Залюстрэчча для Алісы
Вольга Куртаніч
Выдавец: Беларускі кнігазбор
Памер: 312с.
Мінск 2003
М а р ы с я
( перабівае )
Здагадваюся, заваёунікі заўжды гублялі свабоду, бо давялося б падладжвацца пад пераможанага, каб прымусіць таго калі не любіць... то хаця б цярпець сябе. He хачу! He хачу жыць па прынцыпах заваяванага і не хачу нікому навязваць сябе.
Паўза.
Казімір
Дзіўна. Калі я зараз трымаў цябе, я не адчуваў сябе заваяваным. Мне было проста прыемна. Такое ўражанне, нібыта мы вярнуліся ў начны намёт. Толькі пастай цяпер пэцкаеш мяне ты... Я адчуў сябетакім нязграбным, бездапаможным,такім маладым,якім я ўжо не памятаю сябе... Мне падалося, што я на момант стаў шчаслівым... He, не падалося.
Уваходзіць Багуся, тэатральна разглядае іх, праходзіць да канапы і плюхаецца ў яе з нагамі.
Марыся
Багуся... што здарылася?
Багуся
Я хадзіла званіць Уладзіславу.
Марыся
Ты маглазрабіць гэта дома.
Багу ся
Але ў аўтамаце ніхто не падглядае за мной. I там я магу гучна сварыцца.
Казі м ip
Г эта абавязкова — сварыцца?
Багуся
А як думаеш ты? Г эты ненармальны хоча, каб мы ажаніліся.
М а р ы с я
Ты ўжо казала.
Багуся
Але ён хоча зрабіць гэта зараз.
К а з і м і р
I што?
Б агуся
Ён хоча ці пераехаць сюды, ці забраць мяне.
М а р ы с я
Ну, пераехаць сюды, да прыкладу, я не дазволю.
Багуся
Вось і я так сказала... Ён зняў дая нас кватэру! Вось адрас (кідае на падлогу паперку). Ён кажа, калі я не прыеду, ён больш не захоча мянебачыць.
(Бярэ з канапы падушачку і плача ў яе.)
М а р ы с я
Гэта проста цудоўна!
Багуся (раз’ятрана ) Вам абы толькі пазбавіцца ад мяне!
К а з і м і р
(падыходзіць, асцярожна гладзіць яе па галаве)
He, ты няправільна зразумела. Марыся хацела сказаць, што выбіраць усё адно табе. Ты можаш застацца.
Багуся
Але я не хачу яго губляць!
Казімір
Зусім нядаўна ты не хацела яго бачыць.
Б а г у с я
Я толькі хацела, каб ён сышоў.
М а р ы с я
Як добра — выйсці замуж у тваім узросце. У дзевятнаццаць я марыла пра гэта.
Б агуся
Замаўчы. Я не на тое паступіла вучыцца, каб выйсці замуж за студэнта. Уяўляеш?! Раніцай я буду гатаваць яму амлет з памідорамі, а перад сном перапісваць канспекты. У мянез’явіцца пяць дзевераў і пяць ятровак! Яны будуць час ад часу заходзіць да нас!
Марыся
Я лічу, што мець столькі родзічаў — проста выдатна. Будзе на каго кінуць дзіця, каб не перапыняць вучобу.
Багуся ( грозна)
Дзіця!.. Дзіця!..
(Шпурляе ў Марысю падушачкай.)
Казімір хапае Багусю за рукі.
К а з і м і р
Супакойся. Ніхто цябе не прымушае гатаваць амлетз памідорамі і шлюбавацца з чалавекам, у якога пяць братоў.
Багу ся (усхліпвае)
Марыся... Я гэтага не перажыву.
Казімір
Дай ёй што-небудзь выпіць.
Марыся ідзе на кухню, вяртасцца са шклянкай. Багуся выпівае. Яны глядзяць на Багусю.
Багуся
Ты прынесла мне валяр’янкі? Я што, істэрычка, што ты нясеш мневаляр’янку?
Марыся і Казімір пераглядаюцца.
Казімір ( запытальна )
Я налью ёй рому?
Марыся
Як хочаш, толькі развядзі.
Багуся
I пакладзі туды скрылік цытрыны. Цярнець не магу разбаўленагарому.
Казімір выходзіць на кухню, вяртаецца са шклянкай. Яна выпівае.
Багуся
Ну вось, так леней. He зважаючы на гэты інцыдэнт, я пазваніла ў шынок і замовіла тры месцы на вечар. Ду маю, вы не будзеце супраць.
Марыся
Ты пазваніла... у шынок?
Багуся
Гэтамодныбар.
Казі мір
Спадзяюся, там збіраюцца не толькі студэнты?
Б агуся
He, там збіраюцца тэатралы і пісьменнікі.
Map ыся
I што, там былі месцы?
