён шчэрыць зубы ў вінаватай усьмешцы. Частка іх здаровая, а астатнія — гнілыя. Ягоны смурод проста зьбівае цябе з ног — ты крывісься. Твае міжвольныя грымасы для яго як аплявуха. Мяккім рухам уздымаецца. Стаіць: нахіленая пастава, плечы ссутуленыя. Сьвідруеш яго халодным позіркам сваіх сіняватых вачэй. Яго ўсьмешка пашыраецца, і ён вывяргае якісьці гартанны зык. Яго вопратка — неспалучальная мяшанка: эўрапейскі пільчак, кароткі і паласаты, а пад ім — белы пустынны балахон. Качэўнік хіліць галаву набок. Раз-пораз сьвятло зычлівасьці мільгае ўваччу. Сьцяміўшы, што ты ня станеш лаяць яго, жвава прастае левую руку і, вымаўляючы іўрыцкія словы адным духам, просіць цыгарэту. Яго голас — шаўкавісты, бы голас сарамлівае дзяўчыны. Калі ты ў гуморы, дык адну цыгарэту вымаеш сабе, а другую шпурляеш у яго пасечаную барознамі далонь. На тваё зьдзіўленьне, зь нетраў балахона ён выцягвае пазалочаную запальніцу і частуе цябе бліскавічна-хапатлівым агеньчыкам. Усьмешка ня думае пакідаць ягонага твару. Надта доўгая, надта нішчымная ўсьмешка. Сонечны прамень, пера- ломлены ў масіўным залатым пярсьцёнку на ягоным пальцы, цаляе ў твае прымружаныя вочы. Нарэшце ты кажаш качэўніку сьпіну і выпраўляесься далей. Праз сто, дзьвесьце крокаў варта скруціць галаву, як бачыш бэдуіна ў ранейшай паставе, а ягоны позірк сьвідруе цябе. Ты гатовы паклясьціся, што ён пасьміхаецца дагэтуль. I пасьміхацьмецца яшчэ доўга. У дадатак, гэтыя іхнія сьпевы штоночы: смутны, бясконцы стогн ад ночы да відна лунае ў паветры. Тужлівыя зыкі сьцелюцца па кібуцных алеях і садах, поўняць нашыя ночы нейкім такім тлумным цяжарам. Паклаўся спаць — як упорыстае тахканьне сэрца, далёкі погуд бубна ўрываецца ў твой сон. Ночы гарачыя і асмужаныя. Ашмоткі хмар напаўзаюць на поўню, не раўнуючы караван маўклівых вярблюдаў, якім не навязалі званочкаў. Шатры качэўнікаў выштукаваныя з абрэзкаў чорнай тканіны. Вечаровай парой басаногія жанчыны ўвіхаюцца ля тых шатроў, але іх голасу не чуваць. Злючыя худыя псюкі бэдуінаў выбягаюць за качэўе і ночы навылёт брэхам цьвеляць Месяц. Ад іх скавытаньня кібуцныя сабакі проста шалеюць. Аднойчы адзін з нашых сабакаў ушчэнт зьехаўся з глуздоў: уварваўся ў курнік і падушыў процьму куранят. Начныя вартаўнікі застрэлілі яго зусім не за проста так — не было іншага выйсьця. Кожны нармальны чалавек апраўдае іх. 2. Памыліцца той, хто палічыць, што ўварваньне качэўнікаў упрыгожыла нашыя асмужаныя хамсынам1 ночы, надало ім паэтычнасьці. 