Слоўнік іншамоўных слоў
У 2 т. Т. 2
Выдавец: Беларуская Энцыклапедыя
Памер: 736с.
Мінск 1999
МЕЛАМЕД (яўр. melammed)— настаўнік у яўрэйскай школе.
МЕЛАМІН (ад гр. melas = чорны + аміны) — арганічнае злучэнне гетэрацыклічнага рада, бясколернае крышталічнае рэчыва; выкарыстоўваецца ў вытворчасці пластмас, лакаў, клеяў, у тэкстыльнай гірамысловасці.
МЕЛАМПСАРЬІДЫЙ (н.-лац. melampsoridium) — базідыяльны грыб сям. мелампсоравых, які развіваецца на лісці вышэйшых раслін.
МЕЛАМПСОРА (н.-лац. melampsora) — базідыяльны грыб сям. мелампсоравых, які развіваецца на лісці і парастках травяпістых раслін, кустоў і дрэў.
МЕЛАНАЛЙЎКА (н.-лац. melanoleuca) — шапкавы базідыяльны грыб сям. радоўкавых, які расце ў лясах, садах, хмызпяках, на лугах; ядомы.
МЕЛАНАСбмЫ (ад гр. melas, -anos = чорны + сома) — цьггаплазматычныя структуры меланацытаў і меланафораў.
МЕЛАНАСПОРА (н.-лац. melanospora) — сумчаты грыб сям. меланаспоравых, які развіваецца на жывёльных і раслінных субстратах.
МЕЛАНАТРАПІН (ад гр. melas, -anos = чорны + trope = паварот, перамена) — тое, што і інтэрмедын.
МЕЛАНАФОРЫ (ад гр. melas, -anos = чорны + -фор) — пігментныя клеткі ў амфібій, размешчаныя ў эпідэрмісе і ўласна скуры.
МЕЛАНАЦЫТЫ (ад гр. melas, -anos = чорпы + -цыты) — пігментныя клеткі жывёл і чалавека, якія сінтэзуюць меланін, абумоўліваючы чорную, карычневую, шэрую і рыжую афарбоўку покрываў і ўнутраных абалонак цела.
МЕЛАНЖ (фр. melange = сумесь) — сумесь валокнаў пражы, афарбаваных у розныя колеры, a таксама тканіна з такой пражы.
МЕЛАН'Ж-АКТ (ад фр. melange = сумесь + акт) — цыркавы нумар, які складаецца з разнастайных трукаў.
МЕЛАНЖЭР (фр melangeur) — машына для змешвання розных субстанцый, якая ўжываецца пры вытворчасці шакаладу, параійкоў, фарбавальнікаў і інш.
МЕЛАНІЗМ (ад гр. melas, -anos = чорны) — пераважпае распаўсюджанне цёмнаафарбаваных асобін якога-н. віду жывёл.
МЕЛАНІН (ад гр. melas, -anos = чорны) — пігмент карычневага або чорнага колеру, які трапляецца ў тканках жывёл і чалавека (у скуры, валасах і інш.).
МЕЛАНІТ (ад гр. melas, -anos = чорны) — чорны непразрысты мінерал, разнавіднасць гранату.
МЕЛАНКОНІЙ (н.-лац. теlanconium) — недасканалы грыб сям. меланконіевых, які развіваец-
ца' на галінках і лісці вінаграду, грэцкага арэха і іншых раслін.
МЕЛАНОЗ (ад гр. melas, -anos = чорны) — залішняе накапленне меланіну ў арганізме чалавека.
МЕЛАНбМА (ад гр. melas, -anos = чорны + -ома) — злажасная пухліна, якая развіваецца з клетак, пгго выпрацоўваюць меланін.
МЕЛАНбіІСІС (ад гр. melas, -anos = чорны + opsis = зрок) — малюск класа бруханогіх, пашыраны ў рэчках з хуткім цячэннем у Сярэд. і Паўд.-Усх. Еўропе.
МЕЛАНТЭРЬІТ (ад гр. melanteria = чорная паста) — мінерал класа сульфатаў зялёнага, шэрага, шаравата-чорнага колераў са шкляным бляскам; вьпсарыстоўваецца для вырабу фарбаў, чарніла.
МЕЛАНХАЛІЧНЫ (гр. melancholikos) — 1) які мае адносіпы да меланхоліі, характарызуецца ўласцівымі ёй рысамі (напр. м. характар); 2) сумны, тужлівы, задумлівы (напр. м. настрой).
МЕЛАНХбліК (гр. melancholikos) — 1) чалавек меланхалічнага тэмпераменту; 2) чалавек, схільны да тугі, журботы, задумлівасці; 3) хворы на меланхолію.
МЕЛАНХбліЯ (гр. melancholia) — 1) сумны настрой, туга, задумлівасць; 2) устарэлая назва дэпрэсіі.
МЕЛАПЕЯ (гр. melopoiia) — 1) вучэнне аб мелодыі ў Стараж. Грэцыі; 2) тое, што і мелодыка.
