Поўны збор твораў. Том 8
Мэмуарная проза
Васіль Быкаў
Памер: 576с.
Мінск 2009
104 Дзьмітрый Бугаёў (нар. у 1929) - беларускі літаратура- знаўца, прафэсар, дасьледчык творчасьці В. Быкава.
105 Аляксей Пяткевіч (нар. у 1931) - беларускі літаратура- знаўца, прафэсар.
106 Саюз пісьменьнікаў БССР, затым - Саюз пісьменьнікаў Беларусі, а з 1996 г., пасьля забароны ўладаў так называцца, - Саюз беларускіх пісьменьнікаў.
107 «Лнтературная газета» (Масква).
108 Валянцін Аскоцкі (нар. у 1935) - расійскі літаратура- знаўца, літаратар, публіцыст, праваабаронца, дасьледчык твор- часьці В. Быкава.
109 А. Адамовіча.
110 Максім Лужанін (сапр. A. А. Каратай, 1909-1999) - бела- рускі пісьменьнік.
111 Мікалай Матукоўскі (1929-2001) - беларускі журналіст, драматург.
112 «Алыіійская балада» была апублікаваная ў 1964 г. у ча- соп. «Маладосць» (№1), у кніжным выданьні - у тым жа годзе.
1,3 Ларыса Геніюш (1910-1983) - беларуская паэтэса.
114 Беларускай Народнай Рэспублікі.
115 Мікола Абрамчык (1903-1970) - беларускі грамадзкі дзеяч, прэзыдэнт Рады БНР (з 1947 г.).
116 Сход адбыўся 27 чэрвеня 1941 г.
117 Іван Ермачэнка (1894-1970) - беларускі палітычны дзе- яч, кіраўнік Беларускай народнай самапомачы (1941-1943).
1,8 Данута Бічэль (нар. у 1938) - беларуская паэтэса.
119 Вольга Іпатава (нар. у 1945) - беларуская пісьменьніца.
120 Валянцін Блакіт (В. Болтач) (1938-2008) - беларускі празаік.
121 Агульнасаюзны шматтыражны часопіс.
122 Ніл Гілевіч (нар. у 1931) - народны паэт Беларусі.
123 Генадзь Бураўкін (нар. у 1936) - беларускі паэт.
124 Жонкай Г. Бураўкіна.
125 Лазар Лазараў (нар. у 1924) - расійскі літаратуразнаўца, крытык, аўтар дасьледаваньняў пра творчасьць В. Быкава.
126 Жонкай Л. Лазарава.
127 Кніга Лазара Лазарава «Васнль Быков: Очерк творче- ства» выйшла ў Маскве ў 1979 г.
128 Цэнтральнага дома літаратараў.
129 Юрый Бондараў (нар. у 1924) - расійскі пісьменьнік.
130 Васіль Сёмуха (нар. у 1936) - беларускі літаратар.
131 Іван Чыгрынаў (1934-1995) - народны пісьменьнік Бе- ларусі.
132 Валянцін Тарас (нар. у 1930) - беларускі перакладчык, пісьменьнік.
133 Іван Новікаў (1918-2008) - беларускі празаік.
134 Пімен Панчанка.
135 Аповесьць «Мёртвым не баліць» была надрукаваная ў «Маладосці» ў №№ 7-8 за 1965 г.
136 Анатолій Гладзілін (нар. у 1935) - расійскі пісьменьнік, эмігрант з СССР (1976), аўтар антыўтопіі «Французская ССР».
137 Васіль Аксёнаў (нар. у 1932) - расійскі пісьменьнік.
138 Валянцін Катаеў (1897-1986) - расійскі пісьменьнік, паэт, драматург.
139 Барыс Палявой (сапр. Кампаў, 1908-1981) - расійскі пісьменьнік.
140 Анатоль Ананьеў (нар. у 1925) - расійскі пісьменьнік.
141 А. Ананьеў стаў намесьнікам галоўнага рэдактара часопі- су «Новый мнр».
142 Яўгеній Еўтушэнка (сапр. Гангнус, нар. у 1932) - расійскі паэт.
143 Андрэй Вазьнясенскі (нар. у 1933) - расійскі паэт.
144 В. Быкаў наведаў Рым у кастрычніку 1965 г.
145 Віктар Шклоўскі (1893-1984) - расійскі пісьменьнік, крытык, літаратуразнаўца.
146 Канстанцін Сіманаў (1915 - 1979) - расійскі паэт.
147 Юрый Рурыкаў (нар. у 1929) - расійскі пісьменьнік.
148 Барыс Сучкоў (1917-1974) - расійскі літаратуразнаўца.
149 Мустай Карым (сапр. Мустафа Карымаў, нар. у 1919) - расійскі і башкірскі паэт.
150 Юсьцінас Марцынькявічус (нар. у 1930) - літоўскі пісь- меньнік.
