Гарадзенскі палімпсест 2011
Асоба, грамадства, дзяржава. XV - XX стст.
Выдавец: Зміцер Колас
Памер: 384с.
Мінск 2012
15 і6Архіўныядакументыпераконваюць,ійтоўзровеньадукацыіўбольшасціпрадстаўнікоў улады быў вельмі нізкі. Наваг высокапастаўленыя чыны ў абласных ці раённых камітэтах партыі КП(б)Б былі прадстаўлены партыйнымі кіраўнікамі, якія ледзьве мелі пачатковую адукацыю. Для заняцця пасад у першую чаргу ўлічваўся партыйны стаж і адданасць савецкай уладзе. Так, у Гарадзенскай вобл. амаль палова кіраўнікоў
16
17
18
19
20
21
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
мела толькі пачатковую адукацыю, у т. л. 67 % сакратароў гарадскіх камітэтаў партыі, 78 % сакратароў раённых камітэтаў, 88,2 % кіраўнікоў раённых і гарадскіх выканкамаў. (ДАГАГВ. Ф. 1, воп. 1, адз. з. 149, арк. 9. Стенограмма VII Пленума Гродненского обкома КГІ(б)Б от 15мая 1948г.)
ДАГАГВ. Ф. 1, воп. 1, адз. з. 26, арк. 33-36. ІІротоколы заседанмя бюро Гродненского обкома КП(б)Б н документы к нмм. О прогмвоправных действнях отдельных работннков Свнслочского раённого отдела НКВД.
"Тамсама. Адз. з. 147, арк. 155-156. Стеногра.м.ма Пленума Гродненского обкома КП(б) Б от 26-27 марта 1948 г.
Тамсама. С. 157.
J. Szumski, Sowietyzacja Zachodniej Bialorusi... S. 44.
ДАГАГВ. Ф. 1, воп. 1, адз. з. 23, арк. 247-249. Постановленме бюро Гродненского обкома КІІ(б)Бот 8.06.1945 г.
Нсзаконна быў выселены са сваёй кватэры жыхар Гародні Рэйнгард Г. К. На раённым узроўні выпадкі захопу кватэр новымі кадрамі былі яшчэ больш абуральныя. (ДАГАГВ. Ф. 11, воп. 1, адз. з. 3, арк. 22. ІІротокол № 8 Радуньского РК КП(б)Б от 9.12.1944 г.).
ДАГАГВ. Ф. 1, воп. 1, адз. з. 24, арк. 148-151. Заседанме бюро Гродненского обкома КП(б)Бот 3.08.1945 г.
Як міліцыянер мог атрымаць, напрыклад, дом у вёсцы, з якой ніхто не збіраўся перасяляцца ў Полыпчу? Заставаўся толькі адзін спосаб альбо прымусіць да ад’езду, альбо зрабіць з кагосьці «ворага народа»...
24ДАГАГВ. Ф. 1, воп. 1, адз. з. 63, арк. 193. Заседаняе бюро Гродненского обко.ма КП(б)Б or 8.08.1994 г.
^амсама. Адз. з. 91, арк. 55-56. Стенограмма Обьедмнённого пленума Гродненского обкома н горкома КП(б)Б от 28.03.1947 г.
Тамсама. Адз. з. 93, арк. 7. Стенограмма Пленума Гродненского обкома м горкома КП(б) Бот 13.06.1947 г.
Тамсама. Арк. 10.
Тамсама. Адз. з. 92, арк. 9. Протокол Пленума Гродненского обко.ма КП(б)Б, постановленне от 13 мюня 1947 г. м документы к нему.
Тамсама. Адз. з. 93, арк. 18-19. Стенограмма Пленума Гродненского обкома КІІ(б)Б or 13 мюня 1947 г.
Тамсама. Адз. з. 92, арк. 20.
31 Нацыянальны архіў РБ (далей НА РБ). Ф. 4, воп. 29, адз. з. 543, арк. 40. Докладные запнскн ЦК КП(б)Б в ЦК ВКП(б)Б.
