Судуманьне
Мікола Калядны
Выдавец: Галіяфы
Памер: 132с.
Мінск 2018
СУДУМАНЬНЕ
МІКОЛА
КАЛЯДНЫ
Мінск «Галіяфы» 2018
УДК 821.161.3-31
ББК 84(4Бем)-44
K17
Калядны, М.
K17 Судуманьне : аповесць / Мікола Калядны. Мінск : Галіяфы, 2018. 132 с.
ISBN 978-985-7140-95-4.
Напісаная лексікай без мужчынскага і жаноцкага роду ў адзіночным ліку, аповесць малюе дзіўныя ўзаемадачыненні і касмічныя прыгоды разумных істотаў, паказвае цікавы фенаменальны свет бясплоцевых стварэнняў.
УДК 821.161.1-31
ББК 84(4Бем)-44
ISBN 978-985-7140-95-4 © Калядны М„ 2018
© Дарохін П., вокладка, 2018
© Афармленне. ПВУП «Галіяфы», 2018
1
Я тут упершыню. Столькі кіраваць міма, раскідваць усякава думкі і ніколі не зачапіцца за гэтыя дрэвы, кветы, не акружыцца ў захапленьні! Шкада. Недаравальна.
Вось заўсёды так: жывеш упэўнена, зьмястоўна, памысна, прагнеш лепшага і дзякуеш за дадзенае — увогуле радуесься быцьцю...
I раптам — такія... Павевы, шэпты, спомігі?..
Нейкія імпульсы атачаюць, вабяць, клічуць, надзяць...
Неадчэпна, настойліва...
Запыняюць, прымушаюць...
Штосьці павінна здацца...
Выпадковасьцям ня веру. Упэўнены: усё рыхтуецца загадзя. Мною альбо кімсьці. Хвілінамі, гадзінамі, днямі, месяцамі, гадамі, стагодзьдзямі й г. д. аж да бясконцых касмасовых кругоў.
У абставінах, што раптоўна адчыніліся, я пакуль не кумекаю і не празіраю. Сьпяшацца нельга. Падумаю і дайду апасьля.
Цяпер мяне перапаўняюць адчуваньні. Няўзмогу панадлівыя. Настолькі знаёмыя і блізкія, што да дрыжыкаў прыемна й салодасна. Аж зглынаю патроху.
Пэўна, раньш я ведаў іх. Калі?
Ня буду мучыцца і ўспамінаць. Заяліла. Набліжуся.
Пасылы зьмяняюцца. Адны мацнеюць, іншыя слабеюць. Нейкія зьнікаюць ды зьяўляюцца. Многімі выпадкамі — фармалізуюцца-трансфармуюцца. Пэўна, я ўплываю на іх. Цікава, яны былі-драмалі заўсёды тут самі па сабе, а я іх раскатурхваю, альбо ўзьніклі ад маіх думкаў? Ці заўважае іх яшчэ хто? Мо толькі я адно?
Зноў унікаю — а гэта цяпер не патрэбна.
Зараз лепш аддацца почавам, чымся развагам, — так натуральней і спаручней.
Атрымліваецца: хоць і захоплівае няспыннае паўсядзённае мітусеньне, я ўсё-ткі не забываю звыкла-гаючых узьдзеяньняў прыродных зьяваў і пры нагодзе адразу ўнутрана скаланаюся, зачароўваюся вакольлем, удыхаю прыемныя пахі. Тут жа набягаюць асацыяцыі, успамінаюцца дзіцячыя ўражаньні, і я зноўку крыху ўшчуваю сябе за многія празьмерна сумятлівыя і няўважныя імгненьні.
Чуткія хрыбеткі здрыгануліся і трохі казытнулі.
Цікава, як у такіх выпадках рэагуюць іншыя мутакі? Як адгукаюцца на розныя нечаканасьці
іхныя хрыбетніцы, асабліва азадзьдзі, купрыкі, хвосьці — часьці цела, злучаныя зь яшчэ наяўнымі рудымэнтарнымі інтымнымі прыемнасьцямі?
Вось і я, махаючы хвосьцем, азіраюся, каб мяне ня згледзелі.
Нікога нямашака. Дый не адчуваю. Значыцца, усё тут толькі маё і можна крышку аслабіцца.
Ад дрыгністых пазванкоў адышло напружаньне, і яны выпусьцілі, накшталт веерных пёраў, празрыстае каляровае адросьце зь пяшчотнымі ніткамі-шчупальцамі, якія адразу захісталіся ў розныя бакі, шукаючы ўцешнага спажываньня.
Тут жа нешта мільганула і прапала, як хуткае птушаня. Фізычна? Эмацыйна? Разумоўна? Адразу ня вызначу, бо палажэньне яшчэ не забрала цалкам.
Паглыбляюся.