1 Хамсын— вецер з пустэльні, які разам зь пяском прыносіць неймаверную сьпякоту (арабск.) Магчыма, так яно было толькі для некаторых нашых не пабраных шлюбам маладзіц. Аднак нельга ня ўзяць пад увагу, што ўсім астатнім качэўнікі прынесьлі цэлую плойму самых найпразаічных праблемаў, такіх як яшчур, патрава земляў, і ў дадатак — эпідэмія дробных крадзяжоў. Яшчур прыходзіць з пустэльні ў сьліне быдла, пазбаўленага хоць якога вэтэрынарнага нагляду. Дарма што мы зрабілі разнастайныя захады і засьцярогі, але пошасьць усё адно хапанула нашых авечак і быдла, скараціла надоі і наватусьмерціла некалькіх кароў. Што да патраваў, дык варта прызнаць, што нам ня выпала злавіць на месцы шкоды хоць аднаго качэўніка. Мы знаходзілі толькі чалавечыя і каровіны сьляды на градках зь зелянінай, сенажацях і нават у гушчары абароненых плотам садоў. А яшчэ — сапсаваныя арашальныя трубы, вырваныя памежныя слупкі, пашкоджаныя на палях гаспадарчыя прылады. Калі шчыра, мы ня з тых, хто лішне ўстрымліваецца. Мы ня будзем трываць і дараваць. Найперш гэта тычыцца нас, маладзейшых, бо спаміж старажылаў, заснавальнікаў кібуца, стае талстоўцаў і да іх падобных. Дзеля захаваньня прыстойнасьці я ўстрымаюся ад падрабязных апісаньняў усяго, што зрабілі тыя, каму качэўнікі даліся ў знакі. Я маю на ўвазе выпадкі крадзяжу бэдуінскіх кароў, шпурляньне камянёў у падазронага качэўніка-падлетка і зьбіцьцё на горкі яблык аднаго пастуха, засьпетага ля водаправодных кранаў побач з усходняй мяжой кібуца. У абарону апошніх мсьціўцаў трэба заўважыць, што той пастух меў зьнешнасьць неймаверна зламысную: сьляпы адным вокам, нос — паламаны. На падбародзьдзі — засохлы цурок сьліны, а з рота — гэтак кляліся нашыя хлопцы — тырчэлі даўгія і крывыя, як у лісы, іклы. Такі здольны на ўсякае паскудзтва. Гэтай навукі качэўнікі не забудуць. Крадзяжы турбуюць найбольш. Злыдні латашаць сады, скручваюць водаправодныя краны, прарэджваюць гурбы пакінутых без нагляду мяхоў, улазяць у курасадні і цягаюць курэй. Хоць бы ня ліплі іхнія рукі да сьціплых каштоўнасьцяў у нашых дамках — і таго няма. Сама цямнючая цемра спрыяе іх злачынствам. Няўлоўныя бы вецер, яны спрытна пералазяць агароджу, зь лёгкасьцю ўнікаючы вартаўнікоў, якіх мы прыставілі, і дазорцаў, якіх мы паслалі на падмацаваньне да вартаўнікоў. Калі недзе апоўначы за стырном трактара або старэнькага джыпа ты выяжджаеш закруціць краны паліву на далёкім палетку, дык здараецца, што пасярод начное цемры агні фар выхопліваюць якісьці рухавы сылюэт, ці то чалавечы, ці то зьвярыны. Адзін слабы нэрвамі вартаўнік не стрываўужыць зброю — пацэліў у прыблуднага шакала. Ясная рэч, кіраўніцтва кібуца ня спала ў шапку. Некалькі разоў сакратар Эткін нават выклікаў паліцыю. Але сабакі-сышчыкі здраджвалі сваім гаспадарам, дэманструючы відавочную сымпатыю да злачынцаў. Пасьля таго як паліцэйскія, якія вялі іх на аброжку, адбягаліся на колькі крокаў ад агароджы, сабакі падымалі ад зямлі свае чорныя насы і, заскавытаўшы несьціхана, кіравалі ў далеч дурнаватыя позіркі. Праведзеныя ў падзёртых шатрах ператрусы нічагутка ня выявілі, быццам сама зямля палічыла за лепшае схаваць пакрадзенае, каб пакпіць з абрабаваных ахвяр.