Багуся
11е, але там працуе брат Уладзіслава.
Марыся
Ты чуў? Яна сварыцца з Уладзіславам і просіць ягонага брата пакінуць там тры месцы! Арыгінальна, праўда?
Казімір
Цудоўная будзе кампанія ў модным бары — муж-уцякач, студэнтка-вар'ятка і...
М а р ы с я
( перабівае )
I старая дзеўка.
Багуся
Калі ты так хвалюешся, я магу пазваніць, што мы не прыйдзем.
Марыся (рашаецца )
Пойдзем! Чаму не? He сядзець жа нам дома! Раптам табе ізноў захочацца плакаць?.. Толькі... ты можаш папрасіць, каб нам пакінулі яшчэ адно месца ў тваім бары?
Багуся ( насцярожана ) Ты спадзяешся, што я запрашу Уладзіслава?
Марыся
He. Я сама запрашу. Толькі гэта будзе не твой вечар, а мой.
Б агуся
Але неУладзіслава?
М а р ы с я
He.
Багуся і Казімір пераглядаюцца.
Багуся
Добра, мы з Казімірам пойдзем пазвонім.
Мары ся
А дома ты не можаш гэта зрабіць?
Багуся
Доматэлефон заняты: ты будзеш запрашаць чацвёртага госця... Я хачу падыхаць павстрам. Казімір!
( Сыходзяць ).
Марыся прыносіць ром, налівае сабе крыху, набірае ну.мар іэлсфона.
Выпівае. Адкідваецца на спінку канапы і заплюшчвае вочы.
Марыся
Алё... ЗапрасіцеСяргея Эмануілавіча.
Заслона.
Сцэнатрэцяя
Тыя ж дэкарацыі. У пакоі прыцемкі. На канапеляжыць Марыся, яна спіць. Побач з ёй стаіць бутэлька рому і шклянка.
Уваходзяць Казімір і Багуся
Казімір
Цудоўнае надвор’е! Трэба сказаць, каб Марыся...
(Азіраецца.)
Марыся!
(Зауважае яе, падыходзіць да канапы і нахіляецца.)
Спіць...
Багуся
I, здаецца, шмат выпіла. Нічога, хай адначывае. Мы паспеем сабрацца.
Сядаюць за стол. Багуся выцягвае з-пад абруса калоду картаў.
Перакінемся?
( Смяецца.)
Казімір
Вось дзіўна, як нскалькі дзён могуць перавярнуць свядомасць. Здаецца, я губляю свой аптымізм.
Багу ся
Скажы, калі ты кахаў каго-небудзь, ты пакутаваў?
Казімір
Mae пакуты вызвалялі процьму жыццядайнай энергіі: я гатовы быў зрушыць з месца горы. Mae пачуцці былі такімі жыццярадаснымі, цёплымі, як сонца, што топіць лёд.
Багуся
А твае жанчыны ўяўляліся табе шчаслівымі вераб’іхамі, што купаліся ў вясновых лужынах.
К а з і м і р
He. Я памятаю кожную. Калі адна з іх была вераб’ём, то другая ластаўкай,кнігаўкай,сінічкай,вішнёўкай...
Б а г у с я
Ага, толькі бедная Марыся засталася белай варонай.
Казі м ір
He, яна здавалася мне снегіром на снезс.
Багуся
Проста ты не змог растапіць снег. Але я не думала, што ты так добра ведаеш птушак. Ты любіў біялогію?
Казімір
Быў раўнадушны. Са школы я памятаю толькі два тэрміны з гэтай навукі: флора і фаўна. А куды адносяць чалавека? Вас гэтаму вучаць?
Багуся
Калі ты платанічна кахаеш—ты флора. Калі займаешся сексам — фаўна.
Казімір
Цікавая тэорыя. Хто аўтар?
Багуся
Я.
Казі м ір
А як быць з Дарвінам?
Багуся
Мне не падабаецца тое, што сцвярджаў Дарвін. Я веру, што мае продкі — іншапланецяне. Хаця ніхто з вялікіх вучоных-натуралістаўтак нелічыў. Hi Паўлаў, ні Мендзялееў, ні Мічурын... Можа, мнезаняцца распрацоўкай сваёй тэорыі?
Казімір
Заўважу, што яна не зусім твая.
Багуся
Так. Але ж навукова яе ніхто не абгрунтаваў.
Казі мір
Спачатку закончы вучобу, раптам ты знойдзеш аднадумцаў сярод выкладчыкаў.
Багу ся
Я недумала пра гэта сур’ёзна. Калі я атрымаю дыплом,то папрашу накіраванне ў самую дзікую вёску. Туды, дзе яшчэ абагаўляюць прыроду. Як ты думаеш, такія засталіся?
Паўза. Багуся падымаецца, прыносіць свечкі, запальваеіх.