Пакрысе праступаюць сьцені. Спачатку ледзьледзь, а потым усё больш відома і напорыста мільгацяць. Іх многа, разнастайныя, уражлівыя, ад прыемных да брыдкіх як вонкава, так і на пахі, гукі, учынкі.
Гуляюцца, мяне пакуль не чапаюць, нібыта прыглядаюцца.
Хай сабе, не ўпершыню. Ведаю і ўмею рэагаваць-разьбірацца. Вось толькі валтузіцца зь імі зашмат. А часатрацтва не па мне. Калі гэта яны адны мяне клікалі, тады ўсё банальна. Разьвярнуся і пайду далей. Дарма разьятрылі.
2
— Зусім не, — кранулі чыесьці словы, і я мігам настроілася на прыймо.
Да мяне сьпяшалася Маро, трохі ўстурбаванае. Я гэта заўважыла дзякуючы ягоным інтанацыйным перападам.
— Кано, куды ты прапала? — эмацыйна, а пасьля і фізычна ўсё бліжэй было друхно. — Шукаю, гукаю, якія толькі поклічы не пасылаю: і пачуцьцямі, і думкамі, і іншымі псыхічнымі квантамі, нават хацела голасна закрычаць — а цябе нідзе няма. Я ўжо пачало думаць немаведама што: а раптам, мяркую, зноў накіравалі ў гэтае Вердзьдзе ці захапілі больш далёкімі зоркамі. А мо, барані Баго, заблазнавала і вырашыла разрадзіцца. Што з табой?
Я не хавала зьдзіўленьня ад такіх нечаканасьцяў, намервалася нешта адказаць, але, бачачы такое ўзбуджэньне, змоўчала і напрыканцы ўсхваляванага даўгаслоўя тольма ўсьміхнулася.
— Яно яшчэ хіхікае! — падроблена абуралася гаманлівае Маро. — Усё навакольле ходырамі ходзіць ад маіх перажываньняў, а яму сьмешна! Вось зараз як паласну гнеўна, дык усе твае шчупальцы скурчацца і цельцы закаркуюцца!..
— Ды дай ты мне хоць крыху мовіць! Памаўчы.
— Ox, i цяжка з такімі прыяцелямі! — уздыхнула Маро, паслаўшы затым маўклівую і ласкавую хвалю.
— Нікуды я не западзелася і не накіроўвалася, а нараджаць мне яшчэ рана. А вось што кранулі — сапраўды. I пэўна так, што я зьнікла з палёў успрыманьня, бо ты не змагло мяне знайсьці. Я нават і не падазравала, што звыклае будзённае станьнё можа мець такія наступствы, тым больш са мной.
— А што адбылося?
— Нічога асаблівага. Проста ў нейкае імгненьне мяне чамусьці пацягнула ўважыць адно мейсца, да якога раней я было абыякавае.
— Адтуль клікнулі?
— Я заўважыла гэта толькі потым. А дагэтуль абыкла зіркнула ўбок.
— Значыць, і звычайныя позіркі спрычыняюццца, што ўжо казаць пра ўсё астатняе, напрыклад, дзеяньні.
— Так, усё ўзаемалучнае, вынікае адно з аднаго... Але зараз няма жаданьня разважаць і філязафаваць. Мяне турбуе, чаму звыклае атачэньне, якое ні я яму ні яно мне, раптам гэтак увайшло ў маё сьведам’е?
— Мо хто гуляецца?
— Хм, сьмешна... А калі я глузьдзею?
— Гэта таксама спатрэбіцца. Для большага спазнаньня.
— Жартуеш. Можна бліскуча разважаць і нават слушна раіць, калі не датычыць цябе асабіста. А калі чапляе вось тут і тут, — і я пераканаўча паказала на сэрца і шчупальцы, — тады не да мудраваньня... Ат, годзе пра тое! Лепш распавядзі, чаму ты так палка мяне запыніла.
— Нагадваю: я цябе шукала, нідзе не знаходзіла... I ў нейкае імгненьне на хвалях дотыкаў да цябе я ўбачыла дзіўных зданяў досыць рознага начыньня і ўсхвалявалася... Тут жа рванула, знайшла тваё нэрвовае ўзбуджэньне і, не марудзячы, адпаліла што прыйшлося.
— Карацей, ратавала.
— Так.
— Няўжо былі сапраўдныя пагрозы?
— Яшчэ якія! Ты нібыта палымнела: і шчупальцы, і ўсе вонкавыя чуткія цельцы то йшлі чырвонымі плямамі, то цалкам ірдзелі, вызрынаючы пры гэтым дзіўнае трымценьне, як відомае, так і гукавое, а хвосьце нязвычна мітусілася... Кано, я так дэталёва апавядаю,як быццам ты гэтага не адчувала само?!
— He. Валваваньне было, але інакпіае.
— Мо забудкі найшлі?