МЕЛАС (гр. melos = песня) — агульнае паняцце меладычнай, песеннай асновы ў музыцы.
МЕЛАСМІЯ (н.-лац. melasinia) — недасканалы грыб сям. танкастро-
мавых, які развіваецца на лісці дрэвавых і травяністых раслін.
МЕЛАТЫШЯ (ад мела+ -тыпія) — друкаванне нот друкарскім спосабам.
МЕЛЕНА (гр. melaina, ад melas, -anos = чорны) — чорны дзёгцепадобны кал як прымета крывацёку ў страўніку або стрававальпым тракце.
МЕЛЕС (фр. melasse) — кармавая патака, адходы цукровай вытворчасці.
МЕЛІЁЛА (н.-лац. meloila) — сумчаты грыб сям. меліёлавых, які развіваецца на лісці чарніц, брусніц, буякоў.
МЕЛІЗМЫ (ад гр. melos = песня) — муз. невялікія адносна ўстойлівыя меладычныя ўпрыгожанні (групета, мардэнт, трэль, фаршлаг)', разнавіднасць музычнай арнаментыкі.
МЕЛІЛГГ (ад гр. melinos = жаўтаваты + -літ) — пародаўтваральны мінерал, бясколерны або бледнажоўты са шкляным бляскам.
МЕЛППТ (ад гр. melinos = жаўтаваты) — назва трынітрафенолу ў Расіі і Францыі ў канцы 19 — пач. 20 ст.; пікрынавая кіслата.
МЕЛІС (пям. Melis, ад лац. mel, mellis = мёд) — сорт цукру-пяску, які атрымліваюць з белай патакі — пабочнага прадукту цукрарафінаднай вытворчасці.
МЕЛІСА (ад н.-лац. melisa, ад гр. melissa = пчала) — травяністая расліна сям. ясноткавых з зубчастым лісцем, што мае пах лімона, і дробпымі белымі або ружовымі кветкамі, пашыраная ў Міжземнамор’і і субтропіках Азіі; лекавая і
меданосная, на Беларусі вырошчваецца як дэкаратыўная
МЕЛГГбЗА (ад гр. meli, -itos = мёд) — цукрыстае рэчыва, якое знаходзіцца ў некаторых раслінах, напр. у эўкаліпце, цукровых бураках.
МЁЛІЯ (н.-лац. melia) — дрэвавая або кустовая расліна сям. меліевых з перыстым лісцем і дробнымі кветкамі ў мяцёлках, пашыраная ў тропіках і субтропіках; лісце і карані выкарыстоўваюцца ў медыцыне.
МЕЛІЯІдбз (ад гр. melis = меліда, хвароба аслоў + eidos = выгляд) — рэдкае інфекцыйнае захворванне жывёл і чалавека, якое паражае скуру і ўнутраныя органы; найбольш пашырана ў ПаўдУсх. Азіі.
МЕЛІЯРАЦЫЯ (лац. melioratio = паляпшэнне) — сісгэма мерапрыемстваў, накіраваных на паляпшэнне зямельных угоддзяў асушэннем балот, абвадненнем, змяненнем структуры глебы вапнаваннем, пасадкай спецыяльных раслін і інш.
МЕЛІЯРЫЗМ (ад лац. melior = лепшы) — ідэалістьгчны погляд на дабро і зло, прыхільнікі якога лічаць зло немінучым, але прызнаюць магчымым паступова пашыраць сферу дабра.
МЕЛОДЫКА (гр. melodikos = які адносіцца да мелодыі) — 1) вучэнне аб мелодыг, 2) сукупнасць меладычных сродкаў, уласцівых твору, кампазітару, .музычнаму стылю або кірунку.
МЕЛОДЫЯ (лац. melodia, ад гр. melodia = напеў, песня) — 1) паслядоўнасць гукаў, якая ўтварае пэўнае музычнае адзінства; 2) му-
м
зыкальнасць, меладычнасць (напр. м. верша).
МЕЛЬДОМЕТР (ад гр. meldo = расплаўляю + -метр) — прыбор для вызначэння тэмператур плаўлення тугаплаўкіх рэчываў.
МЕЛЫІАМЕНА (гр. Melpomene = імя апякункі трагедыі, адной з дзевяці муз у старажытнагрэчас кай міфалогіі) — сімвал сцэнічнага мастацгва.
МЕЛЬХІЁР (ням. Melchior < фр. maillechort, ад Maillot і Chorier = прозвішча фр. вынаходцаў) — сплаў медзі з нікелем серабрыстага колеру; выкарыстоўваецца для вырабу пасуды, манет і інш.
МЕЛЯНОПУС (н.-лац. melanopus) — разнавіднасць цвёрдай пшаніцы з белым зернем.
МЕМАРАНДУМ (лац. memorandum = тое, што трэба помніць) — дыпламатычны дакумент, у якім выкладзены погляды ўрада па якім-н. пытанні.