(Горача.)
Казімір, забяры мяне ў вёску! Давай з’едзем адсюль!
К а з і м і р
Звычайна дзяўчаты твайго ўзросту мараць пра вялікія гарады ці замежжа.
Багуся
Я ненавіджу вялікія гарады. Яны ўвесь час растуць. I паглынаюць маленькія мястэчкі... У дзяцінстве я баялася, што апынуся перад Робінам-Бобінам. «Робін-Бобін-Барабек З’еў сто сорак чалавек, I карову, і быка, і крывога мясніка. З’еў ён вежу, З’еў ён дом, I драбіны...»
Казімір
Але ж ты не тая наіўная дзяўчынка, ты не дасі сябе з’есці.
Багуся
Свядома — не. Ты памятаеш тую... з музея... з блакітнымі пацеркамі?
(Таямніча.)
Калі я стану такой,ён можа мянезжэрці.
Казімір
Але ж тады — усе роўна.
Багуся
He. Я хачу спаць спакойна. Для мяне Старажоўскія могілкі застануццатрагедыяй. Длягорада— не. Ён наватне памятае,што з’еў іх.
Казімір
Старажоўскія могілкі?
Багуся
Так. Там цяпер парк і шаша. Абсурд.
(Устае, прыносіць бутэльку, што стаяла ля канапы., шклянку і налівае.)
Казімір
Ці не хопіць табе піць? Я ўжо наліваў табе пасля істэрыкі. Наперадзе нас чакае шынок.
Багуся
(смяецца)
ГГю за цябе. За тваю жонку, за Марысю, за Уладзіслава, за ягонага шчодрага брата,за Марысінаганачальніка. Заўсіхтых,хто
поруч з намі ідзе пажыцці, і за тое, што мы ўсе церпім адно аднаго. Інакш бы гэты свет узляцеў. Да д’ябла!
(П’е.)
Ты не вып’еш?
Казі м і р
Дастаткова, што я пачуваю сябе душэўным алкаголіка.м. Гэта вынік песімізму. Hi адна жанчына недзейнічалана мянетак адмоўна. Наваттады.калі пачыналаразумець, што мне болып няма чагодаць ёй.
Багуся ўсміхасцца, устае, абыходзіць і кладзе рукі яму на плечы.
Б а г у с я
Які і ы няшчасны! Дзякуй за сум. Гы нават не імкнешся пафантазіраваць.Ты неварты ні Марысі, ні мяне...Твой светнагадвае паветраны шарык. Процьму каляровых шарыкаў. У тым, жоўтым (паказвае рукой), старыя фотаздымкі, там жа вучоба і верная Марыся... У ружовым плыве жанчына, якая падтрымлівае сямейны агмень і мые пялюшкі... У сінім — глядзі! — яна ж, толькі праз дваццаць гадоў: яна сядзіць і чакае, калі ты здаволішся наступнай каханкай... У зялёным — наіўнае дзяўчо. Пачакай, зараз я разгледжу,хто яна...
(Гучна.)
Бах!.. He паспела! He бачу! Бах! Бах! Бах!
Марыся ўздрыгвае, падымае галаву.
Map ыся
Што здарылася?
Б а г у с я
Нічога, мы гулялі ў паветраныя шарыкі.
( Смяецца.)
Званок у дзверы. Усе падхопліваюцца, мітусяцца. Марыся бяжыць у другі пакой.
Багуся
( Казіміру )
Адчыні дзверы.
(Бяжыць за Марысяй..)
Казімір выходзіць. Уваходзіць разам з Пучынскім, які прыбраны ў вячэрні строй.
К а з і м і р
Заходзьце. Гэта вас Марыся запрасіла з намі?
П у ч ы н с к і
3 аднаго боку, я бязмежна рады, што яна пазваніла. А з другога — я не ведаю... А дзе?..
Казі мір
Па-мойму, яна выйшла пераапрануцца.
Паўза. Мужчыны ходзяць па пакоі.
Пучынскі
Скажыце, а-а... вы надоўга... прыехалі?
Казімір
Здаецца, не. Па-мойму, не сёння-заўтра я з’язджаю. He памятаю.
П у ч ы н с к і
Як вы думаеце, можа, нам узяць шампанскае з сабой? Я ведаю тут на рагу невялічкую краму. Там заўжды цудоўнае шампанскае.
К а з і м і р
Думаю, дзяўчаты не зразумеюць нашага памкнення. Я не назіраў у барах дэфіцыту спіртнога.
П у ч ы н с к і
Але там даражэй... Я хацеў сказаць, мы маглі б выпіць яго зараз.
Казімір
Тады на правах госця вы застанецеся. А па шампанскае схаджу я. (Сыходзіць.)
Выходзіць Марыся.
Map ыся
А-а, гэта вы. А дзе Казімір?