32Z. J. Winnicki, Uwagi о wptywie і skutkach stosowania niektorych metod i srodkow depolonizacji na obszarze Ziem Bialoruskich, na polsk^ swiadomosc narodow^ w drugiej potowie XX wieku i wspolczcsnie 11 Problemy swiadomosc! narodowcj ludnosci polskiej na Bialorusi, Grodno 2003, s. 33-57.
ДАГАГВ. Ф. 1, Bon. 1, адз. з. 89, арк. 6. Стенограмма Пленума Гродненского обкома КП(б)Бот 26.01.1947 г.
Так, капітан Котаў п’янстваваў, фальшаваў дакументы, краў гроіпы, нарэшце, застрэліў афіцэра Савецкай Арміі і застрэліўся сам. Лейтэнант Рэзнікаў п’янстваваў, краў, браў хабар. У выніку быў звольнены з міліцыі. Кіраўнік Лідскага райаддзелу МУС Сівашчук падтрымліваў кантакты з крымінальным светам, у гады вайны быў у арміі генерала Уласава. Арыштаваныя органамі контрвыведкі міліцыянеры з Гародні Яварчук і Гайдук падчас вайны служылі ў паліцыі і ўдзельнічалі ў арыштах і расстрэлах. Міліцыянеры Барадач і Прахарэня з Мастоўскага райаддзелу МУС застрэлілі арыштаванага
Дубравіцкага, каб схаваць сляды злачынства і г. д. За 1946 г. з органаў МУС Гарадзенскай вобл. было звольнена 214 чал. а за 3 месяцы 1947 г. 109. У 1946-1947 гг. былі знятыя з пасады начальнікі міліцыі ў Воранаве, Жалудку, Зэльве, Поразаве, Радуні, Мастах, Сапоцкіне. Але большасць з іх была накіраваная на аналагічныя пасады ў інпіыя раёны. (ДАГАГВ. Ф. 1, воп. 1, адз. з. 99, арк. 214, 217,218).
35 Усе савецкія чыноўнікі, якіх нрыслалі з усходу.
36 ДАГАГВ. Ф. 1, воп. 1, адз. з. 98, арк. 8. Протоколы № 11-15 заседання бюро Гродненского обкома КП(б)Б, постановленмя н документы к hum.
37 Тамсама. Адз. з. 112, арк. 84. Стенограмма совеіцанмй секретарей райкомов КП(6)Б м председателей райсполкомов.
38 Тамсама. Адз. з. 103, арк. 100. ГІротокол заседанмя бюро Гродненского обкома КП(б)Б, постановленмя м документы к нмм от 4.11.1947 г.
39 Тамсама. Адз. з. 147, арк. 102. Стенограмма Пленума Гродненского обкома КП(б)Б от 26-27 марта 1948 г.
40 Тамсама. Арк. 121.
41 Тамсама. Арк. 35-37.
42 Тамсама. Арк. 46.
43 J. Szumski, Sowietyzacja Zachodniej Biaiorusi... S. 49.
44 НАРБ. Ф. 4, воп. 1, адз. з. 121, арк. 100. Пастанова Савета Народных Камісараў СССР № 2348 ад 17.09.1945
45 ДАГАГВ. Ф. 1, воп. 1, адз. з. 147, арк. 176.
46 Болып па тэме: А. Вялікі, Беларусь у савецка-польскіх міждзяржаўных адносінах 1944-1955 гг„ Мінск, 2010, с. 180-202, J. Szumski, Sowietyzacja Zachodniej Biaiorusi... S. 98-105.
47 Освобождённая Беларусь. Документы u матермалы в 2 кішгах составнлн В. Адамушко |м другме], Ммнск, НАРБ, 2004-2005. Кнмга 1: сентябрь 1943 декабрь 1944 гг„ составмл В. Адамупіко [м другме]. 2004, с. 186.