151 Аляксей Суркоў (1899-1983) - расійскі паэт.
152 Суд над А. Сіняўскім (1925—1997) і Ю. Даніэлем (1925— 1988) за публікацыю за мяжой твораў, у якіх быццам бы быў паклёп на сацыялістычны лад, адбыўся ў 1966 г. Пісьменьнікам прысудзілі адпаведна сем і пяць гадоў зьняволеньня.
153 Жан Поль Сартр (1905-1980) - французскі пісьменьнік і філёзаф.
154 Альбэр Камю (1913-1960) - французскі пісьменьнік і філёзаф.
155 Ален Роб-Грые (1922-2008) - французскі пісьменьнік.
156 Наталі Сарот (1900-1999) - французская пісьменьніца.
157 Яраслаў Івашкевіч (1894-1980) - польскі пісьменьнік.
158 Ежы (Юры) Путрамант (1910-1986) - польскі пісьмень- нік.
159 Барыс Пастарнак (1890-1960) - расійскі пісьменьнік.
160 Яўген Глебаў (1929 2000) - беларускі кампазытар.
161 Два папярэднія сказы ў тэксьце раздрукоўкі выкрасьле- ныя аўтарам, але рэдкалегія тома палічыла вартым іх аднавіць.
162 Нумары часопіса за 1966 г.
163 Уладзімір Сеўрук (1932—2005) - адказны супрацоўнік ЦК КПСС (намесьнік загадчыка, затым загадчык аддзелу пра- паганды і агітацыі ЦК КПСС), быў першым намесьнікам га- лоўнага рэдактара газэты «Нзвестня», галоўным рэдактарам газэты «Неделя». Імклівы ўзыход У. Сеўрука па кар’ернай лесьвіцы пачаўся пасьля публікацыі ў «Правде» крытычнага артыкулу пра ваенную літаратуру, у якой аповесьць «Мёртвым не баліць» была названая «неудачей автора» (Севрук В. Прав- да о велнкой войне // Правда, 1966, 17 апр.).
164 Сказ у тэксьце раздрукоўкі выкрасьлены аўтарам.
165 Уільям Фолкнэр (1897-1962) - амэрыканскі пісьменьнік.
166 Разьбіўка аўтара.
167 Маецца на ўвазе Іван Навуменка.
168 Віктар Каваленка (1929-1997) - беларускі літаратура- знаўца, празаік.
169 Леанід Навічэнка (нар. у 1914) - украінскі літаратура- знаўца.
170 Алесь Ганчар (1918-1995) - украінскі пісьменьнік.
171 Уладзімір Яварыўскі (нар. у 1942) - украінскі пісьмень- нік, публіцыст.
172 Дмітро Паўлычка (нар. у 1929) - украінскі паэт.
173 Іван Драч (нар. у 1936) - украінскі паэт.
174 Тацьцяна Кабржыцкая (нар. у 1941) - беларускі пераклад- чык, літаратуразнаўца.
175 Рыгор Барадулін (нар. у 1935) - народны паэт Беларусі.
176 Барыс Забораў (нар. у 1935) - беларускі мастак.
177 Міхаіл Савіцкі (нар. у 1922) - народны мастак Беларусі.
178 Васіль Буран (нар. у 1924) - беларускі літаратуразнаўца, дасьледчык творчасьці В. Быкава.
179 Абзац тэксту друкуецца ўпершыню паводле аўтарскай уклейкі ў кампутарную раздрукоўку.
180 На той час кіраўнікі СП БССР.
181 Вуліца ў Горадні, на якой жыў В. Быкаў.
182 Алесь Савіцкі (нар. у 1924) - беларускі празаік.
183 Рыгор Бярозкін (1918-1981) - беларускі крытык.
184 Навум Кісьлік (1925-2004) - беларускі паэт.
185 Хведар Яфімаў (нар. у 1933 г.) - беларускі паэт, пераклад- чык, крытык.
186 Уладзімір Тэндракоў (1923-1984) - расійскі пісьменьнік.
187 Сяргей Круцілін (1921-1985) - расійскі пісьменьнік.
188 Віктар (сапр. - Сямён) Ганчароў (нар. у 1920) - расійскі пісьменьнік, паэт.
189 Дзмітрый Гусараў (1924-1995) - расійскі пісьменьнік.
190 Падкрэсьлена аўтарам.
191 Бацька В. Быкава Уладзімер Хведаравіч памёр у 1969 г.
192 Віктар Астаф’еў (1924-2001) - расійскі пісьменьнік.
193 Закарпацкая ваенная акруга.
194 Аповесьць «Праклятая вышыня» завершаная ўво- сень 1967 г.
195 Барыс Клейн (нар. 1928) — беларускі гісторык. Высту- паў з крытыкай палітычнага курсу кіраўніцтва КПСС; у 1970 г. адмовіўся прыняць удзел у антыізраільскай кампаніі савец- кай прэсы, у выніку быў пазбаўлены навуковай ступені канды- дата навук і званьня дацэнта. Адноўлены ў правах навукоўца напрыканцы 1970-х гг. У 1992 г. эміграваў у ЗША.