— Ня ведаю... Чакай, напружуся думкамі... Няма.
— He магло ж ты выскачыць зь сябе? Рана яшчэ: ня высьпела.
— Зазірнуць у Сусьвецьце? Там усё адлюстраванае.
— Рызыкоўна. Нам тое пакуль зачыненае...
— Дзе б мы былі, калі б, мякка кажучы, ня стукаліся? Паспрабуем.
Зноўку ўзрушыліся мае глузды — і моцныя сыгналы паімчалі ўзвыш. Я нават фізычна крыху калыўнулася, спаймаўшы прыяцелевае насьцярожанае пазіраньне.
Невядомае замінаньне, як гальмо, перапыніла, спарадзіўшы лёгкае ўзбурэньне, але я пераадолела яго спрытна — і мае падумкі-кванты ўліліся ў агульнае рэчышча касмасовага Мысьленьня.
Мы з Маро спацямна пераглянуліся — і яно таксама рынула за мной.
3
— Дык вось што гэта! — уздыхнула я аблегчана.
— Так, узбуджэньне і здаволеньне, — вызначыла Маро і неяк загадкава паглядзела на мяне, а потым удалячынь. Гарэзьлівыя агеньчыкі бліснулі з-пад прыгожых павекаў. — Пачуцьці звыклыя, але ў якіх варунках! Пракаветных, забытых, цяжкіх і зусім неўявімых!
— Якое ў іх мяно было раней?
— Ня ведаю. Давай зьвернемся да касмасовых вакабуляраў.
Ліхаманкава й разам мы скокнулі да сусьветнага інфармацыйнага поля, хутка знайшлі неабходнае і, азнаёміўшыся зь ім, ахнулі — што спарадзіла яшчэ большае захапленьне.
— Цяжка й засвоіць: “юр, жарсьць, аргазм”, — напружвалася я, каб вымавіць.
— Словы дзьвюхплоцевых, — падказвала Маро. — Іх зручней усьведамляць, чымся казаць. А калі падключыць увабражэньне, уявіць, убачыць вобразы, тады больш сэнсоўна паўстануць інтымныя кантакты — дарэчы, вельмі прыемныя — паміж гэтымі істотамі. Зноў-такі — спазнаньне.
— А ты ўсё адно! Нешта мне яно зусім не па нутры. Па-першае, мяне цікавяць стасункі між вышэйшымі, а не ніжэйшымі стварэньнямі. Па-другое, баліць яшчэ мацней: чаму гэтае адбылося са мной? Я ж аднаплоцевае, мае продкі і сваякі таксама; нічым чалавечым, нават дзеля знацьця, не займаемся... Дзіўна... Калі зьяўляюцца неспадзеўкі — ідзе нешта важнае. Чаго мне чакаць яшчэ? Адкажы. Ты ж усё ведаеш.
— Калі б усё — мяне тут не было б. Кранула толькі пачуцьці?
— Так, фізычнае, — і я ўсёвідучым бачаньнем абгледзела сябе больш для самаперакананьня, чым дэманстраваньня, — засталося без рэагаваньня, акрамя сьпіннога.
— Гэта зразумела: там — мазгі. А ногі, рукі, хвосьце?
— Як звычайна, бяз дрыжыкаў.
— Двухплоцевыя ў такіх выпадках могуць і ўпасьці, самлець...
— He, у нас жа іншае: канчакі больш формавыя, чым функцыйныя.
— А мо што незнаёмае, нязвыклае было?
— Ды не, як бы...
— А ўсё-такі? — прыглядвалася да мяне Маро.
I я ад такіх двухсэнсоўных інтанацыяў крыху сумелася, выпусьціўшы колькі пярэстых хваляў, і завіхляла хвосьцем.
— Чаго ты дамагаесься? — вымавіла я зычна.
— He турбуйся залішне, — улагоджвала мяне друхно таксама галосна. — Гукі нас не ўпрыгожваюць. Яны — наканаваньне ніжэйшых, — і нанова перайшло на тэлепатычныя зносіны, перадусім крыху падумаўшы.
— Чаму я дапытваюся? Растлумачу. Табе добра вядома, што кожнае з нас разьвіваецца па-свойму, індывідуальна, але па агульных правілах і кірунках. Яны пераважна прагрэсіўныя і пэрспэктыўныя. I ўсё-ткі сярод іх не-не ды трапляюцца астаткавыя, спадчынныя. Мабыць, гэта тлумачыцца тым, што ў нашым атачэньні працягваюць існаваць папярэднікі — людзі, якія валодаюць у асноўным састарэлымі характарыстыкамі і рэальна ўзьдзейнічаюць на нас. А пазбыцца такога, выходзіць, няпроста.
— Ведаю, гэта — праблематычнае пытаньне нават для Найвышэйшага кіраўніцтва.