48 НАРБ. Ф. 4, воп. 42, адз. з. 245, арк. 118. Докладные запкскн секретарям ЦК КП(б)Б. VII-XII. 1944 г.
49 А. Вялікі, Беларусь у савецка-польскіх... С. 187.
50 НАРБ. Ф. 4, воп. 42, адз. з. 245, арк. 327. Докладные запмскм секретарям ЦК КП(б)Б. VII-XII. 1944 г.
51 Тамсама. Арк. 220.
52 J. Szumski, Sowietyzacja Zachodniej Biaiorusi...S. 102.
53 НАРБ. Ф. 4, воп. 42, адз. з. 375, арк. 62. У ДАГАГВ ёсць папка, якая тычыцца прызыву палякаў у Польскую армію. Па гэтай справе была прыьятая рэзалюцыя бюро Гарадзенскага абкама КП(б)Б і аблвыканкама ад 29.XI.1944 г. Доступ да гэтай папкі абмежаваны. Атрымаць матэрыялы не ўдалося. (ДАГАГВ. Ф. 1, воп. 1, адз. з. 8, арк. 186).
54 J. Szumski, Sowietyzacja Zachodniej Biaiorusi... S. 108.
55 Нягледзячы на тое, што амаль на кожны.м паседжанні бюро Гарадзенскага абласнога камітэта партыі яго першы сакратар Пётр Калінін заклікаў прызначаць на кіруючыя пасады мясцовае насельніцтва, гэтага не адбывалася. У прыватнасці, у студзені 1947 г. на Пленуме абкама партыі П. Калінін прыгадаў членаў КПЗБ: «У нас у вобласці вельмі шмат былых членаў КПЗБ. Гэта рэзерв, які дапамагае нам расці. Сярод іх ёсць тыя, хто ў былой буржуазнай Польшчы адсядзелі па 5-10 гадоў у турмах за палітычнуто дзейнасць. Гэтым людзям пагражала небяспека і пакуты. Мы тым не менш іх пакінулі па-за палітыкай. Займаюцца яны выключна ўласнай гаспадаркай. (ДАГАГВ. Ф. 1, воп. 1, адз. з. 89, арк. 63.)
56 ДАГАГВ. Ф. 1, воп. 1, адз. з. 93, арк. 6. Стенограмма Пленума Гродненского обкома КП(б)Бот ІЗмюня 1947 г.
57 Старшыня гарадзенскага раённага выканкама Варанцоў за неадпаведныя адносіны да працы, кепскае кіраўніцтва раёнам, за сістэматычнае п’янства і падман вышэйстаячых партыйных і савецкіх органаў быў зняты з пасады. Аналагічных прыкладаў было шмат. (ДАГАГВ. Ф. 1, воп. 1, адз. з. 100, арк. 130)
58 ДАГАГВ. Ф. 1, воп. 1, адз. з. 2322, арк. 5. Документы о работе средм населення.
59 Тамсама.
“ Тамсама. Арк. 14.
Навуковае выданне
Гарадзенскі палімпсест 2011. Асоба, грамадства, дзяржава. XV-XXctct.
Адказны за выііуск Зміцер Колас
ГІадпісана да друку 29.01.2012.
Фармат 60x84 Папера афсетная. Друк лічбавы.
Ум. друк. арк. 22,32. Ул.-выд. арк. 23,70.
Наклад 200 асобнікаў. Заказ б/н.
Выдавец і паліграфічнае выкананне індывідуальны прадпрымальнік Зміцер Колас ЛН № 02330/0552654 ад 14.01.2010.
Пр. Незалежнасці, 105-14,220023, Мінск.
Пераплёт выраблепы ў ТАА «Інпрэдо»
Вул. Сямашка, 15-29/1,220116, Мінск
ISBN 978-985-6992-14-1
ягаьалзенгклл
^^WEiEAMTSKA
КНІГІ ОНЛАЙН