196 Аляксей Кандратовіч (1920—1970) — расійскі крытык, намесьнік галоўнага рэдактара «Нового мнра».
197 Ігар Вінаградаў (нар. 1930) — расійскі крытык, літарату- разнаўца, у якасьці члена рэдкалегіі «Нового мнра» (1965— 1970) узначальваў адзьдзел прозы, з 1967 г. адзьдзел крытыкі.
198 Уладзімір Лакшын (1933—1994) — расійскі крытык, літа- ратуразнаўца, член рэдкалегіі «Нового мпра» (1962—1970).
199 Ігар Сац (1903—1980) — расійскі мастацтвазнаўца, літара- турны крытык, перакладчык, сакратар A. В. Луначарскага, член рэдкалегіі «Нового мнра» (1965—1970).
200 Міхаіл Хітроў (1932-2004) — член рэдкалегіі «Нового мнра» і адказны сакратар рэдакцыі (1967—1970).
201 Уладзімір Дудзінцаў (1918-1998) - расійскі пісьменьнік, перакладчык.
202 Аповесьць «Праклятая вышыня» была апублікаваная ў № 5 часопіса «Маладосць» за 1968 г.
203 Абрэвіятура ад «Главное полнтнческое управленне раз- ведкн».
204 Рэцэнзія на «Атаку сходу» («Праклятую вышыню») выйш- ла ў «Лнтературной газете» у 1969 г.
205 Акадэмія грамадзкіх навук.
206 Разьбіўка аўтара.
207 Пётр Машэраў (1918-1980) - першы сакратар ЦК КПБ, кіраўнік савецкай Беларусі.
208 Тагачаснага кіраўніка Саюза пісьменьнікаў БССР.
209 Там разьмяшчалася памяшканьне адзьдзяленьня СП БССР.
210 Уладзімір Караткевіч (1930-1984) - беларускі пісьмень- нік.
211 Д. Бічэль.
212 Разьбіўка аўтара. «Яд вашэм» - дзяржаўная ўстанова ў Ізраілі, якая займаецца «праблемамі халакосту».
213 Сакрат Яновіч (нар. у 1936) - беларускі пісьменьнік Польшчы.
214 Старадаўняя Каложская царква.
215 Эрых Марыя Рэмарк (1898-1970) - нямецкі пісьменьнік.
216 Разьбіўка аўтара.
217 Вылучанае курсівам дапісана аўтарам простым алоўкам на асобніку кнігі.
218 Аповесьць «Круглянскі мост» была апублікаваная ў часо- пісе «Полымя» ў 1969 г. (№2).
219 Саюзе пісьменьнікаў.
220 Размова пра ліст двойчы Героя Савецкага Саюза, коліш- няга сакратара Чарнігаўскага і Валынскага абкамаў кампартыі, камандзіра партызанскага злучэньня А. Ф. Фёдарава і пра калек- тыўны ліст дзевяці былых партызанаў (апублікаваныя пад назвай «О повестн В. Быкова “Круглянскнй мост”» у часопісе «Ого- нек», 1969, № 40).
221 Абзац тэксту друкуецца ўпершыню паводле аўтарскай уклейкі ў кампутарную раздрукоўку.
222 Так у арыгінале. Маецца на ўвазе М. Матукоўскі.
223 Гэтае слова напісана аўтарам над выкрасьленым у тэксь- це кампутарнай раздрукоўкі словам «радыёпрыёмнік».
224 Алесь Бажко (нар. у 1918) - беларускі пісьменьнік.
225 Беларускай вайсковай акругі.
226 Разьбіўка аўтара.
227 Успаміны камандзіра батарэі Івана Ушчапоўскага, запіса- ныя і падрыхтаваныя да друку В. Быкавым, адшукаць пакуль не ўдалося.
228 Анатоль Астрэйка (1911-1978) - беларускі паэт, пераклад- чык.
229 Сказ выкрасьлены аўтарам у кампутарнай раздрукоўцы.
230 Арганізатар Кастрычніцкага перавароту 1917 г. Ўладзімір Ульянаў (Ленін) нарадзіўся 22 красавіка 1870 г.
231 Станіслаў Марцалеў (1925-2003) - дзеяч камуністыч- нага руху БССР, у 1970 г. - загадчык аддзела культуры ЦК КПБ.
232 Уладзімір Гніламёдаў (нар. у 1937) - беларускі літара- туразнаўца, празаік. У 1969—1976 гг. працаваў у апараце ЦК КПБ — інструктарам аддзела культуры, загадчыкам сэктара мастацкай літаратуры.
233 Данута Бічэль.
234 Ралан Быкаў (1929-1998) - расійскі актор, рэжысэр.