МЕМАРЫЯЛ (лац. memorialis = памятпы) — 1) манументальнае скулыпурнае збудаванне-помнік для ўвекавечання памяці аб якой-н. падзеі; 2)успг. запіскі, дзённік; кніга для запісу гандлёвых аперацый; 3) спартыўнае спаборнінтва ў памяць выдатных спартсменаў.
МЕМАРЫЯЛЬНЫ (лац. memorialis = памятны) — які служыць для ўвекавечання памяці якой-н. асобы або падзеі (напр. м-ая дошка, м. комплекс).
МЕМБРАНА (лац. membrana = перапонка) — 1) тонкая абалонка, перапонка ў арганізме, тонкая пагранічная структура, размешчаная на паверхні клетак і ўнутрыклетачных часцінак; 2) тонкая Mera-
лічная пласціпка, здольная вагацца; выкарыстоўваецца для ператварэння электрычных або механічных ваганняў у гукавыя (напр. м. тэлефона, м. радыёпрыёмніка).
МЕМІСТАР [ад англ. mem(ory) = памяць + (res)istor = які ўтварае апору] — электрахімічная кіруючая апора, здольная запамінаць пададзены на яе сігнал.
МЕМбРЫЯ (лац. memoria = памяць) — выпіска, запіс з кароткім выкладаннем сутнасці якой-н. справы.
МЕМУАРЫ (фр. memoires = успаміны) — літаратурны твор у форме ўспамінаў аб людзях і падзеях, сучаснікам або ўдзельнікам якіх быў аўтар.
МЕНАДА (гр. mainas, -ados = літар. шалёная, раз’юшаная) — жрыца Вакха, вакханка ў Стараж. Грэцыі.
МЕНАЖОР (фр. menageur) — тое, што і менеджэр 2.
МЕНАНІТЫ [ад гал. Menno Simons = імя нідэрл. рэлігійнага дзеяча (1496—1559)] — члены пратэстанцкай плыні ў Нідэрландах (дзе была заснавана ў 16 ст.), ЗША, Канадзе, якая прапаведуе пакорлівасць, непраціўленне злу, пацыфізм.
МЕНАРАГІЯ (ад гр. men = месяц + rhegnymi = перапыняюся) — узмацнепне менструальных кровацячэнняў пры захворваннях маткі.
МЕНГІР (кельц. menhir, ад men = камень + hir = доўгі) — мегалітычны помнік (гл. мегаліт') у выглядзе прадаўгаватага каменя, пастаўленага вертыкальна, які ў старажытнасці меў культавае значэнне,
МЕНДЭЛІЗМ [ад чэш. J. Mendel = прозвіпіча чэш. прыродазнаўцы (1822—1884)] — вучэнне аб заканамернасцях спадчыннасці, якое паклала пачатак генетыцы.
МЕНЕГАЦЫЯ (н.-лац. menegazzia) — ліставаты сумчаты лішайнік сям. пармеліевых, які трапляецца на ствалах і галінках розных дрэў.
МІНЕДЖМЕНТ (англ. management) — сукупнасць метадаў, сродкаў і формаў кіравання вытворчасцю, якія прымяняюцца з мэтай павышэння эфектыўнасці вытворчасці і павелічэння прыбытку.
МІНЕДЖЭР (англ. manager) — 1) спецыяліст па арганізацьіі і кіраванню ў сферах вьггворчасці, збыту і абслугоўвання, які валодае пэўнай адміністрацыйна-гаспадарчай самастойнасцю; 2) асоба, якая арганізуе публічныя выступленні артыстаў, спартсменаў.
МЕНЕДЖЭРЫЗМ (англ. managerism) — сучасная тэорыя кіравання ў сферах вытворчасці, збьпу і абслугоўвання, заснаваная на ўліку навейшых навукова-тэхнічных дасягненняў.
МІНЕСТРІІЬ (фр. menestrel) — 1) вандроўны паэт-музыкант у Францыі і Англіі ў сярэднія вякі, a ў 14 — 18 ст. — музыкант-прафесіянал; 2) перан. спявак, паэт.
МІНЗУЛА (лац. mensula = столік) — палявы чарцёжны столік, які ў комплексе з кіпрэгелем выкарыстоўваюць для тапаграфічнай здымкі мясцовасці.
МЕНЗУРА (лац. mensura = мерка) — 1) мера рытмічнай працягласці ў сярэдневяковай многагало-
сай музыцы; 2) лічбавая характарыстыка пэўных параметраў музычных інсзрументаў.
МЕНЗУРКА (лац. mensura = мерка) — пасудзіна ў выглядзе высокай вузкай шклянкі з дзяленнямі для дакладнага адмервання вадкасці.
МЕШНГІТ (фр meningite, ад гр. meninks, -ningos = мазгавая абалонка) — запаленне абалонак галаўнога і (або) сіійпюга мозгу ў чалавека і жывёл.
КНІГІ ОНЛАЙН
